İş Güvenliği Uzmanı

... konulu sunumlar: "İş Güvenliği Uzmanı"— Sunum transkripti:

1 Şirin Nur ÇAM Çevre Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı

2 EĞİTİMİN AMACI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ NEDİR? İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI NEDİR? İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ İŞ KAZASI NEDENLERİ? İŞ KAZALARINI ÖNLEMEK İÇİN NELERE DİKKAT EDİLMELİ? TEHLİKE KAYNAKLARI VE ZARARLARI? YASAL HAK VE SORUMLULUKLAR. EĞİTİMİN İÇERİĞİ

3 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İşyerlerinde ; ÇALIŞANLARIN NORMAL SAĞLIKLI HALLERİNİ SÜRDÜRMELERİ İÇİN YÜRÜTÜLMESİ GEREKEN FAALİYETLERİN TÜMÜDÜR. ÇALIŞANLARIN NORMAL SAĞLIKLI HALLERİNİ SÜRDÜRMELERİ İÇİN YÜRÜTÜLMESİ GEREKEN FAALİYETLERİN TÜMÜDÜR.

4 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Kimleri kapsar; 1-SÖZLEŞMELİ PERSONEL 2-GEÇİCİ PERSONEL 3-ZİYARETÇİ

5 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİNAMACI 1-ÇALIŞANLARI KORUMAK 2-ÜRETİM GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK 3-İŞLETME GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMA

6 KAZA TEORİSİ Bana bir şey olmaz! 20 senedir böyle yapıyorum, daha başıma bir şey gelmedi. Öyle yaparsam iş yetişmez. Bizde büyük kaza olmaz. Baret baş ağrısı yapıyor, kulaklık mantar yapıyor, gözlük buhar yapıyor, maskeyle daralıyorum… Güvenli görünüyordu. 6

7 Toplam 475 dk (8 saat) 60İş Güvenliği Komitesinde tartışılır 10Formlar kontrol edilir 60Rapor formlarını doldurur 60Arkadaşlarına anlatır 240Hastaneyi ziyaret 30Sağlık görevlisini ziyaret 10Arkadaşına gösterir 5Olay anı Süre(dk) Faaliyet Basit Bir Kazanın Maliyeti Çalışanın Parmağı Yaralanır

8

9 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ TEKNİK SEBEPLER ( %10 ) İNSANİ SEBEPLER (%88) DİĞER SEBEPLER (%2)

10 HEDEF İŞ KAZALARINI AZALTMAK İŞ KAZALARININ %98‘ İ ÖNLENEBİLİR. (Bunun içerisinde %50'si kolaylıkla önlenebilir) ve %2'si önlenemez kazalardır. İŞ KAZALARININ %88’İNİN NEDENİ ÇALIŞANLARIN GÜVENSİZ HAREKETLERİDİR. G üvensiz koşullar %10 N edeni bilinmeyen ise %2 dir.

11 11 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ -BİLGİSİZLİK -İŞE UYUMSUZLUK -TEHLİKEYİ ÖNEMSEMEME -İHMAL -TEDBİRSİZLİK -BAKIM YETERSİZLİĞİ -YORGUNLUK -DİSİPLİNSİZLİK, İŞİ CİDDİYE ALMAMA -MORAL BOZUKLUĞU İNSANİ SEBEPLER:

12 12 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ İNSANİ SEBEPLER: - FİZİKİ RAHATSIZLIKLAR -GEREKLİ EĞİTİMLERİN VERİLMEMESİ -YETERLİ TEKNİK ELEMAN BULUNMAMASI -İŞ BÖLÜMÜNÜN OLMAMASI - YETKİ VE SORUMLULUKLARIN BELLİ OLMAMASI -GÜVENLİK İLE İLGİLİ YÖNETİM HATALARI -ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARIN ETKİSİ

