Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların genel özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2.

... konulu sunumlar: "Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların genel özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2."— Sunum transkripti:

1

2 Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların genel özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 Avantajları Dezavantajları HCFC Köpük D tozu

3 Yangın söndürme maddeleri Su, günümüzde en çok kullanılan söndürme maddesi olarak görülmektedir. Özel söndürme maddelerinin çok çeşitli olmasına rağmen su her zaman ana söndürme maddesi olarak kalacaktır. Çünkü oluşan yangınların % 90 ı A türü (Katı) yangınlardır. Suyun söndürme etkisi yangının merkezindeki ısıyı ortadan kaldırarak yani soğutarak gerçekleşir.

4 ► Su  Avantajları  Dezavantajları ► KKT  ABC tozu  BC tozu  Tozların söndürme özellikleri  Tozların avantajları  Tozların dezavantajları ► Co2  avantajları  dezavantajları ► HCFC ► Köpük ► D tozu

5 Su Avantajı; Yangın söndürme maddelerinin en ucuz ve bol olanıdır Ahşap, tekstil, kağıt vs. yangınlarında etkili bir söndürme maddesidir. Genelde kentlerde, sanayi bölgelerinde yeterli miktarda bulunur.

6 Su Dezavantajı Elektriği iletirler, 0 C derecenin altında donma riski, Birçok madde özelliğini kısmen veya tamamen kaybeder, Yüksek ısılarda dekompoze olarak, hidrojen açığa çıkarırlar, Alevlenmiş gazların söndürülmesinde faydalı değillerdir.

7 Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 avantajları dezavantajları HCFC Köpük D tozu KKT, Yangın söndürmede kullanılan etkin maddelerden birisi de kuru kimyasal tozdur. Kimyasal tozların, cinslerine göre A-B-C sınıfı yangınlar etkin bir şekilde söndürülebilmektedir. Aşırı sıcaklıktan (tahta, kumaş, plastik gibi maddelerde) oluşan yangınlar ile sıvıların (benzin ve türevleri) tutuşmasından çıkan yangınları Yanıcı gazların (havagazı-doğalgaz vb.) basınç altında çıkmasından oluşan yangınların söndürülmesinde kullanılmaktadır. ABC tozu ve BC tozu olarak 2 çeşit üretilirler

8

9 Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 avantajları dezavantajları HCFC Köpük D tozu ABC tozu Mono amonyum fosfat veya sülfatlardan meydana gelmiştir. Bu toz yangın alanında uygulandığında; Ayırma ve boğma etkisi yapar Isı alma ve set koyma etkisi (soğutma etkisi) yapar, Kimyasal reaksiyonlarda blokaj etkisi yapar.

10 Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 avantajları dezavantajları HCFC Köpük D tozu BC tozu Sodyum bikarbonat, potasyum bikarbonat ve potasyum klorür esaslıdırlar. BC tozları yangın alanına verildiğinde reaktif maddelerin aralarına girerek yüzeysel bir şekilde etki yaparlar. Engelleme yolu ile söndürmeyi gerçekleştirirler. BC tozları sıvı ve gaz yangınlarında (B - C sınıfı) yangınlarda kullanılır.

11 Yangın söndürme maddeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 avantajları dezavantajları HCFC Köpük D tozu Tozların söndürme özellikleri Ateşi boğarak Söndürme ve ayırma etkisi yapar. Soğutucu özelliği ısı alma set koyma etkisi yapar. Aleve karşı kalkan özelliği vardır. Zincirleme yanma olayını engelleme özelliği vardır. Kimyasal reaksiyonlarda blokaj etkisi vardır.

12 KKT Tozların avantajları Büyük sıvı yangınlarında ani söndürme etkisi yaratır. Köpükle müşterek olarak kullanılabilir. -20 C ile +60 C derece arasında kullanılabilir. İnsan sağlığına zarar vermez

13 KKT Tozların dezavantajları Kuru toz kullanımı özellikle kapalı yerlerde toz ve kirlenmeye neden olur. Kuru toz bulutu yanıcı tozları havalandırabilir. Elektrik tesisatlarında sınırlı kullanılabilir. Kuru toz seyyar söndürücülerde yalnız kısıtlı miktarlarda bulunur. Kuru toz müdahalesinde geri ateşleme dikkate alınmalıdır.

