Sosyolojik Arastirma Yontemi

... konulu sunumlar: "Sosyolojik Arastirma Yontemi"— Sunum transkripti:

1 Sosyolojik Arastirma Yontemi

2 SOSYOLOJİK ARAŞTIRMA YÖNTEMİ (KONU 3)
Bilgi, Araştırma ve Bilim Olarak Sosyoloji Bilim Olarak Sosyoloji Sosyolojik Araştırma Süreci Nicel Araştırma Yöntemleri Nitel Araştırma Yöntemleri Toplumsal Araştırma ve Etik

3 BİLGİ, ARAŞTIRMA VE BİLİM OLARAK SOSYOLOJİ
Sosyolojik araştırma, bir tür “Toplumsal Kazı” çalışmasıdır. İhtiyaç Merak Araştırma yöntemleri ise, keşif yolculuğunda izlenen rota.

4 THOMSON VE HİCKEY’E GÖRE FARKLI BİLGİ TÜRLERİ;
Deneyim Sınama yanılma Etkileşim Sınırlı ve kişisel Kültürel Gelenek Toplumsal pratikler :: “Su küçüğün, söz büyüğün”. Geleneksel toplumlarda uyumsuzluk; toplumsal dışlanma. İnanç Doğrulanamayan hakikat Geleneklerin ötesindedir ve yoğun bir duygusal bağlılıkla desteklenir Küçük ve Homojen vs Büyük ve Heterojen

5 THOMSON VE HİCKEY’E GÖRE FARKLI BİLGİ TÜRLERİ;
Otorite veya Uzman Liderlik konumunda olan kişiler Ebeveyn, öğretmen, arkadaş çevresi . . . Bilim Doğrudan ve sistematik yoldan elde edilen amprik kanıtları temel alan bilgi. Somut deliller ve amprik doğrulama

6 BİLİMSEL ARAŞTIRMA İLKELERİ
Nesnellik Bir araştırmada araştırmacının kişisel inançları, çıkarları, alışkanlıkları, beklentileri yer almamalıdır. Bulgular olduğu gibi yer almalıdır. Doğruluk ve Tekrar Her araştırma en doğruyu bulmak için gerçekleştirilir. Bilimde doğruluk, bilim adamının mutlak gerçeği götermesi değil, ona mümkün olduğu kadar yaklaşması ve söylediğini, en anlaşılır ve en doğru şekilde söylemeye çalışmasıdır. Her olay incelendiği yer ve zamanın somut koşulları içinde doğru bir biçimde tanımlanmalıdır. Aynı konuda aynı örneklem üzerinde, aynı tekniklerle belli bir zaman süresi içinde benzer bulgular elde edilmelidir.

7 BİLİMSEL ARAŞTIRMA İLKELERİ
Basitlik ve Açıklık Bilimsel bir araştırma diğer araştırmalarda rapor edilmiş bulguların kontrol edilmesine, genellemelerin kabul ya da reddedilmesine dayanır ve bunlardan geniş ölçüde yararlanır. Bu nedenle araştırmada basitlik ve açıklık esas olmalıdır. Sınırlılık Bir araştırma, incelediği konuyu diğerlerinden ayıran özellikleri belirterek sınır çizmelidir. Böylece konuların karışıklığı önlenmiş olur. Araştırmacı belli bir konu üzerinde yoğunlaşarak araştırmasını sürdürür.

8 ARAŞTIRMANIN BİLİMSEL AMACI;
Keşfetmek Betimlemek Açıklamak

9 ARAŞTIRMANIN BİLİMSEL AMACI;
Keşfedici Araştırma (Keşfetmek) Yeni olanı veya daha derinlerde olanı anlamak/araştırmak Burada neler oluyor? Hipotezden önce Kalitatif Çalışmalar Esnek ve açık Betimleyici Araştırma (Betimlemek) Teorik Sorunlarla İlişkili Hipotez oluşturulur Durum tespiti - Şema oluşturma (Sınırlandırma) Planlı ve Sistematik Açıklayıcı Araştırma (Açıklamak) Hipotezin yeniden test edilmesi Nedensellik Neden bu oluyor? En önemli faktör/ler nedir?

10 BİLİM OLARAK SOSYOLOJİ
Sosyolojiye göre bilim nedir? Bilim, olguları açıklamak ve kanıtlamak için üzerinde uzlaşma sağlanan yollar kümesini ifade eder. Sosyolojiyi bilim yapan 5 ana özellik; Ampriktir Hata ve ön yargıları en aza indirmeye çalışır Kamusal bir iştir. Genellemeler yapar. Prensip arayışındadır.

11 SOSYOLOJİK ARAŞTIRMA SÜRECİ
Problemin Tanımlanması Merak ettiğimiz konuların araştırma sorusuna dönüşmesi Literatür Taraması Daha önceki araştırmalar bu konu hakkında neler diyor? Hipotezlerin ya da Araştırma Stratejisinin Belirlenmesi Nicel araştırmalar Hipotez: Test edilmemiş iddia. Deney Bağımlı Değişken ve Bağımsız Değişken Nitel Araştırmalar

12 SOSYOLOJİK ARAŞTIRMA SÜRECİ
Verilerin Toplanması ve Yorumlanması Araştırmanın genel amacına bakılarak karar verilir. Survey Mülakat Doğal Gözlem Deney Araştırma raporunun yazılması Teorik temeller göz önünde bulundurularak hipotezin doğrulanıp doğrulanmadığının tartışılması.

