PROGRAMIN DENENMESİ (UYGULANMASI) RTEÜ-2015 Ahmet DUYSAK

... konulu sunumlar: "PROGRAMIN DENENMESİ (UYGULANMASI) RTEÜ-2015 Ahmet DUYSAK"— Sunum transkripti:

1 PROGRAMIN DENENMESİ (UYGULANMASI) RTEÜ-2015 Ahmet DUYSAK

2 PROGRAMIN DENENMESİ (UYGULANMASI) Programın tasarlanması
Programın hazırlanması Programı Denenmesi Programın değerlendirilmesi Programın düzeltilmesi. Programın denenmesi Programı uygulamaktır. Programı işe koşmaktır. Programı pilot okullarda test etmektir Programı ölçmektir. Programın etkili olup olmadığını belirlemek, gözlemektir.

3 Programın denenmesi; program tasarısı hazırlandıktan sonra hazırlanan tasarının, seçilen pilot okullarda denenmesi, uygulanması süreçlerini kapsamaktadır. Programın denenmesi (uygulanması) programın okula sokulması, işe koşulması, öğretmenin elinde can bulması, öğrencinin programla etkileşmesi demektir.

4 Program denenmesinden etkili sonuç alabilmek için;
Öğretmenlerin deneyimli ve başarılı olması, Öğrencilerin hazır oluş düzeylerinin ve ön koşul bilgilerinin yeterli olması, Programın uygun öğrenme ortamlarında alt yapısı yeterli okullarda denenmesi gereklidir.

5 Programın denenmesi işlemi aşağıdaki aşamalar izlenerek yapılır.
Deneme (Uygulama) Planının Yapılması Deneme yapılacak okulların ve sınıfların seçilmesi Okul yöneticisi ve öğretmenlerin seçilmesi Okul yöneticisi ve öğretmenlere denenecek programın tanıtılması Hazırlanan program ve öğretim materyalinin işe koşulması Deneme programının ve öğretim materyalinin değerlendirilmesi

6 Deneme (uygulama) planının yapılması: Planda;
Deneme yapılacak okulların ve sınıfların seçilmesi: Ülke genelinde uygulanacak programın denenmesi için ülkeye genellenebilecek iyi bir örneklem alınması gerekir. Bu örneklem alınırken; Tüm coğrafi bölgelerin (7 bölge) temsiline, Tüm yerleşim birimlerinin (il-ilçe-köy) temsiline, Değişik ölçekteki (küçük-orta-büyük) yörelerin temsiline, Deneme yapılacak okulların gerekli alt yapıya (laboratuvar, araç-gereç, sınıf mevcudu) sahip okurlardan oluşmasına, Öğrencilerin farklı özelliklere sahip olmasına (yaş, cinsiyet, ilgi) dikkat edilmelidir. Deneme yapılacak okullar ve sınıflar gerekli alt yapıya sahip olmalıdır ve pilot olarak seçilecek okullar ülke genelindeki okulları ve sınıfları temsil edebilecek şekilde seçilmelidir.

7 Okul yöneticisi ve öğretmenlerin seçilmesi:
Okul yöneticisi ve öğretmenler programın uygulayıcısıdır. Deneme uygulamasında görev alacak öğretmenlerin deneyimli olmaları deneme uygulamalarının etkisini arttıracaktır. Denenecek programın tanıtılması: Denenecek program; Öğretmen ve yöneticilere tanıtılmalıdır ve öğretmen ve yöneticiler hizmet içi eğitimden geçirilmelidir. Eğitim etkinliklerinde gerekirse örnek uygulamalara yer verilmeli, tanıtım için bir "program tanıtım kılavuzu hazırlanmalıdır.

8 Programın işe koşulması denenmesi:
Bu aşamada program uygulanır. Program öğrenci ile etkileşime sokulur. Programa göre dersler işlenmeye başlar. Deneme sürecinde denenen program ile ilgili; Anketler, Görüşmeler, Gözlemler, Öğretmen notları, Ünite testleri.. Deneme sonuçları: Deneme sonuçları ve verileri tüm ayrıntıları ile raporlaştırılır. Bu rapordaki veriler programın değerlendirilmesi için önemlidir. ..Deney ve kontrol grubu belirlenerek yapılan karşılaştırmalar vb. veri toplama yöntemleri kullanılır.

