ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ENDÜSTRİYEL VE KİMYASAL KAZALAR

... konulu sunumlar: "ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ENDÜSTRİYEL VE KİMYASAL KAZALAR"— Sunum transkripti:

1 ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ENDÜSTRİYEL VE KİMYASAL KAZALAR
Kemal DAĞ Endüstriyel ve Kimyasal Kazalar Şube Müdürü Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Kimyasallar Yönetimi Dairesi Başkanlığı

2 İçerik Mevcut Mevzuat ve Mevzuat Çalışmaları Genelge Yönetmelik
Amaç ve kapsam Bildirim Güvenlik Raporu Acil durum Planları

3 Tarihçe Seveso, 1976 Enschede, 2000 Toulouse, 2001 Buncefield, 2005

4 Mevzuat 11 Temmuz 1996 tarih ve 4906 sayılı
“Büyük Endüstriyel Kazalar için Yerel Acil Durum Planı Genelgesi” Amaç Çevre ve toplumu etkileyebilecek düzeyde büyük kaza riski taşıyan sabit tesislerde meydana gelebilecek acil durumlarda, kazaya hazırlıklı olmak ve zamanında müdahale etmek amacıyla, illerde yerel acil durum planı hazırlanması Ülkemizde Endüstriyel ve Kimyasal Kazalar Konusunda yapılan Mevzuat Çalışmaları hakkında bilgi vermek istiyorum Ülkemizde halen; endüstriyel kazalar ile ilgili olarak yayınlanan 11 Temmuz 1996 tarih ve 4906 sayılı “Büyük Endüstriyel Kazalar için Acil Durum Planı Genelgesi” yürürlüktedir. Genelge kapsamında; çevre ve toplumu etkileyebilecek düzeyde büyük kaza riski taşıyan sabit tesislerde meydana gelebilecek acil durumlarda, kazaya hazırlıklı olmak ve zamanında müdahale etmek amacıyla, illerde yerel acil durum planı hazırlanması gerekmektedir.

5 Mevzuat Genelge Kapsamında;
Harici acil durum planı tarih ve sayılı yazı ile; Tesisler için Dahili acil durum planı hazırlanması talimatı verildi. AB nezdinde hukuksal bağlayıcılığı olan ilgili Türk mevzuatı bulunmamaktadır. Ancak 11 Temmuz 1996 tarih ve 4906 sayılı “Büyük Endüstriyel Kazalar için Acil Durum Planı Genelgesi” yayınlanmıştır tarih ve sayılı yazı ,ile tesis içi acil durum planları Kazaların Bakanlığımıza acilen bildirilmesi ve gerekli yardımların sağlanabilmesi için “ Endüstriyel Kazaları Bildirme/Rapor Etme ” Formu geliştirildi ve Valiliklere iletildi.( tarih ve ) Şu anda meydana gelen kazalar için Endüstriyel Kazaları Bildirme/Rapor Etme formu düzenlenmektedir

6 Genelgenin Kapsamı EK I’de verilen işyerlerinde, Ek-2, 3 ve 4’te verilen isim, miktar ve özellikteki maddelerden bir veya daha fazlasını kullanan, depolayan, işleyen, üreten veya atık olarak bertaraf eden tesisler ile, bu maddelerin tesis içinde taşınması durumlarında geçerlidir.   

7 Kapsam Dışı Nükleer kazalar, Askeri tesislerdeki kazalar,
Genetik olarak değişikliğe uğramış organizmaların kaza ile ortaya çıkması, Deniz araştırmaları dahil, denizdeki faaliyetlerden kaynaklanan kazalar, Deniz araçlarından denize petrol ya da başka kimyasal maddelerin dökülmesi plan kapsamı dışındadır.

8 İdari Sorumluluk Planın uygulanmasından valiler sorumludur. Vali,
Acil durum planının hazırlanmasını Planın uygulanmasını temin için “Acil Durumlara Hazırlık Komisyonu”nu kurar. Komisyon, planın uygulanmasında görev alacak müdahaleden sorumlu kurum/kuruluşları belirler ve “Acil Durumlara Müdahale Komisyonunu” kurar.

