ENERJİ YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Handan ÇUBUK

... konulu sunumlar: "ENERJİ YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Handan ÇUBUK"— Sunum transkripti:

1 ENERJİ YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Handan ÇUBUK
YTÜ Makine Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı

2 ENERJİ, İŞ YAPMA YETENEĞİDİR.
ENERJİ NEDİR ? ENERJİ, İŞ YAPMA YETENEĞİDİR.

3 Çeşitli enerji tanımları:
« Sıvı yakıt, yanabilir doğalgaz ve kömür gibi yakıt şekilleriyle bunlardan elde edilen ısı ve elektrik » (Japon Enerjinin Rasyonel Kullanımı Yasası) « Konforlu ve rahat geçimi sağlamak için gerekli para » (Naoto Shinkawa) « Peşin para » (İngiltere Verimlilik Ofisi)

4 ENERJİ TASARRUFU = PARA TASARRUFU
Enerji Nedir ENERJİ TASARRUFU = PARA TASARRUFU ENERJİ = PARA

5

6

7 Enerji Dönüşüm Diyagramı
Kimyasal Jeotermal Nükleer Isıl Hidro Rüzgar Dalga Güneş Elektrik Mekanik

8 Enerjinin fazla kullanılması sonucunda;
DOĞAL KAYNAKLAR HIZLA TÜKENİYOR ÇEVRE KİRLENİYOR ENERJİ İÇİN YÜKSEK MİKTARDA PARA ÖDÜYORUZ

9 Kızılderili Şef Seattle Son balık öldüğünde, son nehir kuruduğunda,
son ağaç kesildiğinde beyaz adam paranın yenilemeyeceğini anlayacak. Kızılderili Şef Seattle

10 Enerji, iktisadi ve sosyal toplumlarda vazgeçilmez bir unsur olarak yer almaktadır.
Enerji dönüştürme faaliyetleri artık yaşam dengesini etkiler hale gelmiştir.

11 İnsan, yaşamını sürdürmek ve toplumu oluşturmak için, üç unsura ihtiyaç duyar:
Madde Enerji (Maddenin üretimi gereklidir) Bilgi (Enerjinin kullanılması için gereklidir) Bilgi, aynı zamanda, enerjinin verimli kullanılması için de gereklidir. Bu üç unsur, böylece birbiriyle ayrılmaz bir bütünü oluşturur.

12 Çoğu şirketlerde enerji, aşağıdaki iki ana şekilden biriyle söz konusu olur :
Bir ürünün doğrudan imalatında (örneğin; bir buhar kazanında kazana enerji verilmesi; elektrik motorlarına güç verilmesi gibi ), İmalat işlemini destekleyen etkinliklerde (örneğin:ofislerin ve depoların ısıtılması; sıcak su hizmetleri; aydınlatma)

13 Bu arada, dünya’mızda bugün bir değişim süreci yaşanmaktadır.
Değişik ülkeler arasında yıkılan sınırlar ve artan globalleşme, daha fazla uluslararası anlayışı ve işbirliğini gerektiriyor. Bunun yanı sıra dünya’mız, yerkürenin ısınması ve asit yağmurları gibi ciddi çevresel sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Sağlık, çevresel ve ekonomik nedenlerden ötürü, hava kirliliğini azaltmak için stratejiler geliştiriliyor.

14 Bu değişim sürecine paralel olarak, endüstriyel strateji planlaması ve projelerde “sürdürülebilir gelişme“ kavramı, gittikçe artan bir şekilde ortaya çıkıyor. Enerji ifadelerinde bu kavram, sadece finansal bakış açısından değil, aynı zamanda sınırlı kaynakların ve çevre kirlenmesi düzeylerindeki artış yönünden, enerjinin verimli kullanımı gibi, enerji tasarrufunu içine alıyor. Böylece, enerjinin verimli kullanımını sağlayacak enerji yönetim sistemleri gündeme geliyor.

