AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - DEPREM. AFET GELİŞİM SİKLUSU  SESSİZ DÖNEM  ALARM DÖNEMİ  İZOLASYON DÖNEMİ  DIŞ YARDIM DÖNEMİ  REHABİLİTASYON.

... konulu sunumlar: "AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - DEPREM. AFET GELİŞİM SİKLUSU  SESSİZ DÖNEM  ALARM DÖNEMİ  İZOLASYON DÖNEMİ  DIŞ YARDIM DÖNEMİ  REHABİLİTASYON."— Sunum transkripti:

1 AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - DEPREM

2 AFET GELİŞİM SİKLUSU  SESSİZ DÖNEM  ALARM DÖNEMİ  İZOLASYON DÖNEMİ  DIŞ YARDIM DÖNEMİ  REHABİLİTASYON DÖNEM

3 SESSİZ DÖNEM  Afete karşı alt yapının oluşturulduğu ve güçlendirildiği, hazırlıkların ve planların yapıldığı, müdahilcilerin uyum ve kapasitesinin artırıldığı bir dönemdir;  Örgütlenme  Planlama  Erken uyarı sistemleri kurma  Yasal düzenlemeler  Toplumun eğitimi  Alt yapının güçlü hale getirilmesi

4 ALARM DÖNEMİ  Afete neden olan olaydan haberdar olunması ile olayın başlaması anına dek geçen süreye bu ad verilir.  Ortalama olarak bu süre 2 saat ile 5 gün kadar olduğu kabul edilir.  Erken haber alma değerlendirme ve tahminler  Haber verme  Sektörlerin alarma geçmesi  Toplumun alarma geçirilmesi

5 GENEL OLARAK AFET YÖNETİMİNİN SAFHALARI  Risk Değerlemesi, planlama ve tatbikat,  Önleme (Zarar Azaltma),  Hazırlıklı Olma,  Kurtarma ve İlkyardım,  İyileştirme,  Yeniden yapılanma safhalarından oluşmaktadır.

6 RİSK YÖNETİMİ Belirlenen risklerin, afete dönüşmeden engellenebilmesine yönelik önlemler ve çalışmaların bir plana göre yerine getirilmesi sürecine denir. RİSK Afet oluştuğunda meydana getirebileceği olumsuz sonu ç ları ifade edebilmek i ç in “ risk ” terimi kullanılır. Belirli bir yerde ve b ü y ü kl ü kte bir tehlikenin bulunması, mevcut pop ü lasyonun bundan etkilenebilir olması, etkilenme ve zarar g ö rme oranlarının tahmin edilebilmesi riskin nitelik ve niceliğini belirler.

7 RİSK YÖNETİMİNDE BAŞARILI OLABİLMEK İÇİN Karar vericilerin ve popülasyonun riskleri algılama sorunu olmamalıdır, Eğitimli profesyonel yönetici, müdahaleci, sistem ve donanım bulunmalıdır, Yeterli bütçe ayrılmalıdır.

8 Afetlerin etkilerinden korunabilmek amacıyla alınması gereken idari, sosyal ve teknik önlemlere yönelik yapılan çalışmaların tümüdür. ZARAR AZALTMA

9 AFET ZARARLARINI AZALTABİLMEK İÇİN; 1. Uygulanabilir çözümler geliştirilmeli, 2. Sosyal ve çevresel etkiler dikkate alınmalı, 3. Kayıplar önlenmeli veya küçültülmeli, 4. Kaçınılmaz zararlar karşılanmalıdır.

