ÖĞRENME ORTAMLARINDA ÖĞRETSEL KAZANIMLAR

... konulu sunumlar: "ÖĞRENME ORTAMLARINDA ÖĞRETSEL KAZANIMLAR"— Sunum transkripti:

1 ÖĞRENME ORTAMLARINDA ÖĞRETSEL KAZANIMLAR
Not: Bu sunu, Prof. Dr. Buket AKKOYUNLU, Doç. Dr. Arif ALTUN ve Arş. Gör. Meryem YILMAZ SOYLU tarafından hazırlanmıştır.

2 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenme ortamında elde edilecek bütün kazanımlar önceden kestirilip yazılabilir mi? Neden? Öğretsel kazanımların olmadığı bir öğrenme ortamında öğrenme gerçekleşir mi? Neden? Öğretsel kazanımların çerçevesinde oluşturulan bir öğrenme ortamındaki öğrenenlerin öğrenmeleri sınırlanmış olur mu? Neden? BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

3 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Ders sırasında öğrenciler not almakta güçlük çektiler. Çünkü onlar için nelerin önemli olduğunu belirleyemediler. Öğretim tasarımcısı düzenlediği ders tasarımı için uygun bir ölçme aracı geliştirmede güçlük çekti. Sınavdan sonra öğrencilerin çoğu yanlış yere çalıştıklarını anladılar. Öğrenciler derste çok eğlendiklerini gördüler ancak kayda değer hiçbir şey öğrenemediler. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

4 Kazanımların İşlevleri
Kazanımlar üç önemli işlevi yerine getirir. Öğretim tasarımcısı ve öğretmenin öğretimini etkili şekilde planlaması, öğretim etkinlikleri için uygun kaynakları seçip organize etmesi için araçlar sunar. Öğrenmenin değerlendirilmesine ilişkin yollar bulunması için bir çatı oluşturur. Öğrenciyi yönlendirir. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

5 Öğretimde Beklentiler (Kazanımlar)
BEKLENTİ (Kazanım), Bireylerin etkin bir yaşam için gerekli düşünme ve bilgiyi kullanma becerilerinin; zihinsel, duyuşsal ve psiko-motor etkinliklerle (kavramlar, beceriler ve stratejiler) süreç içerisinde ve/veya süreç sonunda yeni yaşantıların örgütlenmesi. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

6 Kazanım Alanları (Sınıflaması)
Bilişsel alan Duyuşsal alan Psikomotor alan BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

7 Kazanım Alanları (Sınıflaması)
Bilişsel Alan Kazanımlarının Aşamalı Sınıflaması Bilgi: Belli bir bilginin hazırlanması Kavrama: Anlamanın en düşük düzeyi Uygulama: Bir kuralın ya da ilkenin uygulanması Analiz: Görüşün bölümlere ayrılması ve ilişkilerin tanımlanması. Sentez: Yeni bir bütün oluşturmak üzere parçaların bir araya getirilmesi. Değerlendirme: Materyal ve yöntemler konusunda yargılarda bulunulması BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

8 Bilişsel Alanda Kazanımların Yazılması
Öğrencinin yapması gereken öğrenmeyi tanımlayan bir eylem fiiliyle başlayın; ad verme, uygulama, düzenleme, karşılaştırma. Eylem fiilinden sonra, ele alınacak konuyu tanımlayan ders konusunu ele alın; Bir cümlede kullanılan dilbilgisi öğelerine ad verme. Bir video kayıt cihazını çalıştırma. Birleştirmek için parçaları düzenleme. Politik konularda ifade edilen görüşleri karşılaştırma. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

9 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Bilişsel Alan için Gözlenebilir Fiiller BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

10 Kazanım Alanları (Sınıflaması)
Duyuşsal Alan Kazanımlarının Aşamalı Sınıflaması Alma: Olay ya da faaliyete ilgi göstermeye gönüllü olma. Yanıtlama: Belli bir katılım şekli yoluyla bir olaya karşı tepki göstermeye gönüllü olma. Değer Verme: Olumlu ya da olumsuz bir tutum ifade ederek bir olayı kabul ya da reddetmeye gönüllü olma. Organize Etme: Bir değerden fazla değerin uygulandığı durumlara girerken değerleri organize etmede, değerler arasındaki ilişkileri belirlemede ve bazı değerlerin diğerlerine göre baskın olduğunu kabul etmede gönüllü olma. Bir değer kompleksiyle karakterize etme: Öğrenci, kabul edilen değerlere göre uyumlu şekilde davranır ve bu davranışı kişiliğinin bir parçası olarak görür. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

