Yenilik Performans Göstergeleri III Doç. Dr. Serhat Çakır ODTÜ.

... konulu sunumlar: "Yenilik Performans Göstergeleri III Doç. Dr. Serhat Çakır ODTÜ."— Sunum transkripti:

1 Yenilik Performans Göstergeleri III Doç. Dr. Serhat Çakır ODTÜ

2 2 Ar-Ge ve Yenilik Performans Göstergeleri İÇERİK: 1.Ar-Ge, Yenilik Performansı 2.Yenilik Göstergeleri

3 3 Yaratıcılık, Yenilik ve Rekabet (YYR) Bireysel, organizasyonel, sosyo-ekonomik öğreme Seviye-ölçek ve kapsam Yenilik Sonrası Yenilik Öncesi BuluşProdüktivite Yaratıcılık Rekabet Artı Değer Zinciri Yaratıcılık Rekabet Mikro-seviye Mezo-seviye Makro-seviye Makro Mezo Mikro Birey Takım Organizasyonal Firma Sektör Ulusal Bölgesel

4 Rekabet, Prodüktivite, Ar-Ge ve Yenilik Ölçümleri 4 RekabetçilikProdüktiviteAr-Ge ve Yenilik Ulusal Yaşam Standartı GSYİH Harcamalar Dünya Ekonomik Formu İşsizlik Döviz Kurları Satın alma Gücü Paritesi Borsa Tahvil Piyasası Faiz Oranları LIBOR, Dow Jones Endeksi GSYİH/çalışan sayısı BW (Business Week) Üretim Endeksi Maaş/saat Toplam Faktör Verimliliği Tornqvist and Fisher Endeksi Ar-Ge Yoğunluğu Ar-Ge Ulusal Lablar Nobel Ödülleri Endüstri Satış Pazar Payı Dow Jones Mal Stoku Karlılık Oranı Çıktı/işçi Karlılık Endüstri Grubu Maaş/Saat Tornqvist and Fisher Çıktı göstergesi İş istatistikleri Ar-Ge Yoğunluğu Patentler Araştırmacılar Ar-Ge Harcamaları Ar-Ge Personeli Kara göre Ar-Ge yüzdesi Firma Satış Pazar Payı Öz Sermaye Karlılık Oranı Çıktı/işçi Karlılık Oranı Çıktı/ saat Standart Masraflar Satışa göre Ar-Ge yüzdesi Ar-Ge Harcamaları Patentler Araştırmacılar Ar-Ge Personeli Ulusal Lablar ile ilişki

5 Yenilik Performansını Etkileyen Faktörler 5 Yenilikçilik Performansı Firma Araçlar Strateji Süreç Görevler Çevre Liderlik Teknoloji Çalışanlar Tedarikçiler Rekabet Pazar Politik ve Sosyal Çevre Müşteri Ekonomi Teknoloji Kurallar

6 6 Yaratıcılık Yenilik Prodüktivite Hükümetin Rolü Dengeli ve öngörülebilir politik ve makroekonomik iklimin oluşturulması Saydam politikalar ve yasal mülkiyet haklarının güçlendirilmesi Kümelenme gelişmelerini kolaylaştırmak Düşük işlem maliyetli bir ekonomik çevrenin oluşturulması Yaratılılığın ve yeniliğin teşvik ve desteklenmesi Özel sektör, birlikler, ticaret odaları, üniversiteler ve araştırma merkezleri arasında stratejik ittifakın sağlanması KAMU SEKTÖRÜ Özel Teşebbüsün Rolü Rekabetçi stratejilere dayalı olmak Verimliliğe ulaşmak için işbirliği ağlarının ve kümelenmelerin geliştirilmesi Teknolojik çabanın arttırılması (Ar-Ge) Modern altyapının oluşturulması Kamu, birlikler, ticaret odaları, üniversiteler ve araştırma merkezleri arasında stratejik ittifakın sağlanması Fiziksel ve servis girdilerini ve altyapıyı saylayan tedarikçilerin rolü Uluslar arası standartlarda maliyet, kalite ve dağıtımın sağlanması ÖZEL SEKTÖR Üniversiteler ve Araştırma Merkezleri Müfredatın özel sektörün gereksinimlerine göre hazırlanması Yeni kapasitelerin ve yeteneklerin geliştirilmesi için kamu özel sektör işbirliğini n sağlama çabası Sivil Toplum Kuruluşları Kamu özel sektör işbirliğinde hızlandırıcı, katalizör rolü oynar. REKABETÇİLİK Kurumsal Öğrenme (Üsten aşağı) Girişimci Öğrenme (Alttan üste) Kurum içi öğrenme

7 YYR Artı Değer Zinciri 7 Yenilik Sonrası Yenilik Öncesi BuluşProdüktivite YYR Artı Değer Zinciri YARATICILIK REKABET Sosyo-Ekonomik Etki

