TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON HİZMETLERİ

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON HİZMETLERİ"— Sunum transkripti:

1 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON HİZMETLERİ

2 Türkiye’de su varlığı ve yönetimi, tümüyle kamu mülkiyetinde bulunmaktadır.
Yüzey suları üzerinde DSİ, İl Bank, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü gibi kamu kuruluşlarının yanı sıra diğer gerçek ve tüzel kişiler de çalışmalar yapabilmektedirler. Genel olarak yüzey sularının yönetiminde de en genel ve kapsamlı yetkilere DSİ sahiptir. Yer altı suları hakkındaki her türlü işlemler için yetkiler 167 sayılı kanunla DSİ Genel Müdürlüğüne verilmiştir.

3 Kanun No. 6427 Kabul Tarihi:14/2/2013
MADDE 1 – 16/12/1960 tarihli ve 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine ölçüm sistemleri kurulmadan kullanma belgesi verilemez. Ölçüm sistemlerinin kurulmasını lüzumlu kılacak yeraltı suyunun; kullanım maksadı, miktarı, havza sınırı ve diğer hususlar Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Bakanlar Kurulunca tespit edilen hususlara ilişkin uygulama usul ve esasları ile ölçüm sistemine dair hususlar yönetmelikle belirlenir. Su ölçüm sisteminin kurulmasına dair süre Bakanlar Kurulu kararıyla uzatılabilir.” MADDE 2 – 167 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “GEÇİCİ MADDE 3 – Bu maddeyi değiştiren Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yeraltı suyu temini amacıyla kuyu, galeri, tünel ve benzerleri için kullanma belgesi almış olanlardan; a) Sanayi amaçlı kullanılan kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine ölçüm sistemi, bir yıl içinde belge sahibince kurulur. Süresi içerisinde ölçüm sistemini kurmayanların belgeleri iptal edilerek kuyuları kapatılır ve kapatma masrafları sahibinden alınır. b) Zirai, içme ve kullanma suyu amaçlı açılan ve ölçüm sistemi kurma zorunluluğu dâhilinde bulunan kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine ölçüm sistemi, bir yıl içerisinde belge sahibince kurulur. Ölçüm sistemini kuramayanların bu süre içerisinde talep etmesi hâlinde ölçüm sistemleri, bedeli yüzde on fazlası ile ilgililerinden tahsil edilmek üzere, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içerisinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kurulur veya kurdurulur. Bu şartlara uymayanların belgeleri iptal edilerek kuyuları kapatılır ve kapatma masrafları sahibinden alınır.”

4 Su Temini ve Yönetiminde Kurumların Sorumluluk Alanları
AĞIRLIKLI ÇALIŞMA KONULARI Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü -Su toplama -İletim yatırımlarını gerçekleştirmek ve su tahsisi (İçme,kullanım,sanayi,sulama,enerji) -Yer altı suları -Taşkın kontrolü - Su kaynaklarının korunması Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü -Su kirliliği kontrolü Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı -Sulama Sağlık Bakanlığı -Umumi hıfzıssıhha Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü -Enerji amaçlı (su ölçümleri, temini, projeleri) İl Bank -Belediyelere yönelik içme-kullanma-atıksu arıtımı ve iletimi yatırımları finansmanı İl Özel İdaresi (Büyükşehir Belediyeleri Hariç) -Köylere içme suyu temini ve küçük su alma yapıları Belediyeler -İçme, kullanma, atıksu arıtımı, iletimi, tüketicilere dağıtımı ve gerektiğinde su toplama yatırımlarını gerçekleştirmek

5 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
Büyükşehir Belediyesi kurulmuş olan yerlerde, su ve kanalizasyon hizmetleri “Büyükşehir Belediyesi”nin görev ve yetki alanı içinde kalmaktadır. İlçe belediyelerinin bu görev alanında hiçbir sorumlulukları kalmamıştır. TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ

6 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
1981 yılında 2560 sayılı kanunla İstanbul Valiliği denetiminde İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) kurulmuştur. 1984 yılında 3009 sayılı kanunla İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesine alınmıştır. tarihinde 3305 sayılı kanun ile İSKİ kuruluş kanununun diğer Büyükşehir Belediyelerine de uygulanacağı hükmü getirilmiştir.

