Sağlık Gözetimi ve Meslek Hastalıkları

... konulu sunumlar: "Sağlık Gözetimi ve Meslek Hastalıkları"— Sunum transkripti:

1 Sağlık Gözetimi ve Meslek Hastalıkları
Dr. A. Kadir ATLI Halk Sağlığı (iş sağlığı) Bilim Uzmanı 2014-ANKARA

2 Oturumun Amacı Katılımcıların, işyerlerinde sağlık gözetimi ve meslek hastalıkları ile ilgili ilkeler ve uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır.

3 Öğrenim hedefleri Bu dersin sonunda katılımcılar;
Sağlık gözetimi ve meslek hastalıkları konusunda temel kavramları, Meslek hastalıklarının çeşitleri ve tanı yöntemlerini, Korunma yöntemlerini, Meslek hastalığı istatistiklerini öğrenip, İlgili mevzuat hakkında bilgi sahibi olacaktır.

4 Dünya Sağlık Örgütü Kuruluş Yasası
sadece hastalık ve sakatlık halinin olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik halidir.

5

6 Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) İş Sağlığı Ortak Komitesinin 1950 yılında yaptığı ve 1995’de güncellediği iş sağlığı tanımına göre: İş Sağlığı; "Her türlü işte çalışan işçilerin fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik durumlarının korunması ve geliştirilmesi, çalışma şartlarından ötürü işçilerin sağlıklarının yitirilmesinin önlenmesi, çalışma sırasında sağlıklarını olumsuz yönde etkileyecek faktörlerden korunmaları, onların fizyolojik ve psikolojik yapılarına uygun bir işe yerleştirilmesi ve bunun sürdürülmesini, özetle işin işçiye, işçinin de işe uygunluğunun sağlanmasını amaçlar”.

7 İŞÇİLERİN SAĞLIK GÖZETİMİ
İşe Giriş Muayenesi, Erken Kontrol Muayenesi Aralıklı Kontrol Muayenesi İşe Dönüş Muayenesi İşten Ayrılma Muayeneleri Geç Muayeneler Ek ve Tamamlayıcı Muayeneler Erken Tanı Yer-İş Değişikliği Çalışma Ortamı Gözetimi Dr. A. Kadir ATLI

8 Erken tanı-yoksa !!!

9 Sağlık gözetiminin amacı; çalışanları iş kazalarından ve meslek hastalıklarından korunmaktır

10 İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
Madde 23 1. Herkesin çalışma, işini özgürce seçme, adil ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır. 2. Herkesin herhangi bir ayrım gözetilmeksizin eşit iş için eşit ücrete hakkı vardır. 3. Herkesin kendisi ve ailesi için insan onuruna yaraşır ve gereğinde başka toplumsal koruma yollarıyla desteklenmiş bir yaşam sağlayacak adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır. 4. Herkesin çıkarını korumak için sendika kurma ya da sendikaya üye olma hakkı vardır.

11 Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı ifade eder.
30 Haziran 2012 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : KANUN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Kanun No Kabul Tarihi: 20/6/2012 Meslek hastalığı: Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı ifade eder.

12 Meslek Hastalığı (Sigortacılık) Tanımı-5510
Sigortalının çalıştığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhsal bozukluk halleridir.

13 Meslek Hastalığı, Nedeni bellidir.
Önlenebilir (nedeni belli olduğuna göre, yüzde yüz) . İlerleyicidir. Tekrarlama olasılığı vardır (önlem alınmadığında). Maluliyet söz konusu olabilir. Tazminat gerektirebilir. Bildirimi zorunludur (kim, nereye?)

14 ILO Şarbon-(Antrax)- ilk meslek hastalığı 1925
1919 ILO Şarbon-(Antrax)- ilk meslek hastalığı 1925 ILO İlk mh listesi: 1. Kurşun zehirlenmesi, Cıva zehirlenmesi Antrax ILO mh liste 10 hastalık: Kurşun zehirlenmesi                                         2. Cıva zehirlenmesi                                         3. Antrax                                         4. Silikozis                                         5. Fosfor                                         6. Arsenik                                         7. Benzen ve homologları                                         8. Alifatik hidrokarbonlar, halojenler                                         9. Radyum ve diğer radyoaktif maddeler                                        10. Derinin primer epitel ca.