14 Yangın söndürme maddeleri Co2 Karbonun tamamen yanması ile kirecin asitle yakılması sonucu elde edildiği gibi, doğada serbest olarak da bulunur. Yanıcı bir gaz değildir, bir çok madde ile reaksiyona girmez. Muhafaza tankında boşalması için gerekli basıncı kendisi yaratır. Gaz halinde bir söndürme olup tamamen boğma özelliğine sahiptir. Sıvı ve gaz yangınlarında kullanılır. Geride atık bırakmazlar, temizliği daha kolaydır

15 Co2 avantajları Yüksek konsantrasyonlarda C02 özellikle oda koruma sistemlerinde ani söndürme etkisi yaratır. C02 diğer söndürücülere göre nispeten daha ucuz ve kolaylıkla doldurulabilmektedir. C02 en temiz söndürücüdür. C02 çok az oranda tahriş ve gaz etkisine sahiptir ve diğer söndürücülerin büyük hasar yarattıkları tesislerde rahatça kullanılabilir. (Ör: Bilgi işlem odaları,Laboratuar) C02 karının buharlaşma hızı yavaş olduğundan soğutma etkisi önemli rol oynar. C02'nin bütün durumlardaki söndürme etkisi inceltme etkisine, yani boğma etkisine dayanır.

16 Co2 dezavantajları C02 gerekli oksijeni kendi yapılarında bulunduran Selüloz Nitrat gibi kimyasal maddelerin yangınlarına karşı etkili bir söndürme aracı değildir. Ayrıca reaktif metallerin (sodyum, potasyum, magnezyum, titanyum vs.) metal hidritlerin yangınlarında C02 etkili olmaz. Çünkü yüksek ısı ortaya çıktığından C02'yi dekompoze ederler. C02 elektrik akımı yalıtkanı sayılabilir.Yinede seyyar cihazlarda elektrik tesisatlarında kullanılacaksa emniyet mesafesi bırakılmalıdır.

17 Yangın söndürme maddeleri ve malzemeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 Avantajları Dezavantajları HCFC Köpük D tozu HCFC Halojenli flor, klor ve ya iyot içeren gaz karışımlarıdır, ozon tabakasına zarar vermeyen çevre dostudur. Yüksek soğutucu etkisine sahiptirler. Kimyasal reaksiyon yanma zincirini kırarak en etkili ve süratli bir söndürme etkisine sahiptirler. Elektriği iletmezler.

18 Yangın söndürme maddeleri ve malzemeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 Avantajları Dezavantajları HCFC Köpük D tozu Köpük; Kaplar, bastırır, ayırır, soğutur. Yanan yüzeyi tamamen kaplayarak oksijen ile teması keser Yanıcı sıvılarda ki buharlaşmayı bastırarak tutuşmayı önler Ayırma özelliği ile ısıyla olan temasını keser Soğutma özelliği vardır

19 KÖPÜK APARATI PORTA CAVS

20 Yangın söndürme maddeleri ve malzemeleri Su Avantajları Dezavantajları KKT ABC tozu BC tozu Tozların söndürme özellikleri Tozların avantajları Tozların dezavantajları Co2 Avantajları Dezavantajları HCFC Köpük D tozu Özel imal edilmiş tozlardır. Yüksek ısıya dayanıklıdırlar Genellikle melamin, üre maddesi, fosfat camı, grafit petrokokun dan meydana gelmişlerdir. Söndürme etkisi boğma yöntemine dayanır. Yanan maddenin üzerine serpilerek oksijen girişi engellenir.

21 Yangın söndürme maddeleri Su KKT ABC tozu BC tozu Co2 HCFC Köpük D tozu

22 Yangın söndürme cihazları ve araçları Sulu cihazlar ve araçlar İtfaiye arazözleri Sulu yangın söndürme cihazları KKT’ li cihazlar ABC tozlu cihazlar BC tozlu cihazlar Co2’li cihazlar HCFC’ li cihazlar Köpüklü cihazlar Hidrantlar Yangın dolapları

23 İtfaiye aracı (arazöz)