9 Acil Durumlara Hazırlık Komisyonunun Görevleri
Plan hazırlık, test, güncelleme Acil Durumlara Müdahale Komisyonunu kurma, müdahaleden sorumlu kurum/kuruluşları sorumlu kişi/kişileri ile belirleme, koordinasyon İnsan gücü, finans ve diğer imkanların hazırlanmasını sağlama Ulusal ve uluslararası yardım için olayı ilgililere bildirme Uyarı sistemleri Teknoloji seçimi Toplum bilincini artırma Acil durumlara müdahalede gerekli personel, ekipman ve diğer imkanların gerektiğinde diğer illerden temini amacıyla bölge sorumlusu vali ile işbirliği yapma Yerel düzeyde acil durum planını hazırlanması, test edilmesi, güncelleştirilmesini sağlamak,  Yerel düzeyde acil durum planlarının uygulanması için “Acil Durumlara Müdahale Komisyonunu kurmak, müdahaleden sorumlu kurum/kuruluşları sorumlu kişi/kişileri ile belirlemek, gerektiğinde koordinasyonu sağlamak, Müdahale amacıyla gerekli insan gücü, finans ve diğer imkanların hazır bulundurulmasını sağlamak,   Kazanın niteliğine göre ulusal ve uluslararası yardım sağlamak üzere Çevre Bakanlığına ve diğer ilgili Bakanlıklara olayı bildirmek,  Kaza anında etkilenebilecek halkın uyarılması için uyarı sistemlerinin kurulmasını, test edilmesini ve gerektiğinde uygulanmasını sağlamak,  Kazalara hazırlık ve müdahale amacıyla kullanılabilecek teknolojilerdeki gelişmeleri izleyerek en uygun seçimi yapmak,  Acil durum planlarının uygulanması sırasına halkın katılımının sağlanması amacıyla toplum bilincini artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmak  Acil durumlara müdahalede gerekli personel, ekipman ve diğer imkanların gerektiğinde diğer illerden temini amacıyla bölge sorumlusu vali ile işbirliği yapmak.

10 Acil Durumlara Müdahalede Bölgeler ve Bölgesel İşbirliğinden Sorumlu Valiler

11 Tehlike ve Risk Değerlendirmesi
Tehlikeli madde bulunduran tesislerin yeri, Yangın ya da patlama şeklinde tehlikenin niteliğinin tanımlanması ve Dökülme, sızma ya da yayılmadan önemli ölçüde etkilenebilecek alanın büyüklüğü ve etkilenmeyi artıracak koşullar gibi kriterler çerçevesinde Önceliklerin tespit edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması için tehlike ve risk değerlendirmesi yapılır.

12 Acil duruma müdahale için gerekli malzemeler
Müdahalede görevli personel için en az aşağıdaki malzemeler bulundurulur: Kişisel koruyucu malzeme İlk yardım ve diğer acil tıbbi malzeme Su, hava, toprak gibi örnekleme malzemeleri ve ölçme cihazları temin edilir. Örnek analizi için gerekli analitik malzeme ya da imkanlar sağlanır. Yangınla mücadele/diğer malzemeler (buldozer, bot, helikopter, vakumlu kamyonlar, tankerler, kimyasal retandanlar, köpük) temin edilir.

13 Acil Durum Sonrası Yapılacak İşlemler
Acil durumun bittiğini saptayan ve girişe izin vermekten sorumlu kişi unvanı ile belirlenir. İzinsiz girişin olmamasından emin olmak için kullanılacak yöntemler belirlenir. Acil durumun sona erdiğini açıklamada kullanılacak yöntemler belirlenir. Temizlik işleminde yöntemler ve sorumluluk tanımlanır. Zarar görmüş bölgenin izlenmesi ile ilgili yöntemler belirlenir. Acil durumu incelemek ve kayıt için yöntem belirlenir.

14 “Türkiye’de Seveso II Direktifi’nin Uyumlaştırılması Projesi”
Mevzuat Çalışmaları Bakanlığımızca LIFE Programından desteklenen “Türkiye’de Seveso II Direktifi’nin Uyumlaştırılması Projesi” gerçekleştirildi. Zaman içinde genelgenin endüstriyel kazaların kontrolünde yeterince etkin olamadığı gözlenmiştir. Bu durumun ortadan kaldırılması ve aynı zamanda Avrupa Birliği uyum çalışmaları kapsamında, Bakanlığımızca yılları arasında LIFE Üçüncü Ülkeler Programı’ndan desteklenen “Türkiye’de Seveso II Direktifi’nin Uyumlaştırılması Projesi” yürütülmüştür. Çevre kirliliğinin önlenmesi ile ilgili her türlü tedbirleri almak, acil durumlarda planları yapmak, konu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli çalışma yaparak derhal müdahale etmek amacıyla ile gerçekleştirilen projenin çıktısı olarak; “

15 Mevzuat Çalışmaları Projenin çıktısı “Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik ”ile birlikte; Güvenlik Raporu ve Acil Durum Planları Rehberi, Bildirim Rehberi, Kamunun Bilgilendirilmesi Rehberi, Denetim Tebliği hazırlanmıştır. Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolüne İlişkin Yönetmelik Taslağı” ile birlikte bu yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin Güvenlik Raporu ve Acil Durum Planlarları, Bildirim ve Kamunun Bilgilendirilmesi Rehber Dokümanları ile Denetim Tebliği hazırlanmıştır.

