STRATEJİK PLAN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

... konulu sunumlar: "STRATEJİK PLAN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI"— Sunum transkripti:

1 STRATEJİK PLAN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI
1

2 SUNUM PLANI 1. Stratejik Yönetime Giriş
2. Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama 3. Stratejik Yönetim Süreci ve Aşamaları 4. Üniversitemiz Stratejik Plan Yol Haritası 5. Stratejik Plan Hazırlama Rehberi 2

3 GİRİŞ Yaşadığımız yüzyılda başta ekonomi ve teknoloji olmak üzere her alanda yaşanan hızlı değişimler özel işletmelerle birlikte kamu kurum ve kuruluşlarını da etkilemektedir. Devletten ve kamu yönetiminden beklentiler farklılaşmakta, vatandaşlar hizmetlerin zamanında, kaliteli ve hızlı olarak sunulmasını istemektedirler.

4 GİRİŞ Kamu yönetimi bir yandan var olan yönetsel ve finansal sorunlarıyla uğraşırken diğer yandan değişen koşulara uyum sağlamak zorunda kalmaktadır. Değişim kaçınılmaz olduğuna göre, kamu kurumları değişimle başa çıkmayı, bir başka ifade ile değişimi yönetmeyi öğrenmelidirler. Değişimi yönetmede kullanılabilecek temel yaklaşımlardan birinin özel sektörde 50 yıldır başarıyla uygulanan “stratejik yönetim” olduğu ifade edilmektedir.

5 GİRİŞ Kamu kurumları sürekli değişen toplumsal beklentilere cevap vermek için ellerindeki kıt kaynakları etkili ve verimli biçimde kullanmak zorundadırlar. İşte bu noktada stratejik yönetim, kıt kaynaklarla çalışmak zorunda olan kamu kurumlarının nereye gideceklerini belirleyerek daha rasyonel kararlar almalarında yardımcı olacak bir araç olarak değerlendirilmektedir.

6 GİRİŞ Dünyada son 30 yılda pek çok ülkede uygulamaya konan kamu yönetimi reformları incelendiğinde, kapsamları ve yaklaşımları ile izlenen stratejilerin ülkeden ülkeye farklılıklar gösterdiği görülmektedir. Ancak, kamu yönetimi üzerine yapılan araştırmalar reformlar kapsamında en yoğun olarak kullanılan aracın stratejik planlama olduğunu ve kamu kurumları için önemli bir araç haline geldiğini göstermektedir.

7 GİRİŞ Kamu kurumları üzerine yapılan bir araştırmada yöneticiler stratejik planlamayı kamu sektörü için başarılı bir “yönetimde yenilik” aracı olarak tanımlamaktadırlar. Dünyada stratejik yönetimi uygulayan ve uygulamaya çalışan ülkeler arasında ABD, İngiltere, İrlanda, Hollanda, Fransa, Kanada, İsveç, Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Afrika gelmektedir.

8 Gelecek için yönlendirme sürecidir.
STRATEJİK PLANLAMA Bir mikro planlama modelidir. Yarına sahip olabilmek için bugün ne yapılması gerektiğine karar vermektir. Gelecek için yönlendirme sürecidir. KURUMUN 5, 10 YIL SONRA NEREDE OLMAK İSTEDİĞİNİN AÇIKÇA BELİRLENMESİDİR.

9 KURUMUN PERFORMANSINI ETKİLER.
STRATEJİK PLANLAMA Kurum hedeflerinin tümüne birden ulaşmaya çalışan ve devamlılık gösteren bir süreçtir. KURUMUN PERFORMANSINI ETKİLER. Girdilere değil sonuçlara odaklıdır. Katılımcı bir yaklaşımdır.

10 Değişimin planlanmasıdır.
STRATEJİK PLANLAMA Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur. Yazılı uzun vadeli planlar geliştirme aracıdır. Salt bir belge değildir, süreçtir. Değişimin planlanmasıdır.