15 Gelişmekte olan ülkeler, enerji politikasında; ekonomik büyüme, enerji güvencesi ve çevre korumasının (3E) birlikte sağlanmasını amaçlıyor . Environment Energy Economy 3E 3E

16 ENERJİ TASARRUFU NEDİR ?
Enerji tasarrufu; üretimde, konforumuzda ve iş gücümüzde herhangi bir azalma olmadan enerjiyi verimli kullanmak, israf etmemektir. Aynı işi daha az enerji kullanarak yapmaktır.

17 NEDEN ENERJİ TASARRUFU ?
Türkiye’nin enerji tüketimi hızla artmaktadır. Bu da doğal kaynakların bilinçsizce ve büyük bir hızla tüketilmeye başlamasına neden olmuştur. Bu bilinçsizce tüketim, enerji kaynaklarının verimli kullanımını gündeme getirdiği gibi, tüketim sonucunda oluşan her türlü katı sıvı ve gaz atıkların da arıtılmadan doğaya atılmasının meydana getirdiği önemli çevre kirliliğinin önlenmesi arayışını da beraberinde getirmiştir. 

18 NEDEN ENERJİ TASARRUFU ?
Üretilen enerjinin yaklaşık üçte biri sanayide tüketilmektedir. Bu enerjinin önemli bir miktarı, ileri teknoloji ürünlerinin kullanıldığı enerji tasarruf önlemleriyle geri kazanılabilir. Enerji tasarrufu sayesinde hem ülkemiz enerji darboğazından kurtulacak, hem de sanayici aynı ürünü daha düşük bir maliyetle elde ederek rekabet gücünü arttırmış olacaktır.

19 Enerji tasarrufu, enerji arzının azaltılması veya kısıtlanması şeklinde düşünülmemelidir.
Enerji tasarrufu, kullanılan enerji miktarının değil, ürün başına tüketilen enerjinin azaltılmasıdır. Enerji maliyetlerini düşüren üretici, aynı miktardaki mal veya hizmetleri daha az enerji veya aynı miktar enerji ile daha çok mal ve hizmet üreterek, ulusal ve uluslararası alanda rekabet gücünü arttıracaktır.

20 ÇEVRESEL ETKİLER Kömür veya petrol gibi fosil yakıtların yanması sonucu, daima CO2 oluşur. Yapılan ölçümler milyonlarca yıldır ppm arasında değişen CO2 seviyesinin günümüzde 395 ppm seviyesine çıktığını göstermektedir. Karbondioksit diğer sera gazlarına göre %55'lik bir oranla, doğal sıcaklık dengelerinin bozulmasında en büyük etkiyi yaparak Küresel Isınmaya neden olmaktadır.

21 2009-2013 yılları arasında CO2 değişimi
Ağustos 2012:     ppm Ağustos 2013:     ppm 

22 1960-2013 yılları arasında CO2 değişimi

23 KÜRESEL ISINMA Küresel Isınmanın oluşumunda Sera Etkisi'nin rolü büyüktür. "Sera Etkisi"ni, güneşten gelen kısa-dalga ışınlarının geçmesine izin veren gaz tabakasının, dünya üzerinden yansıyan uzun-dalga ışınlarının büyük bir kısmını tutması sonucu meydana gelen atmosferik dengesizlik olarak açıklayabiliriz.

24

25 Atmosfere atılan diğer sera gazları ise CO, SO2, NOx gibi zehirli gazlar ve radyoaktif maddelerdir. Termik santrallerde, sanayide ve binalarda yakıt olarak kömür kullanıldığında, bu kirlilik etmenlerinin yanı sıra kül de açığa çıkar. Kül civa, kurşun, arsenik ve kadmiyum içermesi nedeniyle yüksek oranda kirletici etkiye sahiptir.

26 Fosil yakıtların bu şekilde kullanılmaya devam edilmesi durumunda,
aşırı kuraklık, deniz seviyesinde yükselme sonucu su baskınları, fırtınalar ultraviyolenin artması gibi küresel değişmeler sonucu, doğanın ekolojik dengesinin bozulması kaçınılmazdır.