10 Olası büyük bir afetin etkilerinin detaylı analizi Afet planları ve senaryolarının hazırlanması Halka yönelik bilgilendirme/eğitim programları Etkileri hafifletme programları Cevap kapasitesini artırma Normale dönme stratejilerinin uygulanması gerekir. AFETE MÜDAHALE YAKLAŞIMINDA

11 AFET YÖNETİMİNİN BİLEŞENLERİ  Planlama, yapılanma  Profesyonel Ekip  Profesyonel yönetici  Eğitim  Lojistik; 1. Lojistik Yönetim Sistemi (yazılım, donanım) 2. Afet Yönetim Sistemi (yazılım, donanım) 3. Muhabere Sistemi (yedekli sistem/telli, telsiz, uydu vb) 4. Donanım 5. Stoklama 6. Ulaşım  Tatbikat

12 Yer kabuğundaki kırık hatlar boyunca biriken enerjinin aniden açığa çıkması sonucu, yer yüzeyinde meydana sarsıntılara deprem denir. AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - DEPREM

13 Depremi önleyemeyiz! Ancak;  Can kaybı ve yaralanmaları azaltmayı,  Ekonomimizdeki hasarları en aza indirmeyi  Bina ve yapımızdaki hasarları en aza indirmeyi,  Depremden sonra hayatta kalmayı öğrenebiliriz.

14 Depremden Önce Yapılabilecekler  Öncelikle harekete geçme konusunda istekli olmak önemlidir.  Alınacak basit önlemler zarar görmeyi engelleyebilir.  Deprem doğal bir olaydır. Onu tehlikeli kılan bizlerin yerleşim ve yaşam biçimlerimizdir.  Hem bireysel hem de yaşadığımız toplumda önlemlerin bir arada alınması gerekmektedir.

15  Afetlerde öncelikle aile bireyleri ve komşular birbirine yardımcı olmalı  Yaşanan bölgedeki, semt örgütlenmeleri, muhtarlık vb. yapılarla bir araya gelinmeli  Yaşanan sokağın, mahallenin ve bölgenin taşıdığı riskler öğrenilmeli  Depreme karşı güvenli yaşamanın en gerçekçi yolu, tüm yerleşim yerlerinin ve binaların sağlam olmasından geçmektedir.  Eğer bina yeterli derecede güvenli ise, depremden doğabilecek diğer tehlikelere karşı önlem alınmalıdır.

16 Yapısal Olmayan Tehlikeler  Binalarımızdaki kolon, kiriş ve taşıyıcı olan duvarlar dışında kalan şeylere yapısal olmayan unsurlar adı verilir.  Örneğin, camlar, aydınlatma, ısıtma havalandırma sistemleri vb...  Depremlerde birçok kişi yapısal olmayan unsurların yarattığı tehlikeler sonucu ölür ya da yaralanır.

17 Yapısal Olmayan Tehlikeleri Azaltmak için:  Ağır mobilya ve beyaz eşyaları duvarlara fazla yük bindirmeden sabitlenmeli  Gazlı, elektrikli cihazlar sabitlenmeli  Resim, ayna ve duvar saatleri kanca vida kullanarak asılmalı  Üst raflardaki ağır eşyalar alt raflara indirilmeli  Mutfak dolaplarının kapaklarının açılmasını engelleyecek şekilde önlem alınmalı  Tehlikeli ve yanıcı maddeleri uygun şekilde saklanmalı  Yataklar cam kenarından uzaklaştırılmalı  TV, bilgisayar gibi eşyaların kaymaması için altlarına lastik takozlar konulmalı ya da sabitlenmeli  Kitaplık raflarının önüne gergiler takılmalı

18 Zarar Azaltıcı Önlemler  Binada doğalgaz varsa, gaz algılayıcı ve kesici sensör taktırılmalı  Kazan dairesine gaz ve yangın algılayıcı dedektör ve alarm taktırılmalı  Elektrik, su ve gaz şebekelerinin açıp kapama öğrenilmeli  Bu sistemlere ait sigorta ve vanaların karanlıkta görünmesini sağlayacak biçimde işaretlenmeli   Binaya yangın söndürme cihazı alınmalı  Normal zamanlarda da kullanılacak bir ilk yardım çantası hazırlanmalı  Bina merdivenlerine akülü acil aydınlatma armatürü taktırılmalı

19 Hazırlıklar  Uygulamalı ilkyardım ve yangın eğitimi alınmalı   Aile için acil durum planı oluşturulmalı ve uygulanmalı  Şehir dışından bir yakın irtibat kişisi olarak belirlenmeli  Deprem sonrası bir buluşma noktası ayarlanmalı  Kaçış yolu daima engelsiz tutulmalı  Başucunda cüzdan, anahtarlık, el feneri, terlikle yatma alışkanlığı edinilmeli