11 Stratejik Yönetim Döngüsü

12 KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA

13 KAMUDA STRATEJİK PLANLAMANIN HUKUKİ ÇERÇEVESİ
5018 sayılı KMYKK ( ) 5436 sayılı KMYKK’da Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Strateji Geliştirme Birimleri) ( ) Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ( ) Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ( )

14 KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA
Kamu yönetiminde kuruluş düzeyinde stratejik planlama çalışmalarının yürütülmesinde Kalkınma Bakanlığı yetkili ve sorumlu kılınmıştır. (5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 9. madde) Kalkınma Bakanlığı Haziran 2003’de “Kamu Kuruluşları için Stratejik Planlama Kılavuzu” hazırladı. Bu kılavuz Haziran 2006’da güncellendi.

15 KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA
Stratejik yönetim döngüsü uyarınca stratejik planlardan sonra, planlarla bütünlük içinde hazırlanması gereken performans esaslı bütçeler için Maliye Bakanlığı/BÜMKO “Performans Esaslı Bütçeleme Rehber Taslağı” hazırladı. Maliye Bakanlığı “Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik” hazırladı. ( tarihli ve sayılı R.G’de yayınlanmıştır) Maliye Bakanlığı “Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik” hazırladı. ( tarihli ve sayılı R.G’de yayınlanmıştır)

16 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ VE AŞAMALARI
1. Hazırlık çalışmaları, 2. Stratejik planların hazırlanması, 3. Planın değerlendirilmesi, 4. Stratejik planlara son şeklinin verilmesi, 5. Stratejik planların sunulması, 6. Performans programının hazırlanması ve 7. Performans göstergelerinin belirlenmesi.

17 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Kamu idarelerinin stratejik planlama süreci hazırlık dönemi ile başlar. Üst yönetici tarafından bir iç genelge ile çalışmaların başlatıldığı duyurulur. Bu kapsamda tarih ve sayılı 2012/1 Genelge) ile üniversitemizde Stratejik Plan Çalışmaları başlamıştır. Çalışmaların koordinasyonunu sağlamak üzere Strateji Geliştirme Daire Başkanlığının koordinatörlüğünde bir «Stratejik Planlama Kurulu» kuruldu ( tarih ve sayılı yazı).

18 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Hazırlık dönemini tamamlayan kamu idareleri, stratejik planlarını; 5018 sayılı KMYK Kanununa, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe, Kamu İdareleri için Stratejik Planlama Kılavuzuna ve Kalkınma Bakanlığı tarafından yayımlanan stratejik planlamaya ilişkin diğer rehberlere uygun olarak hazırlar.

19 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Kamu idareleri, stratejik planlarını değerlendirilmek üzere stratejik planın kapsadığı dönemin ilk yılından önceki yılın ocak ayında Kalkınma Bakanlığı’na gönderirler. Bu kapsamda, tarih sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İdarelerince Hazırlanacak Stratejik Planlara Dair Tebliğ (Sıra No:1) gereğince üniversitemiz Strateji Planının değerlendirilmek üzere Kalkınma Bakanlığına gönderilmesi gereken son tarih , Üniversitemiz Stratejik Planının Kapsayacağı Dönem ’dir.

20 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Kalkınma Bakanlığına incelenmek üzere gönderilen Stratejik Plan, inceleme sonucunda gerek görülen durumlarda hazırlanan değerlendirme raporu, ilgili kuruma üç ay içinde gönderilir. Kalkınma Bakanlığınca kamu idarelerine değerlendirme raporu gönderilmesi halinde, ilgili idare değerlendirme raporunu dikkate alarak stratejik plana son şeklini verir ve sunulmaya hazır hale getirir.

21 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Stratejik planlar, kamu idarelerinde üst yöneticinin onayını müteakip performans programı ve bütçe hazırlıklarında esas alınmak üzere Maliye Bakanlığına ve Kalkınma Bakanlığına gönderilir. Stratejik planların birer nüshası TBMM’ye ve Sayıştay’a da gönderilir. Stratejik planlar kamuoyuna duyurulur ve kamu idarelerinin internet sitelerinde yayınlanır.

