Akciğer Grafisi Değerlendirme.

... konulu sunumlar: "Akciğer Grafisi Değerlendirme."— Sunum transkripti:

1 Akciğer Grafisi Değerlendirme

2 Posteroanterior (PA) akciğer grafisi
X-ışın tüpü

3 Lateral (sol yan) akciğer grafisi
X-ışın tüpü Sol yan akciğer grafisinde x-ışınları sağ taraftan girip sol taraftan çıkar. Kalbin yaklaşık 2/3’ü orta hattın solunda yer alır

4 ApikolordotikApikal ve orta lob
EkspirasyonPnömotoraks LateralPleural efüzyon,Pnömotoraks

5 Akciğer grafilerinin değerlendirilmesi
İLK OLARAK hastanın adı, soyadı kontrol edilmelidir. Filmler çekim tarihlerine göre sıralanmalıdır. Filmlerin UYGUN TEKNİK ile çekilmiş olmaları gerekmektedir. Hastaların yaşı, cinsiyeti ve hikayesinin bilinmesi filmlerin doğru olarak değerlendirilmesine yardımcı olur.

6 Projeksiyon (AP/PA) Projeksiyonun bilinmesi özellikle kalp ve
mediastinum boyutları açısından önemlidir AP: – kalp ve mediasten daha geniş – diyafragmalar daha yukarda – kostofrenik sinüsler daha künt görülebilir.

7 Pozisyon Ayakta-yatarak Acil servislerde, yataklı servislerde veya
yoğun bakımlarda Olası problemler: – kardiomegali – mediasten geniş – optimum film kalitesinden uzaklaşılması (yetersiz insp.)

8 Penetrasyon Penetrasyonu fazla grafiler patolojik dansiteleri maskeleyebilir Penetrasyonu yetersiz grafiler diffüz dansite artışı izlenimi yaratırlar

9 Penetrasyon Vertebra detayı SEÇİLMEMELİ
Kalbin arkasındaki damarlar GÖRÜLEBİLMELİ AC periferinde damar görülecek Vertebra alta doğru koyulaşacak Sternum seçilecek

10

11 Rotasyon Klavikülanın medial uçlarının vertebra spinöz proseslerine uzaklığı Rotasyon varlığında; – mediasten ve kalbin görünümü değişir – hemitorakslardan kasete yakın olanı daha lüsen,uzak olanı daha opak görünür.

12 İnspirasyon Yeterli inspiryumda arkada kotlar ve önde 5-6. kotlar diafragma kubbesinin üzerinde bulunmalı Yetersiz insp.; – diffüz pulmoner hastalığı taklit eder. – diyafragmalar, kalp ve mediyasteni komprese edecek şekilde yükselir – kalp ve mediasten gölgelerini genişletir.

13 Teknik olarak kabul edilebilir PA akciğer grafisi
Simetri: T3’ün spinöz çıkıntısı sternoklaviküler eklemlere eşit mesafede olmalı

14 Teknik olarak kabul edilebilir PA akciğer grafisi
Alt lobların büyük damarları ve torakal vertebralar kalp arkasında görülebilmeli (x-ışın dozunun az olmadığının göstergesi)

15 Sağ skapula medial kenarı akciğer alanı içinde yer alıyor
Skapulalar akciğer alanı dışında olmalı

16 İnspirasyon derecesi Ön 6.kot Arka 9.kot

17 Bazı durumlarda inspiryum grafisine ilave olarak ekspiryum sonu grafi de çekilebilir

18 Pnömotoraks (az miktarda olan pnömotoraksı göstermek için)
İnspiryum grafisi sonrası ekspiryum fazında da grafi çekilmesi gereken durumlar: Hava hapsi Pnömotoraks (az miktarda olan pnömotoraksı göstermek için)

19 Kalbin ağırlığı nedeniyle sol diafragma sağ diafragmadan daha aşağıda yer alır

20 Yan akciğer grafisinde normal anatomi

21 Arkus aorta Sağ üst lob bronşu Sol üst lob bronşu Sol pulmoner arter
Sağ pulmoner arter Sağ pulmoner arter Sol üst lob bronşu