9 Ülkenin coğrafi bölgelerini temsil etmesi
KPSS-SORU Bir ilköğretim programı yeniden yazılır ve program uygulanmadan önce bu programın denenmesine karar verilir. Programın etkili bir şekilde uygulanabilmesi için planlama yapıldıktan sonra deneme yapılacak okullar ile sınıfların belirlenmesine sıra gelir. Aşağıdakilerden hangisi deneme okullarını ve sınıfları seçerken dikkate alınması gereken ölçütlerden biri değildir? Ülkenin coğrafi bölgelerini temsil etmesi Uygulama için gerekli alt yapıya sahip olması Hizmet içi eğitim için gönüllü okul yöneticisi ve öğretmenler olması Uygulamadaki öğrencilerin yaş, cinsiyet, ilgi gibi farklı özelliklere sahip olması Köy, kent gibi farklı yerleşim yerlerini temsil etmesi Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler Hizmet içi eğitim deneme örneklemi seçiminden sonra yapılır. Eğitim programı yeni olduğu için katılım gönüllülüğü bu eğitim için uygun değildir Çözüm: Program deneme sürecinde deneme planından sonra deneme örneklemi belirlenirken; ülkenin tüm coğrafi bölgelerini ve köy, kent gibi farklı yerleşim yerlerini temsil etmesi önemlidir, öte yandan denemede yer alacak öğrencilerin yaş, cinsiyet, ilgi gibi farklı özelliklere sahip olması ve okulların uygulama için gerekli alt yapıya sahip olması dikkate alınacak diğer durumlar arasındadır. Bundan sonra deneme uygulamasında deneyimli ve başarılı öğretmenlerin seçilmesi ve bunların hizmet içi eğitime alınması gerekir. Bu okul ve sınıfların seçiminden sonra yapılır. Cevap C

10 Hazır bulunuşluk düzeyi uygun öğrenciler,
KPSS-SORU Bir öğretim programının geliştirilmesi, pilot uygulamasının yapılmasından sonra elde edilen verilerle programın yeniden şekillendirilmesi ve uygulanmaya başlanması süreçlerini içerir. Programın pilot uygulamasından elde edilecek verilerin programın geliştirilmesinde işe yarar olabilmesi için, Hazır bulunuşluk düzeyi uygun öğrenciler, Donanımlı ve başarılı öğretmenler, Programdaki bilgileri içeren öğrenci ve öğretmen kitapları, Programa uygun öğrenme ortamları, Öğrenme istasyonları ve sınıf dışı etkinlik olanakları, Bilgisayar, internet bağlantısı ve gerekli yazılımlar Öğelerinden hangileri mutlaka gereklidir? I,II ve IV I,III ve V I, IV ve VI II, IV ve V III, IV ve VI Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler Programlar en iyi okul, en iyi öğretmen ve hazır oluşu uygun öğrencilerle denenirse daha etkili sonuçlar alınır. Çözüm Program denemesinden etkili sonuç alabilmek için; Öğretmenlerin deneyimli ve başarılı olması Öğrencilerin hazır oluş düzeylerinin ve ön koşul bilgilerinin yeterli olması Programın uygun öğrenme ortamlarında alt yapısı yeterli okullarda denenmesi gereklidir. Cevap A

11 PROGRAMİN DEĞERLENDİRİLMESİ Programın tasarlanması
Programın hazırlanması Programın Düzeltilmesi Programın denenmesi Programı değerlendirme Programın Düzeltilmesi, 11/34

12 Program değerlendirme;
Gözlem ve çeşitli ölçme araçları ile programın etkililiği hakkında veri toplama, elde edilen verileri programın etkililiğinin işaretleri olan ölçütlerle karşılaştırıp yorumlama ve programın etkililiği hakkında karar verme sürecidir. . ..Programı Değerlendirme; Programın etkiliği hakkında karar verme sürecidir. Programı uygulamanın tamamlayıcı bir aşamasıdır. Programın geliştirilebilmesi için gereklidir. Programa dönüt sağlama işidir.