27 (Çevre Kalite Konseyi, 1992)
“Enerji Üretimi Ve Tüketimi, İnsanoğlunun Diğer Faaliyetlerine Göre Çevreye Çok Daha Fazla Zararlıdır” (Çevre Kalite Konseyi, 1992)

28 ENERJİYİ VERİMLİ KULLANALIM
Ekonomik üretim ana unsuru olan ve hayat kalitemizi iyileştiren enerjinin kullanımından vazgeçemeyeceğimize göre ENERJİYİ VERİMLİ KULLANALIM

29 DÜNYA’DA DEĞİŞİM SÜRECİ
Yıl: Her şey üretim için Yıl: Her şey üretim için ve maliyet Yıl: 1980 Her şey üretim için + maliyet ve kalite Yıl: 1990 Her şey üretim için + maliyet + kalite ve termin Yıl: 2000 Her şey üretim için + maliyet + kalite + termin + yönetim ve çevre bilinci

30 ENERJİ TASARRUFU NE ZAMAN GÜNDEME GELDİ?
İlk olarak, 1970'li yıllarda yaşanan petrol krizi sonrasında enerji konusuna ilgi artmış ve enerji tasarrufu konusu gündeme gelmiştir.

31 Enerji Yönetimi Ne Zaman Gündeme Geldi?
11 KASIM 1995 TARİH VE SAYILI RESMİ GAZETEDE: “SANAYİ KURULUŞLARININ ENERJİ TÜKETİMİNDE VERİMLİLİĞİN ARTTIRILMASI İÇİN ALACAKLARI ÖNLEMLER” HAKKINDA BİR YÖNETMELİK YAYINLANDI.

32 Yönetmelik Neyi Kapsıyordu?
Yönetmelik yıllık enerji tüketimi 2000 TEP (Ton Eşdeğer Petrol) ve daha büyük olan sanayi ve maden işletmelerinde enerji verimliliğinin arttırılması için, 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanundan alınan yetkiye dayanarak hazırlanmıştır.

33 Kapsam Yönetmelikte, enerji verimliliğinin arttırılmasında uyulacak genel hususlar olarak mevcut tesislerde; yakıtların mevcut yakma sisteminde en verimli şekilde kullanılarak yakılması, ısı yalıtımının yapılması, ısı transferi veriminin arttırılması, atık ısı geri kazanımı, otomatik kontrol uygulamaları, elektrik sistemlerinde verimin arttırılması vb. önlemler öngörülmektedir.

34 Kapsam Yeni kurulacak tesislerde, yukarıdaki hususlara ilave olarak
yeni alınacak makinaların enerji verimliliği yüksek olan teknolojilerden seçilmesi, tesisisin ısı yalıtımı yönünden en verimli şekilde projelendirilmesi, kuruluş aşamasında enerji verimliliğinin takibi için gerekli ölçüm cihazlarının temin edilmesi, hava kirletici emisyonların minimumda tutulması için gerekli tedbirlerin alınması, bileşik ısı-güç üretimine önem verilmesi gibi hususların göz önüne alınması istenmektedir.

35 Neler Yapmalıyız? Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden 6 ay ile 1 yıl içerisinde kapsam içinde kalan fabrikalarda yönetmelikte bahsedildiği şekilde enerji yönetimi sisteminin oluşturulması gerekmektedir. Ayrıca, fabrikaya atanacak enerji yöneticisinin özellikleri, görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili bir listede yönetmelik içinde yer almaktadır.

36 Fabrikalar Ne Yapmalı? Fabrikalar belirlenen zaman periyotları içinde enerji tasarrufu etütlerinin yapılmasını veya yaptırılmasını temin ederek sonuçları ile 2 ve 5 yıllık uygulama planlarının UETM’ ye (Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi) gönderilmesini sağlayacaktır.

37 Sorumluluklar Fabrikada enerji tüketimini sağlıklı bir şekilde izleyebilmek için 3 yıl içinde gerekli ölçme ve izleme cihazlarını temin ederek fabrikalarına monte edecekler, ana ürünleri için aylık bazda birim ürün başına enerji tüketimini izleyecek ve 3 ana ürünü için yıllık ortalamalarını UETM’ ye gönderecektir.

38

39 Yönetim Nedir? Yönetim; bir kimsenin emri altında bulunanlarla iyi sonuçlar elde etmektir. Yönetim; bir plan oluşturmak ve amaca ulaşmak için, gerekli olan tüm etkinlikleri içerir.