13 13 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ TEKNİK SEBEPLER: - İŞYERİNİN MAKİNE VE TEZGAHLARININ YANLIŞ PLANLANMASI, UYUMSUZLUĞU, -YETERSİZ AYDINLATMA, - YETERSİZ ISITMA, - KORUYUCUSUZ MAKİNE, -KİŞİSEL KORUYUCULARIN EKSİK VE UYGUN OLMAMASI, -KAYGAN VE/VEYA PÜRÜZLÜ ZEMİN

14 İş Kazalarının Nedenlerine Göre Dağılımı %35 % 3 %20 % 8 %14 %15 % 5

15  Yaralanma,  Sakatlanma,  Ölüm. İŞ KAZALARININ SONUCLARI

16 ÖNLEMEK KOLAYDIR (PROAKTİF YAKLAŞIM) * EKONOMİKTİR

17 ? TEHLİKE RİSK

18 Suya girerseniz köpek balığı bir risktir. Diğer tehlikeler nelerdir? -Hindistan cevizi -Hava -Güneş -Yağmur -Rüzgar -Deniz -Ağaç -Korsan -Açlık, Susuzluk

19

20

21 TEHLİKE BİR KİŞİYE, MADDEYE, CİHAZA, İŞE VEYA İŞ YÜRÜTÜMÜNE ; SAKATLIK, HASAR, KAYIP VEYA ZARAR VERME İHTİMALİ OLAN HER ŞEY.....

22 RİSK TEHLİKE DURUMUNDAKİ ZARARIN GERÇEKLEŞMESİ VE MEYDANA GELMESİDİR.

23 TEHLİKERİSK KAYGAN ZEMİN ? KAYMA - DÜŞME ELEKTRİK ? ELEKTRİK ÇARPMASI / YANGIN HAŞERET VE BÖCEKLER ? SAĞLIK BOZULMASI / HİJEN ? SICAK YÜZEYLER YANMA VE YANIK YETERSİZ EĞİTİM VE BİLGİLENDİRME ? ÇALIŞANLARIN YAPTIKALARI İŞLE VE ÇALIŞTIKLARI ORTAMLA İLGİLİ BİLGİ SAHİBİ OLMAMALARI. KURALLARI BİLMEMELERİ VEUYGULAMAMALARI

24 TEHLİKERİSK ASMA KAT PLATFORM KORKULUĞU YOK ? YÜKSEKTEN DÜŞME PRESTE AÇIK KALIPDA ÇALIŞILIYOR ? EL PARMAK KOPMASI İŞ YERİNDE SOLVENT İÇEREN CİLA KULLANILIYOR. ? SOLVENT BUHARINDAN ETKİLENME - PARLAMA ? YERDEKİ KIRIK FİŞ PİRİZ ELEKTRİK ÇARPMASI - YANGIN KAYNAKHANEDE HAVALANDIRMA OLMAMASI ? KAYNAK BUHAR VE TOZLARI NEDENİ İLE SOLNUM YOLU MESLEK HASTALIKLARI

25 RİSK ALGILAMA 1)Caddede yürümek 2) Balık yemek 3) Duş almak 4) Araba kullanmak 5) YÜZMEK RİSK her yerde olabilir! RİSK güncel bir olaydır !

26 26  İş Kazaları  Meslek Hastalıkları Ortam Riskleri İş Riskleri Malzeme ve Donanım Riskleri Çalışma Koşulları Ürün Riskleri İNSAN FAKTÖRÜ Tehlikeler

27 MESLEK HASTALIĞI NEDİR?

28 Yapılan işle ilgili olmalıdır, Çalışılan ortamla ilgisi olmalıdır. Her hastalık “Meslek Hastalığı” sayılmaz !

29 Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli  Hastalık,  Sakatlık,  Ruhi arıza halleri MESLEK HASTALIĞI NEDİR?