16 Amaç Tehlikeli maddeler içeren büyük kazaları önlemek
Büyük Endüstriyel Kaza Tehlikelerinin Kontrolü Hakkında Yönetmelik Amaç Tehlikeli maddeler içeren büyük kazaları önlemek Gerekli tedbirleri almak Büyük kaza riski taşıyan tesislerde acil durumlara karşı hazırlıklı olmak Zamanında müdahale etmek Kazaların insan ve çevre üzerine etkilerini sınırlandırmak

17 Yönetmelik Kapsam Yönetmelik eklerinde belirlenmiş sınır değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda tehlikeli maddeleri bulunduran alt ve üst seviyeli kuruluşları kapsamaktadır.

18 Yönetmelik Kapsam dışı faaliyetler
Askeri kuruluşlar İyonlaştırıcı radyasyondan kaynaklanan tehlikeler Kimyasalların Kara hava deniz yolu taşımacılığı Boru hatları Depolama dışı madencilik faaliyetleri Denizdeki petrol ve madencilik aramaları Atık depo alanları

19 Yönetmelik Temel Maddeler
Yetkili ve Sorumlu Otoriteler Üst ve Alt Seviyeli Kuruluşlar Bildirimler Büyük kaza önleme politikası Güvenlik Raporu Dahili ve Harici Acil Durum Planı Kamunun Bilgilendirilmesi Denetimler

20 Yönetmeliğin Ekleri Ek-I : Bu Yönetmeliğin Uygulandığı Tehlikeli Maddeler Ek-II : Güvenlik Raporu’nda Bulunması Gereken Asgarî Bilgiler Ek-III : Güvenlik Yönetim Sistemi ve İlgili Hususlar Ek-IV : Acil Durum Planlarında Bulunması Gereken Hususlar Ek-V : Madde 15 Uyarınca Kamuya Verilecek Bilginin İçeriği Ek-I, bu yönetmeliğin 5 inci maddesindeki tanımlara göre, herhangi bir kuruluşta tehlikeli maddelerin bulunduğu durumda uygulanır ve yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanmasını belirler. Ek-1’de Bölüm 1 Adlandırılmış maddeler, Bölüm 2’de ise Bölüm 1’de adlandırılmamış madde ve müstahzarlar ile bunların alt-eviye ve üst-seviyeli tesis için eşik değerleri verilmektedir. (kolon2, kolon3)

21 Yetki ve Sorumluluklar
Merkezi Düzeyde; Çevre ve Orman Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yerel Düzeyde; Valilikler (İl Özel İdareleri, İl Çevre ve Orman Müdürlükleri) Belediyeler Kuruluşlar (Seveso Tesisleri) (Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü) (İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü) (İş Teftiş Kurulu Başkanlığı)

22 Yetki ve Sorumluluklar
Çevre ve Orman Bakanlığı Bildirim ve kayıt sistemi BKÖP Acil Durum Planları Domino etkisi Bilgi sağlama Büyük kazaların araştırılması Halka açık olacak bilgi Denetim Raporlama Bildirim sistemi kurmak ve resmi kayıt sistemi oluşturmak, İşletmeciler tarafından büyük kaza önleme politikasının hazırlanmasını sağlamak, Dahili acil durum planlarının işletmecilerce, Harici acil durum planlarının yerel yönetimlerce hazırlanmasını sağlamak, Domino etkisine sahip risk grubu kuruluşların belirlenmesi için bir sistem oluşturulmasını sağlamak, İşletmecilerin, büyük kazalar hakkında yetkili otoritelere bilgi vermesini sağlamak, Büyük kazaların araştırılması için prosedürler oluşturmak, Halkın ulaşımına açık olacak bilgi için prosedür oluşturmak, Etkin bir denetleme ve yürürlüğe sokma/uygulama sistemini kurmak, Raporlama sistemini kurmak ve raporlamayı sağlamak