7 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
Su ve Kanalizasyon İdareleri Büyükşehir Belediyelerine bağlı müstakil bütçeli kuruluşlardır. Halen 16 büyükşehir belediyesine bağlı 16 su ve kanalizasyon idaresi mevcuttur. 6360 sayılı yasayla bu sayı 29+1’a çıkarılmıştır.

8 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
Kuruluş Amacı İçme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarını her türlü yeraltı ve yerüstü kaynaklarından sağlamak ve ihtiyaç sahiplerine dağıtmak, Kullanılmış sular ile yağış sularını toplamak, yerleşim yerlerinden uzaklaştırmak ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırmak veya bu sulardan yeniden yararlanılmasını sağlamak, ve bu amaçlarla her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak, bu projelere göre tesisleri kurmak veya kurdurmak, kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek.

9 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
Sorumluluk Alanı Büyükşehir Belediyesi’nin görev alanı ile sınırlıdır. Bu sınır 6360 sayılı yasa ile il mülki sınırlarıdır. Bütün ilçe ve köyle bu sınırlara dahil olacaktır. Ancak, şehrin yararlandığı su kaynaklarının korunmasına ilişkin hizmetler, Büyükşehir Belediye sınırları dışında da olsa bu kuruluş tarafından yürütülür.

10 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
Organları Genel Kurul : En üst karar organıdır. Büyükşehir belediye meclisinden oluşur. Yönetim Kurulu : 6 üyeden oluşur. Büyükşehir Belediye Başkanı Yönetim Kurulu Başkanıdır.Genel müdür ve en kıdemli bir Genel müdür yardımcısı daimi üye diğer üç Yönetim Kurulu üyeleri, 3 yıl süre ile Büyükşehir Belediye Başkanının teklifiyle İçişleri Bakanı tarafından atanır. Denetçiler : 2 kişiden oluşur. (Büyükşehir Belediye Meclisince atanır. Genel Müdür : Büyükşehir Belediye Başkanının teklifiyle İçişleri Bakanı tarafından atanır.

11 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
Personel ve Teşkilat Personel, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabidir. Genel Müdür Yardımcılığı, Daire Başkanı, Müdür, Memur, İşçi kadro sayıları nüfus kriterine göre İçişleri Bakanlığı norm kadro standartlarına göre belirlenir. Hizmetin gerektirdiği sayıda Daire Başkanlığı, Müdürlük ve bunlara bağlı alt kademe birimlerinden teşekkül eder ve uzmanlık isteyen kadrolar o ihtisasla ilgili meslek erbabından oluşturulur.

12 TÜRKİYE’DE SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
GELİRLER Su ve atıksu satışı gelirleri Belediye Gelirleri Kanunu gereği alınan katılma payları, (su, kanal) Belediyelere verilen genel bütçe vergi gelirleri paylarından kesilen %10’lar, Devletçe yapılacak yardımlar, Tesis ve işletmelerden sağlanan gelirler, Hizmetlerden alınan ücretler, Yardım , bağış ve hibeler.

13 DİYARBAKIR SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DİSKİ

14 DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi 95/6750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla kurulmuştur. Faaliyetlerine 1 Ocak 1996 yılında başlamıştır.

15

16 Kanalizasyon Şebekesi : 928 km.
DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL BİLGİLER Bütçe : 133 milyon TL Personel Sayısı : 788 kişi Abone Sayısı : İçmesuyu Şebekesi :1.853 km. Kanalizasyon Şebekesi : 928 km.

17 Teknik Personel Sayısı: 162
Personel Durumu Memur 212 Sözleşmeli Personel 5 Kadrolu İçi 238 Hizmet Alımı 333 Toplam 788 Teknik Personel Sayısı: 162

18 DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

19 DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖNEMLİ PROJELER
DİSKİ Genel Müdürlüğü halen 78,6 milyon Avro değerinde çok sayıda uluslararası projeyi yürütmektedir. Bunların en önemlileri; 1.Diyarbakır Atıksu İleri Biyolojik Arıtma Tesisi 2.Diyarbakır yağmusuyu ve kanalizasyon şebekesi projesi 3. Gözeli su havzası rehabilitasyonu projesi 4. SCADA projesi

20 DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

21 İÇMESUYU COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ – CBS (GIS)
İÇMESUYU ŞEBEKESİNİN MAPİNFO POGRAMINDAKİ GENEL GÖRÜNÜMÜ

22 İÇMESUYU COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ – CBS (GIS)
İÇMESUYU ŞEBEKESİNİN MAPİNFO PROGRAMINA AKTARILMASI

23 İÇMESUYU COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ – CBS (GIS)
İÇMESUYU ŞEBEKESİNİN MAPİNFO POGRAMINDAKİ BİNA BİLGİLERİ

24 SCADA PROJESİ Pompa istasyonu, arıtma tesisi, depolar, stratejik noktalar, izole bölge ana besleme istasyonları, vb tüm sistemin izlenmesi ve uzaktan kontrolü hedeflenmiştir.

