1 T.C. Yükseköğretim Kurulu Türkiye’de Bologna Süreci Uygulamaları Projesi 2009-2011 Dönemi Ömer AÇIKGÖZ Gönül AKÇAMETE Miraç AKÇAY Burak ARIKAN Süheyda.

... konulu sunumlar: "1 T.C. Yükseköğretim Kurulu Türkiye’de Bologna Süreci Uygulamaları Projesi 2009-2011 Dönemi Ömer AÇIKGÖZ Gönül AKÇAMETE Miraç AKÇAY Burak ARIKAN Süheyda."— Sunum transkripti:

1 1 T.C. Yükseköğretim Kurulu Türkiye’de Bologna Süreci Uygulamaları Projesi 2009-2011 Dönemi Ömer AÇIKGÖZ Gönül AKÇAMETE Miraç AKÇAY Burak ARIKAN Süheyda ATALAY İsmail Naci CANGÜL Sultan GÜROL Zafer GÜL M. Emin KÖKTAŞ Hasan MANDAL Selda ÖNDEROĞLU Lerzan ÖZKALE Nebahat SARI Ahmet SELAMOĞLU Metin TOPRAK Fahri YAVUZ

2 22 Avrupa Düzeyinde 29 Ülkenin Eğitim Bakanları tarafından 19 Haziran 1999 tarihinde Bologna Deklarasyonu ile başlatılan ve 2010 yılında tamamlanması öngörülen Avrupa ülkelerinin yükseköğretim yapılanmasıdır. 4 ülke ile Sorbon’da başlatılan sürece günümüzde dahil olan ülkelerin sayısı 46’ya ulaşmıştır. Avrupa dışındaki ülkelerin de yükseköğretim sistemlerini etkilemektedir. Birkaç hedeften bir çok hedefe genişlemiştir. Lisbon Stratejinin (2000) gerçekleştirilmesinde ön önemli itici gücü oluşturmaktadır. HEDEFLERİ: Avrupa yükseköğretimini yeniden yapılandırmak, Avrupa topluluğunun ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim Alanı’nı oluşturmak, Yükseköğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu, kolay anlaşılır ve ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek, Yükseköğretim kurumları arasında işbirliğini, hareketliliği ve mezunların istihdam edilebilirliğini arttırmak BOLONYA SÜRECİ

3 33 BOLOGNA SÜRECİ Tarihçe Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı) Berlin Bildirgesi, 2003 Bergen Bildirgesi, 2005 Londra Bildirgesi, 2007 (46 ülke) Leuven Bildirgesi, 2009 Viyana, 2010 ----------------------------- Bologna Sonrası Süreç Bükreş, 2012 ???, 2015, 2018 ve 2020.

4 444 DERECE SİSTEMİMÜKEMMEL (4.67)ÇOK İYİ (4.33) İkili Sistemin Uygulama DüzeyiMÜKEMMEL (5) 1 den 2’ ye GeçişÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5) İkili Sistemdeki Öğrenci OranıMÜKEMMEL (5)-- Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Uygulama Düzeyi-İYİ (3) KALİTE GÜVENCESİORTA (2.00)ÇOK İYİ (4.00) AYA ile uyumlu Ulusal Kalite Sistemi Uygulama DüzeyiORTA (2)MÜKEMMEL (5)- Dış Kalite Güvence Sistemi Gelişme DüzeyiORTA (2)ÇOK İYİ (4)İYİ (3) Öğrencilerin Katılım DüzeyiORTA (2)ÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5) Uluslararası Katılım DüzeyiORTA (2)İYİ (3)ÇOK İYİ (4) DİPLOMA VE ÖĞRENİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİÇOK İYİ (3.67)ÇOK İYİ (4.33)ÇOK İYİ (4.00) Diploma Eki Uygulama DüzeyiÇOK İYİ (4) İYİ (4) Lizbon Tanınma KonvansiyonuİYİ (3)ÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5) ECTS Uygulama DüzeyiÇOK İYİ (4)MÜKEMMEL (5)İYİ (3) YAŞAM BOYU ÖĞRENİMİYİ (3.00)ZAYIF (1) Önceki Öğrenimin Tanınması-İYİ (3)ZAYIF (1) ORTAK DERECELERMÜKEMMEL (5.00)- Ortak Derecelerin Oluşturulması ve Tanınması-MÜKEMMEL (5)- GENELİYİ (3,45)ÇOK İYİ (4.13)İYİ (3,34) BERGEN-2005LONDRA-2007 Bologna Süreci Değerlendirme Raporlarında Türkiye’nin Performansı LEUVEN-2009

