ALZHEİMER HASTALIĞI PINAR YALINAY DİKMEN

... konulu sunumlar: "ALZHEİMER HASTALIĞI PINAR YALINAY DİKMEN"— Sunum transkripti:

1 ALZHEİMER HASTALIĞI PINAR YALINAY DİKMEN

2 ALZHEİMER HASTALIĞI EN SIK GÖRÜLEN DEMANS (BUNAMA) SEBEBİDİR.
DEMANSLARIN % NEDENİ ALZHEİMER HASTALIĞIDIR. YAŞLI POPÜLASYONDA EN SIK GÖRÜLEN HASTALIK VE 4. SIRADAKİ ÖLÜM NEDENİDİR. YAŞLA SIKLIĞI ARTAR. YAŞ EN ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRÜDÜR. 65 YAŞINDAKİ KİŞİLERİN % 5 ‘İ ALZHEİMER HASTASIDIR.HER BEŞ YILDA BU ORAN İKİ KAT ARTAR. ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ 7-12 YILDIR.

3 AH.’de RİSK FAKTÖRLERİ YAŞ – EN ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRÜ
CİNSİYET- KADINLARDA DAHA SIK DÜŞÜK EĞİTİM DÜZEYİ DÜŞÜK SOSYOEKONOMİK DÜZEY ÇEVRESEL FAKTÖRLER –ALİMİNYUM KAFA TRAVMALARI – BOKSÖRLER GENETİK FAKTÖRLER

4 A.H.’de KORUYUCU FAKTÖRLER
1.YÜKSEK EĞİTİM DÜZEYİ 2. GENÇ YAŞ 3. GENETİK FAKTÖRLER 4. SİGARA ?

5 AİLESİNDE ALZHEİMER HASTALIĞI OLAN KİŞİ ALZHEİMER HASTASI OLUR MU?
ALZHEİMER HASTALIĞININ % 5’i AİLESEL OLARAK GEÇER.BU HASTALARDA HASTALIK ERKEN OLARAK, KIRKLI YAŞLARDA BAŞLAR. EBEVEYNLERİNDE ALZHEİMER HASTALIĞI OLAN VEYA AİLESİNDE ERKEN YAŞTA ALZHEİMER HASTALIĞINA YAKALANMIŞ BİREYLER BULUNAN KİŞİLERİN, HASTALIK GELİŞTİRME RİSKİNİN DEĞERLENDİRLMESİ İÇİN BİR NÖROLOJİ UZMANINDAN FİKİR ALMALARI ÖNERİLİR.

6 ALZHEİMER HASTALIĞINDA BOZULAN ÜÇ FONKSİYON
1.BELLEK YAKIN HAFIZA, LİSAN, UZAYSAL KONUMLANDIRMA, BASİT EL BECERİLERİ, ENTELLEKTÜEL FONKSİYONLAR (KARAR VERME, PROBLEM ÇÖZME), ORYANTASYON 2.GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ KİŞİSEL TEMİZLİK, TRAŞ OLMA, YEMEK YAPMA, GİYİNME VS. 3.PSİKİYATRİK BELİRTİLER DEPRESYON, İLGİSİZLİK, KİŞİLİK DEĞİŞİKLİKLERİ, AJİTASYON, UYKU BOZUKLUKLARI, ANKSİYETE, PSİKOZ

7 YAKINLARIMIZDA ALZHEİMER HASTALIĞINI NASIL TANIYABİLİRİZ?
1.UNUTKANLIK –ÖZELLİKLE YAKIN GEÇMİŞİ ALZHEİMER HASTALARI YENİ BİLGİ ÖĞRENMEZLER ANCAK UZAK GEÇMİŞİ HATIRLARLAR 2.GÜNLÜK İŞLERİ YERİNE GETİRMEKTE ZORLUK ÇEKME (ALIŞVERİŞ, YEMEK PİŞİRME, EV ALETİ ÇALIŞTIRMA) 3.KELİME BULMAKTA GÜÇLÜK ÇEKME 4.TARİHLERİ UNUTMA, BİLDİĞİ YOLLARDA KAYBOLMA 5.KARAR VERMEKTE GÜÇLÜK ÇEKME (KIYAFET SEÇİMİ) 6.PRATİK DÜŞÜNME BECERİSİNİN AZALMASI (HESAP, PLANLAMA) 7.SIK KULLANILAN EŞYALARI YANLIŞ YERE KOYMA, EŞYALARINI BULAMAMA

8 6.PRATİK DÜŞÜNME BECERİSİNİN AZALMASI (HESAP, PLANLAMA)
7.SIK KULLANILAN EŞYALARI YANLIŞ YERE KOYMA, EŞYALARINI BULAMAMA, EŞYALARININ ÇALINDIĞINI DÜŞÜNÜP BAŞKALARINI SUÇLAMA 8.RUH HALİ VE DAVRANIŞLARDA DEĞİŞİKLİK (ÇABUK AĞLAMA, SİNİRLENME) 9.KİŞİLİK DEĞİŞİKLİKLERİ (ÇEVRESİNDEKİ İNSANLARDAN KUŞKULANMA ONLARI SUÇLAMA) 10.SORUMLULUKTAN KAÇINMA