23 Yetki ve Sorumluluklar
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Kazaların incelenmesi Domino etkisi Güvenlik raporları Bilgi sağlama Denetim Kazaları incelemek Domino etkisini incelemek Güvenlik raporlarının değerlendirilmesi, onaylanması, bu doğrultuda işletmeciye bilgi verilmesi, İşletmecilerin, büyük kazalar hakkında yetkili otoritelere bilgi vermesini sağlamak Etkin bir denetleme ve yürürlüğe sokma/uygulama sistemini kurmak

24 Yetki ve Sorumluluklar
Yerel Yönetimler Harici acil durum planlarını hazırlamak, Risk arz eden kuruluşlar ya da kuruluş gruplarının belirleme Bilgi sağlama Halka açık olacak bilgi Yerel Yönetimler (il özel idareleri, belediyeler) Harici acil durum planlarını hazırlamak, Risk arz eden kuruluşlar ya da kuruluş gruplarının belirlemek için bir sistem kurmak, İşletmecilerin, büyük kazalar hakkında yetkili otoritelere bilgi vermesini sağlamak, Halkın ulaşımına açık olacak bilgi için prosedür oluşturmak

25 Yetki ve Sorumluluklar
Sanayi Kuruluşları Bildirim Bilgi sağlama Halka açık olacak bilgi BKÖP Dahili Acil Durum Planları Güvenlik raporu Bildirim yapmak Büyük kazalar hakkında yetkili otoritelere bilgi vermek, Halkın ulaşımına açık olacak bilgi için prosedür oluşturmak, Büyük kaza önleme politikasını oluşturmak, Dahili Acil Durum Planlarını hazırlamak, Güvenlik raporu hazırlamak

26 Bildirim İlk Adım Kim? Ne Zaman? Nasıl?

27 Bildirim Bildirimi Kim Yapacak?
Kolon 2 ≤ alt seviyeli kuruluş < Kolon 3 ≤ üst seviyeli kuruluş Alt seviyeli kuruluş bildirim ÇOB Bildirim Rehberini dikkate alarak Üst seviyeli kuruluş Bildirim içeriğinde; İşletmecinin adı, tesisin tam adresi,sorumlu kişinin adı veya görevi, tehlikeli madde ile ilgili yeterli bilgi, tesisin yada depolama tesisinin faaliyeti ve tesisin hemen etrafındaki çevre ile ilgili bilgi yer almaktadır. Tehlikeli Maddelerin miktarları Tehlikeli Maddelerin yapısı ve formu Tehlikeli Maddeleri kullanan prosesler Kuruluştaki herhangi bir modifikasyon

28 Bildirim Ne zaman? SÜRE Mevcut Kuruluşlar için 3 ay
Madde miktarındaki artışla kapsama girdiyse 3 ay Transfer, kira satış yolu ile isim yada el değişikliği Diğer Durumlarda hemen Diğer durumlar proses eklemesi olabilir örneğin kapsama giren bir maddeyle ilgili yeni bir proses eklenecekse faaliyete geçmeden hazırlanması gerekir. ) Bu maddenin birinci fıkrasında düzenlenen bildirim, aşağıdaki bilgileri içerir: a) Kuruluşun adı, ticari unvanı ve tam adresi, b) Kuruluşun kayıtlı işyerinin tam adresi, c) Kuruluştan sorumlu kişinin adı ve unvanı, ç)Bulundurulan tehlikeli maddeleri veya tehlikeli maddeler kategorisini tanımlamak için yeterli bilgi, d) Bulundurulan tehlikeli madde veya maddelerin miktarı ve fiziki şekli, e) Tesislerde veya depolama yerlerinde yürütülen veya yürütülecek faaliyetler, f) Kuruluşun yakın çevresinde bulunan ve büyük bir kazaya neden olabilecek veya bunun sonuçlarını ağırlaştırabilecek unsurların detayları g) Tüzel kişiler için Vergi Kimlik Numarası ve gerçek kişi için T.C Kimlik Numarası,

29 Bildirim Nasıl? e- bildirim Sistemi
Söz konusu proje kapsamında bir önceki sunumda da ayrıntılı bir şekilde anlatılan tehlikeli kimyasal bulunduran tesislerin bu kimyasalları bildirmesi için bir veri tabanlı e-bildirim sistemi ( ve web sayfası oluşturulmuştur[4]. E-bildirim sistemi ile yönetmelik kapsamına giren alt ve üst seviye tesisler belirlenecektir.

30 Bilgi Sistemi Yapısı

31

32

33 Kapsama Giren İşletmelerin Belirlenmesi
Yönetmelik, iki-seviyeli bir yöntem izlemektedir. EK I’de belirtilmiş her madde için, alt seviye ve üst seviye olmak üzere iki farklı eşik değer mevcuttur. Buna bağlı olarak, Yönetmelik Üst Seviyeli kuruluşlara, Alt Seviyeli kuruluşlardan daha çok sorumluluk yüklemektedir. Bir kuruluşta bulunan maddelerin niceliği arttıkça, o kuruluşun neden olduğu zararın da arttığı varsayılmaktadır.