13 Sınıfta öğretmen tarafından yapılan ölçme ve değerlendirmedir.
KPSS-SORU Program değerlendirme, eğitim programını ya da programın herhangi bir öğesini kabul etmek, değiştirmek ya da çıkarmak amacıyla çeşitli ölçme araçları kullanarak toplanan verileri programın etkililiğinin işaretçileri olan ölçütlerle karşılaştırma sürecidir. Bu açıklamaya göre, program değerlendirmeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Sınıfta öğretmen tarafından yapılan ölçme ve değerlendirmedir. öznel kararların rapor edilmesi sürecidir. Programın etkililiği konusunda karar verme sürecidir. Eğitim programında yer alan bilgilerin yeniden düzenlenmesi sürecidir. öğretmenlerin yaptığı değerlendirmelerin birleştirilerek rapor edilmesi sürecidir. Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: değerlendirme, karar verme Çözüm: Program değerlendirme; gözlem ve çeşitli ölçme araçları ile programın etkililiği hakkında veri toplama, elde edilen verileri programın etkililiğinin işaretleri olan ölçütlerle karşılaştırıp yorumlama ve programın etkililiği hakkında karar verme sürecidir. Program değerlendirmenin temel amacı programın etkililiği konusunda karar vermedir. "Sınıfta öğretmen tarafından yapılan ölçme ve değerlendirmedir." Bu durum program değerlendirme ile ilgili değil programın sınama durumları ile ilgilidir. Değerlendirmede kararlar "öznel" değil "nesnel" olursa değerlendirme etkili ve objektif olur. Eğitim programında yer alan bilgilerin yeniden düzenlenmesi süreci program değerlendirmeden sonra yapılır. Cevap C

14 Okul ve çevre işbirliğini geliştirme
KPSS-SORU Program değerlendirme çalışmalarının temel amacı aşağıdakilerden hangisidir? Okul ve çevre işbirliğini geliştirme Programların geliştirilmesine olanak sağlama Okulun eksiklerini saptama Öğretmenleri hizmet içinde yetiştirme Öğrencilerin başarı düzeylerini belirleme  Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Soruya şöyle de bakılabilir: Program değerlendirme sürecinde değerlendirilen "Program’dır. Okul, öğretmen ve öğrenci değildir. Buna göre A ve C seçenekleri "okul", D seçeneği "öğretmen", E seçeneği "öğrenci" değerlendirmesini vurguluyor. "Program" kelimesini içeren tek seçenek B seçeneğidir. Çözüm: Program değerlendirme çalışmalarının en temel amacı programın geliştirilmesine olanak sağlayan temel bilgi ve verileri sağlamaktır, öğrencilerin başarı durumlarını değerlendirme programın sınama durumları öğesi ile ilgilidir. Cevap B

15 işlemlerin gözlenmesi ve betimlenmesi Çıktıların ölçülmesi
KPSS-SORU Geliştirilen eğitim programlarının değerlendirilmesi, program geliştirme sürecinin temel unsurlarındandır. Aşağıdakilerin hangisinde, hem sürece hem de ürüne yönelik bir değerlendirme söz konusudur? işlemlerin gözlenmesi ve betimlenmesi Çıktıların ölçülmesi Girdilerin ve çıktıların ölçülmesi İşlemlerin ve çıktıların ölçülmesi Girdilerin ve işlemlerin ölçülmesi Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler. Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Süreç-► işlemler Ürün-► Çıktılar Çözüm: Girdiler, işlemler, çıktılar sistem bakışıyla bakıldığında; girdiler sürecin başında, işlemler süreç devam ederken, ürünler yani çıktılar ise süreç sonunda değerlendirilir. Buna göre girdiler, kaynakların, süreçler işlemlerin, ürünler de çıktıların değerlendirilmesi ile ortaya konulabilir. Girdi, programa girişteki unsurları; işlemler program süreçlerini ya da öğrenme - öğretme yaşantılarını; çıktı ise program ürünlerini tanımlar. İşlemlerin değerlendirilmesi süreç ağırlıklı, çıktıların değerlendirilmesi ise ürün ağırlıklı bir değerlendirme olarak tanımlanabilir. Hem süreç hem de ürüne yönelik değerlendirmede ise işlemlerin ve çıktıların birlikte değerlendirilmesi söz konusudur Cevap D

16 Program Değerlendirme Yaklaşımları
Program tasarısına göre yapılan değerlendirme Ortama göre yapılan değerlendirme Başarıya göre yapılan değerlendirme Öğrenmeye göre yapılan değerlendirme Hedefe dayalı program değerlendirme Programın öğelerine dayalı değerlendirme Erişiye göre program değerlendirme Ürüne göre program değerlendirme Program Değerlendirme Yaklaşımları Program değerlendirme çalışmalarında kullanılan çok çeşitli program değerlendirme yaklaşımları vardır. Program değerlendirme yaklaşımları program modellerine göre şekillenir. Program geliştirme modellerindeki çeşitlilik program değerlendirme yaklaşımlarında da çeşitliliğe neden olmaktadır.