9 ALZHEİMER HASTALIĞI TANISI NASIL KONULUR?
TANI %100 OTOPSİ İLE KONULUR.ANCAK O KADAR BEKLEMEYE GEREK YOK! BEYİN BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ NÖROPSİKİYATRİK TESTLER DİĞER DEMANS NEDENLERİNİN DIŞLANMASI İLE TANI KONULUR. AYIRICI TANIDA İLK DÜŞÜNÜLMESİ GEREKEN DEPRESYONDUR!!! DEPRESYON DİKKAT VE KONSANTRASYON BOZUKLUĞU YAPARAK UNUTKANLIĞA NEDEN OLUR.

10 ALZHEİMER HASTALIĞI TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
ALZHEİMER HASTALARINDA İÇ GÖRÜ YOKTUR.YANİ HASTALAR HASTALIKLARININ FARKINDA DEĞİLLERDİR. HASTANIN UNUTKANLIĞI, DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİKLERİ AİLE VE ÇEVRESİNDEKİ KİŞİLER TARAFINDAN FARK EDİLİR. HASTALIKTA AİLE DESTEĞİ ÇOK ÖNEMLİDİR. SON YILLARDA BELLEK VE DAVRANIŞ BOZUKLUĞU İÇİN TEDAVİ SEÇENEKLERİ VARDIR.BUNLAR HASTALIĞIN SEYRİNİ YAVAŞLATIRLAR. ÜLKEMİZDE ALZHEİMER DERNEĞİ BİLGİ HATTI HASTALIK KONUSUNDA HASTA YAKINLARINA ÜCRETSİZ DESTEK VERMEKTEDİR :

11 GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ İLE İLGİLİ TAVSİYELER
DEĞİŞİKLİKLER HASTAYI KÖTÜLEŞTİRİR.HASTAYA UYGUN, DÜZENLİ ORTAMI KORUMALI. YATAKTAN KALKMA, YEMEK YEME, İLAÇLARIN ALINMASI, EGZERSİZ HEP AYNI SAATTE OLMALI. EVDE BİR PANO OLUŞTURUP HAFTANIN GÜNÜ, AY, YIL, MEVSİM, HAVA DURUMU, AİLE BİREYLERİNİN FOTOGRAFLARI VE ADLARI YAZILMALI. DİYALOGLARDA BASİT SÖZCÜKLERİ KULLANMALI HASTALIĞIN ERKEN DÖNEMİNDE HASTA TEK BAŞINA ÇIKARSA MUTLAKA CÜZDANINA, CEBİNE İLETİŞİM TELEFONU ADRES YAZILI BİR KAĞIT YERLEŞTİRMELİ

12 GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ İLE İLGİLİ TAVSİYELER
HASTAYA ELİNİ KULLANACAĞI HOBİLER BULMALI HASTAYA KAYBETMEK İSTEMEYECEĞİNİZ ÖNEMLİ BELGELERİ VERMEMELİ HASTANIZ YAPMASI GEREKEN BİRŞEYİ REDDEDERSE, GERİ ADIM ATIP, DAHA SONRA FARKLI BİR YAKLAŞIM KULLANARAK TEKRAR DENEMELİ

13 KİŞİ NE ZAMAN KENDİ BAŞINA YAŞIYAMAZ?
MUTFAKTA OCAKLARI YANAR DURUMDA VEYA YEMEKLERİ BUZDOLABINA KOYMADAN TEZGAH ÜSTÜNDE BIRAKIYOR MU? İLAÇLARI DÜZGÜN KULLANABİLİYOR MU? İDRAR YA DA BÜYÜK ABDESİNİ ALTINA KAÇIRIYOR MU? HASTANIZ ACİL BİR DURUMDA NE YAPACAĞINI BİLEBİLİR Mİ?

14 GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ İLE İLGİLİ TAVSİYELER
HASTA EVDE YALNIZ BIRAKILMAMALI GECE KAPI KİTLENİP, ANAHTAR ÜSTÜNDE BIRAKILMAMALI EV BAŞTAN DÜZENLENMELİ, EŞYALAR, KESİCİ ALETLER! HASTANIN YANINA AZ PARA VERMELİ VE PARA KULLANIMI KONTROL EDİLMELİ YANLIŞ ALGILAMALARI ÖNLEMEK İÇİN HASTANIN BULUNDUĞU ODALAR GECE KARANLIK OLMAMALI

15 YAŞLI BAKIMEVİ ALZHEİMER HASTALARININ % 90’INDAN FAZLASI ER GEÇ BAKIM EVLERİNE VEYA DESTEKLİ YAŞAM TESİSLERİNE YERLEŞTİRİLİRLER. ALZHEİMER HASTASINA BAKMAK ÇOK GÜÇ BİR İŞTİR. HASTAYA BAKAN YAKINLARININ % 50’SİNDE DEPRESYON GÖRÜLÜR!