22 Sol üst lob bronşu sol pulmoner arter gölgesi altında yer alır
Sağ üst lob bronşu Sağ üst lob bronşu Sol pulmoner arter Sol üst lob bronşu Sol üst lob bronşu Sol üst lob bronşu sol pulmoner arter gölgesi altında yer alır

23 Arkus aorta Arkus aorta, sağ ve sol pulmoner artere ait opasiteler dışında inferiyor pulmoner venler de yan grafide opasite oluşturur Sol pulmoner arter Sağ pulmoner arter İNFERİYOR PULMONER VENLER

24 Yan akciğer grafisi: trakea lümeni

25 Skapulalar (siyah ve yeşil oklar)

26 Sol diafragma Sağ diafragma Mide fundus gazı
Yan grafide sağ ve sol diafragma ayırımı nasıl yapılır? Genellikle bu ayrımı yapmak çok önemli değildir. Kalp solda olduğundan yan grafide sol diafragmanın ön kısımı çoğunlukla silinir . Sağ diafragma ise arkadan öne doğru rahatça görülebilir. Mide fundus gazı sol diafragma altında yer alır (mide fundus gazı situs inversus totalis anomalisinde sağ diafragma altındadır). Mide fundus gazı Sol diafragma Sağ diafragma

27 Vena kava inferiyor arka duvarı

28 Hiluslar Radyolojik olarak hilusları esas olarak pulmoner arterler oluşturur ve süperiyor pulmoner venlerde bu opasitelere katkıda bulunur

29 Sol pulmoner arter daha yukarıda olduğundan sol hilus daha yukarıda yer alır. Sağ hilusun sol hilusdan daha yukarıda oluşu patolojiktir

30 Hiluslar Normal Anatomi
Sol hilus yaklaşık olarak sağ hilustan 25 mm daha yukarda yer alır Hilusların dansitesi aynı olmalı Hilusların dış konturu konkav veya düz olmalıdır

31 normal patolojik Konveks dış kenar

32 Normal grafi Sarkoidoz: Hiler lenfadenopatiler.
Dansiteleri aynı ancak konveks dış kenar

33 Birinci kostlara ait kosto-kondral birleşim yeri kalsifiye olabilir ve nodül gibi görünüm oluşturabilir

34

35 Arka aksiller çizgiler

36 Ön aksiller çizgiler

37 meme meme Arka aksiller ve ön aksiller çizgiler

38 Radyolojik Anatomi ve Radyolojik Değerlendirme
Sistematik değerlendirme – AC grafisindeki tüm oluşumların değerlendirilmesi – Dıştan içe/içten dışa

39 1. Halka: göğüs duvarı yumuşak dokuları ve ABDOMEN

40 1. Halka: Alt boyun bölgesi, omuzlar ve göğüs duvarının
yumuşak dokuları değerlendirilmeli Erkeklerde pektoral kaslar ve kadınlarda meme gölgeleri, zayıf dansiteli bir infiltrasyon izlenimi verebilir Diyafragma altı alanlar İNTRAPERİTONEAL HAVA açısından değerlendirilmelidir. – Pnömoperitonium – subdiafragmatik abse, – karaciğer apsesi – Chiliaditi sendromunu düşündürür.

41 2. Halka: kemikler, diyafram

42 2. Halka: Kırıklar, primer veya metastatik lezyonlar,
osteomiyelitler … Kemik yapılar akciğer lezyonlarını taklit edebilirler (1. kosta ossifikasyonları) İki diyafragma arasındaki yükseklik farkı 3 cm’yi geçmemelidir. Diyafragma konturunun seçilememesi en sık olarak – plevral sıvı ve – alt lobların bazal segmentlerinde konsolidasyon düşündürür.

