Uğur G. YALÇINER TOBB PATENT VE MARKA VEKİLLERİ SEKTÖR MECLİSİ ÜYESİ 3 MAYIS 2012 - Ankara WIPO MISSION TO ANKARA, TURKEY, IN RESPECT OF A DEVELOPMENT.

... konulu sunumlar: "Uğur G. YALÇINER TOBB PATENT VE MARKA VEKİLLERİ SEKTÖR MECLİSİ ÜYESİ 3 MAYIS 2012 - Ankara WIPO MISSION TO ANKARA, TURKEY, IN RESPECT OF A DEVELOPMENT."— Sunum transkripti:

1 Uğur G. YALÇINER TOBB PATENT VE MARKA VEKİLLERİ SEKTÖR MECLİSİ ÜYESİ 3 MAYIS 2012 - Ankara WIPO MISSION TO ANKARA, TURKEY, IN RESPECT OF A DEVELOPMENT OF A GUIDE ON ECONOMIC ISSUES OF INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS

2 2 Daha iyi yaşam koşulları, Daha iyi olanaklar, Yeni ürünler Toplumun Refah düzeyinin yükseltilmesi Ekonomik Gelişme İNSANLAR TOPLUMLAR / ÜLKELER

3 3 Tüm ülkeler, ekonomik bakımdan gelişmiş olmak ve bu gelişmişliği değişen koşullar karşısında daha ileri götürmek hedefine ulaşmak için politikalar geliştirmişler, kaynaklar oluşturmaya çalışmışlardır. Buluş yapılmasını ve yeni bilgilerin yaygınlaşmasını amaçlayan en eski ve en etkin politika, buluşların patent verilerek korunması yönündeki patent sistemidir. Patent ve diğer sınai hakların korunması politikalarını benimseyen, politikalarını günün koşullarına göre geliştiren ve etkin biçimde uygulayan ülkeler, ekonomik gelişmede diğer ülkelere göre daha hızlı yol almışlardır. Patent – Ekonomik Gelişme

4 TEKEL İŞLEVİ Buluş sahibine, buluşunu açıklaması karşılığında belirli bir süre (20 yıl) tekel hakkı tanınır. Bu hak buluş yapmayı özendirir. Patent sahibinin açıkladığı bilgiler yayınlanır. İlgili herkes bu bilgilere ulaşır ve yeni buluş geliştirmek için bunlardan yararlanır. BİLGİ İŞLEVİ © Uğur G. YALÇINER

5 5 Sınai Haklar – Ekonomik Gelişme GEREKLİDİR YARARLIDIR GEREKSİZDİR ZARARLIDIR NE ? NASIL ? NE KADAR ? Marka, Patent, Faydalı Model, Tasarım, Coğrafi işaret, Devre Topoğrafyası.... ??? Koruma Kriterleri, Tescil Prosedürleri,.....??? Koruma Süreleri, Yaptırımlar.........???

6 6 Ekonomik Gelişme Fikri Sınai Haklar (FSH) STRATEJİ KARARI ?

7 7 Ekonomik ve Teknolojik Gelişmişlik 1- (Teknolojik Bilgi Yok – FSH Yok) Zira Korunacak bilgi YOK => Taklit serbest 2- (Taklitle oluşan Sınırlı Teknolojik Bilgi Var – FSH Sınırlı) Zira Korunacak bilgi oluşuyor. => Taklit kısmen serbest. 3- (Kendi kendini taklite dönüşüm başlıyor) => FSH Güçlü olarak VAR olmalı. FSH Koruması

8 8 Gelişmekte Olan Ülkelerde FSH Korumasının Ekonomiye Pozitif Etkileri Gelişmekte olan ülkeler, FSH korumasından, temel olarak  Teknolojik bilgi transferi ve dağılımı sağlaması,  dolayısıyla da ekonominin teknolojik kapasitesini arttırması bakımından yarar beklemektedirler. Söz konusu etki, üç ana yol ile sağlanabilir: 1. Uluslararası ticaret 2. Doğrudan yurtdışı yatırımlar 3. Lisanslama veya ortak-girişim +

