Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
AKCİĞER RADYOLOJİSİ (Bilgisayarlı tomografi ve Manyetik rezonans)
Dr. Ragıp Özkan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD
2
LEZYONLARIN KARAKTERİZASYONU
3
LEZYONLARIN KARAKTERİZASYONU
4
LEZYONLARIN KARAKTERİZASYONU
5
LEZYONLARIN KARAKTERİZASYONU
6
LEZYONLARIN KARAKTERİZASYONU
7
LEZYONLARIN KARAKTERİZASYONU
9
GÖĞÜS RÖNTGENOGRAMI NORMAL
OLAN HEMOPTİZİLİ OLGULAR
10
BALGAMDA MALİGN HÜCRE SAPTANAN VE GÖĞÜS RÖNTGENOGRAMI NORMAL OLAN OLGULAR
11
AKCİĞERE METASTAZ YAPMA
OLASILIĞI YÜKSEK PRİMER TÜMÖRÜ OLAN OLGULAR
12
PNÖMONEKTOMİ, RADYOTERAPİ VE
KEMOTERAPİ SONRASI TÜMÖR REKÜRRENSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
13
MEDİASTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Mediastinal lenf nodları Mediastinal invazyon Mediastende yer alan çeşitli diğer lezyonlar
14
Mediastinal lenf nodları
Lenf nodu boyutunu ölçmede kısa aks veya en küçük çap ölçülür Üst sınır olarak 1 cm kabul edilmekte Subkarinal alanda üst sınır 1.5 cm
15
Mediastinal lenf nodları
İnternal mammarian, parakardiyak ve paravertebral lenf nodları İki cm’yi aşan çok büyük lenf nodları sıklıkla metastatik tümör, lenfoma, granülomatöz hastalık veya infeksiyonu temsil eder
16
Mediastinal lenf nodları
Birden fazla lenf nodları birleşerek tek büyük bir kitle şaklinde izlenebilir
17
MR’ın BT’ye göre uzaysal (spatial) rezolüsyonu daha düşüktür
Lenf nodları MR ile değerlendirilebilir MR ve BT ile benign-malign lenf nodu ayırımı yapılamaz.
18
Mediastinal invazyon Kalp, büyük damarlar, trakea, özofagus ve mediastinal yağın yaygın ve belirgin tutulumu rezeksiyonu engeller Mediastinal plevra veya pariyetal perikard tutulumunda rezeksiyon yapılır
19
Mediastinal invazyon Yumuşak doku kitlesinin geniş bir alanda mediastinal yağın yerini alması Mediastinal damarları, trakea ve özofagusu saran kitle Kitlenin bu lezyonlarda açık bir şekilde tutulum yapması
20
Mediastinal invazyon Yumuşak doku kitlesinin geniş bir alanda mediastinal yağın yerini alması Mediastinal damarları, trakea ve özofagusu saran kitle Kitlenin bu lezyonlarda açık bir şekilde tutulum yapması
21
Mediastinal invazyon Yumuşak doku kitlesinin geniş bir alanda mediastinal yağın yerini alması Mediastinal damarları, trakea ve özofagusu saran kitle Kitlenin bu lezyonlarda açık bir şekilde tutulum yapması
22
Mediastinal invazyon olasılığını düşündürten bulgular
Tümörün mediastinumla 3 cm’den fazla temasta olması Aort veya diğer mediastinal yapıların 1/4’den fazla oranda tümörle çevrelenmiş olması Aorta ve diğer mediastinal yapılara komşu yağın silinmesi Mediastinal yapıların kitle ile basıya uğraması Mediastinal plevrada ve perikardda kalınlaşma
23
MR’ın mediastinal invazyon tanısında
kontrastlı BT’ye belirgin bir üstünlüğü bulunmamaktadır
27
GÖĞÜS DUVARI İNVAZYONU
BT’nin göğüs duvarı invazyonunu saptamada doğruluğu % arasında değişmekte Duyarlılık ve özgüllük değerleri değişik çalışmalarda % arasında belirtilmekte
28
Göğüs duvarı invazyonunu akla getiren bulgular
Geniş açı veya tümörün plevra ile ilişkili olduğu bölgede plevral kalınlaşma Tümör ve plevral yüzey arasında 3 cm’yi aşan ilişki Tümör çapının, plevral temasın uzunluğuna oranı 0.5’i geçerse Tümörün temas ettiği kesimde ekstraplevral yağın izlenememesi
