ULUSAL VE ULUSLARARASI RADYASYON KORUMASI KURULUŞLARI

... konulu sunumlar: "ULUSAL VE ULUSLARARASI RADYASYON KORUMASI KURULUŞLARI"— Sunum transkripti:

1 ULUSAL VE ULUSLARARASI RADYASYON KORUMASI KURULUŞLARI
İBRAHİM KÖKSAL – Radyasyon Güvenliği ve Korunma

2 ULUSAL KURULUŞLAR TAEK – TÜRKİYE ATOM ENERJİ KURUMU Taek’in 56. Yıl Logosu 

3 ULUSAL KURULUŞLAR TAEK – Türkiye Atom Enerji Kurumu  Atom Enerjisi Komisyonu Genel Sekreterliği 1956 yılında Başbakanlık'a bağlı olarak Ankara'da kurulmuştur yılında Başbakan'a bağlı olarak Türkiye Atom Enerjisi Kurumu adı ile yeniden yapılanmıştır. 1956 yılında devlet bütçesine bir araştırma reaktörünün kurulması ve ilk masraflarını karşılamak amacı ile TL (~ $) tahsisat konmuş ve İstanbul'da Küçükçekmece Gölü kenarında şimdiki arazi istimlak edilmiştir. TR-1 Reaktörü yılları arasında bu merkezde inşa edilmiş, ilk kez 6 Ocak 1962'de kritik olmuş ve 27 Mayıs 1962'de işletmeye açılmıştır.  1973 yılı itibarı ile 3550 radyasyon görevlisine kişisel dozimetre hizmeti verilmiştir.

4 ULUSAL KURULUŞLAR TAEK – Türkiye Atom Enerji Kurumu  TAEK'in faaliyetleri araştırma merkezleri ve başkanlık bünyesindeki daire başkanlıkları ile yürütülmektedir. TAEK - Vizyon  Nükleer teknolojilerin barışçıl amaçlarla kullanılmasında uluslararası kalite ve güvenlik normlarına uygun faaliyet gösteren, güvenilir, yenilikçi, gelişmeye açık ve rekabetçi bir Kurum olmak; ülkemizin nükleer teknolojide kendine yeter duruma gelmesini sağlayacak altyapıyı oluşturmaktır. TÜRKİYE ATOM ENERJİ KURUMU LOGOSU 

5 ULUSAL KURULUŞLAR TAEK – BAĞLI KURULUŞLAR Ankara Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi TAEK’in Beşevler yerleşkesinde üç bölüm ve iki şube ile faaliyetlerini  sürdürmektedir.

6 Ulusal kuruluşlar TAEK – BAĞLI KURULUŞLAR Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Nükleer reaktör, zincirleme çekirdek tepkimesinin başlatılıp sürekli ve denetimli bir biçimde sürdürüldüğü aygıtlardır. Nükleer reaktörler bazen nükleer enerjiyi başka bir tür enerjiye (genelde elektrik enerjisine) çevrilen santraller olarak kullanılırlar.

7 Ulusal kuruluşlar TAEK – BAĞLI KURULUŞLAR  Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Hizmetleri yapılmaktadır.

8 ULUSAL KURULUŞLAR TAEK – Bir radyoloji teknikerinin alacağı maksimum mesleki radyasyon miktarının ; Yıllık: 50 mSv Aylık: 5 mSv Ardışık 5 Yılın Ortalaması: 20 mSv El, Ayak veya Deri İçin Yıllık: 500 mSv Göz Merceği İçin Yıllık: 150 mSv’dir. Evet, bu değerler bizim için çok fazla geliyor olabilir ama şu anda Türkiye’de kabul edilen miktarlar bunlardır. ( Türkiye Gerçekleri. ) RADYASYON ÖLDÜRMEZ, TABİKİ TEDBİR ALINDIĞI SÜRECE !!!

9 ULUSAL KURULUŞLAR TAEK – Halkın alacağı maksimum radyasyon miktarının ; Yıllık: 5 mSv Ardışık Beş Yılın Ortalaması: 1 mSv El, Ayak veya Deri İçin Yıllık: 50 mSv Göz Merceği İçin Yıllık: 15 mSv’ dir. RADYASYON ÖLDÜRMEZ, TABİKİ TEDBİR ALINDIĞI SÜRECE !!!

10 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
 ICRP - Uluslararası Radyolojik Korunma Komitesi  UNSCEAR - Birleşmiş Milletler Atomik Radyasyonun Etkileri Bilimsel Komitesi  IAEA - Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı  EURATOM: Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu

11 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
ICRP - International Committee on Radiological Protection  Uluslararası Radyolojik Korunma Komitesi 1928 yılında 2. Uluslararası Radyoloji Kongresinin ardından kurulmuştur.  Radyasyon korunması ile ilgili temel kriterleri oluşturan bu kuruluş, resmi bir kuruluş olmayıp FAO,WHO, ILO,ICRU, OECD/NEA gibi bir çok uluslararası ve büyük ulusal kuruluşla işbirliği içinde bilimsel çalışmalarını sürdürmektedir.  Bugün tüm dünyada uygulanan radyasyon korunması kriterleri ICRP tavsiyelerine dayanmaktadır.  En Son Raporu: 1990 Recommendations of the International Commision on Radiological Protection, ( Uluslararası Radyolojik Koruma Komisyonu 1990 Tavsiyeleri ) ICRP Publication 60. Bu raporun gözden geçirilmiş şekli 2005 yılı içinde yayınlanmak üzere son halini almıştır