43 2. Halka: Kostofrenik sinüsler: – Normalde derin ve belirgindirler;
• amfizem, • plevral efüzyon, • plevral yapışıklıklar • parankimal infiltrasyon ve • kitle durumlarında küntleşir ve silinirler. – PA akciğer grafisinde ml'den az serbest plevral sıvı saptanamaz Kardiyofrenik sinüsler: – plevral efüzyon, parankimal infiltrasyon durumlarında küntleşir ve silinirler

44 3. HALKA

45 3. HALKA Mediasten: kabaca klavikulaların medial uçlarından aşağıya doğru çekilen çizgilerin arasında kalan boşluk Yatarak çekilen filmlerde, AP filmlerde dikkat

46

47

48 4. Halka: parankim yukardan aşağıya

49 1 Tek taraflı hiperlüsent akciğer (opere meme ca), hiatal herni (kalb arkasında herniye mideye ait hava sıvı seviyesi, kırmızı oklar), her iki omuz ekleminde dejeneratif değişiklikler ve sol humerusta eski kırık

50 2 Mediastinal kitle: Tiroid bezi

51 3 Milier patern. Milier patern yapan hastalıklardan bazıları: miler TB, sarkoidoz, metastazlar, viral pnömoniler, silikozis…

52 4 İdyopatik pulmoner fibrozis: Her iki akciğer hacminde azalma ve yaygın retiküler dansiteler

53 5 Pnömoperitonyum. Solda mide fundus gazı ile diafragma altı serbest hava karıştırılmamalıdır. mide

54 6 Sağ paratrakeal lenfadenopati Hiler lenfadenopatiler Tanı: sarkoidoz

55 7 Sol apikal nodül: Kist hidatik
Birçok benign ve malign hastalık nodül görünümü oluşturabilir

56 9 İyileşmekte olan sağ klaviküla kırığı. Açılı olarak kaynamakta (kötü kaynama).

57 10 Solda (kaynamamış) eski klaviküla kırığı
Siyah çizgiler sol klaviküla parçalarını göstermektedir

58 11 Yeni travma sonrası solda yaygın kosta kırıkları, iki taraflı plevral sıvı (muhtemel hemotoraks), solda cilt altı amfizemi. Yaygın kosta kırıkları yelken göğüse neden olabilir.

59 13 Pnömotoraks hidrotoraks Sol hidropnömotoraks

60 15

61 15 Sol akciğerde hacim kaybı ve yaygın kistik bronşektazi. Çizgiler kesitlerin geçtiği düzeyi göstermektedir

62 16 Opere akciğer kanseri. Sağ pnömonektomi.
Bu görünüm sağ akciğer atelektazisi ile de karışabilir. Hikaye ayırıcı tanıda yardımcıdır.

63 17 Opere kolon kanseri. Sağ hidropnömotoraks ve her iki akciğerde metastatik nodüller.

64 20 Sağ akciğer alt lobda konsolidasyon. Klinik tanı pnömoni
Konsolidasyon malignasiler de dahil olmak üzere birçok durumda görülebilir.

65 21 Konsolidasyon: Sol akciğer üst lob pnömonisi. Siluet işareti vardır (sol kalb kenarı silinmiş). Sağda yer alan grafi başka bir hastaya ait olup sol kalp kenarının görünümünü karşılaştırmak için konulmuştur.

66 24 Pnömotoraks

67 24

68 Akciğer Grafisi Bulguları ve İlgili olası Yaralanmalar

69 Akciğer Grafisi Bulguları ve İlgili olası Yaralanmalar (Devam)

70 Birinci ve ikinci kot kırıkları, Sternum kırığı,
GÖĞÜS TRAVMASINDA DİREK AKCİĞER GRAFİSİNDEN SONRA İLERİ RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME YAPILMASI GEREKEN DURUMLAR Geniş hemotoraks, Birinci ve ikinci kot kırıkları, Sternum kırığı, Klavikulanın posterior kırıklı çıkığı, Ezici göğüs yaralanması ile birlikte multipl kot kırıkları, Brakial pleksus yaralanması, Üst ekstremitelerde nabız ya da tansiyonun yokluğu ya da azlığı, Sistolik üfürüm

71 TEŞEKKÜRLER