29
Göğüs duvarı invazyonunda doğruluk oranı en yüksek bulgular
Ekstraplevral yağın izlenememesi (duyarlılık % 85, özgüllük % 85) Tümör çapının plevral temasın uzunluğuna oranı 0.9’u geçmesi (duyarlılık % 85, özgüllük % 80)
30
Göğüs duvarı invazyonunu kesin olarak gösteren bulgular bulgular
Göğüs duvarını içine alan kitle Kosta destrüksiyonu
31
MR, BT’ye göre göğüs duvarı invazyonunu daha iyi gösterir
Superior sulkus tümörlerinde subklavian arter ve brakial pleksus tutulumu MR ile iyi değerlendirilir
33
PLEVRAL SIVI ETYOLOJİSİ
34
Transüda-Eksüda BT’de yoğunluk ölçümü güvenilir değil
Pariyetal plevra kalınlaşması Pariyetal plevranın boyanması kalınlaşmış olduğunu gösterir
35
Ampiyem Abse Yuvarlak Konturları keskin değil
Oval şekilli Dependan olmayabilir Komşu akciğerden keskin bir sınırla ayrılır Ayrılmış plevra yaprakları (split-pleura) Plevra yaprakları düzgün ve ayni kalınlıkta Komşu akciğer ve damarlarda yer değiştirme Yuvarlak Konturları keskin değil Düzensiz kalınlıkta duvarlar Damarlarda yer değişikliği olmaması
41
Nodüler plevral kalınlaşma
Çevresel plevral kalınlaşma Pariyetal plevra 1 cm’den kalın Mediastinal plevral kalınlaşma
44
Ella A. Kazerooni AJR:177, September 2001
45
Yaygın akciğer hastalıklarındaYÇBT bulguları
Retiküler opasiteler Nodüler opasiteler Artmış akciğer opasiteleri Azalmış akciğer opasiteleri veya kistik lezyonlar
46
Havayolları ve tıkayıcı akciğer hastalıklarına bağlı değişiklikler
Tomurcuklanmış ağaç görünümü Amfizem Mozaik perfüzyon Hava hapsi Bronşiektazi
47
Retiküler opasiteler İnterstisyum kalınlaşması Bal peteği
Sıvı Fibröz doku Hücresel infiltrasyon Bal peteği Hafif retiküler değişiklikler
48
İnterstisyum kalınlaşması
İnterlobüler septal kalınlaşma Peribronşial interstisyel kalınlaşma Fissürlerde kalınlaşma Lobül merkezindeki arterlerin anormal görünümü
49
İnterstisyum kalınlaşması
İnterlobüler septal kalınlaşma Peribronşial interstisyel kalınlaşma Fissürlerde kalınlaşma Lobül merkezindeki arterlerin anormal görünümü
50
İnterstisyum kalınlaşması
İnterlobüler septal kalınlaşma Peribronşial interstisyel kalınlaşma Fissürlerde kalınlaşma Lobül merkezindeki arterlerin anormal görünümü
51
İnterlobüler septal kalınlaşma
Nodüler Düzgün Düzensiz
52
İnterlobüler septal kalınlaşma
Nodüler Lenfanjitik tümöral yayılım Sarkoidoz
53
İnterlobüler septal kalınlaşma
Düzgün Pulmoner ödem Lenfanjitik tümöral yayılım Amiloidoz
54
İnterlobüler septal kalınlaşma
Düzensiz Sarkoidoz İdiopatik pulmoner fibrozis Romatoid artrit, skleroderma Asbestozis Aşırı duyarlılık pnömonitisi (son evre) İlaç hasarı
55
Bal peteği Olağan interstisyel pnömoni (UIP)
Kollajen doku hastalıkları (sıklıkla romatoid artrit ve skleroderma) Fibrotik ilaç reaksiyonları Asbestosiz Kronik hipersensitivite pnömonitisi Sarkoidoz Nonspesifik interstisyel pnömonitis (NSIP)
56
Bal peteği Son evre akciğer değişiklikleridir
Muhtemelen biyopsi işe yaramayacaktır Prognozun kötü olduğunu gösterir (idiopatik pulmoner fibrozis’de 5 yıl yaşam % 20) Tedaviden çok az hasta yarar görür (%5) Açık akciğer biyopsisi nadiren uygulanır.