8 Ar-Ge Yatırımı ve Verimlilik Ar-Ge, verimlilik seviyesine önemli bir katkı sağlamaktadır.* Birçok ampirik çalışma bu pozitif ilişkiyi desteklemektedir.** Sürdürülebilir verimlilik için de “yenilik” gereklidir. Verimlilik için tüm düzeylerde (firma düzeyi, sanayi düzeyi, devlet, vb) BTY ortamını teşvik etmek ön koşuldur. 8 *Cohen and Klepper (1996), Griliches (1998), Sutton (1998) **Klette and Kortum (2004), Janz, Lööf and Peters (2004), Rogers (2006) and Lööf and Heshmati (2006)

9 Ar-Ge ve Yenilik İlişkisi 9 Ticarileştirme Yaratıcı Fikir Yaratıcı fikirlerin kaynağı veya yenilik sürecinde bir sorun çözme aracıdır.

10 Ar-Ge ve Yenilik ile Katma Değer 10 Ticarileştirme Yaratıcı Fikir Yaratıcı fikirlerin kaynağı veya yenilik sürecinde bir sorun çözme aracıdır. Güneş enerjisinden elektrik üreten kumaşlar? > 8,400 TL/m 2 Nanoteknoloji

11 Ar-Ge ve Yenilik ile Katma Değer 11 Tekstil Hammaddesi Çekirdekli pamuk alım fiyatı ≈0,95 TL/kg Bitki Atıklarından Biyogaz Üretimi Yeni Tekstil Ürünleri ve Üretim Yöntemleri Petrol yerine +3,6 TL/lt ≈ 8,400 TL/m 2 Buruşmayan kumaşlar, vb... Çok İşlevli Akıllı Tekstiller Pamuk Üretimi Enerji tasarrufu sağlayan terbiye yöntemleri

12 12 Bilim, teknoloji ve yenilik, günümüzde ekonomik, sosyal ve çevresel sorunların çözümü ve sürdürülebilir gelişim için anahtar niteliğindedir.

13 Ar-Ge Harcaması GSYİH İlişkisi 13

14 TZE Ar-Ge Personeli GSYİH İlişkisi 14

15 Ulusal Bilim ve Teknoloji Sistemi 15

16 Somut Hedefler (2013) TARAL Hedefleri Ortak Ulusal Vizyon ve Mutabakat 16

17 17 Devlete Bağlı BTY Politika Yapıcı Organlar Düzenleyici Teknoloji Kolaylaştırıcı İşlevi Gören Kurumlar BTY Araştırmaları Yapan Kurumlar Mali Organlar BTYK TÜBİTAK DPT DTMHMHM MBMEBBSTB YÖK TÜBATAEK TSE TPE BBDK EPDK KIK SPK TÜBİTAK Enstitüleri Üniversiteler Kamu Arş. Merkezleri Teknoparklar Özel Sektör Araştırmaları TÜBİTAK TEYDEB TTGVKOSGEB Bankacılık SistemiUluslar arası Fonlar KGF MSB Cuhurbaşkanı Başbakan Teknoloji Platformları Ulusal Yenilik Sistemi TUBITAK UME RK Merkez Bankası TURKAK TUİK TUBITAK ULAKBIM MPM Diğer Özel Sektör Organları TOBB Şirketler Birlikler

18 Yenilik Göstergeleri 18

19 Avrupa Yenilik Sıralaması (European Innovation Scoreboard-EIS) 19

20 Endekste Yer Alan Göstergeler Alt Bileşenler İnsan Kaynağı (5) Finans ve Destek (4) Firma Yatırımı (3) Bağlantılar ve Girişimcilik (4) Üretilen İş (4) Yenilikçiler (3) Ekonomik Etkiler (6) 20 Çıktılar Kolaylaştırıcılar Firma Aktiviteleri Kompozit Gösterge

21 EIS 2009 21 Gösterge İsimleri Kaynak KOLAYLAŞTIRICILAR - İnsan Kaynağı 1.1.1 Bilim, mühendislik, sosyal ve beşeri bilimler mezunlarının 20-29 yaş aralığındaki nüfusa oranı Eurostat (2007) 1.1.2 25-34 yaş aralığındaki 1000 kişi başına düşen bilim, mühendislik ve sosyal ve beşeri bilimler doktora mezunu Eurostat (2007) 1.1.3 25-64 yaş aralığındaki 100 kişi başına düşen en az lisans mezunu Eurostat (2008) 1.1.4 25-64 yaş aralığındaki 100 kişi başına düşen yaşam boyu öğrenmeye katılanlar Eurostat (2008) 1.1.5 Gençlik eğitim erişim seviyesi (20-24 yaş aralığındaki lise mezunu oranı) Eurostat (2008) KOLAYLAŞTIRICILAR - Finans ve Destek 1.2.1 Kamu Ar-Ge harcamalarının ( üniversite ve kamu Ar-Ge harcamaları) GSYİH'ye oranı Eurostat (2008) 1.2.2 Risk sermayesinin GSYİH'ye oranı EVCA/Eurostat (2008) 1.2.3 Özel sektörün ticari bankalardan ya da diğer finansal kuruluşlardan aldığı kredinin GSYİH'ye oranı IMF (2008) 1.2.4 Genişbanta erişimi olan firmaların toplam firma sayısına oranı Eurostat (2008)