25 İçme Suyu SCADA Sistemi
Ekim 2008 tarihinde 10 Adet Ölçüm Odası (İkisinde Bakiye Klor ölçümü de yapılmaktadır.) 2 Adet Key Point 2 Su Deposu ( DY 3.1 ve DY 2.2) 1 Adet SCADA Kontrol Odası olarak devreye alınmıştır.

26 SCADA PROJESİ Şu anda SCADA Sistemi’nde; 12 Adet Ölçüm Odası
2 Adet Key Point 8 Su Deposu ve kente verilen su debileri ölçülmektedir.

27 E-DİSKİ PROJESİ Web sitesi e-ödeme e-fatura e-itiraz Borç Sorgulama
Projenin Bileşenleri: Web sitesi e-ödeme e-fatura e-itiraz Borç Sorgulama Abone Arama Bilgi Edinme Otomatik Ödeme Talimatı PTT ile anlaşma ALO 185 ve Telefon Belediyeciliği

28

29 e-ödeme www.diski.gov.tr
e-ödeme sayesinde, abone bir kaç tıklama ile kredi kartını kullanarak ödemelerini yapabilir, ödeme dekontlarını takip edebilir.

30 e-fatura www.diski.gov.tr
e-fatura sayesinde abonenin su faturası düzenli olarak abonenin ’ine gönderilir.

31 e-itiraz www.diski.gov.tr
e-İtiraz sayesinde abonene su faturasına internet üzerinden itiraz edebilir.

32 Borç Sorgulama www.diski.gov.tr
Borç Sorgulama ile abone DİSKİ’ye olan tüm borçlarını ve fatura bilgilerini detaylı olarak inceleyebilir.

33 Abone Arama ile abone numarası öğrenilebilir.
Abone Arama ile abone numarası öğrenilebilir.

34 Bilgi Edinme www.diski.gov.tr
Beyaz Masa ve Bilgi Edinme sistemi ile vatandaş her türlü şikayetlerini ve isteklerini bildirebilir.Değerlendirme sonucu elde edilen bilgiler vatandaşa isteği üzerine faks , telefon,sms veya ile iletilir.

35 Otomatik Ödeme Talimatı
Anlaşmalı bankalardan herhangi birinde otomatik ödeme talimatı vererek su faturaları kolaylıkla ödenebilir. Vakıf Bank İş Bankası Garanti Bankası Ziraat Bankası Oyak Bank Ak Bank

36 PTT ile anlaşma Türkiye genelinde bütün PTT Şubeleri ve Acentelerinde su faturaları ödemesi yapılabilir.

37 DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

38 DİSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

39 6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ

40 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Yeni oluşturulan 13+1 Büyükşehir Belediyesi ve mevcut 16 büyükşehir belediyesinin hizmet alanları il mülki sınırları olmuştur. Dolayısıyla 14 yeni Su ve Kanalizasyon İdaresi oluşturulacak ve bunların hizmet sınırları il sınırı olacaktır. Bölgemizde halen 2 olan su kanalizasyon idaresi sayısı 5’e çıkacaktır.

41

42 Mevcut Hizmet Alanı Nüfusu (2012) -TÜİK Belediye Nüfus % Bağlar
22,4 Kayapınar 16,5 Sur 8,0 Yenişehir 12,8 Büyükşehir Belediyesi 59,7 İl Sınırları 6360 sayılı Kanun Sonrası (2012) – TÜİK 13 İlçe Merkezi 13 İlçenin Belde/Köyleri 23,8 2014 yılı Tahmini Nüfus (TÜİK):

43 Mevcut Belde/Köy Sayıları Bağlar 13 Kayapınar 18 Sur 48 Yenişehir 11
Toplam 90 6360 sayılı Kanun Sonrası Eklenecek Belde/Köy Sayıları Bismil 111 Çermik 77 Çınar 93 Çüngüş 38 Dicle 40 Eğil 26 Ergani 89 Hani 21 Hazro 24 Kocaköy 13 Kulp 52 Lice 56 Silvan 82 Toplam 722 Kaynak: TÜİK