57
Nodüller Perilenfatik Rastgele Sentrlobüler
58
Perilenfatik nodüller
Plevral yüzeyler ve fissürlerdeki subplevral interstisyumda Parahiler bölgedeki peribronkovasküler interstisyumda İnterlobüler septada Sentrlobüler alandaki peribronkovasküler interstisyumda Yamalı yerleşim
59
Perilenfatik nodüller
Sarkoidoz Lenfanjitik tümöral yayılım Silikozis ve kömür işçisi pnömokonyozu Lenfoma Amiloidoz Lenfositik interstisyel pnömoni
60
Perilenfatik nodüller
Sarkoidoz Lenfanjitik tümöral yayılım Silikozis ve kömür işçisi pnömokonyozu Lenfoma Amiloidoz Lenfositik interstisyel pnömoni
61
Perilenfatik nodüller
Sarkoidoz Lenfanjitik tümöral yayılım Silikozis ve kömür işçisi pnömokonyozu Lenfoma Amiloidoz Lenfositik interstisyel pnömoni
62
Perilenfatik nodüller
Sarkoidoz Lenfanjitik tümöral yayılım Silikozis ve kömür işçisi pnömokonyozu Lenfoma Amiloidoz Lenfositik interstisyel pnömoni
63
Perilenfatik nodüller
Sarkoidoz Lenfanjitik tümöral yayılım Silikozis ve kömür işçisi pnömokonyozu Lenfoma Amiloidoz Lenfositik interstisyel pnömoni
64
Rastgele nodüller Rastgele, yaygın ve uniform dağılım
Subplevral nodüller Nodüller genellikle keskin sınırlı
65
Rastgele nodüller Miliyer tüberküloz Mantar infeksiyonları
Hematojen metastazlar Sarkoidoz
66
Rastgele nodüller Miliyer tüberküloz Mantar infeksiyonları
Hematojen metastazlar Sarkoidoz
67
Sentrlobüler nodüller
En periferdeki nodül plevradan 5-10 mm uzaklıkta Büyük boyutta olmadığı sürece plevra ile temas görülmez Nodüller eşit dağılım gösterir Keskin veya belirsiz sınırlı olabilir Sentrlobüler rozet şeklinde küçük nodüller izlenebilir Nodüller akciğerde yaygın veya yamalı yerleşebilir
68
Sentrlobüler nodüller
En periferdeki nodül plevradan 5-10 mm uzaklıkta Büyük boyutta olmadığı sürece plevra ile temas görülmez Nodüller eşit dağılım gösterir Keskin veya belirsiz sınırlı olabilir Sentrlobüler rozet şeklinde küçük nodüller izlenebilir Nodüller akciğerde yaygın veya yamalı yerleşebilir
69
Sentrlobüler nodüller
Tüberkülozun endobronşial yayılımı Bronkopnömoniye yol açan diğer nedenler Tümörün endobronşial yayılımı (bronkoalveolar karsinom) Aşırı duyarlılık pnömonitisi Organize pnömoni Silikozis ve kömür işçisi pnömokonyozu Histiositoz Vaskülit ve pulmoner ödem
70
Sentrlobüler tomurcuklanmış ağaç görünümü
Dallara ayrılmış nodüller içeren opasiteler akciğer periferinde yer alır Sentrlobüler nodüller veya küme haline gelmiş küçük nodüller (rozet) izlenebilir
71
Sentrlobüler tomurcuklanmış ağaç görünümü
Dallara ayrılmış nodüller içeren opasiteler akciğer periferinde yer alır Sentrlobüler nodüller veya küme haline gelmiş küçük nodüller (rozet) izlenebilir
72
Sentrlobüler tomurcuklanmış ağaç görünümü
Tüberküloz, mikobakterium avium intrasellülare, bakteri ve mantar Bronşektazi ve kistik fibrozis sonucu infekte hava yolu hastalığı Astımda mukus tıkaçları, alerjik bronkopulmoner aspergillozis, veya endobronşial tümör yayılımı sonucu
73
Sentrlobüler tomurcuklanmış ağaç görünümü
Tüberküloz, mikobakterium avium intrasellülare, bakteri ve mantar Bronşektazi ve kistik fibrozis sonucu infekte hava yolu hastalığı Astımda mukus tıkaçları, alerjik bronkopulmoner aspergillozis, veya endobronşial tümör yayılımı sonucu
74
Sentrlobüler tomurcuklanmış ağaç görünümü
Tüberküloz, mikobakterium avium intrasellülare, bakteri ve mantar Bronşektazi ve kistik fibrozis sonucu infekte hava yolu hastalığı Astımda mukus tıkaçları, alerjik bronkopulmoner aspergillozis, veya endobronşial tümör yayılımı sonucu
75
Nodüllerin dağılımı: Tanısal algoritm
Subplevral nodül ve fissürlerle ilişkili nodül yoksa nodüller sentrlobülerdir Nodüllerin sentrlobüler olduğu anlaşılırsa tomurcuklanmış ağaç görünümünün var olup olmadığına bakılır.
76
Nodüllerin dağılımı: Tanısal algoritm
Subplevral nodül ve fissürlerle ilişkili nodül yoksa nodüller sentrlobülerdir Nodüllerin sentrlobüler olduğu anlaşılırsa tomurcuklanmış dal görünümünün var olup olmadığına bakılır.