9 9 Doğrudan Yurtdışı Yatırımlar (DYY) ve Lisanslama İlaç ve yazılım ürünleri gibi yüksek Ar-Ge harcamaları yapılan sektörlerde yurtdışı yatırım kararları, söz konusu ülkelerdeki FSH koruması ile ilişkilidir. İlaç ve yazılım ürünleri gibi yüksek Ar-Ge harcamaları yapılan sektörlerde yurtdışı yatırım kararları, söz konusu ülkelerdeki FSH koruması ile ilişkilidir. Mansfield’in 1994 yılında farklı sektörlerdeki 100 ABD firması ile yaptığı çalışmanın sonuçlarına göre, yatırım ve lisanslama kararları ülkelerdeki FSH sistemi ile ilgilidir. Mansfield’in 1994 yılında farklı sektörlerdeki 100 ABD firması ile yaptığı çalışmanın sonuçlarına göre, yatırım ve lisanslama kararları ülkelerdeki FSH sistemi ile ilgilidir. Mansfield 1995 yılında yaptığı ek bir çalışma ile aynı sonucun Japon ve Alman firmaları için de geçerli olduğunu ifade etmiştir. Mansfield 1995 yılında yaptığı ek bir çalışma ile aynı sonucun Japon ve Alman firmaları için de geçerli olduğunu ifade etmiştir.

10 10 Gelişmekte Olan Ülkelerde FSH Korumasının Ekonomiye Negatif Etkileri FSH sisteminin idari ve yasal olarak oluşturulma süreci ve maliyeti FSH sisteminin idari ve yasal olarak oluşturulma süreci ve maliyeti Taklit/kopya mal üreten endüstrilerdeki istihdamın azalması Taklit/kopya mal üreten endüstrilerdeki istihdamın azalması Monopol Fiyatlaması/Fiyat artışı Monopol Fiyatlaması/Fiyat artışı FSH korumasının kötü kullanımı ile inovasyonun daha zor hale gelmesi FSH korumasının kötü kullanımı ile inovasyonun daha zor hale gelmesi -

11 11 FSH’nin Ekonomik Büyüme ve Ülke Gelişimine Genel Etkisi Ekonomik gelişmenin karmaşık yapısı da göz önüne alındığında, FSH sisteminin etki oranının oldukça geniş olduğu anlaşılmaktadır. Ekonomik gelişmenin karmaşık yapısı da göz önüne alındığında, FSH sisteminin etki oranının oldukça geniş olduğu anlaşılmaktadır. İktisadi teoriler, FSH korumasının ekonomik büyümeye hem pozitif, hem negatif etkileri olduğunu ifade etmektedirler. İktisadi teoriler, FSH korumasının ekonomik büyümeye hem pozitif, hem negatif etkileri olduğunu ifade etmektedirler. Uygun, destekleyici ve tamamlayıcı politikalar ve şeffaf bir düzenleme sistemiyle FSH koruması ekonomik büyümede pozitif bir rol oynar. (fayda- maliyet açısından genel sonuç) Uygun, destekleyici ve tamamlayıcı politikalar ve şeffaf bir düzenleme sistemiyle FSH koruması ekonomik büyümede pozitif bir rol oynar. (fayda- maliyet açısından genel sonuç)

12 12 FSH’nin Ekonomik Büyüme ve Ülke Gelişimine Genel Etkisi Bu konudaki ampirik çalışmalar kısıtlıdır. Ancak iki önemli çalışma referans olarak alınabilir; 1.Gould & Gruben’ın (1996) çalışması; patent sisteminin, ekonominin uluslararası ticarete açıklık derecesi ile birlikte, büyüme üzerinde pozitif etkisi bulunduğu, 2.Park & Ginarte’nin (1997) çalışması ise; patentlerin fiziksel yatırım ve Ar-Ge harcamaları üzerinde yarattığı etki yoluyla büyüme performansını olumlu etkilediği, sonuçlarını ortaya koymuştur.

13 13 ÜLKELER VE PATENT STRATEJİLERİ 1995 Serbest Karar Dönemi Bağımlı Karar Dönemi ÖNCESONRA

14 14 Ekonomik ve Teknolojik Gelişmişlik Korumanın Etkinliği SERBEST KARAR DÖNEMİ (1995 ÖNCESİ)

15 15 En az Gelişmiş Least Developed Gelişmekte olan Developing Gelişmiş Developed

16 16 Ekonomik ve Teknolojik Gelişmişlik Korumanın Etkinliği BAĞIMLI KARAR DÖNEMİ (1995 SONRASI)

17 17 En az Gelişmiş Least Developed Gelişmekte olan Developing Gelişmiş Developed ? ?