5 5 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Bologna 1999 Leuven 2009 2.Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve Öğrenim Sürelerinin Denkliği Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması 4.33 4 4.00 1 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması BOLOGNA SÜRECi VE TÜRKİYE’DE YAPILAN ÇALIŞMALAR

6 6 Ders Öğrenme Çıktıları (Kazandırılan Yetkinlikler) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Alana Özgü Yeterlilikler Program Çıktıları

7 7 EQF Düzey 1 EQF Düzey 2 EQF Düzey 3 EQF Düzey 4 EQF Düzey 5 EQF Düzey 6 EQF Düzey 7 EQF Düzey 8 Kısa Düzey (Önlisans) Birinci Kademe (Lisans) İkinci Düzey (Yüksek Lisans) Üçüncü Düzey (Doktora) AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ 120 180-240 90-120 ??? Yükseköğretim Düzeyleri İlk Ve Orta Öğretim Düzeyleri AKTS QF-EHEA EQF-LLL 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 3 4.33

8 8 QF-EHEA ve EQF-LLL Düzey Tanımlayıcıları Bilgi ve Kavrama Bilgiyi ve Kavrananları Uygulama Karar Verme İletişim Becerileri Öğrenme Becerileri QF-EHEA DÜZEY TANIMLAYICILARI Bilgi Beceriler EQF-LLL DÜZEY TANIMLAYICILARI Geniş çerçevede yetkinlilikler: 1.Bağımsız çalışabilme ve sorumluluk 2.Öğrenme yetkinliği 3.İletişim ve sosyal yetkinlikler 4.Alana özgü ve mesleki yetkinlikler 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 3 4.33

9 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 9 3 4.33 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) ÇALIŞMALARI

10 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 10 TYUYÇ Oluşturma Takvimi (11 Adım) 1.Süreci başlatmak için karar alınması: Nisan 2006 2.Çalışma takviminin oluşturulması: 2006 3.Sürecin organizasyonu: 2006-2008 4.Çerçevenin tasarımı: Kasım 2008 5.Paydaşlardan görüş alınması : Şubat 2009 6.Çerçevenin onaylanması: Mayıs 2009 7.İdari organizasyon: Haziran 2009 8.Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması: Pilot : Aralık 2010, Tüm kurumlarda: Aralık 2012 9.Yeterliliklerin UYÇ’ne dahil edilmesi: 2010 - 2015 10.Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlilik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi: 2010 - 2012 11.TYUYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması: 2009 3 4.33

11 11 DOKTORATIPTA UZMANLIK SANATTA YETERLİLİK YÜKSEKLİSANS (Tezli programlar) YÜKSEKLİSANS (Tezsiz programlar) LİSANS (Fakülte Programları) LİSANS (YO & Konservatuvar Prog.) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) ÖNLİSANS (MYO Programları) TÜRK YÜKSEKÖĞRETİM SİSTEMİNDE MEVCUT DÜZEYLER, PROFİLLER VE DERECELER YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ VERİLEN DERECELER/YETERLİLİKLER Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey

12 12 BELİRLENMİŞ OLAN ÖNCELİKLİ PAYDAŞLAR Üniversitelerarası Kurul Yükseköğretim Kurumları (130 kurum) Bakanlıklar (17 Bakanlık) Mesleki Yeterlilikler Kurumu Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Konseyleri ve Ulusal Öğrenci Konseyi Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Meslek Kuruluşları (33 Kuruluş) Vakıflar (3 Vakıf) Dernekler (6 Dernek) Sendikalar ve Konfederasyonlar (2 Sendika ve 7 Konfederasyon) 1.Kolay anlaşılabilir ve karştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 3 4.33