17 Program tasarısına bakarak değerlendirme
Bu değerlendirme biçiminde hazırlanan program taslağı program geliştirme ilke ve yöntemlerine uygunluk bakımından değerlendirilir. Program tasarısının program geliştirme ilkelerine uygun olup olmadığının ötesinde veri sağlayamaz. Bu değerlendirme yaklaşımında hazırlanan program tasarısı üniversitelerin ilgili bölümlerine ve program danışma grubuna incelettirilebilir.. ..Bu değerlendirmeye, programın kâğıt üzerinde uzman görüşüne dayalı değerlendirmesi olarak bakılabilir.

18 2. Ortama bakarak değerlendirme
Programın sağladığı öğrenme ve öğretme ortamı, etkili öğrenmeyi sağlama ve program hedeflerinin kazanılmasına zemin oluşturma bakımından değerlendirilir. Bu değerlendirme yaklaşımında; Öğrenme ortamı programın öngördüğü biçimde oluşuyor mu? Oluşan öğrenme ortamı etkili öğrenme sağlıyor mu? Sorularına yanıt aranır. ..Bu sorulara olumlu yanıtlar verilmesi programın oluşturduğu öğrenme ortamına göre etkili olduğu sonucuna götürücüdür.

19 3. Başarıya bakarak değerlendirme
Bu program değerlendirme yaklaşımında programın öğrencilerde sağladığı ve öğrencileri ulaştırdığı başarı durumları ölçüt alınarak ve karşılaştırılarak değerlendirme söz konusudur. Bu amaçla geliştirilen programlara paralel program izleme sınavları yapılabileceği gibi YGS, LVS, SBS vb. ulusal sınavlar, PISSA gibi uluslararası sınavların sonuçlarından da yararlanılabilir.

20 4.Öğrenmeye bakarak değerlendirme
Bir programın sonucunda iki türlü öğrenme oluşur. Bunlardan biri programın kazanımları ve etkinliklerinin karşılığı olan formal öğrenmeler diğeri ise program kazanımlarında olmadığı halde kendiliğinden oluşan yan, İnformal ve gizil öğrenmelerdir. . Bu öğrenmeler yeterli ise program sağladığı öğrenmeye göre etkilidir. ..İkinci tip öğrenmeler örtük program kapsamındaki öğrenmelerdir. Öğrenmeye dayalı değerlendirme yapılırken hem formal hem de İnformal öğrenme sonuçlarına yani programın oluşturduğu toplam öğrenmeler bakılır.

21 5.Hedefe dayalı program değerlendirme
Program hedeflerini merkeze alarak yapılan değerlendirmedir. Tyler'ın program geliştirme modeline dayalıdır. Hedeflere nitel ve nicel olarak ne ölçüde ulaşıldığını saptar. Bu değerlendirmede önce gerçekleşen hedefler saptanır. Daha sonra ulaşılamayan hedefler belirlenir. . Programın hedeflerinde bir sorun yoksa programın öğrenme-öğretme yaşantıları boyutunda incelemeler yapılır. .. Ulaşılamayan hedeflere hangi nedenler ya da sorunlar nedeniyle ulaşılamadığını saptayıcı çalışmalar yapılır. Gerekiyorsa ulaşılamayan hedeflerin düzeltilmesi veya programdan çıkartılması için gerekli kararlar verilir.