40 Planla, Uygula, Kontrol Et ve Önlem Al-Düzelt
Yönetim; temel olarak toplam kalite felsefesini oluşturan Planla, Uygula, Kontrol Et ve Önlem Al-Düzelt (PUKÖ) çevriminin tekrarına dayanan mantıklı ve etkin bir şekilde belirli bir amaca ulaşmak için gerekli olan tüm faaliyetleri içerir. (Dr. W.Edwards Deming, 2002)

41 Neden Enerji Yönetimi Endüstri devriminin başlangıcından bu yana 200 yıldır dünyanın tabii çevresi artan şekilde kirletilmektedir. Bu çerçevede, 21 YY Yeni Dünya Programı ortaya atılmıştır: Gelişmekte olan ülkelere enerji ve teknoloji transferi Sera gazı etkilerinin azaltılması için uluslararası işbirliği

42 Enerji Yönetimi Bilgi Akışı

43 Enerji Yönetimini Öne Çıkaran Hususlar:
Süreçlerin optimizasyonu Birim maliyetlerin düşürülmesi Kaliteli ve yeteri kadar enerji kullanımı Rekabetçi koşulların sağlanması Tesis ömrünün arttırılması Bakım giderlerinin azaltılması Yaklaşan global enerji krizine hazırlık Yaşadığımız çevrenin korunması

44 Enerji Tasarrufu Enerjinin gereksiz kullanım sahalarını belirlemek, israfı minimum düzeye indirmek veya tamamen ortadan kaldırmak için yapılan çalışmalardır.

45 Enerji Tasarrufu Sağlayacak Önlemler
Proses gereği çeşitli şekillerde ortama atılan enerjilerin geri kazanılması Dizayn, proses geliştirme ve daha akılcı kullanımı İstenmeyen kaçakların önlenmesi Büyük enerji kaybına yol açan uygulamaların değiştirilmesi Bakımın etkinleştirilmesi, verimin arttırılması, hızlı ve yeterli ikmal vb..

46 Enerji Yönetimi Neleri Kapsar?
planlama, koordinasyon kontrol gibi birbirinden bağımsız olduklarında etkisiz kalabilecek işlevlerin, bir araya gelerek oluşan bir bütündür.

47 Enerji Yönetimi Disiplini
ürün kalitesinden, güvenlikten çevresel tüm koşullardan fedakarlık etmeksizin ve üretimi azaltmaksızın enerjinin daha verimli kullanımı doğrultusunda yapılandırılmış ve organize edilmiş disiplinli bir çalışmadır.

48 Yeni Bir Yönetim Yaklaşımı
Enerji tasarrufu yönetimi uygun ve iyi tasarlanmış bir yönetim yaklaşımını gerektirir.

49 Enerji Yönetimi Sistem Bileşenleri Nelerdir?
Enerji tasarrufu çalışmalarında organizasyonunun odak noktası Enerji Tasarrufu kavramıdır.

50 Enerji Yönetimine Hazırlık Aşaması
Enerji yönetimi programı öncesinde şirket içinde bazı ön çalışmaların gerçekleştirilmesi gereklidir: Personel eğitimi İşletmede uygulanacak sistemin boyutlarını ve özelliklerini belirleme

51 Enerji Yönetimi Organizasyonu
Enerji komitesi şirketin farklı çalışma alanlarında tüketilen tüm enerjiyi izler. Muhasebe bölümü enerji faturalarını öder. Bakım bölümü enerji tüketim ekipmanlarının bakımını yapar. Alan Komiteleri çok yararlı olacaktır

52 Bir İşletmede Örnek Organizasyon Şeması
Genel Müdür Yönetim Kurulu (Enerji Yöneticisi) İmalat Departmanı Bakım ARGE Finansman Teknik Danışmanlar Lojistik

53 Bir Tekstil fabrikasında Örnek Organizasyon Şeması

54 Üst Yönetimin Katkı ve Desteği
Proje kesinlikle üst yönetim tarafından başlatılmalı ve işletme organizasyonunda yer alan en düşük seviyedeki çalışanda bundan haberdar edilmelidir. Üst yönetim, enerji yönetimi konusunda teşvik edici, denetleyici ve yönlendirici hatta birincil sorumlusu olarak hareket etmelidir.