13 13 Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 6.Düzey (Lisans) 7. Düzey (Yüksek Lisans) 8. Düzey (Doktora) 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 3 4.33

14 14 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 6 LİSANS _____ EQF-LLL: 6. Düzey _____ QF-EHEA: 1. Düzey -Ortaöğretimde kazanılan yeterliliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç – gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak. -Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, - Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek. -Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek, - Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayabilmek ve yönetebilmek. -Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme k, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek ve öğrenmesini yönlendirebilmek, -Yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirmek. - Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek, - Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek, -Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenleyebilmek ve uygulayabilmek, - Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (Avrupa Dil Potföyü Genel Düzeyi: B1 Düzeyi), - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Düzeyi: İleri Düzey). -Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak, - Sosyal hakların evrenselliğine değer veren, sosyal adalet bilincini kazanmış, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak.

15 15 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 7 YÜKSEK LİSANS _____ EQF-LLL: 7. Düzey ____ _ QF-EHEA: 2. Düzey -Lisans yeterliliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirmek ve derinleştirmek, - Alanın ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavramak. -Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, - Alanındaki bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturabilmek; uzmanlık gerektiren sorunları bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilmek. -Alanındaki bir sorunu, bağımsız olarak kurgulamak, çözüm yöntemi geliştirmek, çözmek, sonuçları değerlendirmek ve gerektiğinde uygulayabilmek, - Alanındaki uygulamalarda karşılaşacağı öngörülmeyen karmaşık durumlarda, yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilmek ve sorumluluk alarak çözüm üretebilmek. - Alanıyla ilgili bilgileri eleştirel bir gözle değerlendirebilmek, öğrenmeyi yönlendirebilmek ve ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak yürütebilmek. -Alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, alanındaki ve dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli biçimde aktarabilmek, -Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla incelemek, bunları geliştirmek ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilmek, -En az bir yabancı dilde sözlü ve yazılı iletişim kurabilmek (Avrupa Dil Potföyü Genel Düzeyi: B2 Düzeyi), - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilmek. -Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek, -Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözeterek bu değerleri öğretebilmek ve denetleyebilmek, - Alanında özümsedikleri bilgiyi ve problem çözme yeteneklerini, disiplinlerarası çalışmalarda uygulayabilmek.

16 16 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ -Kuramsal -Uygulamalı BECERİLER -Kavramsal/Bilişsel -Uygulamalı KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 8 DOKTORA _____ EQF-LLL: 8. Düzey _____ QF-EHEA: 3. Düzey -Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirmek, derinleştirmek ve bilime yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşmak, - Alanın ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavramak; yeni ve karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşmak. -Alanındaki yeni bilgilere sistematik bir biçimde yaklaşabilmek ve alanıyla ilgili araştırma yöntemlerinde üst düzeyde beceri kazanabilmek, -Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştirebilmek ya da bilinen bir yöntemi farklı bir alana uygulayabilmek, özgün bir konuyu araştırabilmek, kavrayabilmek, tasarlayabilmek, uyarlayabilmek ve uygulayabilmek, -Yeni ve karmaşık fikirlerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilmek. -Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi bir alana uygulayan yayınlanabilir özgün bir çalışmayı ortaya koyarak, bilime katkıda bulunmak, -Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi ulusal ve/veya uluslar arası hakemli dergilerde yayınlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletebilmek, - - Özgün ve disiplinlerarası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilmek - Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni fikir ve yöntemler geliştirebilmek. -Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla incelemek, bunları geliştirmek ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetebilmek, -Uzman bir topluluk içinde özgün görüşlerini savunmada yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurabilmek, - En az bir yabancı dilde, ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurabilmek ve tartışabilmek (Avrupa Dil Potföyü Genel Düzeyi: C1 Düzeyi). -Akademik ve profesyonel bağlamda teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri tanıtarak, bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunmak, -Sorun çözmede stratejik karar verme süreçlerini kullanarak işlevsel etkileşim kurabilmek, - Alanında ve iş yaşamında karşılaşılan toplumsal, bilimsel ve etik konularda çözüm üretebilmek ve bu değerlerin gelişimini destekleyebilmek.