22 PERFORMANS PROGRAMININ HAZIRLANMASI
Performans programları, stratejik planların yıllık uygulama dilimlerini oluşturur. Kamu idareleri performans programlarını stratejik planlarına uygun olarak Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde hazırlar. Bütçeler performans programına uygun olarak hazırlanır. Performans programları Maliye Bakanlığına ve Kalkınma Bakanlığına gönderilir.

23 STRATEJİK PLANLARIN HAZIRLANMASI
Stratejik planlar hazırlanırken aşağıdaki dört temel soruya cevap aranır. 1. NEREDEYİZ ? 2. NEREYE GİTMEK İSTİYORUZ ? 3. GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ ? 4. BAŞARIMIZI NASIL İZLER VE DEĞERLENDİRİRİZ ?

24 1.NEREDEYİZ ? Kuruluşun faaliyetini gerçekleştirdiği iç ve dış ortamın kapsamlı bir biçimde incelenmesini ve değerlendirilmesini içeren durum analizi yapılarak cevaplandırılır.

25 2. NEREYE GİTMEK İSTİYORUZ ?
Kuruluşun varoluş nedeninin öz bir biçimde ifade edilmesi anlamına gelen misyon; Ulaşılması arzu edilen geleceğin kavramsal, gerçekçi ve öz bir ifadesi olan vizyon; Kuruluşun faaliyetlerine yön veren ilkeler/temel değerler; Ulaşılması için çaba ve eylemlerin yönlendirileceği genel kavramsal sonuçlar olarak tanımlanabilecek amaçlar ve Amaçların elde edilebilmesi için ulaşılması gereken ölçülebilir sonuçlar anlamına gelen hedefler ortaya konularak verilir.

26 3. GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ?
Amaç ve hedeflere ulaşmak için izlenecek yollar ve kullanılacak yöntemlerin belirlenmesidir. (Stratejiler ve faaliyetler)

27 4. BAŞARIMIZI NASIL İZLER VE DEĞERLENDİRİRİZ ?
İzleme, stratejik plan uygulamasının sistematik olarak takip edilmesi ve raporlanmasıdır. Değerlendirme ise, uygulama sonuçlarının amaç ve hedeflere kıyasla ölçülmesi ve söz konusu amaç ve hedeflerin tutarlılık ve uygunluğunun analizidir. Amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesine ilişkin gelişmelerin belirli bir sıklıkla raporlanması ve ilgili taraflar ile birim içi ve birim dışı mercilerin değerlendirmesine sunulması, izleme faaliyetlerini oluşturur. Performansın izlenmesi, izleme faaliyetinin temelidir. Bunun için performans göstergeleri ile ilgili veriler düzenli olarak toplanmalı ve değerlendirilmeli ve yapılan tüm çalışmalar burada anlatılmalıdır.

28 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Plan ve programlar GZFT Analizi Paydaş Analizi DURUM ANALİZİ 1. NEREDEYİZ?

29 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Kuruluşun varoluş gerekçesi Temel ilkeler MİSYON VE TEMEL DEĞERLER Arzu edilen gelecek VİZYON Orta vadede ulaşılacak amaçlar Spesifik, somut ve ölçülebilir hedefler AMAÇLAR VE HEDEFLER 2. NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?

30 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Amaç ve hedeflere ulaşma yöntemleri Detaylı iş planları Maliyetlendirme Performans programı Bütçeleme STRATEJİLER FAALİYETLER VE PROJELER 3. GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ?

31 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Raporlama Karşılaştırma İZLEME Geri besleme Ölçme yöntemlerinin belirlenmesi Performans göstergeleri Uygulamaya yönelik ilerleme ve sonuçların değerlendirilmesi PERFORMANS ÖLÇME VE DEĞERLEN-DİRME 4. BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER VE DEĞERLENDİ-RİRİZ?