55 Enerji Yöneticisi İşletme bünyesinde oluşturulacak enerji yönetim sistemi içerisinde kendi sorumluluğunda bulunan bölümlerde proje oluşturma ve uygulama süreçlerini yönetecek bilgi ve beceriye sahip olmalıdır. Mühendislik altyapısının olması teknik problem analizinde sonuç almayı hızlandıracaktır. Bunun yanında finansman konusunda da deneyimli olmalıdır.

56 Enerji Komitesi İşletme içinde bulunan değişik birimlerden kişilerin katılarak çeşitli disiplinlerin temsil edildiği ENERJİ KOMİTESİ, enerji ile ilgili tüm faaliyetleri aylık olarak gözden geçirmek üzere toplanır. Enerji tüketim değerleri, faturalar, mevcut projelerin son hali ve planlanan projelerin durumu incelenir. Gerekirse yeni projeler için yeni takımlar oluşturulur.

57 Teknik Danışmanlar İşletme içindeki kaynakların yerinde ve verimli kullanılması, teknik gelişmeleri takip edebilmek amacı ile teknik danışmanlar kullanılır. Teknik danışmanlar ancak işletmenin katkısı ve yönlendirilmesi ile istenen hedefleri tam tutturabilirler.

58 Enerji Yönetimi Metodolojisi
Veri toplama Değerlendirme ve Planlama Uygulama Raporlama ve Değerlendirme Devamlılığı Sağlama

59 Veri Toplama, Değerlendirme ve Planlama
Tüketilen enerjinin proses veya işletme içindeki dağılımı Şirkette tüketilen enerjinin parasal değeri nedir? Enerji maliyeti üretim maliyetinin % kaçıdır? Enerji tüketimi, üretim maliyetlerini kim izler? Şirketin büyüklüğü, ürün çeşitleri, enerji tüketen ekipmanların sayıları, kapasiteleri ve tipleri? Enerji tüketimini izlemedeki sıkıntılar? Gerekli ekipmanlar ve maliyetleri? Enerji tasarruf miktarı? Mevcut şirket kazancı ile mukayesesi?

60 Enerji Yönetiminin Uygulama Safhası
Derlenen ve analiz edilen veriler ile tasarruf potansiyeli belirlenir. Üst yönetimden onay alınır Ön enerji etütleri yapılır Detaylı enerji etütleri yapılır İşletme, bakım ve raporlama prosedürleri kurulur Sermaye yoğun yatırımlar için önfizibilite yapılır Finansman temin edilir Ekipman seçimi ve alımı yapılır Sistem kurulur, devreye alınır ve izlenir.

61 Raporlama ve Değerlendirme (Proje rapor formatı yönetmelikte belirlenmiştir)
Rapor şu kısımlardan oluşmalıdır: Genel sonuçlar Mevcut durum için enerji ve kütle denklikleri Hedeflenen durum için enerji ve kütle denklikleri Akış şemaları Tasarruf tedbir ve projeleri Maliyet analizleri Geri ödeme süreleri Ölçümler

62 Enerji Yönetimi ile Ne Kadar Tasarruf Sağlanır
Belli bir programa bağlı olmadan yürütülen çalışmalarda basit işletme tedbirleriyle %10 Geniş kapsamlı Enerji Yönetimi programlarının uygulanması ile %25

63 Enerji Yönetiminin Temel Felsefesi Nedir?
Ne tükettiğimizi bilmek zorundayız

64 Enerji Yönetimi ve Üretim Maliyetleri
ham madde, işçilik, işletme ve enerji maliyetlerinin toplamını içerir. Genellikle enerji, basit bir şekilde toplam üretim maliyetlerine dahil edilir ve ayrı bir kalem olarak dikkate alınmaz.

65 Enerji Maliyetleri Enerji maliyetleri İşletme özelliğine bağlı olarak toplam üretim maliyetlerinin bir kısmını ve bazen de oldukça önemli bir kısmını teşkil etmekle beraber bu durum çoğu kere fabrika yöneticileri tarafından önemsenemez. Enerji maliyetleri sanayi sektörünün tipine göre değişir.