12 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
ICRP - International Committee on Radiological Protection  ICRP 1965 Kriterlerine Göre Yıllık Maruz Kalınan Radyasyon Miktarları

13 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
ICRP - International Committee on Radiological Protection  ICRP 2005 Kriterlerine Göre Yıllık Maruz Kalınan Radyasyon Miktarları

14 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
UNSCEAR - The United Nation Scientific Committeon the Effects of Atomic Radiation  Birleşmiş Milletler Atomik Radyasyonun Etkileri Bilimsel Komitesi, BM teşkilatının bir Komitesi olarak 1955 yılında kurulmuştur. Radyasyonun sağlık etkileri ile ilgili bilimsel çalışmalar yapan uluslararası resmi bir kuruluş olup, moleküler biyoloji, radyoepidemiyoloji ve radyobiyoloji üzerindeki araştırmaların uluslararası görüş birliği ile değerlendirilmesi şeklinde çalışır.

15 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
IAEA - International Atomic Energy Agency  Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren bağımsız, uluslar arası bilim ve teknoloji temelli bir organizasyon olup yılında kurulmuştur. Nükleer Bilim ve Teknolojinin barışcıl amaçlarla kullanılması ve planlanmasında üye ülkelere destek sağlamaktadır. Nükleer Güvenlik Standartlarını hazırlamaktadır. Bünyesindeki denetim mekanizması ile ülkelerin taahhütlerini yerine getirmesini kontrol etmektedir. Nükleer Güvenlik Standartlarını ( Fundamentals, Requirements, Guides) hazırlamaktadır

16 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
EURATOM - European Atomic Energy Comminty  Avrupa Atom Enerji Kurumu,1958 Roma Antlaşması ile Avrupa Topluluğu çerçevesinde nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma ile ilgili yasal zemini oluşturmak üzere kurulmuştur.  İş yerlerinde ve halkın radyasyondan korunması (Bölüm III), Gelişen nükleer güç sektöründe nükleer fisil maddelerin temini (Bölüm VI), Nükleer fisil maddelerin yetkilendirilmemiş askeri amaçlarla kullanımının engellenmesi için korunması (Bölüm VII)

17 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
EURATOM - European Atomic Energy Comminty  EURATOM antlaşmasıyla kurulan AAET, radyasyondan korunma, nükleer fisil maddelerin temini ve nükleer korunma olmak üzere üç alanda bir uluslar üstü düzenleyici otorite niteliğindedir.  Böylece, nükleer güç tesisi, radyoaktif atık işleme tesisi veya deposu gibi nükleer güç sektörünün dışında kalan hastaneler ve araştırma merkezleri gibi radyoaktif maddelerle çalışılan tüm alanlarda radyasyonla ışınlanmayı sınırlayıcı yaptırımlar getirmiştir.  Araştırma ve bilginin paylaşımı gibi genel unsurları içerir.

18 ULUSLARARASI KURULUŞLAR
EURATOM - European Atomic Energy Comminty Avrupa Birliği genelinde bütün bu tesislerde radyasyona maruz kalmayı sınırlayıcı bu kurallara uyulması zorunlu kılınmıştır. Bu doğrultuda yayınlanan kararlar, tüzükler , direktifler ve tavsiyeler üye ülkeler tarafından ayrıntılandırılır ve uygulanır

19 NELER ÖĞRENDİK  ULUSAL RADYASYON KORUNMASI KURULUŞLARI  TAEK  ULUSLARARASI RADYASYON KORUNMASI KURULUŞLARI  ICRP - Uluslararası Radyolojik Korunma Komitesi ( 1928 ) ICRP, radyasyondan korunma ile ilgili temel prensipler ve nicelikleri belirleyerek ülkelerin yetkili otoritelerine tavsiyelerde bulunan uluslararası bir kuruluştur. Resmi bir yaptırım gücü olmamakla beraber, pek çok ülkede yürürlükte olan mevzuat, ICRP yayınlarını temel almaktadır  UNSCEAR - Birleşmiş Milletler Atomik Radyasyonun Etkileri Bilimsel Komitesi ( 1955 ) BM’ye tüm üye ülkelerdeki iyonlaştırıcı radyasyonun seviyelerini ve etkilerini değerlendirmek ve rapor etmek için kurulmuş bir organizasyondur.

20 NELER ÖĞRENDİK  IAEA - Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ( 1957 )  EURATOM - Avrupa Atom Enerji Kurumu ( 1958 ) Kuruluş amaçlarından biri iyonlaştırıcı radyasyondan doğan zararlı etkilere karşı çalışanların, hastaların ve halkın korunmasını sağlamak üzere tüm üye ülkelerin uygulayacağı temel güvenlik standartlarını belirlemektir. Bu doğrultuda yayınlanan kararlar, yönetmelikler, direktifler ve tavsiyeler üye ülkeler tarafından ayrıntılandırılır ve uygulanır.

21 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER İBRAHİM KÖKSAL