15 Meslek Hastalıkları Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü-1972
Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranlarının Tespit İşlemleri Yönetmeliği-2008

16

17 Meslek Hastalıkları Listesi
A Grubu: Kimyasal Maddeler Nedeniyle Meydana Gelen Meslek Hastalıkları B Grubu: Mesleki Deri Hastalıkları C Grubu: Pnömokonyoz ve Diğer Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları D Grubu: Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar E Grubu: Fiziksel Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları

18 A Grubu: Kimyasal Maddelerin Neden Olduğu Meslek Hastalıkları
A-1a Arsenik ve bileşikleri (arsenikli hidrojen dışında) A-1b Arsenikli hidrojen veya arsin (AsH3) A-2 Berilyum (glüsinyum) ve bileşikleri A-3a Karbonmonoksit A-3b Fosgen (karbonilklorür) A-3c Hidrosiyanik asit, siyanidler ve siyan bileşikleri A-5 Krom ve bileşikleri A-6 Cıva ve anorganik bileşikleri A-7 Manganez ve bileşikleri

19

20

21 Kimyasal madde maruziyeti

22 Boya-tiner

23 B Grubu: Mesleki Deri Hastalıkları
B-1 Deri kanserleri ve prekanseröz deri hastalıkları (kurum, zift, katran, asfalt, antrasen, mineral yağlar, parafin vb mad.) B-2 Kanserleşmeyen Deri Hastalıkları

24 Mesleksel Deri Hastalıkları
:20 Dr. A. Kadir ATLI

25 Vitiligo; meslekle ilgisi var mı?
:20 Dr. A. Kadir ATLI

26 Mesleksel deri hastalıkları
:20 Dr. A. Kadir ATLI

27 C Grubu: Pnömokonyoz ve Diğer Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları
C-1a Silikoz ve silikotüberküloz C-1b Asbestoz C-1c Silikatoz C-1d Sideroz C-2 Alüminyum ve bileşikleri C-3 Sert Metallerin Tozları C-4 Thomas Cürufu C-5 Mesleki Bronşiyal Astım C-6 Bissinoz

28 Silikoz Madencilerin en önemli meslek hastalıklarındandır.
Akciğerlerde biriken tozun neden olduğu hastalıktır :20 Dr. A. Kadir ATLI

29 Silikoz Döküm kalıpları kumdan yapılır. Silikozis dökümcülerin önemli meslek hastalıklarından biridir. :20 Dr. A. Kadir ATLI

30 Solunum bölgesine gelmeden dumanın uzaklaştırılması
:20 Dr. A. Kadir ATLI

31 Solunum bölgesine gelmeden dumanın uzaklaştırılması-alttan emişli tezgah
:20 Dr. A. Kadir ATLI

32 Silikoz Camın hammaddesi silisyumdur,
Cam ve seramik üretiminde silikozis önemli bir meslek hastalığıdır. :20 Dr. A. Kadir ATLI

33 Silikoz Kumlama ülkemizde önemli silikozis nedenlerindendir
:20 Dr. A. Kadir ATLI

34 Mesleksel astım İşyerlerinde kullanılan pek çok kimyasal (lateks, boya ve katkı maddeleri, izosiyanatlar, soğuk vb) mesleksel astıma yol açabilir. :20 Dr. A. Kadir ATLI

35 Bissinoz Tekstil iş kolunda, pamuk, keten tozlarının neden olduğu akciğer hastalığıdır. :20 Dr. A. Kadir ATLI

36 Kaynak işi ve aspiratör-solunum bölgesi
:20 Dr. A. Kadir ATLI

37 Kumlama tezgahı- kapalı sistemde parça temizliği

38 Akciğer toz hastalıkları

39 D Grubu: Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar D-1 Helminthiasis: Ankilostomiasis, nekatoriasis D-2 Tropik hastalıklar: Malarya, amöbiasis, sarı humma, veba, rekürrent ateş, dank, leishmanyoz, frambosie, lepra, lekeli humma, riketsiyöz D-3 Hayvanlardan insana bulaşan hastalıklar: Bruselloz, tetanoz, şarbon, salmonella enfeksiyonları, Weil hastalığı, kuduz, ornithozlar, psittakoz, rekürent ateş, şap hastalığı, çiçek, Q Humması, lekeli humma, ekinokok humması, ruam, bovin tipi tüberküloz D-4 Viral Hepatit, tüberküloz

40 Mesleksel Bulaşıcı Hastalıklar
Gıda iş kolu, Temizlik, Atıklar, Deri sanayi Sağlık Çalışanları açısından önemli bir sorundur. :20 Dr. A. Kadir ATLI