30 MESLEK HASTALIKLARI NEDENLERİ 1.Kimyasal nedenler 2.Fiziksel nedenler 3.Biyolojik nedenler 4.Tozlar

31 1. KİMYASAL NEDENLER 1- METALLER (Kurşun, civa, krom, kadmiyum) 2-ÇÖZÜCÜLER (Solvent,hekzan,etilen) 3-ZEHİRLİ GAZLAR 4-ASİTLER 5-ALKALİLER ETKİLERİ : a) BAĞIMLILIK b) DAVRANIŞ BOZUKLUĞU c) ZEHİRLENME d) KANSER

32 2. FİZİKSEL NEDENLER Sıcaklık Sinirsel rahatsızlıklar Gürültü Gürültü sonucu işitme kaybı, Yorgunluk,yüksek tansiyon. Radyasyon İyonlayıcı ışınlarla olan hastalıklar Enfraruj ışınları ile katarakt Titreşim Titreşim sonucu kas, iskelet Dolaşım sistemi rahatsızlıkları. Basınç Hava basıncındaki ani değişmeler Aydınlatma Görme sorunları Nem Akciğer rahatsızlıkları, romatizma Hava Akımı Solunum rahatsızlıkları Ağırlık Bel kayması, fıtık,iskelet sistemi rahatsızlıkları

33 3. BİYOLOJİK NEDENLER 1-İşyeri temizliğinin iyi yapılmaması. 2-Çevresel faktörlerden dolayı 3-Atıklar Etkileri : Bu şartlarda ortamda mikroorganizmalar, bakteriler, parazitler, mantarlar ve virüsler Bulunabilir. Bu durumda insan sağlığını etkiler.

34 4. TOZLAR Tozların Etkilerine Örnekler 1- Spesifik akciğer hastalığına neden olan tozlar Kömür tozu: Antrakozis hastalığı, Demir tozu: Siderozis hastaığı Talk tozu: Talkozis adı hastaığı, Aliminyum tozu: Shower hastalığı, Şeker tozu: Bagositozis hastalığı, Pamuk tozu: Bissinosis hastalığı, 2-Alerjik etki gösteren toksik tozlar: Polen tozu, tebeşir tozu, odun tozu. 3-Kanser

35  ÖNLEYİCİ FAALİYET OLARAK YAPILMASI GEREKENLER  İşe giriş sağlık muayeneleri  Aralıklı sağlık taramaları  Diğer sağlık hizmetleri  KKD kullanımı

36 SSK uygulamasına göre iş kazasının tanımı şu şekildedir : Aşağıda belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olay, iş kazasıdır. SİGORTALININ İŞYERİNDE BULUNDUĞU SIRADA İŞ KAZASI ? İŞVEREN TARAFINDAN YÜRÜTÜLMEKTE OLAN İŞ DOLAYISIYLA SİGORTALININ, İŞVEREN TARAFINDAN GÖREV İLE BAŞKA BİR YERE GÖNDERİLMESİ YÜZÜNDEN ASIL İŞİNİ YAPMAKSIZIN GEÇEN ZAMANLARDA EMZİKLİ KADIN SİGORTALININ, ÇOCUĞUNA SÜT VERMEK İÇİN AYRILAN ZAMANLARDA SİGORTALILARIN,İŞVERENCE SAĞLANAN BİR TAŞITLA İŞİN YAPILDIĞI YERE TOPLU OLARAK GÖTÜRÜLÜP GETİRİLDİĞİ SIRADA

37 2008 Yılı 4.887 İş Kazası 916 İşçi Ölmüştür. 758 İşçi Sakat Kalmıştır. 121 İşçiden Kalıcı Sağlık Sorunu 1.791.292 İş Günü Kaybı Ülkemizde ise en iyimser yaklaşımla, iş kazaları ve meslek hastalıklarının toplam maliyetinin yılda 500 MİLYON DOLAR olacağı tahmin edilebilir. İNANILIR GİBİ DEĞİLLLLLLL İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ

38 Buzdağının altı ve üstü ?

39

40 40 İş Sağlığında Temel Kavramlar Bir İş Kazasının Yapısı DOĞRUDAN NEDENLER Güvensiz Hareketler Güvensiz Durumlar KATKIDA BULUNAN NEDENLER Rahatsızlık Yaralanma Sakatlanma Ölüm Güvenlik Yönetimi Performansı İşçinin Zihinsel Durumu İşçinin Fiziksel Durumu