17 17 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Bologna 1999 Leuven 2009 2.Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve Öğrenim Sürelerinin Denkliği Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması 4.33 4 4.00 1 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması BOLOGNA SÜRECİ VE TÜRKİYE’DE YAPILAN ÇALIŞMALAR

18 4 BASAMAKLI MODEL (Avrupa Komisyonu,1998) Kalite Güvencesi Konusunda bağımsız kuruluşların (ajansların) kurulması Kalite güvencesinde iç ve dış değerlendirme unsurlarının oluşturulması Konuyla ilgili paydaşların çalışmalara katılımı Sonuçların yayınlanması (raporlanması)

19 19 Mevcut önemli birikim ABET (Accreditation Board for Eng. & Tech.) - 4 Üniversitemizde 42 mühendislik programı akredite olmuş durumdadır. MÜDEK (Mühendislik Değerlendirme Kurulu) - 6 Üniversitemizde 27 mühendislik programı akredite olmuş durumdadır. Öğretmen Eğitiminde Standartlar ve Akreditasyon EUA (Avrupa Üniversiteler Birliği) - 21 Üniversitemiz Kurumsal Değerlendirme Sürecinden geçmiştir. Üniversitelerimizde Kalite konusunda yüksek seviyede bilinçlenme ve yapılan çalışmalar. YÖK Yönetmeliği: “Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği” ( 20 Eylül 2005) Eğitim, araştırma ve idari hizmetlerin değerlendirilmesi ve kalitesinin arttırılması Berlin Bildirisi ve ENQA (European Assoc. for QA in HE) prensipleri ile uyumlu Dış Değerlendirmeye açık. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu- 2006 Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Kurumu kuruluş çalışmaları- 2009 ??? 2.Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 4 5 3 TÜRKİYE’DE:

20 20 AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM ALANI KALİTE GÜVENCESİ STANDART VE İLKELERi (ENQA Raporu, 2005, 2009) İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvence Ajansları İçin Avrupa Standartları Kalite Güvencesi için Politika ve Prosedürler Program ve Kazanımların Onaylanması, izlenmesi ve Düzenli Olarak Gözden Geçirilmesi Öğrencilerin Değerlendirilmesi Öğretim Elemanının Kalite Güvencesi Öğrenme Kaynakları ve Öğrencilere Sağlanan Destek İletişim ve Bilgi Sistemleri Kamunun Bilgilendirilmesi İç Kalite Güvencesi Prosedürlerinin Kullanımı Dış Kalite Güvencesi Süreçlerinin Gelişimi Karar Kriterleri Amaca Uygun Süreçler Raporlama İzleme Prosedürleri Periyodik Gözden Geçirmeler Sistem Çapında Analizler Yükseköğretim için Dış Kalite Güvencesi Yöntemlerinin Kullanımı Resmi Statü Etkinlikler Kaynaklar Görev Bildirisi Bağımsızlık Kuruluşlar Tarafından Kullanılan Dış Kalite Güvencesi Kriterleri ve Süreçleri Güvenirlik Sağlama Yöntemleri

21 Sistematik Süreçler Geliştir Misyon Performans Ölçütleri Ölçme: Veri Toplama, Kanıtların Analizi Değerlendirme: Kanıtların Yorumlanması Paydaşlar Program Çıktıları © 2003 Gloria Rogers - Rose-Hulman Institute of Technology Eğitsel Hedefler Ölçme/ Değerlendirme Eğitsel Uygulamalar/Stratejiler Sürekli Kalite Geliştirme için Geri Besleme Sürekli Kalite Geliştirme