44 İLÇELERE AİT ÖZET BİLGİLER
Belediye Nüfus Abone Sayısı Su Kaynağı Kapasitesi (lt/sn) Bismil 58.471 8.889 450 Çermik 18.286 5.175 85 Çınar 11.634 1.962 75 Çüngüş 2.393 750 30 Dicle 8.955 2.300 35 Eğil 5.006 1.160 78 Ergani 67.273 15.273 170 Hani 8.988 1.172 32 Kocaköy 5.821 999 51,5 Kulp 11.004 1.928 50 Lice 12.315 1.799 48 Silvan 42.694 8.761 220 Toplam 50.168 1.325

45 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının ÖNCE (%) YENİ (%) büyükşehir dışındaki belediyelere 2,85 1,50 büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine 2,50 4,50 il özel idarelerine 1,15 0,50 Su ve Kanalizasyon İdarelerinin genel bütçe vergi gelirleri üzerinden almış olduğu %10’luk oran değişmemiştir. Ancak belediyelerin gelirlerindeki artışla birlikte bu miktarda da artış olacaktır.

46

47 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köylerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesi, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredilir. Tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerinin her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, valiliklere, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına, büyükşehir belediyesine ve bağlı kuruluşuna veya ilçe belediyesine devredilmesine karar verilir.

48

49 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Maliye Hazinesine devredilen taşınmazlar Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla kullanmakta olan kurumlara tahsis edilmiş sayılır. Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan Maliye Bakanlığınca, bu Kanunun 1 inci maddesiyle tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerine, belediyelere ve köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş olanlar; kuruluş kanunlarıyla kendilerine verilen kamusal nitelikteki görevleri yerine getirmeleri amacıyla ve komisyon kararıyla; ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşlarına, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, büyükşehir belediyelerine, büyükşehir belediyelerinin bağlı kuruluşlarına ve ilçe belediyelerine tahsis edilmiş sayılır.

50 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Bu Kanunla büyükşehir ilçe belediyesi olan belediyelerce yürütülen su, kanalizasyon, … hizmetlerine ilişkin olmak üzere personel, her türlü taşınır ve taşınmaz malları ve bu hizmetlerin yerine getirilmesine yönelik yatırım, alacak ve borçları, komisyonca ilgisine göre büyükşehir belediyesi ile ilgili bağlı kuruluş arasında paylaştırılır.

51

52 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Mahalleye dönüşen köylerde, …entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapılardaki işletmeler ile bu yerlerde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, fırın, kahve, lokanta, pansiyon, tanıtım ve teşhir büfeleri, yerleşim yeri halkı tarafından kurulan ve işletilen kooperatifler elektrik, su ve bunun gibi kamu hizmetlerinden yararlandırılır.

53 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Bu Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, içme ve kullanma suları için alınacak ücret beş yıl süreyle en düşük tarifenin % 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenir. 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2 nci maddesi ile köy tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen yerlerde de bu fıkra hükmü uygulanır.

54 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ Belediye ve bağlı idareler, meclis kararıyla mabetlere indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilirler.

55 SU VE KANALİZASYON İDARELERİ
6360 SAYILI KANUN’da SU VE KANALİZASYON İDARELERİ İstanbul ve Kocaeli hariç, büyükşehir, büyükşehir ilçe belediyeleri ve bağlı idareler yatırım bütçelerinin en az % 10’unu on yıl süre ile bu Kanun kapsamında belediye sınırlarına dâhil olan yerleşim yerlerinin altyapı hizmetleri için ayırır ve kullanırlar. Bakanlıklar ve merkezi idare kuruluşları tarafından il özel idarelerine ödenek aktarılmış olan işlerden, özel idarelerin tüzel kişiliğinin kalkacağı tarihe kadar tamamlanamayacak olanlara ait kaynaklar, ilgili kuruma veya kurumun talebi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığına iade olunur.

56 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununa göre verilen I (a) grubu maden ruhsatı ile 3/6/2007 tarihli ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanununa göre verilen jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ruhsatına ilişkin yetki ve görevler, il özel idarelerinin tüzel kişiliğinin kaldırıldığı illerde valiliklerce yürütülür.

57 BAŞARILAR DİLERİZ