41  GÜVENSİZ HAREKETLER - İŞÇİNİN YAPMASI GEREKEN BİR HAREKETİ YAPMAMASI VEYA YAPMAMASI GEREKEN BİR HAREKETİ YAPMASIDIR. - KORUYUCU MALZEME KULLANMAMA - TEHLİKELİ BÖLGEDE ÇALIŞMA - VERİLEN EMRİ UYGULAMAMA VB. Güvensiz davranışlar

42 GÜVENSİZ DURUMLAR  Yeteri derecede korunmamış makine ve cihazlar  Gerekli koruyucu malzemenin olmaması  Hatalı, pürüzlü, kaygan, çatlak ve çukur satıhlar  Çalışma yeri dağınıklığı  Yetersiz ışık  Yetersiz havalandırma  Emniyetsiz havalandırma, aydınlatma  Emniyetsiz çalışma metodu Güvensiz Koşullar

43 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  YETERSİZ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI

44 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  ARIZALI ARAÇLAR VE EKİPMANLAR

45 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  KORUYUCUSUZ MAKİNE KULLANIMI

46 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  DAR ÇALIŞMA ALANLARI

47 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  ÇALIŞMA ALANINDA TERTİP DÜZEN EKSİKLİĞİ

48 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  YÜRÜME YOLLARINA MALZEME YIĞILMASI

49 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  KAPI ÇIKIŞLARI MERDİVENLER, KORİDORLAR, ÇIKIŞI ENGELLEYECEK ŞEKİLDE KAPATILMAZ

50 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  ZEMİN ARIZALARI GİDERİLMELİDİR.

51 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  KAYGAN ZEMİN.

52 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  YERE DÖKÜLMÜŞ KİMYASAL VE YAĞLI SIVI.

53 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  UYGUN OLMAYAN İSTİFLEME

54 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  TEHLİKELİ KİMYASALLAR

55 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  YETERSİZ AYDINLATMA

56 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  YALITILMAMIŞ ELEKTRİK DONANIMI

57 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  TEMİZLİK VE BAKIM

58 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  TEHLİKELİ ORTAM HAVASI

59 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  AŞIRI GÜRÜLTÜ

60 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  BAKIM İŞLEMLERİNİN ZAMANIDA YAPILMAMASI

61 A – BAŞLICA GÜVENSİZ DURUMLAR  GÜVENLİ OLMAYAN ÇALIŞMA ALANLARI MERDİVEN VE DÖŞEMELER

62 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  KİŞİSEL KORUYUCU KULLANMAMA

63 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  KENDİNE AŞIRI GÜVENME

64 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  PROSEDÜR VE TALİMATLARA UYMAMA

65 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  MAKİNE ÇALIŞIRKEN MÜDAHALE EDİLMESİ

66 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  UYGUN OLMAYAN TAŞIMA ŞEKİLLERİ

67 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  AŞIRI İŞ YÜKÜ ALTINDA ÇALIŞMA

68 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  İŞ VE YÖNETİCİ SİTRESİ ALTINDA ÇALIŞMA

69 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  ALKOL UYUŞTURUCU VE İLAÇ ETKİSİ

70 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  DALGIN ÜZGÜN VE ÖFKELİ ÇALIŞMA

71 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  GEREKSİZ TELAŞ

72 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  UYKUSUZLUK

73 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  YORGUNLUK

74 B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER  BİLGİ VE BECERİ EKSİKLİĞİ

75  ÜRETİM ZORLAMASI B – BAŞLICA GÜVENSİZ HAREKETLER

76 ÇALIŞMA ORTAMINDA TEMİZLİK Bütün çalışanlar, çalıştığı bölgeyi temiz tutmaktan sorumludur. Bölüm sorumluları konu ile ilgili gerekli tedbirleri almak zorundadır. Personel dinlenme, yemekhane, tuvalet, servis vb. yerlerden istifade ederken temizlik, tertip ve düzen kurallarına uymak zorundadır. Personel, kullandığı makine araç-gereç ve iş güvenliği malzemelerini temiz, bakımlı ve faal tutmaktan sorumludur.