22 Hedefe dayalı program değerlendirme
Programın amaç ve hedeflerini belirleme Hedefleri kazandırılmak istenen özelliklere göre sınıflama Hedefleri davranış cinsinden ifade etme Hedefe ulaşılıp ulaşılamadığını gösterecek durumu saptama Geçerli ve güvenilir ölçme tekniklerini geliştirme ya da seçme Öğrencilerin davranış yeterlikleri ile ilgili veriyi toplama Elde edilen verilerle belirlenen hedefleri karşılaştırma Hedeflere dayalı değerlendirme sürecindeki aşamalarda aşağıdaki çalışmalara yer verilmesi gerekir. Hedefe dayalı değerlendirmede geçerli ve güvenilir ölçme araçlarının kullanılması önemlidir, öte yandan öğrencilerin programa girmeden önce amaçların bazılarına sahip olabilecekleri göz önünde bulundurularak, ölçme araçlarının programın başında (ön test) ve programın sonunda (son test) uygulanmasında yarar vardır. Böylelikle hedeflerin hangilerinin ve ne kadarının program yoluyla kazanıldığı belirlenmiş olacaktır. Ayrıca hedeflerin öğrencilerdeki kalıcılığını görebilmek amacıyla programın bitiminden belli bir süre sonrada değerlendirme yapılabilir.

23 Değerlendirilirken sorulması gereken sorular
6.Program öğelerine dayalı değerlendirme Program Öğeleri Değerlendirilirken sorulması gereken sorular HEDEF Hedef açık- seçik ifade edilmiş mi? Hedefler ulaşılabilir, eğitimle oluşturulabilir nitelikte mi? Hedefler öğrenci gelişim özellikleri ve beklentilerine uygun mu? Hedefler toplum beklenti ve ihtiyaçlarına uygun mu? Hedefler konu alanı yapı ve özeliklerine uygun mu? Hedefler birbiri ile kaynaşık ve tutarlı mı? İÇERİK (KAPSAM) İçerik hedefle uyumlu mu? İçerik öğrencilerce öğrenilebilecek nitelikte ve onlar için anlamlı mı? İçerik bilimsel, geçerli, güncel, çağdaş nitelikler taşıyor mu? İçeriğin sunuluş sırası öğrenme ilkelerine (basitten karmaşığa, kolaydan zora vb.) uygun mu?

24 Değerlendirilirken sorulması gereken sorular
Program Öğeleri Değerlendirilirken sorulması gereken sorular EĞİTİM DURUMLARI Hedef için uygun strateji, yöntem ve teknikler seçilmiş mi? Öğretim faaliyetleri etkili öğrenme için uygun mu? Öğretmen davranışları öğrenmeye rehberlik edici nitelikte mi? Ders ve günlük planları öğretim programı ile tutarlı mı? Öğretim araç ve gereçleri hedeflere uygun seçilmiş mi? İÇERİK (KAPSAM) Kullanılan ölçme araçları ve sonuçları geçerli mi? Kullanılan ölçme araçları ve sonuçları güvenilir mi? Ölçme araçları kullanışlı mı? Değerlendirme amacına yönelik uygun ölçütler kullanılmış mı?

25 Programın amaç veya hedeflerini belirleme
KPSS-SORU Aşağıdakilerden hangisi, hedeflere göre program değerlendirme sürecinde yer alan aşamalardan biri değildir? Programın amaç veya hedeflerini belirleme Hedefleri, bunlarda ele alınan özelliğe göre sınıflama Hedefleri, gözlenebilir nitelikteki belirtileri ile ifade etme Elde edilen verileri hedeflerde ifadesini bulan düzeylerle karşılaştırma Öğretilecek davranışları göz önüne alarak, içeriği modüllere ayırma Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Hedefe dayalı değerlendirme hedefler ve öğrenme yaşantıları ile ilidir, içerikle ilgili değildir. Çözüm: Hedeflere dayalı değerlendirmede eğitim hedeflerinin merkeze alındığı düşünülürse seçeneklerde hedeflerle ilgili bir durum belirtmeyen seçeneğin E seçeneği olduğu görülür. Burada içerikle ilgili durumdan söz edilmektedir. Hedefe dayalı değerlendirme hedefleri belirleme, sınıflama, davranışa dönüştürme, ölçme araçları geliştirilmesi, öğrenci performansının belirlenmesi, öğrencilerin performansı ile eğitim amaçlarının karşılaştırılması aşamalarından oluşmaktadır. öte yandan hedefe dayalı değerlendirme hedefleri sorgular, hedeflerde bir sorun yok ise öğrenme yaşantılarını inceler. İçerikle ilgili bir çalışma söz konusu değildir. Yine hedefe dayalı değerlendirme Tyler Modeline dayalıdır. Tyler modeli de hatırlanırsa içeriğe bağımsız bir program öğesi olarak yer vermemektedir. Cevap E