66 Enerji Yönetimi Neler Getirir?
Enerji verimliliğinin iyileştirilmesini Ekipmanların ayrıntılı incelenmesini Maliyetlerin azaltılmasını sağlar

67 Enerji Yönetiminde İlk İş
İşletmenin ödediği enerji faturası ile enerji tüketen ekipmanlar ve üretim hattı arasında bağlantı kurmaktır. Bağlantı kurma işlemi: enerji tüketen ekipmanların işletimi ile maliyet yönetimi arasında ilişki kurabilecek bir enerji yöneticisine, teknik konularda yardımcı olabilecek danışmanlara ve fabrikalardaki işçilerin işbirliğine ihtiyaç gösterir. Bu ihtiyaçlar bir enerji yönetimi programının esasını teşkil ederler.

68 Enerji Yönetimine Başlarken Neleri Tedarik Etmeliyiz?
Şirketin büyüklüğü ne kadardır? (işçilerin sayısı, bölümler, fiziksel alan nedir) Kaç tane değişik ürün üretilir? Kaç tane farklı enerji tüketim ekipmanı vardır? Şirkette tüketilen enerjinin parasal değeri nedir? Enerji maliyeti toplam üretim maliyetinin yüzde kaçıdır? Şirketin enerji tüketimini ve maliyetini devamlı olarak kim gözden geçirir veya kaydeder veya değerlendirir?

69 Enerji Yönetimine Başlarken Neleri Tedarik Etmeliyiz?
Şirketin organizasyon yapısı ve üretim işlemleri nasıldır, şirketin alt birimleri veya farklı sahalardaki enerji tüketimini izlemek için ne gibi güçlükler mevcuttur? Gerek duyulan enstrümantasyon ve ilave ekipmanların maliyeti ne olabilir? Şirketteki enerjiyi izleme ve enerji verimliliğini iyileştirmede rol oynayacak en iyi pozisyonda olan kişi kimdir? Enerji tasarruf miktarı ne olabilir? Tasarruflar şirketin mevcut kazançları ile nasıl karşılaştırılabilir?

70 Enerji Yönetimi İçin Bilgi Stoğu
Üretim prosesleri ve ürün kalitesi hakkında bilgi, Veri toplama, analiz ve yorumlama konusunda yetenek, Kazanlar, fırınlar, ısı eşanjörleri, buhar sistemi ekipmanı ve soğutma sistemleri gibi enerji tüketim ekipmanlarının teknik özellikleri, Mühendislik yetenekleri; örneğin ekipman seçimi, sistemi denetleme, bakım gereklerini yerine getirme gibi özellikler, Yönetim Geliştirme

71 Enerji Yönetimi İçin Bilgi Stoğu
Enerji ve su tüketimi kayıtları, Tüm sayaç bilgileri, Ölçüm alet bilgileri Üretimler ile ilgili spesifik enerji tüketimi endeksleri

72 Enerji Yönetimi Sürecinde Kişilerin Yaptıkları
Aylık yakıt faturalarını gözden geçirilmesi Faturaların birbirleriyle uygunluğunun takibi Optimum tarifelerin bulunması Yeni yakıt seçenekleri Yeni ikmal planları Yıllık enerji maliyet bütçeleri

73 Enerji Analizi Aşamaları
Diagnostik analiz Ön analiz Enerji analizi

74 Diagnostik Analiz Enerji taraması ön bilgi formu şirket tarafından doldurulur, Formdan şirketin büyüklüğü, faaliyet alanı, enerji kullanımı, üretim bilgileri, mevcut enerji yönetimi sistemi ve nelerin ölçülmesi gerekebileceği hakkında genel bilgiler elde edilir, Gerekli görülürse fabrika ziyaret edilir, gerekli bölümler için detaylı bilgi ve proses açıklamaları istenir, Enerji verimliliği ölçüm cihazlarının bağlanacağı yerler belirlenir; ya da ilgili düzenlemeler talep edilir, Ön analiz için tarih belirlenir

75 Diagnostik analiz sonucunda:
Fabrikadaki etüt süresi Ölçüm cihazı ihtiyaçları İncelenecek fabrika bölümleri tespit edilir.