77 ÇALIŞMA ORTAMINDA TEMİZLİK Deterjan, kimyasal, ait vs. sıvılar hiçbir maksatla normal pet şişelere konmaz, konulması tehlikeli ve yasaktır. Personel, bir firma çalışanı olarak şahsi temizliğine önem vermelidir. Personel, biriminde bulunan sağlık malzemelerini ihtiyaç durumunda bilinçli ve ölçülü kullanmak zorundadır.

78 BİR İŞİN DOĞRU YAPILMASI,ONUN AYNI ZAMANDA GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE YAPILMASINI DA İÇERMEKTEDİR...

79 SORUNUZ Emin olmadığınız durumlarda amirinize ve iş güvenliği uzmanınıza sormaktan çekinmeyiniz. Yanlış bir hareket yapmak ve yaralanmak kolaydır.

80 YETKİ Sorumlu ve görevli olmadığınız hiç bir makine ve aleti asla kullanmayınız. Yetkili olduğunuz makina ve tezgahları çalıştırmadan önce, çevredeki bir kimseyi yaralamamak için kontrol ediniz.

81 UYARI LEVHASI

82 TEMİZLİK ve DÜZEN  İşyerinizi ve tezgahınızı temiz ve tertipli tutunuz. İşiniz bittiğinde, aletleri ve dökülenleri toplayınız. Asla olduğu gibi bırakıp gitmeyiniz.  Düzenli olmak herşeyden önce düzenli bir kişiliğin aynasıdır.

83 ELEKTRİK  Arızalı aletleri asla kullanmayınız. Şüpheli durumlarda ilgililere kontrol etmeleri için başvurunuz. Bütün KIVILCIM çıkarması muhtemel aletlerin topraklı olduğundan ve doğru topraklığından emin olunuz. O SENİ TOPRAKLAMADAN SEN ONU TOPRAKLA

84 ÇÖPLER Yağlı,tinerli bez parçalarını, kağıtları vb. çöpleri tasnif edilmiş çöp kutularına atınız. Sigarayı dinlenme bölgelerinde içiniz ve sigaralıklarda söndürünüz. Çekmece ve dolaplarınızı temiz bulundurunuz.

85 KKD – KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR KKD – KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR

86 86 KKD – İNSAN VÜCUDU ÜZERİNDE !  BAŞ  YÜZ  GÖZ  İŞİTME SİSTEMİ  ELLER  VÜCUT  AYAKLAR KORUMA SAĞLAR

87 87 İNSAN VÜCUDUNU NEYE KARŞI KORUMALIYIZ  KİMYASAL DÖKÜLME, SAÇINTI VE ORTAMLAR  SICAK ORTAMLAR VE YÜZEYLER  SOĞUK ORTAMLAR VE YÜZEYLER  ZARARLI TOZLAR, SİSLER, DUMANLAR  IŞIK VE RADYASYON  KESKİN SİVRİ NESNELER  SIKIŞTIRMA ÇARPMA VE VURMA VE DÜŞMELER  ELEKTRİKSEL TEHLİKELER  KESKİN SİVRİ NESNELER

88 88 KKD SEÇİMİ YAPILIRKEN DİKKAT EDİLECEK KRİTERLER 1.KKD KULLANILACAĞI İŞE UYGUN VE BU İŞ İÇİN YETERLİ OLMALIDIR. 2.BU KONUDA YETERLİ KORUMA SAĞLAMALIDIR. 3.KKD Yİ KULLANACAK KİŞİNİN İHTİYAÇLARI ÖRNEĞİN RAHATLIĞI, HAREKETLERİ VE AYNI ZAMANDA ÇALIŞMA SIRASINDA KARŞILAŞILA - BİLECEK TEHLİKE TÜRLERİDE GÖZ ÖNÜNE ALINMALIDIR.