32 AMAÇLARI BELİRLEME

33 AMAÇLARIN ÖZELLİKLERİ
Kuruluşun misyonunu gerçekleştirmesine katkıda bulunmalıdır. AMAÇLARIN ÖZELLİKLERİ Misyon, vizyon ve temel değerlerle uyumlu olmalıdır. İddialı, ama gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır. Ulaşılmak istenen sonuçları açık bir şekilde ifade etmeli, ancak bunlara nasıl ulaşılacağını olarak açıklamamalıdır. ayrıntılı

34 Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır.
AMAÇLARIN ÖZELLİKLERİ Hedefler için bir çerçeve çizmelidir. Durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir. Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece değiştirilmemelidir. Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır.

35 AMAÇ ÖRNEKLERİ Amaç 1: Eğitim ve Öğretim Kalitesini Arttırmak Amaç 2: İnsan kaynaklarını geliştirmek

36 HEDEFLERİ BELİRLEME

37 Yeterince açık ve anlaşılabilir
HEDEFLER Ölçülebilir olmalıdır. Yeterince açık ve anlaşılabilir ayrıntıda olmalıdır. İddialı olmalı, fakat imkansız olmamalıdır. Sonuca odaklanmış olmalıdır. Zaman çerçevesi belli olmalıdır.

38 HEDEF ÖRNEKLERİ Hedef 1 : Fiziki koşulları yetersiz eğitim binalarının oranını 2014’e kadar % 30 azaltmak.

39 VİZYON-AMAÇ-HEDEF UYUMU
MİSYON VİZYON TEMEL DEĞERLER AMAÇ 1 AMAÇ 2 AMAÇ 3 AMAÇ 4 HEDEF 1 HEDEF 2 HEDEF 1 HEDEF 2 HEDEF 3 HEDEF 1 HEDEF 1

40 PERFORMANS GÖSTERGELERİ

41 PERFORMANS GÖSTERGELERİ
Hedeflerin ölçülebilir olarak ifade edilemediği durumlarda stratejik planda hedefe yönelik performans göstergelerine yer verilmesi gereklidir. Performans göstergeleri, gerçekleşen sonuçların önceden belirlenen hedefe ne ölçüde ulaşıldığının ortaya konulmasında kullanılır.

42 STRATEJİLER

43 STRATEJİLER Kuruluşun amaç ve hedeflerine nasıl ulaşılacağını gösteren kararlar bütünüdür. Etkili stratejiler olmaksızın amaç ve hedeflere ulaşmak mümkün değildir. Stratejiler belirlenirken kuruluşun kaynakları ve farklı alanlardaki yetkinliği göz önünde bulundurulmalıdır. Strateji ve hedeflerin karşılıklı uyumu kontrol edilmelidir.

44 FAALİYETLER VE PROJELER

45 FAALİYETLER / PROJELER
Her bir stratejik amaca ait hedefler bu başlık altında ayrıntılı olarak açıklanmalı ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli olan faaliyet ve projeler detaylı bir şekilde anlatılmalıdır.

46 STRATEJİK PLAN UNSURLARI
Misyon Vizyon Değerler 1.Düzey Amaç 1 Amaç 2 Amaç 3 2.Düzey Hedef1 Hedef2 Hedef3 Hedef1 Hedef 2 Hedef 1 Hedef2 Hedef3 Stratejiler Faaliyetler Projeler Stratejiler Faaliyetler Projeler Stratejiler Faaliyetler Projeler 3.Düzey

47 İZLEME VE DEĞERLENDİRME

48 ilişkilendirilmesini gerektirir.
İzleme; Stratejik planda ortaya konulan hedeflere ilişkin gerçekleşmelerin sistematik olarak takip edilmesi ve raporlanmasıdır. Değerlendirme ise, uygulama sonuçlarının stratejik amaç ve hedeflere kıyasla ölçülmesi ve söz konusu amaç ve hedeflerin tutarlılık ve uygunluğunun analizidir. İzleme ve değerlendirme faaliyetlerinin etkili olarak gerçekleştirilebilmesi, uygulama aşamasına geçmeden önce stratejik planda ortaya konulan hedeflerin nesnel ve ölçülebilir göstergeler ile ilişkilendirilmesini gerektirir.

49 TEŞEKKÜR EDERİM. 49