20 Hazırlıklar  Normal zamanlarda oda kapıları açık bırakılmalı  Önemli eşyalar su geçirmez kaplarda saklanmalı  Çocukların okullarında “Acil Durum Planı” oluşturulması için okul yönetimi zorlanmalı   Bir bilgi kartı taşınmalı  Evde ya da araçta mevsimlik kıyafet, battaniye, uyku tulumu ve en az bir gün yetecek su bulundurulmalıdır.

21 AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - YANGIN

22 AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - YANGIN  Kontrol altına alamadığımız yanma çeşidine “yangın” adı verilir. Yangınları, havasız bırakarak, soğutarak ve kimyasal yöntemlerle söndürürüz. Yangının çıkmaması için önlem almak, söndürmekten daha kolaydır.

23 Yangın Sınıfları A - Katı madde yangınları (Kağıt, odun, kömür vb.) B - Sıvı yangınları (Benzin,petrol, yağ vb.) C - Gaz yangınları (LPG, doğalgaz vb.) D - Metal yangınları (Mangan, kalay, kurşun vb.)

24 Yangın Söndürme Maddeleri YANGIN CİNSİSÖNDÜRME MADDESİ A- KATI MADDESu, kimyasal toz, kum, toprak B- YANICI SIVIKöpük, kimyasal toz, karbondioksit C- GAZKimyasal toz, köpük D- METALÖzel metal tozu

25 Yangından önce yapılabilecekler  Eve bir yangın söndürücü ve duman dedektörü alınması  Yangın söndürme cihazı ile tatbikat yapılması  Yangın merdivenlerini her zaman kullanıma hazır halde tutulması  Elektrik tesisatının kontrol edilmesi, birden fazla cihazın aynı prize bağlanmaması  TV’nin içinin en az yılda bir defa temizlenmesi  TSE belgesi olmayan LPG tüpü kullanılmaması  LPG tüplerinin mümkünse balkona yerleştirilmesi

26 Yangından önce yapılabilecekler  Ocakların tül perdelerin yanına yerleştirilmemesi  Boya, tiner vs. yanıcı maddelerin ayrı yerde, güvenli bir şekilde depolanması  Kibrit, çakmak, mum gibi eşyaların çocukların ulaşamayacağı noktalara konulması  Evde 15-20 metre su hortumu bulundurulması  Binaya yönlendirme işaretleri takılması  Kaçış yollarının engelsiz tutulması

27 AFETLERE HAZIRLIK ve ZARAR AZALTMA - SEL

28 Selden Önce Yapılabilecekler  Sel yataklarına yerleşilmemeli, kamp kurulmamalı, otomobil park edilmemeli  Bulunulan noktanın sele maruz kalma riski öğrenilmeli ve sel sigortası yaptırılmalı  Varsa, bölgedeki sel uyarı işaretleri ve yerel erken uyarı sistemleri öğrenilmeli  Bina içinde ve dışında yüksek ve sel basma tehlikesinin az olduğu güvenli yerler belirlenmeli

29 Selden Önce Yapılabilecekler  Eğer bölge riskli ise; gerektiğinde kullanmak üzere kum, kum torbaları, kürek, naylon, çivi, kontrplak, tahta vb. inşaat malzemeleri depo edilmeli ve alet sandığı hazır bulundurulmalı  Binanın kanalizasyon bağlantısına, kanalizasyondan sel sularının gelmemesi ve lağımın geri basmaması için, bir çekvalf (geri tepme) vanası yerleştirilmeli  Duş, küvet ve ıslak zeminlerdeki su deliklerini tıkamak için büyük mantar tıkaçları hazır bulundurulmalı