18 18 Ülke Ekonomilerini etkileyen Faktörler Yatırım R & D Ar-Ge FSH Fikri ve Sınai Haklar Yabancı Sermaye Uluslararası Ticaret Finans İşgücü Teşvik

19 19 IPR SYSTEM COURTS LEGISLATIONPATENT ATTORNEYS INSTITUTION BASIC ELEMENTS OF IPR SYSTEM

20 20 DÜNYADAKİ EĞİLİM: ANALİZLERVEDEĞERLENDİRMELER

21 21 10’ar Yıllık Periyodlara Göre Katılan Ülkeler (Kümülatif) BERN SÖZLEŞMESİ (BERN CONVENTION) 10’ar Yıllık Periyodlara Göre Katılan Ülkeler (Her Periyod için Ayrı Ayrı)

22 22 10’ar Yıllık Periyodlara Göre Katılan Ülkeler (Kümülatif) PARİS SÖZLEŞMESİ (PARIS CONVENTION) 10’ar Yıllık Periyodlara Göre Katılan Ülkeler (Her Periyod için Ayrı Ayrı)

23 23 MADRİD ANLAŞMASI/PROTOKOLÜ MADRID AGREEMENT/PROTOCOL 10’ar Yıllık Periyodlara Göre Katılan Ülkeler (Kümülatif) 10’ar Yıllık Periyodlara Göre Katılan Ülkeler (Her Periyod için Ayrı Ayrı)

24 24 BERN CONVENTION PARIS CONVENTION 10’AR YILLIK PERİYODLARDAKİ KATILAN ÜLKE SAYILARI MADRID AGR./PROTOCOLPCT

25 25 EKONOMİK GELİŞMİŞLİK FİKRİ VE SINAİ HAKLARIN ETKİN KORUNMASI EKONOMİK GELİŞMİŞLİK DÜZEYİNE BAĞLI OLARAK, ULUSLARARASI ANLAŞMALARA KATILIM ZAMANI VE SAYILARINDAN ÇIKARILAN SONUÇ ? ? ?

26 26 Ülkelerden Örnekler

27 27

28 28 DÜNYADA İLK SINAİ MÜLKİYET UYGULAMALARI 1474VenedikPatent 1624İngilterePatent 1711Fransa Tasarım 1787İtalyaTasarım 1787İngiltereTasarım 1790ABDPatent 1791Fransa Patent 1814RusyaPatent 1842ABD Tasarım 1857Fransa Marka 1864İtalya Patent 1871Osmanlı Marka 1875İngiltere Marka 1876Almanya Tasarım 1877Almanya Patent 1879Osmanlı Patent 1883PARİS Sözl.Sınai Mülkiyet 1885JaponyaPatent

29 29 Japonya  1880’lerin Başları: Korekiyo Takahashi  Sachichi TOYOTA örneği  1885: Japon Patent Kanunu ve JPO  Patent Sistemi revizyonları

30 30 Japonya  1960 - 1993 Faydalı model ve endüstriyel tasarım uygulamalarıFaydalı model ve endüstriyel tasarım uygulamaları Başvuru işlemleri sırasında itiraz (pregrant opposition)Başvuru işlemleri sırasında itiraz (pregrant opposition) İncelemesiz patent (un-examined patent)İncelemesiz patent (un-examined patent) Zorunlu lisans uygulamasıZorunlu lisans uygulaması 1988’e kadar, patent başvurularının tek bir dar istem içermesi gerekliliği1988’e kadar, patent başvurularının tek bir dar istem içermesi gerekliliği

31 31 Çin Halk Cumhuriyeti Çin’in FSH Sistemi ile ilgili yapılmış olan farklı çalışmalarda, sorunlu olduğu ifade edilen tüm noktaları birlikte vurgulayacak olursak; Mevzuatın uygulanmasındaki eksiklikMevzuatın uygulanmasındaki eksiklik Yaptırımlardaki eksiklik,Yaptırımlardaki eksiklik, Tescil işlemlerindeki pahalı uygulama,Tescil işlemlerindeki pahalı uygulama, Şeffaf olmayan idari ve yasal prosedürler,Şeffaf olmayan idari ve yasal prosedürler, Yerli girişimcinin lehine koruma anlayışı,Yerli girişimcinin lehine koruma anlayışı, “FSH bilinci” eksikliği,“FSH bilinci” eksikliği, Tamamlayıcı Politikalardaki eksiklikler (genel nüfusun ve konu ile ilgili idari ve yasal yaptırım personelinin personelin eğitimi)Tamamlayıcı Politikalardaki eksiklikler (genel nüfusun ve konu ile ilgili idari ve yasal yaptırım personelinin personelin eğitimi)