24 Hidrant

25 Yangın dolabı

26 Uygunsuz olan yangın dolapları

27 DİKKAT……! Zamanında müdahale için, zamanımız yeterli mi acaba?

28 Yangın söndürme cihazlarını kullanmasını biliyor musunuz?...

29 KKT yangın söndürme cihazı

30 Yangın söndürücünün kullanımı

31

32 Yangın söndürme cihazlarının kontrolleri Mono metreden gözle kontrolü İbrenin 12 ile 18 değerleri arasında olması Mono metrede ki ibrenin yeşil bölümde olması İçindeki tozun akışkanlığının kontrolü Cihazı omzumuza yatırarak kulağımızı cihaza dayayarak öne ve arkaya doğru hareket yapıp içinde ki tozun tüp içersinde ki hareketini hissetmek Tüp içersindeki tozun hareket ettiğindeki sürtünme sesini duymak Öne arkaya doğru hareketlerde ağırlığını hissetmek

33 SÖNDÜRÜCÜLERİN YANGIN ÇEŞİTLERİNE GÖRE KULLANIMI SOLİDSU PULV.SU PULV.SUKÖPÜK BC KKT ABC KKT ÖZEL TZ CO2HC A SINIFI B SINIFI C SINIFI D SINIFI ELK.CHZ. DERİNE NÜFUZİYET ETMEZ TERCİH EDİLMEZ YANICI MADDEYİ DAĞITIR TANK/TÜPE TUTULURSA YARILIR ÇATLAR YÜKSEK SICAKLIKTA STİM VE HİDROJEN OLUŞUR. ? KULLANMAK RİSKLİ. ? ELEKTRİK KESİLİNCE ? ELEKTRİK KESİLİNCE ? MALZEME ZARAR GÖRÜR ? MALZEME ZARAR GÖRÜR KULLANILMAZ ? ELEKTRİK KESİLİNCE ? MALZEME ZARAR GÖRÜR KULLANILMAZ AÇIK HAVADA ETKİLİ OLMAZ AÇIK HAVADA ETKİLİ OLMAZ KULLANILMAZ

34 Yangın kapınızı çalarsa ne yapacaksınız ? Yangın ihbarının verilmesi Yangın sırasında yapılacaklar Tahliye sırasında yapılacaklar Yangından hayat kurtarma Yangın anında karşılaşılan problemler Yangınlara dur diyelim

35 Yangın ihbarının verilmesi: Soğukkanlılık muhafaza edilerek paniğe kapılmadan yangın yeri ile birlikte ‘YANGIN VAR’ diye bağırılmalıdır. Yangın ikaz sistemi kullanılarak alarm verilmelidir. BOSB İTFAİYESİNE 243 10 00 NOLU TELEFONA HABER VERİLMELİDİR. Yetkili şahıslara derhal haber verilmelidir. Yangına ilk müdahaleler yapılarak mümkünse hava ile teması kesilmelidir. ► Yangın ihbarının verilmesi ► Yangın sırasında yapılacaklar ► Tahliye sırasında yapılacaklar ► Yangından hayat kurtarma ► Yangın anında karşılaşılan problemler ► Yangınlara dur diyelim

36 Yangın sırasında yapılacaklar: Yangın görülen yerlerin derhal tahliyesi yapılarak hava cereyanının azaltılması için kapılar kapatılmalıdır. Söndürme ekibi canlının tahliyesine yardım etmelidir. Kurtarma ekibi tahliye edilen canlının ve eşyanın kurtulmasını sağlamalıdır. Koruma ekibi tahliye edilen canlının ve eşyanın güvenliğini sağlamalıdır. Koruma ekibi trafiği düzenleyip kargaşalığı önlemelidir. İlk yardım ekibi hazır durumda bulunarak yaralılara gerekli müdahaleyi yapmalıdır. ► Yangın ihbarının verilmesi ► Yangın sırasında yapılacaklar ► Tahliye sırasında yapılacaklar ► Yangından hayat kurtarma ► Yangın anında karşılaşılan problemler ► Yangınlara dur diyelim