30 Selden Önce Yapılabilecekler  Durumu, rapor etmek üzere bölge dışından bir kişiyi “bağlantı kurulacak kişi” olarak belirlenmeli  Binanın boşaltılması gerektiği zaman nerelere gidilebileceği ve hangi yolların kullanılacağı önceden belirlenmeli  Aranabilecek polis, itfaiye vb. önemli telefon numaraları görünür yerlere asılmalı  Tüm aile bireylerine elektrik, gaz ve su vanalarının nasıl ve ne zaman kapatılacağı öğretilmeli

31 Toplumun bir afete dayanıklı ve hazırlıklı hale gelmesi ve afetlere karşı daha dirençli bir toplum geliştirilmesi için,  Toplumsal iletişim kanallarının geliştirilmesi  Toplumsal örgütlenme düzeyinin geliştirilmesi  Toplumsal bilinç düzeyinin geliştirilmesi  Toplumsal kaynakların geliştirilmesi gereklidir.

32 Bireylerin;  Problem çözebilme,  İnisiyatif kullanabilme,  İletişim kurabilme,  Karşı tarafı anlama ve sabır gösterme,  Farklı kültürlere anlayış gösterme gibi davranışlarının geliştirilmesi yanı sıra,  Alet kullanma becerisi,  İlkyardım,  Lojistik,  Arama - kurtarma,  Güvenlik ve huzur sağlama gibi farklı konularda eğitimi gerekmektedir.

33 TOPLUMSAL HAZIRLIK Toplumsal Hazırlık  Bireyler de basit önlemlerle afetlere hazırlanmalıdır ve hazırlanabilirler   Sadece kendimizi ve ailemizi korumaya değil, müdahale sürecinde YÜK olmak yerine KATKI sağlamak anlamına da gelir.

34 TOPLUMSAL HAZIRLIK  Bireysel riskleri belirlemek  Kişisel Afet Çantası hazırlamak  Aile Afete Hazırlık Planı yapmak  Tatbikat yapmak

35 DEPREM ÖNCESİNDE- BİREYSEL HAZIRLIK  1. Oturulan Binanın Güvenliği için:  Evlerinizi yetkililerin verdiği kurallar doğrultusunda inşa edilmesi  İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki alanlara evlerin inşa edilmemesi  Evlerin deprem yönetmeliğine uygun olarak yapılıp yapılmadığının araştırılması  Evlere izinsiz kat inşa edilmemesi ve balkon eklemeleri yapılmaması  Oturulan binanın güvenliğinden emin olunmadığında şehirdeki Mühendisler ve Mimarlar odalarından bu konuda yardım ve bilgi alınması

36 DEPREM ÖNCESİNDE- BİREYSEL HAZIRLIK  2. Deprem Sonrası Buluşma Planı Hazırlanması:  Deprem olduğu zaman sevdiklerinden, aileden uzak olma olasılığı göz önünde bulundurularak depremden sonra buluşmak için bir iki yer belirlenmesi  Belirlenen yerlerde buluşma mümkün olmayabilir çünkü bu yerler de depremden zarar görmüş olabilir. Bu sebeple oturulan şehirden en az 100 km. uzakta yaşayan bir akrabanın veya arkadaşın haberleşme aracı olarak seçilmesi.

37 DEPREM ÖNCESİNDE- BİREYSEL HAZIRLIK  3. Kişiye ve Aileye Dair Önemli Bilgiler:  Bir deprem sırasında ailenin yaşamsal önem taşıyan bir takım belgeleri kaybetmemek için önlem alması gerekir.  Senetler, vasiyet, vergi kayıtları, doğum belgeleri, nüfus kağıtları ve diğer yaşamsal önem taşıyan belgelerin ateşten etkilenmeyecek bir yerde saklanması.

38 DEPREM ÖNCESİNDE- BİREYSEL HAZIRLIK  2.4.Evin İçinde Güvenliği Sağlamak- Deprem Güvenlik Planı:  EŞYALARI VE İÇİNDEKİLERİ EMNİYETE ALMAK:  Ağır eşyaları ve su tankını sabitleme  Eşyaları raf üstlerine sabitleme  Ayna ve tabloları sabitleme  Asılı duran eşyaları sabitleme  Mutfak dolaplarını sabitleme  Erzak depolamak