32 32 1946 Sınai Mülkiyet Sisteminin Kuruluşu 1949 Tasarım Kanunu yürürlüğe girdi. 1977 Kore Patent Bürosu bağımsız bir kurum oldu. 1988 patent Bürosu "Korean Industrial Property Office" (KIPO)” adını aldı. 1961 Kore Patent Kanunu ve Marka Kanunu yürülüğe girdi. KIPO, ulusal yasalarını uluslararası gelişmelere göre sürekli geliştirdi. KORE CUMHURİYETİ (GÜNEY KORE)

33 33 1979 Kore WIPO üyesi, 1980 yılında Paris Sözleşmesine taraf oldu. 1988 yılında PCT üyesi oldu. 1995 yılında Patent ve faydalı model başvurusu sayısı 138,365, marka başvurusu sayısı 71,852, Endüstriyel Tasarım başvurusu sayısı ise 29,978 adete ulaştı. Kore Patent Kanununda 1961’den bugüne kadar 31 kez değişiklik yapılmıştır. KORE CUMHURİYETİ (GÜNEY KORE)

34 34 Ülke Ekonomisi Ülke ekonomisi üzerinde etkisi olan pek çok farklı faktör dikkate alındığında, FSH sisteminin, piyasanın uluslararası işlemlere açıklığı, piyasanın uluslararası işlemlere açıklığı, ülkeye yapılan doğrudan yurtdışı yatırımlar, ülkeye yapılan doğrudan yurtdışı yatırımlar, insan gücü formasyonu insan gücü formasyonu ile birlikte üretkenlik ve büyüme üzerindeki etkisi dikkate alınmalı ve her ülkenin kendi dinamikleri çerçevesinde uygun destekleyici politikalara ihtiyaç duyması gerektiği göz ardı edilmemelidir.

35 35 Genel Değerlendirme Fikri ve sınai hakların etkin korunması, ülkenin mevcut durumu ve diğer uygulamalar ile doğrudan bağlantılı olarak, kimi ülkelerde ekonomik ve teknolojik gelişmeyi HIZLANDIRMIŞ, kiminde ise YAVAŞLATMIŞTIR. Rekabet kurallarının etkin uygulanması, Ar-Ge’ye ayrılan bütçe ve verilen önem, Etkili Teşvikler, Tüm İşlemlerin hızlı uygulanması Evet Hayır

36 36 FİKRİ VE SINAİ HAKLARA İLİŞKİN MEVZUATIN BİR ÜLKEDE TEK BAŞINA VARLIĞI ENDÜSTRİYEL GELİŞME İÇİN YETERLİ KOŞUL DEĞİLDİR. Aşağıdaki soruların yanıtları, FSH korumasının bir ülkedeki ekonomik ve teknolojik gelişmeye katkısının en güzel göstergeleridir. FSH sistemi buluş yapılmasını ve yeni ürünler üretilmesini motive edici özellikte midir?FSH sistemi buluş yapılmasını ve yeni ürünler üretilmesini motive edici özellikte midir? FSH mevzuatı kaç yıldır yürürlüktedir?FSH mevzuatı kaç yıldır yürürlüktedir? FSH sistemi yabancı yatırımlar için cazip özellikler taşımakta mıdır?FSH sistemi yabancı yatırımlar için cazip özellikler taşımakta mıdır? FSH mevzuatı dışındaki mevzuat, yabancı yatırımlar ve teknoloji transferi için engeller içermekte midir?FSH mevzuatı dışındaki mevzuat, yabancı yatırımlar ve teknoloji transferi için engeller içermekte midir? Ar-Ge ve sınai hak elde edilmesine ilişkin ek tedbirler var mıdır, varsa yeterli midir?Ar-Ge ve sınai hak elde edilmesine ilişkin ek tedbirler var mıdır, varsa yeterli midir? FSH mevzuatı ulusal ve uluslararası gelişmelere uyum sağlamak üzere kaç kez revize edilmiştir?FSH mevzuatı ulusal ve uluslararası gelişmelere uyum sağlamak üzere kaç kez revize edilmiştir?

