Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi

... konulu sunumlar: "Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi"— Sunum transkripti:

1 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
LÖSEMİLER Dr. Fahri ŞAHİN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı

2

3 Etimoloji Leuk- leukos (Gr) : beyaz -emia haima (Gr) : kan
Leukemia kan kanseri

4 Tarihçe İlk olarak 1845’de Alman patolog Rudolf Virchow “weisses blut” (beyaz kan) nedeniyle ölen bir hasta tanımlamış ve yılında “leukemia” terimini kullanmıştır

5 Tanım Kan kanseri Kemik iliği kanseri
Beyaz kan hücrelerinin aşırı artışı ile karakterize neoplastik hastalıklar Pluripotent kök hücrenin maturasyon / diferansiyasyon aşamalarında blok gelişmesi sonucu oluşan anormal proliferasyon

6 Lösemi tipleri 6

7 Klinik seyri ve hastaların yaşam süresine göre
Akut lösemi: İmmatür hücrelerin (blast) proliferasyonu ile karakterize lösemiler Kronik lösemi: Daha matür hücrelerin proliferasyonu ile karakterize lösemiler

8 Köken aldığı hücre serisine göre
Myeloid lösemiler: myelositer (granülositik) seriden köken alan Akut myelositer lösemi (AML) Kronik myelositer lösemi (KML) Lenfoid lösemiler: lenfoid hücre serisinden köken alan Akut lenfoblastik lösemi (ALL) Kronik lenfositer lösemi (KLL)

9 Tanım Kan kanseri Kemik iliği kanseri
Beyaz kan hücrelerinin aşırı artışı ile karakterize neoplastik hastalıklar Pluripotent kök hücrenin maturasyon / diferansiyasyon aşamalarında blok gelişmesi sonucu oluşan anormal proliferasyon

10 Maturasyon / Diferansiyasyon Aşamaları
ALL KLL Lenfoid AML KML Myeloid

11 Myeloid maturasyon MATURASYON myeloblast promyelosit myelosit
metamyelosit band nötrofil MATURASYON 11

12 AKUT LÖSEMİLER Epidemiyoloji
Görülme sıklığı: 3.4/100000/yıl Medyan görülme yaşı: 60-65 Erişkinde; %80-90’ı AML, %10-20’si ALL Erkek/kadın: 1/1

13 Etyoloji İyonize radyasyon Down sendromu
Çevresel faktörler İyonize radyasyon Benzen Alkilleyici ajanlar Genetik faktörler Down sendromu Fanconi anemisi Bloom sendromu Kronik klonal hematolojik hastalık Kronik myeloproliferatif hastalıklar Myelodisplastik sendromlar Paroksismal gece hemoglobinürisi Aplastik anemi

14 AKUT LÖSEMİLER Klinik Özellikler (1)
Kİ yetmezliği bulguları: Anemi semptom ve bulguları Ateş Trombositopenik kanamalar

15 AKUT LÖSEMİLER Klinik Özellikler (2)
Kİ yetmezliği bulguları: Anemi semptom ve bulguları Ateş Trombositopenik kanamalar

16 AKUT LÖSEMİLER Klinik Özellikler (3)
Kİ yetmezliği bulguları: Anemi semptom ve bulguları Ateş Trombositopenik kanamalar

17 AKUT LÖSEMİLER Klinik Özellikler (4)
Ekstramedüller infiltrasyon bulguları: Lenfadenopati Splenomegali Hepatomegali Dişeti hipertrofisi Deri infiltrasyonu Granülositik sarkom…..

18 AKUT LÖSEMİLER Klinik Özellikler (4)
Ekstramedüller infiltrasyon bulguları: Lenfadenopati Splenomegali Hepatomegali Dişeti hipertrofisi Deri infiltrasyonu Granülositik sarkom…..

19 AKUT LÖSEMİLER Laboratuvar
Anemi Lökositoz-lökopeni Nötropeni Trombositopeni Hiperürisemi LDH yüksekliği

20 İliak kanat Kemik iliği

21 AKUT LÖSEMİ Tanı Kemik iliğinde BLAST ≥ %20

22 AML 22

23 Auer rod 23

24 ALL

25 AKUT PROMYELOSİTİK LÖSEMİ –M3 t (15;17)(q22;q12)
%5-10 Genç yaş (Medyan yaş) DIC HİPERGRANÜLER Faggot hücreleri All-trans retinoik aside yanıt