89 89 KKD SEÇİMİ YAPILIRKEN DİKKAT EDİLECEK KRİTERLER 4.KULLANILACAK KKD BU KONU İLE İLGLİ YÖNETMELİKLERE UYGUN OLMALIDIR. 5.İŞYERİNDE GERÇEKLEŞEN ÇALIŞMALARDA ORTAYA ÇIKAN İHTİYAÇLARIN HEPSİNİ KARŞILAMALIDIR.

90 90 KKD İÇİN GENEL KURALLAR 1.KKD LER TEMİZ TUTULMALIDIR 2.HASARLI KKD LER KULLANILMAMALIDIR. 3.KİRDEN ISIDAN VE KİMYASALLARDAN UZAK TUTULMALIDIR. 4.GEREKLİ DURUMLARDA DEĞİŞİMİ TALEP EDİLMELİDİR. 5.KULLANMADAN ÖNCE GÖZDEN GEÇİRİLMELİ VE UYGUNLUĞUNA BAKILMALIDIR.

91 PEKİ BÜTÜN BU ANLATTIKLARIMIZI DİKKATE ALMAZSAK BİZİM YASAL SORUMLULUĞUMUZ NE OLACAK ?

92 HEDEF İşyerinde meydana gelen, iş göremezlikle, maluliyetle ve ölümle sonuçlanan, maddi ve manevi tazminatlarla işvereni ve işletmeyi büyük sıkıntılara sokan İŞ KAZALARININ ve MESLEK HASTALIKLARININ asgari seviyelere indirilmesi, iş veriminin ve kazancın artmasını sağlamaktır.

93 AMAÇ işyerlerinin daha sağlıklı ve güvenli olmasını sağlamaktır. Bu nedenle, İşverenlere; İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda işçileri, 1. Eğitme 2. Bilgilendirme 3. Denetleme yükümlülüğü getirilmiştir.

94 İŞ KANUNUNA GÖRE İŞVERENİN İŞÇİYE KARŞI BORÇLARI NELERDİR? 1- Ücret ödeme borcu: i ş sözleşmesinden doğan ve işin yapılması karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından işçiye ücret ödeme yükümlülüğüdür. 2- İşçiyi koruma borcu: ilişkisi içinde işçiyi korumak, ona yardımcı olmak, onun çıkarlarına zarar verici davranışlardan kaçınmak, işin sağlık ve güvenlik içerisinde yürümesi için gerekli işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerini alarak korumasıdır. 3- İşçilere eşit davranma borcu: Bir işyerinde aynı nitelikte ve eşit verimle çalışan kadın-erkek işçilere sadece cinsiyet ayrılığı sebebiyle farklı davranılamaz ve farklı ücret verilemez. İş veya toplu iş sözleşmelerine buna aykırı hüküm konamaz. 4- İşverenin, İş Kanunundan doğan diğer borçları: Çalışma belgesi, işçi çalışma ve kimlik belgesi vermesi, işçiye dinlenmesi için hafta tatili, yıllık ücretli izin ve ara dinlenmesi kullandırması, işyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin sağlanması..

95 İŞ KANUNUNA GÖRE İŞÇİNİN İŞVERENE KARŞI BORÇLARI NELERDİR? 1- İş yapma borcu: İşçinin hizmet aktinden doğan başlıca borcudur. İşin bizzat işçi tarafından ve işyerinde tespit edilen çalışma şartlarına uygun olarak yapılmasıdır. Ayrıca işçi, işyerinde işin güvenliğini tehlikeye düşürmemesi, herhangi bir hasar veya kayba sebebiyet vermemesi için gereken ihtimam ve özeni göstermesi gerekmektedir. 2- İşverenin emir ve talimatlarına uyma borcu: İşverenin yönetim haklarından dolayı, işçinin işverene bağlı olarak çalışması ve onun vereceği emir ve talimatlara uymasıdır. 3- İşçinin işini sadakat ve iyi niyetle görme borcu: İşçi, işini işverenin yararına en uygun biçimde yerine getirmekle yükümlüdür. İş sözleşmesi devam ettiği sürece, işverenin mesleki çıkarlarını korumak, onun mesleki çıkarlarına ters düşecek her türlü davranıştan kaçınmak zorundadır. İşçi ayrıca işverene ait mesleki ve ticari sırları da saklamakla yükümlüdür.