11 Duyuşsal Alanda Kazanımların Yazılması
Duyuşsal alan, gözlenmesi ve ölçülmesi daha zor olan daha soyut davranışları (tutumlar, duygular ve taktirler) içerir. Bu alanda kazanım geliştirme yöntemlerinden birisi öğretmenin gözleyebileceklerinden yola çıkarak davranışların dolaylı şekilde belirlenmesidir. Bir öğrencinin söyledikleri ya da yaptıkları, duyuşsal kazanımla ilgili davranışın bulgusu olarak kabul edilir. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

12 Duyuşsal Alanda Kazanımların Yazılması
Bir faaliyet konusundaki tutumun ölçülmesi için öğrencinin tutumu geliştirdiğini ya da geliştirmekte olduğunu gösteren öğrenci davranışlarından genelleme yapılması gerekir. Eğer öğretsel kazanım "iyi beslenmenin önemini kabul etmekse", aşağıdaki davranışlar başarı kazanıldığını gösterir: Besin değeri yüksek yiyeceklerin yenildiğinin gözlenmesi Diğer kişilere de besin değeri yüksek gıdaları tavsiye etmesi Yüksek besin değeri olan yiyecekler konusunda gönüllü olarak kitap ve makale okuması Besin konusunda yetkili kişilerce düzenlenen seminer ve çalışmalara katılması BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

13 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Duyuşsal Fiiller BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

14 Kazanım Alanları (Sınıflaması)
Psikomotor Kazanım Alanları Taklit: Gözlenen hareketin gösterilmesi. Manipülasyon: Bir hareket yapılması. Üretme: Etkili ve koordineli bir şekilde faaliyet yapılması. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

15 Psikomotor Alanda Kazanımların Yazılması
Daha önce de değinildiği gibi, psikomotor alan zihin ve kas koordinasyonunu gerektiren becerilerin baskın olduğu alandır. Bu alan beceriler ön plandadır. Öğrenilmiş fiziki davranışlar bu alanın içerisine girer. Psikomotor kazanımları de bilişsel alan kazanımları gibi aşamalı olarak, yani basitten karmaşığa, kolaydan zora doğru ve bir öncekine dayalı bir sonrakine hazırlayıcı olarak sıralanır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

16 Psikomotor Alanda Kazanımların Yazılması
Psikomotor alan kazanımları Algılama Kurulma Kılavuzluk Yapma Mekanikleşme Beceri Haline Getirme Uyum Yaratma olarak sınıflanır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

17 Kazanım Yazarken Karşılaşılan Güçlükler
İnsanların açık kazanımlar belirtmekten kaçınma nedenlerinden biri, kazanımların formüle edilmesinin oldukça fazla düşünme ve çaba gerektirmesidir. Her bir kazanım açık olmalı çelişik olmamalıdır. Bir kazanım, öğrencilerin tümüne, öğretmene ve tasarımcıya aynı şeyleri anlatmalıdır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

18 Alanların Karşılıklı İlişkileri
Tek bir kazanım, iki ya da hatta üç alanda da öğrenme içerebilir. Öğrenilmiş davranışların çoğunda zihinsel, duyuşsal ve psikomotor özellikler vardır. Yani bilişsel alana giren bir davranış, bir boyutuyla duyuşsal, bir boyutuyla da psikomotor alanın özelliklerini taşıyabilir. Tutumsal gelişme, diğer alanlardaki başarılı öğrenmeyi izleyebilir. Öğrenciler çoğunlukla öğretim başarılı olmadan önce dersi öğrenmeye güdülenmek ihtiyacındadır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

19 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları Öğrenmenin boyutları, araştırmacı ve kuramcılar tarafından öğrenme ve öğrenme sürecinin betimlenmesi için kullanılan kapsamlı bir modeldir. Öğrenmenin boyutları başarılı bir öğrenme için önemlidir. Sözü edilen boyutlar: Tutumlar ve algılar Bilgi edinme ve kaynaştırma Bilgiyi genişletme ve saflaştırma (rafine etme) Bilgiyi anlamlı bir şekilde kullanma Zihnin üretken alışkanlıkları BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

