Chapter 7 - Path-Goal Theory Liderlik Yol – Amaç Teorisi Doç. Dr. Hasan Basri Gündüz.

... konulu sunumlar: "Chapter 7 - Path-Goal Theory Liderlik Yol – Amaç Teorisi Doç. Dr. Hasan Basri Gündüz."— Sunum transkripti:

1 Chapter 7 - Path-Goal Theory Liderlik Yol – Amaç Teorisi Doç. Dr. Hasan Basri Gündüz

2 Chapter 7 - Path-Goal Theory  Yol – Amaç Teorisi Perspektifi  Liderlik Motivasyon Koşulları  Lider Davranışları & Astların Özellikleri  Görevin Özellikleri  Yol – Amaç Teorisi Nasıl Uygulanır ? Gözden geçirme

3 Chapter 7 - Path-Goal Theory Yol – Amaç Teorisi (House, 1971) Yol-amaç teorisi, liderlerin belirlenen hedefleri gerçekleştirmek için astları nasıl güdüleyeceği düşüncesine dayalıdır Yol-amaç teorisi, liderlik tarzı astların özellikleri çalışma ortamı arasındaki ilişkiyi vurgular Tanım

4 Chapter 7 - Path-Goal Theory Yol – Amaç Teorisi (House, 1971)  Amaç- Çalışanların güdülenmesine odaklanarak çalışanların performansını ve doyumunu artırmaktır  Güdüleme ilkeleri (Beklenti teorisine dayalıdır) – Eğer takipciler : –işlerini gerçekleştirmeye kafi yeteneğie sahip olduklarına. –çabalarıyla belirlenen amaca ulaşabileceklerine –işlerini yapmak için yapılan ödemelerin değerli olduğuna inanırlarsa güdüleneceklerdir. Bakış açısı

5 Chapter 7 - Path-Goal Theory Liderlik Gündemi  Astları güdülenme ihtiyaçlarını en iyi karşılayan bir liderlik stili kullanın. – iş ortamında kaybolan (atlanan) şeyleri ekleyici veya tamamlayıcı davranışları seçin. – Bilgi veya ödülleri sağlayarak amaca ulaşmayı güçlendirin. –hedeflerine ulaşmak için gereken unsurları sağlayın.

6 Chapter 7 - Path-Goal Theory Liderliğin Güdüleme Koşulları  Lider astların aldığı ödeme sayısı ve türleri arttığında motivasyon sağlar.  Amaç ve yolu açıklar ve koçluk ve yönlendirme ile seyahati kolaylaştırır.  Engelleri kaldırır.  İşi kişiler için daha tatmin edici hale getirir Lider bu koşulları gerçekleştiğinde güdüler

7 Chapter 7 - Path-Goal Theory Temel Düşünce

8 Chapter 7 - Path-Goal Theory Yol – Amaç Teorisi

9 Chapter 7 - Path-Goal Theory The Path-Goal Framework 12-9 Figure 12.5

10 Chapter 7 - Path-Goal Theory Kuramın Başlıca Bileşenleri Yol-Amaç Kuramı önerileri :  Lider davranışının her türü astların motivasyon üzerinde farklı türde etkiye sahiptir.  Belirli bir lider davranışının asları motive edip etmeyeceği; – astlerın özellikleri –görev özellikleri durumlarına bağlıdır

11 Chapter 7 - Path-Goal Theory Lider Davranışları Emredici (otoriter) Liderlik  Lider astlarına görevin yapılma biçimini de kapsayan talimatlar verir: – Onlardan ne beklendiği –Görevin nasıl yapılacağı –Görevin tamamlanma süresi  Lider - –performans standartlarını açıklar –astları için kuralları açık hale getirir ve düzenlemeler yapar

12 Chapter 7 - Path-Goal Theory Liderlik Davranışları Destekleyici Liderlik  Bir lider olarak samimi ve cana yakın olmak anlamına gelir ve şu davranışları içerir –Astlarının mutluluk ve beşeri ihtiyaçlarını dikkate alır –Çalışma ortamını keyifli hale getirmek için destekleyici davranır –Statülerine saygı gösterir ve eşit olarak davranır

13 Chapter 7 - Path-Goal Theory Leader Behaviors Katılımcı Liderlik  Astlarını karar alma sürecine katılmaya davet eden liderlik sergiler  Katılımcı bir lider: –Astlarına danışır –Fikirlerini önemser ve öğrenmeye çalışır –Grup ya da örgütsel bazda bu fikirleri uygulamaya çalışır

14 Chapter 7 - Path-Goal Theory Leader Behaviors Başarı Yönelimli Liderlik  Mümkün olan en üst düzeyde iş yapmalerı için astlarına zorlu hedefler belirler  Başarı yönelimli bir lider –Astları için mükemmel yüksek standart belirler –Sürekli gelişim arar –Zorlu amaçları başaracaklarına dair astların yeteneğine üst düzeyde güvenir

15 Chapter 7 - Path-Goal Theory Takipcilerin Özellikleri  Bir liderin davranışının belirli bir iş koşullarında astları tarafından nasıl yorumlanacağını belirleyin  Araştırmalarınızı aslara odaklayın –İlişki ihtiyacı –Görev yapısı için tercihler ( belirsizlik) –Kontrol arzusu (Denetim Odağı) –Görev yeteneğinin kendi gözündeki seviyesi