77
Nodüllerin dağılımı: Tanısal algoritm
Plevral ve fissürle ilişkili nodül varsa nodüller perilenfatik veya rastgele dağılım göstermektedir Nodüller yamalı bir dağılım göstermekte, özellikle peribronkovasküler ve septal kesimde yerleşmekte iseler perilenfatik dağılım düşünülür Yaygın ve tek şekilde ise rastgele dağılım göstermektedir
78
Artmış akciğer opasitesi
Konsolidasyon Buzlu cam yoğunluğu
79
Konsolidasyon Akut Pnömoni Pulmoner ödem Pulmoner hemoraji
Erişkin solunum zorluğu sendromu (ARDS)
80
Konsolidasyon Kronik Kronik eozinofilik pnömoni Organize pnömoni
Olağan interstisyel pnömoni Nonspesifik interstisyel pnömoni (NSIP) Bronkoalveolar karsinom
81
Buzlu cam yoğunluğu Akut Pulmoner ödem Hemoraji Pnömoni (PCP, viral)
Yaygın alveolar hasar Akut interstisyel pnömoni Aşırı duyarlılık pnömonitisi
82
Buzlu cam yoğunluğu Subakut veya kronik NSIP
Deskuamatif interstisyel pnömoni (DIP) Aşırı duyarlılık pnömonitisi Alveolar proteinozis Sarkoidoz Lipoid pnömoni
83
Artmış akciğer opasitesi
Arnavut kaldırımı (crazy paving)
84
Arnavut kaldırımı (crazy paving)
Akut Pnömosistitis karinii pnömonisi Viral pnömoniler Ödem Hemoraji ARDS
85
Arnavut kaldırımı (crazy paving)
Kronik Alveolar proteinozis
86
Azalmış akciğer opasitesi
Amfizem Akciğer kistleri Mozaik perfüzyon Ekspiratuvar BT’de hava hapsi
87
Amfizem Sentrlobüler amfizem Panlobüler amfizem Paraseptal amfizem
88
Akciğer kistleri
89
Akciğer kistleri
90
Mozaik perfüzyon
91
Bronşiektazi
92
Bağışıklığı baskılanmış hastalarda YÇBT
Febril nötropenik ve akciğer radyografileri normal hastaların % 60’ında YÇBT’de pnömoni saptanmakta Akciğer radyografisi ile karşılaştırıldığında YÇBT incelemesi 5 gün zaman kazandırmakta
93
Bağışıklığı baskılanmış hastalarda YÇBT
Febril nötropenik ve akciğer radyografileri normal hastaların % 60’ında YÇBT’de pnömoni saptanmakta Akciğer radyografisi ile karşılaştırıldığında YÇBT incelemesi 5 gün zaman kazandırmakta
94
Bağışıklığı baskılanmış hastalarda YÇBT
Ateş yüksekliği ısrarla devam eden hastalarda 5 gün ara ile YÇBT yapılmalı
95
Akut pulmoner emboli Vasküler değişiklikler
96
Akut pulmoner emboli Parankimal ve plevral değişiklikler
97
Akut pulmoner emboli Büyük pulmoner arterlerde TKBT-A’nin doğruluk oranı % 100 Ana ve segmental arterlerde TKBT-A’nin duyarlılığı ~ % 90, özgüllüğü > % 90 Subsegmental arterlerde TKBT-A ile duyarlılık ve özgüllük düşer (% 53-63). ÇKBT-A ile subsegmental arterlerde daha iyi sonuçlar alınması beklenmektedir BT-A’nin sintigrafiye göre duyarlılığı yüksek, özgüllüğü benzer sonuçlar verir
98
Akut pulmoner emboli BT-A’nin negatif prediktif değeri % 98 ve üzerindedir Bu veri BT-A’nin negatif pulmoner anjiografi veya normal perfüzyon sintigrafi bulgularına eş değer bulguları verdiğini göstermektedir MR-A’nin duyarlılığı % , özgüllüğü % 90’ı aşar
99
Kronik pulmoner emboli
Damar duvarına yapışık, ekzantrik yerleşen, düzgün bazen nodüler kalınlaşma Damarda küçük çizgisel defektler veya ağ şeklinde defektler Mozaik perfüzyon
100
Kronik pulmoner emboli
Damar duvarına yapışık, ekzantrik yerleşen, düzgün bazen nodüler kalınlaşma Damarda küçük çizgisel defektler veya ağ şeklinde defektler Mozaik perfüzyon
103
MR ile akciğerde perfüzyon ve ventilasyon görüntüleme
Pulmoner perfüzyon defektleri ortaya konabilmekte Ventilasyon görüntülemede hiperpolarize noble gazları veya moleküler oksijen kullanılır
104
Aort hastalıkları Diseksiyon, intramural hematom, anevrizma rüptürü, penetre ülser, akut travmatik hasar gibi akut gelişen hastalıklarda ÇKBT Stabil hastalarda MR
Benzer bir sunumlar