34 EK–I Adlandırılmış Maddelerin Listesi Adlandırılmamış Maddeler Listesi
Ayrıca; alt eşik değerleri (alt seviyede sorumlu) üst eşik değerleri (üst seviyede sorumlu)

35

36

37

38

39

40

41

42 Bildirimin yapılmasının ardından
Madde miktarına bağlı olarak; Bu web sitesi üzerinden bildirim yapan tesisler bulundurdukları madde miktarlarına bağlı olarak yansıda görüldüğü gibi kapsam dışı, alt seviyeli tesis ya da üst seviyeli tesis olarak sınıflandırılacaklardır. Kapsam dışında kalan tesislerin doğal olarak bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Alt seviyeli tesisler Büyük kaza politikası (BKÖP) hazırlamakla yükümlüdürler.

43 Büyük Kazaları Önleme Politikası(BKÖP)
alt seviyeli kuruluş BKÖP 6 ay içinde BKÖP Yönetmelik Ek III’e uygun olarak hazırlanır. Tüm işletmelerin Büyük Kazaları Önleme Politikası olmalıdır Ancak sadece Alt Seviye müesseseler bunu ayrı bir doküman olarak oluşturmak zorundadırlar Ek 3’te belirtilen Büyük Kazaların Önlenmesi Politikasının hazırlanması sırasında göz önüne alınması gereken esasları içermektedir Organizasyon ve personelin sorumlulukları Büyük tehlikelerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi İşlem kontrolü Acil durumların planlanması Performansın izlenmesi Denetim ve gözden geçirme:Beköpün GYSye uygunluğunun incelenmesi

44 Üst Seviyeli Kuruluşlar
Güvenlik Yönetim Sistemi’ni kurar Güvenlik Raporu hazırlar Tesis içinde alınacak önlemlere dair dahili acil durum planı hazırlar Harici acil durum planı Belediye veya Valilik tarafından hazırlanır. Yüksek miktarda tehlikeli kimyasal bulunduran ve üst seviyeli olarak sınıflandırılan tesisler Dahili acil durum planı ve güvenlik raporu hazırlayacaklardır. Ayrıca bu tesisler için belediye veya valilik harici acil durum planı hazırlar veya hazırlatır. şimdi bu kavramlara daha detaylı bakalım

45 Güvenlik Raporu Üst seviyeli kuruluş
Madde miktarındaki artışla kapsama girdiyse 1 yıl ÇSGB İş Teftiş Kurulu Başkanlığına gönderir Mevcut faaliyetler için 2 yıl Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, Ek-II’nin 1 inci ve 2 inci fıkrasında belirtilen bilgilerden az olmamak şartı ile hazırlanacak rehber dokümanı de dikkate alarak bir güvenlik raporu hazırlar veya hazırlatır. Müessesenin adı / adresi İşletme sistemi üzerine bilgi Müessesenin çevresi Müessesenin tanımı Kaza risklerinin tanımlanması, analizi ve önleme yöntemleri Bir kazanın sonuçlarının sınırlandırılması için gereken koruma önlemleri ve müdahaleler Diğer durumlarda, kuruluş çalışmaya başlamadan önce

46 Güvenlik Raporu Raporda;
tehlikeli maddeleri bulunduran tesislerin faaliyette bulunduğu süreç boyunca güvenli ve çevreci bir yaklaşımın kısa tasviri bulunmaktadır. Güvenlik raporu için toplanan bilgi, büyük kazaları tanımlamalı, bu gibi kazaları önlemek ve bu gibi kazalar gerçekleştiğinde etkilerini azaltmak için alınan önlemleri açıklamalıdır Güvenlik raporu, üst seviyeli kuruluşlar için önemli bir dokümandır. Raporda tehlikeli maddeleri işleyen veya depolayan tesislerin faaliyette bulunduğu süreç boyunca güvenli ve çevreci bir yaklaşımla işletilmesinin kısa tasviri bulunmaktadır. Güvenlik raporu için toplanan bilgi, büyük kazaları tanımlamalı, bu gibi kazaları önlemek ve bu gibi kazalar gerçekleştiğinde etkilerini azaltmak için alınan önlemleri açıklamalıdır. Bir güvenlik raporunda;

47 Güvenlik Raporu Kuruluşun adı / adresi İşletme sistemi üzerine bilgi
Kuruluşun çevresi Kuruluşun tanımı Kaza risklerinin tanımlanması, analizi ve önleme yöntemleri Bir kazanın etkilerinin sınırlandırılması için gereken koruma önlemleri ve müdahaleler Müessesenin adı / adresi İşletme sistemi üzerine bilgi Müessesenin çevresi Müessesenin tanımı Kaza risklerinin tanımlanması, analizi ve önleme yöntemleri Bir kazanın sonuçlarının sınırlandırılması için gereken koruma önlemleri ve müdahaleler Bilgileri yer almalıdır.