37 37 T Ü R K İ Y E ’ d e PATENT STRATEJİSİ 1871’den 2012’ye

38 38 1871 - 1992 DÖNEMİ 1871Osmanlı Marka (Alamet-i Farika Nizamnamesi) 1879Osmanlı Patent (İhtira Beratı Kanunu) 1930TürkiyePARİS Sözleşmesi ve Madrid Anlaşmasına katılım 1955 TürkiyeMadrid Anlaşmasından Çekilme ve Lahey IIB katılım 1965 Türkiye Markalar Kanunu 1973 TürkiyeWIPO’ya katılım

39 DTÖ ANLAŞMASI, AVRUPA İLE GÜMRÜK BİRLİĞİ, ULUSLARARASI GELİŞMELER ULUSAL SANAYİNİN ULUSLARARASI REKABET ve İŞBİRLİĞİ,ULUSLARARASI REKABET ve İŞBİRLİĞİ, TEKNOLOJİ ÜRETİMİ ve TRANSFERİ,TEKNOLOJİ ÜRETİMİ ve TRANSFERİ, YABANCI SERMAYE AKIŞIYABANCI SERMAYE AKIŞI OLANAKLARINI ARTTIRMAK İÇİN İÇİN Yıl 1992 ETKİN, GÜÇLÜ VE ÇAĞDAŞ ETKİN, GÜÇLÜ VE ÇAĞDAŞ BİR SINAİ MÜLKİYET SİSTEMİ KURMAYI AMAÇLADI.

40 40 1992 – 1994: TPE Kuruluşu ve Mevzuat Hazırlık Çalışmaları 1994: TPE’nin Kuruluşu 1996 – 1999: Uluslararası Anlaşmalar 1995: Ulusal Mevzuatın Yürürlüğe Girişi 2002 - 2003: İhtisas (FSH) Mahkemeleri 2004: Revizyonlar ve Sınai Mülkiyet Kampüsü

41 41 Eğitim Eğitim Sanayinin Bilinçlendirilmesi Sanayinin Bilinçlendirilmesi Uluslararası İşbirliği (TPE – Uluslararası Kuruluşlar) Uluslararası İşbirliği (TPE – Uluslararası Kuruluşlar) Adalet Bakanlığı-EPO-AB (FSH Etkin Uyg. Projesi) Adalet Bakanlığı-EPO-AB (FSH Etkin Uyg. Projesi) Sınai Mülkiyet Kampüsü (TPE) Sınai Mülkiyet Kampüsü (TPE) Türkiye’de sınai mülkiyet altyapısı oluşturma ve geliştirme çalışmaları 1994 - 2012 İç Kaynaklar : T.C. Hükümeti, TPE Gelirleri Dış Kaynaklar : UNDP-WIPO, Dünya Bankası, Avrupa Birliği, EPO, Federal Almanya (GTZ)

42 42 TÜRKİYE BUGÜN HANGİ KONUMDADIR ? Etkin bir FSH mevzuatı yürürlüktedir. Destekleyici diğer mevzuat ve önlemler de VARDIR. Ancak YETERLİ DEĞİLDİR.

43 43 IPR SYSTEM in Turkey COURTS LEGISLATION PATENT ATTORNEYS INSTITUTION IPR in Turkey in 2012 ? FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET KÜLTÜRÜ ???? Disiplin Hükümleri ?? Teknik Bilirkişiler ?? Kanunlaşma ?? Güncelleme ?? Patent İşlemlerinin hızlandırılması ??

44 44 TURKİYE 2012 ??? SUPPORTS for IPR Expenses R & D SUPPORTS IPR      

45 Thank You!!! Teşekkürler 3 Mayıs 2012 Ankara Uğur G. YALÇINER TOBB PATENT VE MARKA VEKİLLERİ SEKTÖR MECLİSİ ÜYESİ

46 Thank You!!! Teşekkürler 3 Mayıs 2012 Ankara Uğur G. YALÇINER TOBB PATENT VE MARKA VEKİLLERİ SEKTÖR MECLİSİ ÜYESİ