41 Mesleksel Bulaşıcı Hastalıklar
Şarbon (Deri işçileri, kasaplar ve hayvancılıkla uğraşanlar için önemli bir hastalıktır). Hepatit laboratuvar çalışanları ve hemşireler başta olmak üzere tüm sağlık çalışanları için hala önemini korumaktadır. :20 Dr. A. Kadir ATLI

42 E Grubu: Fiziksel Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları
E-1 İyonlayıcı ışınlarla olan hastalıklar 1. Elektromanyetik ışınlar (Röntgen, gama…) 2. Korpüsküler ışınlar (alfa, beta, nötron ve protonlar) lazer ışınlar E-2 Enfraruj ışınlarıyla meydana gelen katarakt E-3 Gürültüye bağlı işitme kaybı E-4 Hava basıncındaki ani değişmelerle olan hast. E-5 Titreşim sonucu kemik eklem zararları ve anjiyonörotik bozukluklar E-6 … :20 Dr. A. Kadir ATLI

43 Kaynak; ışıma, kaynak dumanı
:20 Dr. A. Kadir ATLI

44 Kaynakçılık :20 Dr. A. Kadir ATLI

45 Titreşim Zımpara, daire testere, beton kırma makineleri vb. titreşim nedeniyle kas iskelet sistemi hastalıklarına yol açar :20 Dr. A. Kadir ATLI

46 Titreşim Titreşimi emen eldivenler riski azaltır. 09.04.2017 05:20
Dr. A. Kadir ATLI

47 Gürültü

48 Çalışma ortamına ilişkin koşulları ve maruziyetleri bilmek yaşamsal önem taşır. (Karikatür Nick Thorkelson)

49 Eksik olanı bulun…

50 28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü
:20 Dr. A. Kadir ATLI

51 :20 Dr. A. Kadir ATLI

52 :20 Dr. A. Kadir ATLI

53 Çalışma ortamında gürültü düzeyini belirli aralarla ölçtürmesi,
Gürültülü işlerin yapıldığı yerlerde (80 dB ve üzeri) işverenin; Çalışma ortamında gürültü düzeyini belirli aralarla ölçtürmesi, İşçilere gürültünün zararları ve korunma yolları konusunda eğitim aldırması ve bu eğitimlerin periyodik olarak tekrarlanması, İşçilerin belirli aralarla işitme düzeylerini (odyogram) ölçtürmesi, İşçilere istediklerinde kullanabilmeleri için kulak koruyucularını (tıkaç-kulaklık) hazır bulundurmalıdır. :20 Dr. A. Kadir ATLI

54 Çalışma ortamında gürültü düzeyini belirli aralarla ölçtürmesi,
85 dB ve üzerinde gürültülü işlerin yapıldığı yerlerde işverenin; Çalışma ortamında gürültü düzeyini belirli aralarla ölçtürmesi, İşçilere gürültünün zararları ve korunma yolları konusunda eğitim aldırması ve bu eğitimlerin periyodik olarak tekrarlanması, İşçilerin belirli aralarla işitme düzeylerini (odyogram) ölçtürmesi ve işitme muayenesi yaptırması, İşçilere istediklerinde kullanabilmeleri için kulak koruyucularını (tıkaç-kulaklık) hazır bulundurmalı ve bu koruyucuları kullandırmalıdır. :20 Dr. A. Kadir ATLI

55 85 dB ve üzerinde gürültülü işlerin yapıldığı yerlerde işverenin ayrıca;
Gürültünün işçinin kulağına ulaşmadan engellenmesi için önlemler aldırması, çalışma ortamının yeniden düzenlenmesi (ortamda fiziksel değişikler yapması) ve izlenmesi için danışmanlık hizmetinden yararlanması gerekir. :20 Dr. A. Kadir ATLI

56 Odiometri :20 Dr. A. Kadir ATLI

57 Odiometri 4000-6000 Hertz’de çentik
:20 Dr. A. Kadir ATLI

58 Solunum fonksiyon testi
:20 Dr. A. Kadir ATLI

59 Tüm İşyerlerinde Ortak Sorun SİGARA
:20 Dr. A. Kadir ATLI

60 :20 Dr. A. Kadir ATLI

61 Teşekkür eder, Kazasız Sağlıklı Günler Dilerim 09.04.2017 05:20
Dr. A. Kadir ATLI