48 Güvenlik Raporu İşletmeci ile yetkililer arasında iletişimi sağlamak amacıyla gerekli temel bilgiler Kuruluşta bulunan veya bulunması muhtemel tehlikeli kimyasallarla ilgili bilgiler Yakın çevre ile ilgili dikkate alınması gereken unsurlar Gibi bir kaza durumunda kazaya doğru müdahalenin gerçekleştirilmesi için gerekli bilgileri içerecektir. İşletmeci ile yetkililer arasında iletişimi sağlamak amacıyla (Saha işletmecisinin adı, Tesisin adı ve adresi, Güvenlik raporu hakkında iletişime geçilecek yetkili kişinin adı, adresi, telefon ve faks numarası…vb.)gibi gerekli temel bilgiler Tesiste bulunan veya bulunması muhtemel tehlikeli kimyasallarla ilgili (IUPAC adlandırma sistemine göre maddenin veya madde sınıfının adları, Tesisteki maksimum miktarları, Fiziksel ve kimyasal özellikleri Toksikolojik özellikleri, alevlenebilirlik ve patlayıcılık özellikleri) bilgiler Yakın çevre ile ilgili dikkate alınması gereken unsurlar (Sabit nüfus, hastane, okul…vb.) Gibi bir kaza durumunda kazaya doğru müdahalenin gerçekleştirilmesi için gerekli bilgileri içerecektir.

49 Acil durum Planı Acil durumun her safhasında gerekli olacak acil durum müdahale düzenlemelerini ihtiyaç duyulacak acil gereksinimler, uzun dönemli iyileştirmeler…… Kapsar. Muhtemel bir dizi olay ve bunlara karşı alınması gereken tedbirlerle ilgili planlarda belirtilecek detaylı anlayış acil bir durum karşısında görev alacaklar için faydalı olacaktır. Acil durum planı ise acil durumun her safhasında gerekli olacak acil durum müdahale düzenlemelerini kapsamalıdır. Kazanın meydana gelişi itibariyle geçen ilk birkaç saat, acil durumlara müdahale ile ilgili etki azaltıcı önlemlerin başarısını etkileyen kilit kararların büyük bir baskı altında, kısa sürede alındığı kritik safhalardır. Bu nedenle, muhtemel bir dizi olay ve bunlara karşı alınması gereken tedbirlerle ilgili planlarda belirtilecek detaylı anlayış acil bir durum karşısında görev alacaklar için faydalı olacaktır.

50 Dahili Acil Durum Planları
Madde miktarındaki artışla kapsama girdiyse 1 yıl ÇOB,ÇSGB, TADYGM, Belediye/Valilik Mevcut faaliyetler için 2 yıl Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi,hazırlanmakta olan acil durum planlarıyla ilgili rehber dokümanı dikkate alarak bir dahili acil durum planı hazırlar veya hazırlatır. Diğer durumlarda, kuruluş çalışmaya başlamadan önce

51 Dahili Acil Durum Planları
Kuruluşun karmaşıklığı ve büyüklüğü, Sürmekte olan proseslerin doğası ve kullanılan malzemeler, İşletmede çalışan personel sayısı, Kaynakların uygunluğu ve kuruluşun yeri dikkate alınarak yapılmalıdır Dâhili acil durum planı, öngörülen büyük kaza senaryolarında yer alan durumlarla baş edilebilmesi için normal ve özel kontrol düzenlemelerine ait detayları içermelidir. Karşılaşılabilecek durumlar farklılık göstereceği için düzenlemeler, kuruluşun karmaşıklığı ve büyüklüğü, sürmekte olan proseslerin doğası ve kullanılan malzemeler, işletmede çalışan personel sayısı, kaynakların uygunluğu ve kuruluşun yeri dikkate alınarak yapılmalıdır. Acil durum planlarının bazı