20 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 1.Tutumlar ve Algılar Tutum ve algılar öğrenenlerin öğrenme becerilerini etkiler. Sınıf ortamı öğrenmeyi destekleyici bir çevre olmalıdır. Öğrenenler bu ortamda, öğretmen ve arkadaşları tarafından kabullenilmeye, yanı sıra sınıfı düzenli ve rahat bir ortam olarak algılamaya ihtiyaç duymaktadırlar. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

21 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 1.Tutumlar ve Algılar Öğrencilerin kendini sınıf ortamında öğretmen ve öğrenciler tarafından kabullenilmiş hissetmesi Öğrencilere sınıf ortamının rahat ve düzenli olduğunu hissettirmek Öğrencilerin sınıf işlerinde olumlu tutum ve algı geliştirmelerine yardımcı olmak İşlerin değerli ve ilginç olarak algılanmasını sağlamak Öğrencileri,işleri tamamlayabilecek yetenek ve kaynaklara sahip olduğuna inandırmak İşleri açık bir biçimde anlamalarını sağlamak BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

22 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 2. Bilgi Edinme ve Kaynaştırma Öğrencilere yeni bilgileri edinmede ve kaynaştırmada yardımcı olmak öğrenmenin bir başka yönü olarak açıklanmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken öğrenilenin kavramsal mı yoksa süreç bilgisi mi olduğudur. Çünkü her iki bilgi türünün edinilmesi farklı süreçler gerektirebilir. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

23 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 2. Bilgi Edinme ve Kaynaştırma Kavramsal bilgiler için; Kavramsal bilgi için anlam yapılandırılması Kavramsal bilgilerin organize edilmesi Kavramsal bilgilerin saklanması Süreç bilgileri için; Süreç bilgisi için model yapılandırılması Süreç bilgisinin şekillendirilmesi Süreç bilgisinin içselleştirilmesi BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

24 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 3. Bilgiyi genişletme ve saflaştırma Öğrenme, sadece bilginin edinilmesi ve kaynaştırılması ile sonlanan bir süreç değildir. Öğrenenler bilgilerini genişletme ve saflaştırma sürecinde derin anlamlar (örn: yeni farklılıklar oluşturma, kavram yanılgılarını giderme, bir sonuca ulaşma, vb.) geliştirmektedirler. Öğrenenler bilgiyi genişletme ve saflaştırma sırasında çeşitli nedensel süreçler kullanarak ne öğrendiklerini analiz etmektedirler. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

25 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 3. Bilgiyi genişletme ve saflaştırma Karşılaştırma Sınıflama Soyutlama Tümevarım Tümdengelim Destek yaratma Hataları analiz etme Bakış açılarını analiz etme BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

26 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 4. Bilgiyi anlamlı bir şekilde kullanma Etkili bir öğrenme, öğrenilen bilginin anlamlı bir işte kullanılmasıyla oluşmaktadır. Öğrenenlerin öğrendikleri bilgileri kullanabilecekleri ortamı planlamak öğretimin önemli bileşenlerinden biridir. Bunu sağlamak için altı farklı düşünme süreci önerilmektedir. Bunlar: Karar verme Problem çözme Keşfetme Araştırma Deneysel sorgulama Sistem analizi BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

27 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Öğrenmenin Boyutları 5. Zihnin üretken alışkanlıkları Etkili öğrenenler güçlü zihin alışkanlıkları geliştirmektedir. Bunlar; eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve öz-düzenleme olarak adlandırılmaktadır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz

28 BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz
Sorular Öğretsel kazanımların yazılmasının önemi ve gerekçesini yazınız. Her üç alanı da (bilişsel, duyuşsal, psikomotor) kapsayan öğretsel kazanımlara iki örnek veriniz. Bir kazanım cümlesinde bulunması gereken ifadeleri gerekçeleri ile birlikte yazınız. Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor kazanım alanlarını yazınız. Her bir alanda belirlediğiniz bir aşamaya ilişkin örnek veriniz. Kazanımlar yazılırken karşılaşılabilecek güçlükler nelerdir? Öğrenmenin boyutlarını ve bu boyutlar çerçevesinde yapılabilecek etkinlikleri tartışın. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / Güz