22 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 2.Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması 4.33 4 4.00 1 Bologna 1999 Leuven 2009 BOLOGNA SÜRECİ VE TÜRKİYE’DE YAPILAN ÇALIŞMALAR

23 23 TÜRKİYE: 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4 4 İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 2005-2006 yılı sonu itibari ile tüm Yükseköğretim Kurumları’nda UNESCO-CEPES Standartları çerçevesinde 3 dilden (İngilizce, Almanca ve Fransızca) birinde tüm mezunlara verilmektedir. Türkiye’den başvuran yükseköğretim kurumu sayısı 21’dir. 7 kurum bu etiketi almıştır. Tüm kurumlarda talep edilmeksizin verilmesi sağlanmalıdır.

24 24 İmza atan ülke sayısı:46 Türkiye’de 1 Mart 2007 tarihinden itibaren geçerlidir. Sözleşmede kapsamı: Yükseköğretime geçiş yapmayı sağlayan yeterliliklerin tanınması Bir başka ülkede eğitimde geçirilen sürenin tanınması Yabancı bir ülkenin yüksek öğretim yeterliliklerin tanınması İki veya daha fazla ülkede yürütülen ortak derecelerin tanınması Yabancı ülkelerden alınan derecelerin ve sürelerinin tanınması çalışmaları YÖK çatısı altında ENIC (1998) ve NARIC (2003) ofisleri tarafından yürütülmektedir. Ulusal Yeterliliklere dayalı etkin ve verimli tanınma prosedürlerinin geliştirilmesi gerekmektedir. LİZBON TANINMA SÖZLEŞMESİ (1997) :

25 25 İlk AKTS çalışmaları 2001 yılında 2005-2006 yılı sonu itibari ile tüm Yükseköğretim Kurumları’nda dolaşım için kullanımda Ulusal ve Alana Özgü Yeterlilikler Çerçevesi doğrultusunda geliştirilecek program çıktıları kapsamında öğrenme çıktıları ve iş yükü (1500-1800 saat/yıl) ile ilişkilendirilmeli. Kısa Kademe (Önlisans) Birinci Kademe (Lisans) İkinci Kademe (Yüksek Lisans) Üçüncü Kademe (Doktora) 120 180-240 90-120 ??? QF-EHEA AKTS TÜRKİYE’DE :

26 26 Avrupa Komisyonu tarafından 2009’dan itibaren, 4 yıl geçerlilik süresi ile tekrar verilmeye başlamıştır. 2009’da Avrupa düzeyinde 63 başvurudan 53’ü etiket aldı. Türkiye’den başvuru 9, ancak etiket alan olmadı. AKTS ETİKETİ (ECTS LABEL):

27 27 Önceden Öğrenilenlerin Tanınması (NON FORMAL ve INFORMAL- İşyerinde veya toplum içinde) - Üniversite öncesi öğrenimin tanınması için prosedürler veya ulusal ilkeler - Ulusal yeterlikler çerçevesinde ön öğrenimin tanınmasını içerecek düzenlemeler - Yükseköğretime erişim sağlayacak bir temel olarak üniversite öncesi öğrenime ulaşılması için prosedür ve ulusal ilkeler - Bazı yüksek öğretim programlarında uygulanan koşullardan muafiyet sağlayacak şekilde üniversite öncesi öğrenimin tanınmasına ilişkin prosedür ve ulusal ilkeler Esnek Öğrenme Yolları - Ulusal yeterlilikler çerçevesine dahil olan esnek öğrenme yollarını özendirecek önlemler - Katılımın genişletilmesi amaçlanan giriş koşullarında esneklik - Farklı öğrenci gruplarının ihtiyaçlarını karşılayacak esnek öğretim yöntemleri - Katılımı kolaylaştıran modüler yapı. 4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması 1 TÜRKİYE’DE:

28 1.Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi 2.Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4. YaŞam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması 4.33 4 4.00 1 Bologna 1999 Leuven 2009 BOLOGNA SÜRECİ VE TÜRKİYE’DE YAPILAN ÇALIŞMALAR

29 İlginiz için teşekkür ederim!.... 29