26 Çağdaş bulgulara dayalı mı? öğrenci davranışı olarak ifade edilmiş mi?
KPSS-SORU Bir öğretim programının "İçerik" boyutu değerlendirilirken aşağıdaki sorulardan hangisine "Evet" yanıtı alınırsa içerik için "Uygundur" denilebilir? Çağdaş bulgulara dayalı mı? öğrenci davranışı olarak ifade edilmiş mi? öğrenci merkezli etkinliklere uygun mu? Eğitim süreci sonunda ortaya çıkacak ürün tanımlanmış mı? öğretim materyalleri belirtilmiş mi? Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler içerik çağdaş bulgulara dayalı olmalıdır. Çözüm: Program içeriği hedefle tutarlı, bilimsel, geçerli, güncel, çağdaş, anlamlı ve yararlı olmalı ve öğretim ilkelerine uygun sıralanmalıdır. Bu bakımdan "Çağdaş bulgulara dayalı mı?" sorusu içerik için sorulmalıdır. "öğrenci davranışı olarak ifade edilmiş mi?" ve "Eğitim süreci sonunda ortaya çıkacak ürün tanımlanmış mı?" soruları içerik için değil eğitim hedefleri için geçerli bir sorulardır, "öğrenci merkezli etkinliklere uygun mu?" ve "öğretim materyalleri belirtilmiş mi?" soruları da daha çok eğitim durumları öğeleri için geçerli sorulardır. Cevap A

27 Kullanılan ölçüt uygun mu? ölçme sonuçları yeterince güvenilir mi?
KPSS-SORU Aşağıdakilerden hangisi, program geliştirme sürecinde ölçme yöntemi değerlendirilirken yanıtlanmaya çalışılan sorulardan biri delildir? Kullanılan ölçüt uygun mu? ölçme sonuçları yeterince güvenilir mi? ölçme sonuçları yeterince geçerli mi? Yepyeni bir yöntem mi? Davranışı en uygun yoklama yolu seçilmiş mi? Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: ölçüt, geçerlilik, güvenirlik, yoklama ölçme ve değerlendirme ile ilgili kavramlardır. Çözüm: Sınama durumları ya da ölçme yöntemi değerlendirilirken yöntemin geçerli, güvenilir ve kullanışlı olup olmadığı ve ölçütlerin uygunluğu sorgulanması gereken durumlardır. Ancak ölçme yönteminin yeni bir yöntem olup olmadığı zaten programa alınırken bellidir, ölçme yöntemi değerlendirilirken sorgulanan bir durum değildir. Cevap D

28 Hedefler öğretmenlerin tercihlerine uygun mu?
KPSS-SORU Program değerlendirme çalışmalarında hedef öğesi değerlendirilirken aşağıdakilerden hangisi sorulması gereken bir soru değildir? Hedefler öğretmenlerin tercihlerine uygun mu? Hedefler öğrenci ihtiyaçlarına uygun mu? Hedef ifadeleri yeterince açık mı? Hedefler konu alanının özelliklerine uygun mu? Hedefler toplumun beklentilerine uygun mu? Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler hedefler öğretmen tercihlerine uygun olmaz Çözüm Hedefler öncelikle birey (öğrenci), toplum ve konu alanı, ihtiyaç ve özelliklerine uygun olmalıdır. Soruda bu uygunluk durumları B. D ve E seneklerinde verilmiştir. Hedef ifadelerinin açık seçik olması da önemli ilkelerden biridir. Ancak hedefler öğretmenlerin tercihlerine uygun düzenlenmez. Cevap A