13 NİCEL ve NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Sayılar veya Anlatılar (Hikayeler) Hipotez veya Araştırma sorusu Sistematik veya Açıklık, Esneklik

14 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Pozitivist bilim paradigmasının özellikleri: Gerçeklik Basittir Hiyerarşi düzeni ilkesidir Evren Mekaniktir Gelecek ve yön belirlidir Nedensellik ilişkisi Değişim niceliksel ve birikim şeklindedir Nedensellik zorunludur

15 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Toplumsal Anket Araştırması (Survey) önceden belirlenmiş sorular, dikkatlice seçilmiş bir grup insana yüzyüze görüşmelerle sözlü ya da yazılı olarak sorulur. Telefon veya internet’de de uygulanabilir. insanların belli konulardaki tutumları, inançları, düşünceleri, beklentileri, tercihleri vb. incelemek için kullanılır. Sonuçların genellenebilir olması için örneklem seçimi çok önemli Temsili örneklem Avantajı: kısa süreli, ekonomik Dezavantajı: Sosyal istenirlik, sosyal beğeni kazanma eğilimi Katılımcıların sorulara toplumsal açıdan arzu edilir veya kendisini toplumsal açıdan istenir kılacak yönde cevap verme

16 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Örneklem Çeşitleri: Tesadüfi Örneklem Rastlantısal Tabakalı Örneklem Orantılı ve orantsız tabakalı örneklem Küme Örneklemesi Listelenmeme durumunda kullanılan örneklem Bilinçli Örnekleme Mografi, kota ve tipik birimler

17 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Deneysel Araştırmalar Neden-sonuç ilişkisi bulmanın tek yolu deney yapmaktır. Bir ya da daha çok değişken sistemli bir şekilde değişimlenir (müdahale edilir) ve deneyci tarafından yaratılan bu değişimlemenin (manipülasyonun), diğer değişkenler üzerindeki etkisi incelenir. Bağımsız değişken: değişime uğratılan değişken Bağımlı değişken: bağımsız değişkende yapılan değişimlerin, üzerinde yol açacağı etkiyi görmek için ölçülen değişkendir.

18 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Deneysel Araştırmalar Geçerli sonuçlar elde etmek için, örneklem iki veya daha fazla gruba ayrılır (rastgele, sistematik vb.). Deneysel Grup Deneysel işleme (belli bir bağımsız değişken değerine) tabi tutulan grup. Kontrol Grubu Deneysel işleme tabi tutulmayan veya farklı bir bağımsız değişkene tabi tutulan grup. Deneysel grup ile karşılaştırmak için kullanılır. Böylece, neden-sonuç ilişkisi elde edilebilir. X olursa, Y olur X olmazsa, Y de olmaz

19 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Deneysel Yöntemin Sınırlılıkları Yapay ortam Beklenmedik veya kontrol edilemeyen değişkenler Deneyci yanlılığı Deneycinin deneyin sonuçlarını veya sonuçların yorumlanmasını etkileyebilmesi

20 NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Karşılaştırmalı Araştırma Başka bir ülkede yapılmış olan araştırmaların benzerlerini farklı ülkelerde uygulayarak, sonuç karşılaştırması. Tarihsel Analiz Yöntemi Geçmişteki olaylarla ilgili araştırma.

21 NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Post Pozitivist Yorumlayıcı Bilim Paradigmasının Özellikleri: Gerçeklik Karmaşıktır Heterarşi düzendir:cinsiyet Evren holografiktir: Gelecek ve yön belirsizdir İlişkiler doğrusal değildir ve karşılıklı nedensellik vardır Değişim morfogenetiktir: ani değişim Gözlemci belli bir perspektife sahip katılımcıdır.

22 NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Etnografik Mülakat ve Katılımcı Gözlem: Alan Çalışması Bu yöntem, insanların incelenmesinden ziyade insanlardan öğrenmeyi ifade eder. Etnografik araştırmacılar, belirli kültürlere veya alt kültürlere odaklanırlar; onların davranışlarının anlamını, nasıl yaptıklarını anlamaya çalışırlar. Etnografik yöntem, hem bir toplumsal grubun davranışının dolaysız biçimde gözlemlenmesini, hem de buna bağlı olarak yazılı bir betimleme üretimini ifade eder. Başlıca tekniği katılımcı gözlemdir. Katılımcı gözlem yönteminde araştırmacı, incelediği grupla veya toplulukla birlikte yaşar; bazen onların faaliyetlerinin bir parçası olur. Katılımcı gözlem yönteminin amacı, inceleme nesnelerinin öznel dünyalarına girmek ve bu dünyalara, onların bakış açılarıyla bakmaktır.

23 NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Yaşam Öyküsü Biyografik verilere dayanır. Mektuplar, raporlar, gazete yazıları kullanılır. Bunun amacı kişisel enformasyonun doğruluğunu kontrol etmek, hem de yeni bilgiler toplamak.

24 NİCEL ve NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI?

25 TOPLUMSAL ARAŞTIRMA VE ETİK
Asa (Amerikan Sociological Association), ilk defa 1971 yılında, etik ilkeleri yayınlamıştır. Bu ilkeler: Araştırmada objektifliği ve dürüstlüğü muhafaza etmek İncelenen kişilerin/kurumların mahremiyetlerine ve itibarlarına saygı İncelenenleri, kişisel zarardan korumak Sır saklamak Araştırmada işbirliği ve yardımın kabulü Her türlü mali yardımı açıklamak