37 Tahliye sırasında öneriler Tahliyenin yapılacağı bina veya tesiste bulunanlara olay duyurularak sıkça paniğe kapılmayın anonsu yapınız. Çalışma yerlerinizi telaşa kapılmadan terk ediniz ve beraberinde önemli evrak vs. almayı unutmayınız. Çıkış yerlerine sükunetle gidiniz ve gereksiz acelecilikten sakınınız. Merdiven çıkış kapılarını düzenli olarak kullanınız ve sıkışıklılığa sebep olmayınız. İşletme sahasındaki valflere yetkili şahısların dışında müdahale etmeyiniz. Büronuzu boşaltırken kapı ve pencereleri kilitlemeden kapatınız, yangın anında asansörleri kullanmayınız. Bina ve sahayı tahliye ettikten sonra belirlenen toplanma yerlerinde yeniden görev almak üzere “AMİRİNİZİ BEKLEYİNİZ” ► Yangın ihbarının verilmesi ► Yangın sırasında yapılacaklar ► Tahliye sırasında yapılacaklar ► Yangından hayat kurtarma ► Yangın anında karşılaşılan problemler ► Yangınlara dur diyelim

38 Yangından hayat kurtarma: Her türlü yangın karşısında önce hayat kurtarılmalı, haber verilmeli ve yangın söndürülmeye çalışılmalıdır. Yangın mahallinde kalan kişi ısı, duman ve muhtemel temas halinde ateşe maruz kalabilir. Çıkış yolları kapalı olabileceği gibi o anki heyecanla çıkış yolunu bulamayabilir. Baygın hatta darbe nedeniyle vücudunda kırıklar vs. neden den dolayı hareketten yoksun olabilir. Yangın mahallinde duman ve sıcaklık yukarı doğru yayılır. Bu nedenle yangın mahallinde kalan kazazedeler yere yatmalıdırlar (yatırılmalıdır). Böylece daha az duman ve az ısı olan zemindeki daha iyi olan görüş ortamından istifade edebilirler. ► Yangın ihbarının verilmesi ► Yangın sırasında yapılacaklar ► Tahliye sırasında yapılacaklar ► Yangından hayat kurtarma ► Yangın anında karşılaşılan problemler ► Yangınlara dur diyelim

39 Yangından hayat kurtarma Yangın mahallinden çıkacak kişilerin asansörleri kullanmaları tavsiye edilmez. Çünkü elektriklerin kesilmesiyle asansör çalışmaya bilir. Asansörün meydana getirdiği dikey boşluklarda ısı ve duman hızla yayılacağı için özellikle dumandan etkilenerek boğulma tehlikesi vardır. Elbiselerden tutuşarak yanmakta olan kişinin üzerine palto, battaniye, halı vs. örterek hava ile irtibatı kesilerek söndürülür. Örtülen cisimler baş tarafından ayak istikametine doğru gelecek şekilde örtülerek, alevin yüz kısımlarına doğru gelmesi önlenmiş olacaktır. Önce baş ve gövde sonra diğer kısımları söndürünüz. Yanmakta olan kişinin yerde yuvarlanmasını sağlayınız, çünkü koşmak yangını artırır. Yanmış elbiseleri yanık yerlerinden kesip çıkartarak bol suya tutarak yaralıya yardımcı olunuz.

40 Yangın anında karşılaşılan problemler Panik yaşanması. Yangına müdahale için yangın söndürme cihazı bulunmaması. Yangın söndürme cihazlarının boş veya standart dışı olması. Yangın söndürme cihazlarının kullanımının bilinmemesi. Yangının geç fark edilmesi. İtfaiyeye geç haber verilmesi. Yangının etrafa duyurulmaması ve çevredeki insanların ikaz edilmemesi. Yangına ilk müdahale edilmeyerek ilerlemesine neden olmak. ► Yangın ihbarının verilmesi ► Yangın sırasında yapılacaklar ► Tahliye sırasında yapılacaklar ► Yangından hayat kurtarma ► Yangın anında karşılaşılan problemler ► Yangınlara dur diyelim

41 Yangın anında karşılaşılan problemler: Yangın olan kapalı yerlerde pencere, kapı ve havalandırmaları açık bırakmak. Yangın olan mahalde diğer yanıcı ve parlayıcı maddeleri tehlikeli bölgeden tahliye etmemek. Yanan maddenin özelliğini bilmemek ve ne ile söndürüleceğini ilk müdahalenin nasıl yapıldığını bilememektir. Gelen İtfaiyeye yardımcı olmamak ve yanan madde hakkında bilgi vermemek. Tahliye yapılacak giriş kapılarının kapalı olması ve malzeme bırakılması. Elektrik ana şalterinin kapatılmaması.