76 Ön Analiz Fabrikada enerjinin boşa harcandığı kaynaklar, kötü yalıtım, buhar, su, yakıt sızıntıları ve çalışmayan tüm ekipmanlar belirlenir; gerekirse ölçümler alınır, Küçük ve orta büyüklükteki firmalarda genellikle bir veya iki gün sürer; rafineriler veya demir-çelik fabrikaları gibi büyük tesislerde bir-iki hafta sürebilir, Ön etüt sonucunda fabrikanın enerji yönetimi sistemi, enerji dönüşüm sistemleri, izolasyon, basınçlı hava ve elektrik sistemi konusundaki enerji tasarrufu imkanları belirlenir.

77 Enerji Analizi Belirlenen bölgelere cihazlar bağlanarak bir periyot boyunca ölçümler yapılır, Ölçümler ön analize göre daha uzun ve detaylıdır, Enerji tasarrufu açısından daha az önemli alanlarda da ölçümler yapılır, Genelde ön analizden sonra ya da bağımsız olarak yürütülür.

78 Enerji Analiz Cihazları
“Ölçmek bilmek, bilmek yönetmektir”

79 Enerji Analiz Cihazları
Elektronik bacagazı analizörü, Sülfürdioksit (SO2) monitörü, Pens ampermetre, Enerji analizörü, İnfra-red sıcaklık ölçer, Elektronik termometre, Hava hızı ve basınç ölçer.

80 Enerji Analiz Cihazları
Pitot tüpü, Vane tipi hava hızı ölçer, Sallamalı tip nem ölçer, İletkenlik ölçer, Lüksmetre, Takometre.

81 Enerji Analizi Adımları
Çalışmaların zamanlanması ve detaylı etüd yapılacak bölümlerin belirlenmesi, Standart veri toplama formları ile enerji tüketim verilerinin toplanması, Fabrikada enerji verimliliği ölçümlerinin yapılması, Verimliliği iyileştirecek veya enerji tasarrufu sağlayacak basit işletme tedbirlerinin belirlenmesi.

82 Yatırım gerektiren enerji tasarrufu olanaklarının tespit edilmesi,
Önemlilik dereceleri, yöntemleri, maliyetleri ve çalışma programlarını kapsayan bir uygulama planının hazırlanması.

83 Enerji Analiz Sonuçları
Enerji ve üretim verileri birleştirilebilir, Enerji tasarrufu olanakları veya tedbirlerinin detaylı analizleri elde edilir, Uygulama faaliyet planlarına ulaşılır.

84 Fizibilite Çalışması Detaylı enerji analizi sonrasında belirlenen yatırım gerektiren enerji tasarrufu yöntemleri için fizibilite çalışmaları yapılmalıdır. Fizibilite çalışması, yatırılacak kaynaklar karşılığında elde edilecek faydaların tahmin edildiği standart mühendislik çalışmalarıdır.

85 Fizibilite Çalışması Adımları
Fizibilitesi yapılan enerji tasarrufu alternatifi detaylı olarak tanımlanır, İlgili alternatif için işletme verileri toplanır (Talep yapısı, enerji maliyetlerini de içeren üretim giderleri, proses parametreleri, mevcut işletme verimlilikler), Alternatifin uygulamasından sonra işletme faaliyetlerini tanımlayacak spesifik veriler belirlenmelidir (Üretim düzeyleri, gelecekteki enerji ihtiyaçları, ekipmanların ekonomik ömürleri vs).

86 Fizibilite Çalışması Adımları
Mali analiz verileri (Geri dönüş oranları vs), Veri toplama ve analiz için organizasyon oluşturulmalı, Alternatifin hayata geçirilmesi maliyeti hesaplanmalıdır (Tasarım masrafları, işletme ve bakım masrafları vs), Enerji tasarrufu potansiyeli tahmin edilmelidir, Maliyet ve duyarlılık analizleri yapılmalı ve raporlanmalıdır.