52 Acil durum planlarının bazı bileşenleri
Acil servis hizmetleri ile ne zaman ve nasıl temasa geçileceği, Görevi kimlerin üstleneceği ve nelerden sorumlu olacakları, Acil durum müdahalesi ile ilgili prosedürler, Belirli durumlar ile ilgili özel prosedürler; İhtiyaç duyulacak özel ekipmanları da içeren kaynakların mevcudiyeti ve ulaşılabilirliği, Bilginin nasıl ve nereden alınacağı, Acil durum müdahalesinde bulunacak kişilerin, kolayca nasıl tanınacağı ve birbirlerini nasıl tanıyacakları, Acil durum müdahalesinde bulunacak kişilerin buluşma noktaları ve bu kişilerin nasıl haberleşecekleri olarak sayılabilir. bileşenleri; Acil servis hizmetleri ile ne zaman ve nasıl temasa geçileceği, Görevi kimlerin üstleneceği ve nelerden sorumlu olacakları, Acil durum müdahalesi ile ilgili prosedürler, Belirli durumlar ile ilgili özel prosedürler; İhtiyaç duyulacak özel ekipmanları da içeren kaynakların mevcudiyeti ve ulaşılabilirliği, Bilginin nasıl ve nereden alınacağı, Acil durum müdahalesinde bulunacak kişilerin, kolayca nasıl tanınacağı ve birbirlerini nasıl tanıyacakları, h.Acil durum müdahalesinde bulunacak kişilerin buluşma noktaları ve bu kişilerin nasıl haberleşecekleri olarak sayılabilir.

53 Harici Acil Durum Planları
Üst seviyeli kuruluş için ÇOB Yazılı talimat Belediye/Valilik Taslak Plan 30 Gün için Kamuya açılır 6 ay içinde hazırlar TADYGM Belediye/Valilik planın son halini Dahili acil durum planlarının yetersiz kaldığı durumlarda devreye girecek olan harici acil durum planlarını belediye ve valilikler hazırlatacaktır. Harici acil durum planı, kuruluş dışındaki kişileri ve çevreyi etkileyebilecek veya acil bir durum meydana geldiğinde kuruluş dışından acil servis hizmet birimlerinin hazır bulunmasını gerektirecek, işletmeci tarafından güvenlik raporunda belirtilen büyük kaza tehlikelerine dayanılarak hazırlanmalıdır. Yansıda bir akış şaması görüyorsunuz burada çobun talebi üzerine valilik veya belediyeler harici acil durum planını hazırlar veya hazırlatır. Kamununda görüşlerinin alınmasıyla son halini alan planın bir kopyası çob’a bir kopyası ise Tr Acil Durum Yön. Gen. Md!e gönderilir.

54 Harici Acil Durum Planları
Saha dışı etki azaltıcı faaliyetler için yapılan düzenlemeler. Halka kazayla ve uygulaması gereken davranışlarla ilgili olarak belirli bilgi sağlamak için yapılan düzenlemeler. Büyük bir kazanın olası sınıraşan sonuçlar meydana getirmesi durumunda diğer Üye Ülkelerin acil durum servislerine bilgi sağlamak için yapılan düzenlemeler. Saha dışı etki azaltıcı faaliyetler için yapılan düzenlemeler. Halka kazayla ve uygulaması gereken davranışlarla ilgili olarak belirli bilgi sağlamak için yapılan düzenlemeler. Büyük bir kazanın olası sınırlar arası sonuçlar yaratması durumunda diğer Üye Ülkelerin acil durum servislerine bilgi sağlamak için yapılan düzenlemeler. bulunmaktadır.

55 Gözden Geçirme ve Tatbik Etme
Dahili Acil Durum Planları (İşletmeci ) Harici Acil Durum Planlar (Belediye/Valilik) BKÖP Belgesi Güvenlik Raporu (ÇSGB’nin gerek görmesi Halinde, İşletmeci) 3 yılı aşmayan aralıklarla En az 5 yılda bir

56 Kamunun Bilgilendirilmesi
Etki Alanı Üst seviyeli kuruluş Olası Kazaları, alınan tedbirleri ve kaza anında yapılması gereken davranışları Kamu ve özel sektör Uygun yöntemler ÇOB tarafından belirlenecek olan etki alanı içinde bulunan tüm kişilere, kamu ve özel sektör kuruluşlarına üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, kuruluştaki güvenlik tedbirleri ve büyük bir kaza durumunda yapılması gerekenler hakkında, en uygun yöntemleri kullanarak düzenli olarak bilgi verecektir. Etki alanı, valilik veya belediye tarafından, işletmeciye, kuruluşunda meydana gelebilecek büyük bir kazadan, kişi ve kuruluşların etkilenmesinin ihtimal dahilinde olduğunun bildirildiği alandır.