29 7. Erişiye dayalı değerlendirme
Öğrenme ve öğretme süreçleri başında (programa girişte) öğrencilerin kazanması beklenen davranışlarla süreç sonunda (programdan çıkışta) kazanmış oldukları hedef davranış seviyesi arasındaki farka bakılarak yapılan değerlendirmedir. Dikkat edilirse erişiye dayalı değerlendirmede programın ürünü olan öğrenci davranışlarındaki değişmelerin, biri programa girerken, biri de programdan çıkışta olmak üzere iki kez ölçülmesi gerekmektedir. Bu değerlendirme yaklaşımında programın girdileri ve çıktıları arasındaki farka bakılması programın süreç ya da işlemler boyutunun pek sorgulanmadığı kara bir kutu olarak düşünüldüğü söylenebilir. . ..Burada ön test öğrencilerin program kapsamında yer alan bilgi ve becerilerin ne kadarına önceden sahip olduğunu, son test ise program kapsamındaki bilgi ve becerilerin ne kadarını programın etkisi ve katkısı ile geliştirdiğini göstermektedir. Bu iki test arasındaki fark da erişi olarak nitelendirilmektedir. Bu erişi yeterli ise program erişiye göre etkilidir.

30 8. Ürüne dayalı değerlendirme
Öğrencinin program sonunda ortaya koyduğu performansın, projenin, eserin, ürünün (ödev, tez, rapor) niteliklerine bakılarak yapılan değerlendirmedir.. Eğitimciler bu yaklaşımın ürünü inceleyici, üründeki yetersizlikleri ve bunların nedenlerini sorgulayıcı bir yaklaşımla yapılan bir değerlendirme olduğunu bunun da programın temelindeki sayıtlılar, hedeflerin isabetliliği ve etkililiği hakkında güvenilir kararlar verilmesini sağlayacağını vurgulamaktadır. ..Bu yaklaşımın en kapsamlı ve program değerlendirmede en uygun yol olduğunu savunmaktadır.

31 PROGRAMLARA SÜREKLİLİK KAZANDIRILMASI
Programın düzeltilmesi ve geliştirilmesi.. Program değerlendirme sonuçlarına göre programda, programın uygulanmasını engelleyecek aksaklık varsa programın yeniden düzenlenmesine gidilir. Bu düzeltme işlemi tamamlandıktan sonra programın yaygınlaştırılması ve süreklilik kazandırılması yönünde çalışmalara başlanır. ..Program geliştirme sürecinin son aşamasıdır.

32 Programlara Süreklilik Kazandırmada Temel Belirleyiciler
Program değerlendirme Programla ilgili dönüt alma Programın düzeltilmesi AR-GE Hizmet içi eğitim Öğrenci ihtiyaçlarını ortaya çıkarıcı araştırmalar Öğretmen ve öğrencilerin becerilerin geliştirilmesi Bölgesel farklılıkların dikkate alınması Paydaş katılımın sağlanması Program geliştirme merkezi ve okul arası eşgüdüm

33 Programın bölgesel farklılık ve ihtiyaçları dikkate alması
KPSS-SORU Aşağıdakilerden hangisi yeni geliştirilen bir programa süreklilik kazandırmada önemli değildir? Programın bölgesel farklılık ve ihtiyaçları dikkate alması Öğretmenlere programın uygulanmasıyla ilgili hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim verilmesi Programın öğretmen ve öğrencilerde bilim okuryazarlığını geliştirmesi Programda dersler arası ilişkilendirmeyi yansıtan öğrenme alanları üzerinde durulması Programda ölçme veya değerlendirme amacıyla sadece sınavların önerilmesi Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: "sadece" sınırlayıcı ifadesi Çözüm: Programların denenmesi ve değerlendirilmesinden sonra programda görülen eksiklikler düzeltilerek programın ülke geneline yaygınlaştırılması ve programa süreklilik kazandırılması çalışmaları yapılır. Programlara süreklilik kazandırmada; program değerlendirme, programla ilgili dönüt alma, programın düzeltilmesi, AR-GE ve hizmet içi eğitim çalışmaları, öğrenci ihtiyaçlarını ortaya çıkarıcı araştırmalar, öğretmen ve öğrencilerin becerilerin geliştirilmesi, bölgesel farklıkların dikkate alınması, paydaş katılımın sağlanması ve program geliştirme merkezi ve okul arası eşgüdüm sağlanması önemlidir. Cevap E Soruları gözerken; "sadece", "yalnızca" gibi sınırlayıcı ve bunun tersi olabilecek aşırı genelleyici ifadelere dikkat ediniz.

34 DİNLEYENLERE TEŞEKKÜRLER