96 İŞ KANUNU HÜKÜMLERİNE GÖRE İŞÇİNİN HANGİ HAREKETLERİ SUÇ SAYILIR ? İŞÇİNİN SUÇ SAYILACAK DAVRANIŞLARI a) YALAN BEYAN, İŞVERENİ YANILTMASI Hizmet akdi yapıldığı sırada bu akdin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması, Hizmet akdi yapıldığı sırada bu akdin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması, b) AĞIZ SÖZ SÖYLEME; İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar veya isnatlarda bulunması İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar veya isnatlarda bulunması

97 İŞÇİNİN SUÇ SAYILACAK DAVRANIŞLARI c) İşveren evinde oturan işçinin yaşayışının o evin adabına uygun veya genel ahlak bakımından düzgün olmaması, ç) ALKOLLÜ İŞE GELME ; İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birisine yahut işverenin başka işçisine sataşması. Ayrıca işçinin işyerinde sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanması İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birisine yahut işverenin başka işçisine sataşması. Ayrıca işçinin işyerinde sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanması d) HIRSIZLIK ; İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması!. İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması!.

98 İŞÇİNİN SUÇ SAYILACAK DAVRANIŞLARI e) HAPİS CEZASI ; İşçinin işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenemeyen bir suç işlemesi İşçinin işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenemeyen bir suç işlemesi f) DEVAMSIZLIK ; İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki gün veya bir ay içerisinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç iş günü işine devam etmemesi. İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki gün veya bir ay içerisinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç iş günü işine devam etmemesi. g) GÖREVLERİN YAPILMAMASI; İşçinin yapmakla sorumlu bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmaması İşçinin yapmakla sorumlu bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmaması

99 İŞÇİYE HANGİ CEZALAR VERİLEBİLİR? İş Kanununa göre işçiye, ücret kesinti cezası, iş sözleşmesinin feshi cezası veya ihtar cezaları verilebilir. İŞÇİ VERİLEN CEZAYI HAK ETMEDİĞİNİ DÜŞÜNÜRSE NELER YAPMALIDIR? Verilen cezayı hak etmediğini iddia eden işçi, işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğü'ne bir dilekçe ile baş vurarak durumun incelenmesi talebinde bulunur.

100 Zorunlu nedenlerle fazla çalışma Gerek bir arıza sırasında, gerek bir arızanın mümkün görülmesi halinde yahut makineler veya araç ve gereç için hemen yapılması gerekli acele işlerde, yahut zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkmasında, işyerinin normal çalışmasını sağlayacak dereceyi aşmamak koşulu ile işçilerin hepsi veya bir kısmına fazla çalışma yaptırılabilir. Bu durumda fazla çalışma yapan işçilere uygun bir dinlenme süresi verilmesi zorunludur.

101 Yeni iş arama izni Bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır. İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı öder.

102 DİKKAT İŞ GÜVENLİĞİ ÇALIŞMALARI İŞLETMELERE EK MALİYETLER GETİRMEZ! EK MALİYETLERİ; SAĞLIKSIZ ÇALIŞMA ORTAMI, ÖNLEMİ ALINMAMIŞ TEHLİKE VE RİSKLER, İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI GETİRİR!

103 HEDEFİMİZ  (0) SIFIR İŞ KAZASI  (0) SIFIR İŞ GÜCÜ KAYBI  (0) SIFIR İŞ GÖREMEZLİK GÜN SAYISIDIR

104 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİR AYNADIR SİZ ONA GÜLÜMSERSENİZ O DA SİZE GÜLÜMSER Ooff ayağım KEŞKE uysaydım iş güvenliği kurallarına Bütün iş güvenliği kurallarına uydum ve sağ salim evime geri dönebildim

105 105