42 Yangınlara Dur Diyelim Sigarayı kesinlikle yatakta içmeyiniz. Sigarayı söndürmeden gelişigüzel yerlere atmayınız. Kül tablasındaki sigaraları söndüğünden emin olmadan çöpe boşaltmayınız. Yasaklanmış yerlerde sigara içmeyiniz. Ütü, elektrik sobası gibi cihazların işi bitince fişini çıkartınız. Sigortalara tel sarmayınız, otomatik sigortaları tercih ediniz. Kullandığınız elektrik malzeme ve cihazların TSE,’li olmasına dikkat ediniz. Çocuklarınızın, kibrit, çakmak vs. Yakıcı ve yanıcı maddelerle oynamasına engel olunuz. Bodrum ve tavan aralarına gelişigüzel şekilde yanıcı madde koymayınız. Bacasız şofben kullanmayınız. ► Yangın ihbarının verilmesi ► Yangın sırasında yapılacaklar ► Tahliye sırasında yapılacaklar ► Yangından hayat kurtarma ► Yangın anında karşılaşılan problemler ► Yangınlara dur diyelim

43 Yangınlara Dur Diyelim LPG ve Doğalgazla çalışan soba ve kalorifer mahallerini iyi havalandırınız. Gaz kokusu aldığınızda, gaz kaçağına karşı kıvılcım çıkabilecek hareketlerden sakınınız. Kibrit, çakmak yakmayınız, elektrik anahtarlarına dokunmayınız ve buzdolabını açmayınız. Bununla birlikte ağzınızı-burnunuzu ıslak bir mendille kapatarak dışa açılan balkon vb. Kapı-camları açınız. LPG kullanılan mahalli hayali toz-çöp vb. Varmış gibi düşünülerek, açtığınız havalandırmaya doğru yerden 5-10 cm. Yükseklikten süpürünüz. Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) için tabandan, Doğalgaz için tavan veya yakın kısımlarından havalandırma delikleri bırakınız. Çünkü LPG havadan ağır olup yere çöker, doğalgaz ise havadan hafif olduğu için yukarıda, tavanda toplanır.

44 Yangınlara Dur Diyelim LPG tüplerini bodrum gibi yerlerde bulundurmayınız. Bu mahallerde kullanım zarureti varsa, mutlaka gaz alarm dedektörü ve mümkünse cebri havalandırma sistemi kullanınız. Binanızda gereksiz şekilde yanıcı malzemeden dekor - süsleme yapmayınız, yapmanız halinde ise yanmaz malzemeyi tercih ediniz. Ahşap yapıları (kapı, pencere,dolap, raf vs.) yanmaz boya ile boyayınız. İkaz yangın riskini azaltır. Aile bireylerinizi ve komşularınızı ikaz ediniz. Acil ve Önemli telefonları yazılı olarak el altında bulundurunuz. Evinizde ve İşyerinizde mutlaka yangın söndürme tüpü bulundurunuz.

45 Yangın kapınızı çalarsa ne yapacaksınız ? Yangın ihbarının verilmesi Yangın sırasında yapılacaklar Tahliye sırasında yapılacaklar Yangından hayat kurtarma Yangın anında karşılaşılan problemler Yangınlara dur diyelim

46 Yangın güvenliği taktikleri ÖNLEME BAŞARILI BAŞARILI HABERLEŞME BAŞARISIZ BAŞARILI TAHLİYE BAŞARILI BAŞARISIZ CANGÜVENLİĞİ MAL VARLIĞI KORUNUMU CANKAYBI BAŞARILI SÖNDÜRME BAŞARILI BAŞARISIZ HASAR BAŞARISIZ SINIRLAMA BAŞARISIZ BAŞARISIZ BAŞARILI BAŞARILI

47 Otomatik Yangın Algılama ve Alarm İkaz Sistemi İle Erken Haber Alınır, Zamanında İlk Müdahale İle Başlangıç Aşamasında Yangın Söndürülür Otomatik Söndürme Sisteminiz Varsa Zarar Çok Olmayacaktır. Manuel ve Doğru Müdahale İle Çoğu Yangınlar Söndürülebilir Hiçbir Korunma Önleminiz Yoksa, Sonradan Dövünmenin Yararı Yoktur.

48 FELAKET BAŞA GELMEDEN EVVEL ÖNLEYİCİ TEDBİRLERİ DÜŞÜNMEK LAZIMDIR. GELDİKTEN SONRA DÖVÜNMENİN FAYDASI YOKTUR. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK

49