16 Chapter 7 - Path-Goal Theory Takipcilerin Özellikleri  Yüksek ilişki ihtiyacı –Dostça ve ilgili liderlik doyum kaynağıdır –Destekleyici Liderlik  Yapı Tercihi –Dogmatik ve otoriter  Liderlik psikolojik destek, görev açıklığı ve iş ortamında daha fazla kesinlik sağlar - Destekleyici Liderlik

17 Chapter 7 - Path-Goal Theory Takipcilerin Özellikleri  Kontrol Arzusu –İç denetim odağı  Lider astları işlerinin sorumluluğu almalarını sağlar ve onları karar alma sürecinin ayrılmaz bir parçası yapar  Katılımcı Liderlik –Dış denetim odağı  Lider koşullarının kontrolünün dış güçlerin elinde olduğunu düşünen asları ile paralel düşünür Koşulları kontrol eder  Emredici Liderlik

18 Chapter 7 - Path-Goal Theory Takipcilerin Özellikleri  Kendi yetenek algısı –Yetenek ve yeterlilik algısı ilerledikçe otoriter liderlik için duyulan ihityaç azalır. –Emredici liderlik - aşırı kontrol gereksiz olabilir

19 Chapter 7 - Path-Goal Theory Görevin Özellikleri Öğeler  Görev Koşulları: – Asların görevini dizayn etme – Örgütün biçimsel yetki sistemi – Astlarının Birincil çalışma grubu

20 Chapter 7 - Path-Goal Theory Görev Özellikleri  Belirsiz ve Muğlak - Yapıyı kurmaya yönelik liderlik ihtiyacı  Son derece tekrarlayan - Lider astların güdülenmesini korumak için destek sağlamalı  Zayıf Biçimsel Yetki- Resmi otorite sistemi zayıf ise, lider kuralları ve net çalışma şartları yaparak astları yardımcı gerekiyor  Destekci olmayan /zayıf Grup normları- Liderin rol sorumluğu ve kaynaştırıcı geliştirici olması gerekiyor Lider Müdahalesini Gerektiren Görev Durumları

21 Chapter 7 - Path-Goal Theory Görevin Özellikleri EngellerEngeller  Astların başarımını engelleyen iş ortamındaki her şey –bunlar astlar için aşırı belirsizlikler, hayal kırıklıklığı, ya da tehdit oluştururlar  Liderin sorumluluğu astlarına yardımcı olmaktır –Engelleri kaldırarak –Çevresindeki aslara yardım ederek  Engelleri kaldırarak –Astları görevi tamamlamak için beklentilerini. –Iş tatmini duygularını – artıracaktır

22 Chapter 7 - Path-Goal Theory Yol-Amaç Teorisi Nasıl Uygulanır?  Yol-Amaç Teorisinin Odak Noktası  Güçlü Yanları  Eleştiriler  Uygulama

23 Chapter 7 - Path-Goal Theory How Does Path-Goal Theory Work?  Liderin işi, hedeflerine ulaşmak için, yönlendirerek, rehberlik ve koçluk yaparak astlara yol boyunca yardımcı olmaktır.  Liderler görev ve astların özelliklerini değerlendirmeli ve liderlik tarzı bunlara uyarlamalıdır.  Teori hangi liderlik tarzının belirli özellikler için en uygun olduğunu önerir.

24 Chapter 7 - Path-Goal Theory Path-Goal Theory Approach  Yol-amaç kuramı yalnızca karmaşık değil, aynı zamanda pragmatik bir yaklaşımdır.  Liderler astlarıın bireysel ve iş ihtiyaçlarına en uygun bir liderlik tarzı seçmelidir  Yol-amaç teorisi çalışanların motivasyonunu etkilemek için, farklı liderlik tarzlarının ast özellikleri ve çalışma durumu ile nasıl etkileşeceği hakkında varsayımlar sunar. FocusFocus Overall Scope

25 Chapter 7 - Path-Goal Theory Path-Goal Theory Matrix

26 Chapter 7 - Path-Goal Theory Strengths  Useful theoretical framework. Path-goal theory is a useful theoretical framework for understanding how various leadership behaviors affect the satisfaction of subordinates and their work performance.  Integrates motivation. Path-goal theory attempts to integrate the motivation principles of expectancy theory into a theory of leadership.  Practical model. Path-goal theory provides a practical model that underscores and highlights the important ways leaders help subordinates.

27 Chapter 7 - Path-Goal Theory Criticisms  Interpreting the meaning of the theory can be confusing because it is so complex and incorporates so many different aspects of leadership; consequently, it is difficult to implement.  Empirical research studies have demonstrated only partial support for path-goal theory.  It fails to adequately explain the relationship between leadership behavior and worker motivation.  The path-goal theory approach treats leadership as a one-way event in which the leader affects the subordinate.

28 Chapter 7 - Path-Goal Theory Application  PGT offers valuable insights that can be applied in ongoing settings to improve one’s leadership.  Informs leaders about when to be directive, supportive, participative, or achievement oriented  The principles of PGT can be employed by leaders at all organizational levels and for all types of tasks