26 AKUT MYELOMONOSİTİK LÖSEMİ -M4
%15-25 Myeloid ve monositik komponent ≥ % 20 Periferik kanda monositoz, promonositler, Ekstramedüller infiltrasyon sık Dişeti hipertrofisi

27 TEDAVİ AML tedavisinin aşamaları ALL tedavisinin aşamaları İndüksiyon
Konsolidasyon (post-remisyon tedavisi) ALL tedavisinin aşamaları İntensifikasyon SSS proflaksisi Post-remisyon tedavisi İdame

28 Destek tedavisi Eritrosit süspansiyonu Trombosit süspansiyonu
Aferez trombosit Random trombosit Taze Donmuş Plazma Antibiyotik ve antifungal tedavi

29 Kronik Lösemiler

30 Maturasyon / Diferansiyasyon Aşamaları
KLL Lenfoid KML Myeloid Daha matür hücrelerin proliferasyonu ile karakterize lösemiler

31 KRONİK MYELOSİTER LÖSEMİ
Myeloid seri hücrelerinin maturasyon gösteren klonal proliferasyonu ile karakaterize myeloproliferatif hastalıktır

32 nötrofil basofil myelosit metamyelosit
The blood film in Chronic Myeloid Leukemia. Maturing granulocytes at all stages of differentiation are present, the most numerous being the myelocyte and the neutrophil stages. An increase in basophils is usual, and a few blasts are also frequently present. The platelet count may be normal or increased. 32

33 KRONİK MYELOSİTER LÖSEMİ
Yıllık görülme sıklığı 1: En çok görüldüğü yaş grubu 4 ile 5 dekaddır E>K Tüm lösemilerin % 15’ini oluşturur Etyolojisinde bilinen tek faktör radyasyondur

34 HASTALIĞIN SEYRİ Bulguların ortaya çıkışı ile tanı arasındaki süre yaklaşık yıldır (Sessiz Dönem) Klinik Dönem 3 fazlı bir seyir gösterir  Kronik stabil faz  Akselere faz  Blastik faz Kronik stabil faz süresi 3 - 4,5 yıldır

35 KML & Philedelphia kromozomu
9. kromozom üzerindeki abelson onkogeni, 22. Kromozom üzerindeki breakpoint cluster region (bcr) bölgesine nakledilir Tirozin kinaz aktivitesi gösteren bu değişim proliferasyon artışı ile sonlanır

36 Tedavi gelişmeleri 1856 - Fowler solüsyonu 1900 - Radyoterapi
busulfan hidroksiüre Interferon, KİT STI 571 (Glivec)

37 Kronik Lenfositer Lösemi
B kökenli lenfositlerin aşırı çoğalması, LAP ve HSM ile karakterize yavaş seyirli kronik lenfoproliferatif bir hastalıktır Kronik lenfoid lösemiler içinde en sık görülenidir Erişkinde en sık görülen lösemi türüdür

38 KLL

39 KLL & Etyoloji Etyolojisi bilinmemektir
İyonize radyasyonun suçlanmadığı tek lösemi tipidir İlaçlar ve kimyasal maddeler de suçlanamamıştır Ailesel birliktelikler KLL’de dikkati çekmiştir Wiskott-Aldrich sendromu, Ataksia Telenjiektasia, organ tx sonra uzun süreli immünosupresyon

40 KLL Klinik özellikler İleri yaşlarda daha sık görülür
30 yaş altında nadirdir E>K Çoğu hasta tanı sırasında asemptomatik

41 KLL & başvuru Tanı anında hastalar genellikle asemptomatikdir
Vakaların çoğu ( özellikle Evre 0 ) rutin kan testlerinde lenfositoz görülmesi ile tanınır En sık FM bulgu simetrik, yüzeyel LAP İleri evrelerde hepatomegali ve splenomegali

42 Prognoz KLL’nin prognozu evresine göre değişir
Erken evrede yıla uzayan bir sağkalım olabilir İleri evrelerde ise sağkalım 2 yıla kadar düşmektedir

43 KLL & İnfeksiyon Mortalite ve morbidite’nin en önemli sebebi infeksiyonlardır Hipogamaglobulinemi infeksiyonun en önemli sebebidir İleri evrelerde immun yetmezlik, kemik iliği infiltrasyonu, kemoterapi veya hipersplenizmin neden olduğu nötropeniye bağlı enfeksiyonlar sıktır

44 KLL tedavisi Incurable
Kİ yetmezlik bulguları olmayan asemptomatik hastalarda tedaviye gerek yok Semptomatik ve ileri evre hastalarda KT

45 Özet