57 Domino Etkisi Belediye/Valilik:
Aşağıdaki hususları dikkate alarak kuruluşları veya kuruluş gruplarını tayin eder. Kuruluşların konumu Bulundurduğu tehlikeli maddeler Büyük kaza ihtimalinin veya sonuçlarının artabilecek olması durumunu Aynı grup içindeki kuruluşlar arasındaki iletişimi ve işbirliğini sağlar Çevre ve Orman Bakanlığına bilgi verir MADDE 17- (1)Belediye ve mücavir alanları içinde yer alan kuruluşlar için belediye, mücavir alanların dışında kalan kuruluşlar için valilik, işletmeciler tarafından yönetmeliğin 9’uncu maddesi uyarınca, gönderilen güvenlik raporlarındaki bilgileri ve yönetmeliğin 12 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gönderilen bilgileri kullanarak, kuruluşların konumu ve bulundurduğu tehlikeli maddeler nedeniyle büyük kaza ihtimalinin veya sonuçlarının artabilecek olması durumunu dikkate alarak, kuruluşları veya kuruluş gruplarını tayin edecektir. (2) Belediye ve mücavir alanları içinde yer alan kuruluşlar için belediye, mücavir alanların dışında kalan kuruluşlar için valilik, birinci fıkra uyarınca tayin edilen bir gruptaki kuruluşların işletmecilerine aynı grup içindeki diğer kuruluşların isim ve adreslerini bildirecektir. herhangi bir kuruluşun işletmecisi; a) Gruptaki diğer kuruluşların işletmecilerine büyük kaza önleme politikası belgelerindeki, güvenlik yönetim sistemlerindeki, güvenlik raporlarındaki ve dahili acil durum planlarındaki büyük bir kazanın oluşturacağı tüm tehlikelerin doğasının ve büyüklüğünün dikkate alınmasını sağlayacak şekilde uygun bilgi alışverişini sağlayacak, b) 12’inci maddenin üçüncü fıkrası ve 15’inci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde kendi yükümlülüklerini yerine getirmeleri için diğer kuruluşların işletmecileriyle işbirliği yapacaktır. Belediye ve mücavir alanları içinde yer alan kuruluşlar için belediye, mücavir alanların dışında kalan kuruluşlar için valilik , Çevre ve Orman Bakanlığına birinci fıkraya uygun olarak belirlenmiş kuruluşları veya kuruluş grupları hakkında bilgi verecektir.

58 Denetim ÇOB ve ÇSGB (koordineli) Denetim Aşamaları
Denetim programı Üst seviyeli kuruluşlar (yılda 1 kez) Denetim raporu Büyük bir kazadan haberdar olması durumunda; Acil durum planları Kaza analizi İyileştirici tedbirleri Diğer tedbirler ve tavsiyeler denetimler, güvenlik raporu veya işletmeci tarafından teslim edilen herhangi başka bir raporun alınmasına bağlı olmayacaktır denetimler, özellikle; denetime ilişkin düzenleme aşağıdaki koşulları sağlar: a) Tüm kuruluşları kapsayacak şekilde bir denetim programı olmasını, b) Programın, 9 uncu maddenin kapsadığı her bir kuruluşta, yılda en az bir defa saha denetimini sağlayacak şekilde olmasını, c) Her denetimi takiben bir rapor hazırlanmasını. (4) Çevre ve Orman Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bir kuruluştaki büyük bir kazadan haberdar olması durumunda; a) Acil durum planlarının uygulanıp uygulanmadığını denetleyecek, b) Kazanın analizini yapacak ve bu amaçla denetleme, araştırma veya diğer yollarla gerekli bilgiyi toplayacak, c) İşletmecinin gerekli iyileştirici tedbirleri almasını isteyecek, ç) Gelecekte benzer kazaların önlenmesi için alınması gereken tedbirler hususunda tavsiyelerde bulunacak,

59 İdari Tedbirler ve Yaptırımlar
İşletmeci tarafından Güvenlik raporunun ve dahili acil durum planının süresinde hazırlanmadığı, Büyük kazaların önlenmesi ve etkilerinin sınırlandırılması için alınan önlemlerin yetersiz olduğunun tespiti durumlarında Diğer durumlarda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve/veya Çevre ve Orman Bakanlığı, kuruluşu veya tesisi kapatır veya ilgili bölümlerin işletilmesini durdurur. 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanır.

60 İlginize teşekkür ederiz!!!
İlginize teşekkür ederiz!!!