22 EIS 2009 22 FİRMA AKTİVİTELERİ - Firma Yatırımı Kaynak 2.1.1 Özel sektör Ar-Ge harcamalarının GSYİH'ye oranı Eurostat (2008) 2.1.2 Bilgi teknolojisi harcamalarının GSYİH'ye oranı EITO/ Eurostat (2006) 2.1.3 Ar-Ge faaliyeti içermeyen yenilik harcamalarının toplam ciroya oranı (CIS) Eurostat (2006) FİRMA AKTİVİTELERİ - Bağlantılar ve Girişimcilik 2.2.1 Kendi bünyesinde yenilik faaliyeti sürdüren KOBİ'lerin toplam KOBİ'lere oranı (CIS) Eurostat (2006) 2.2.2 Yenilik faaliyeti için işbirliğinde bulunan KOBİ'lerin toplam KOBİ'lere oranı (CIS) Eurostat (2006) 2.2.3 Açılıp kapanan KOBİ'lerin sayısının tüm KOBİ'lere oranı Eurostat (2005) 2.2.4 Milyon kişi başına düşen kamu ve özel sektör ortaklığında çıkarılan araştırma yayınları sayısı Thomson Reuters / CWTS (2007) FİRMA AKTİVİTELERİ - Üretilen iş 2.3.1 Milyon kişi başına düşen Avrupa Patent Ofisi'ne yapılan patent başvurusu sayısı Eurostat (2006) 2.3.2 Milyon kişi başına düşen yeni topluluk markası sayısı OHIM / Eurostat (2008) 2.3.3 Milyon kişi başına düşen yeni topluluk tasarımı sayısı OHIM / Eurostat (2008) 2.3.4 Teknoloji ödemeler dengesinin GSYİH'ye oranı Dünya Bankası (2008)

23 EIS 2009 23 ÇIKTILAR - Yenilikçiler Kaynak 3.1.1 Ürün ya da süreç yeniliği yapan KOBİ'lerin tüm KOBİ'lere oranı Eurostat (2006) 3.1.2 Teknolojik olmayan yenilik faaliyetinde bulunan KOBİ'lerin tüm KOBİ'lere oranı Eurostat (2006) 3.1.3 Kaynakların verimliliğinde:  Gerçekleştirdikleri teknolojik yeniliğin işgücü maliyetini düşürdüğünü belirten firmaların toplam yenilikçi firmalar içerisindeki oranı  Gerçekleştirdikleri teknolojik yeniliğin malzeme ve enerji kullanımını azalttığını belirten firmaların toplam yenilikçi firmalar içerisindeki oranı Eurostat (2006) ÇIKTILAR - Ekonomik Etkiler 3.2.1 Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalatında istihdam (toplam işgücü içindeki oranı %) Eurostat (2008) 3.2.2 Bilgi yoğun hizmet sektörlerinde istihdam (toplam işgücü içindeki oranı) Eurostat (2008) 3.2.3 Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalatında ihracatının toplam ihracattaki payı BM (2008) 3.2.4 Bilgi yoğun hizmetlerdeki ihracatının toplam ihracattaki payı BM / Eurostat (2007) 3.2.5 Pazara yeni ürünlerin satışlarından elde edilen gelirlerin tüm girişimlerin cirosuna oranı (CIS) Eurostat (2006) 3.2.6 Firma için yeni ürünlerin satışlarında elde edilen gelirlerin tüm girişimlerin cirosuna oranı Eurostat (2006)

24 1000 kişi başına düşen 20-29 yaş arası bilim ve mühendislik mezunu Pay: Bilim ve mühendislik mezunu sayısı. Bilim ve mühendislik mezunları yaşam bilimleri (ISC42), fizik (ISC44), matematik ve istatistik (ISC46), bilgisayar bilimleri (ISC48), mühendislik bilimleri (ISC52), imalat ve işleme (ISC54) ve mimarlık ve inşaat (ISC58) bölümlerini kapsayan lise sonrası eğitim mezunları olarak tanımlanmaktadır. Payda: 20-29 yaş arası nüfus (20-29 yaşlar dahil) 24

25 25-64 yaş arası 100 kişi başına düşen üniversite eğitimi gören kişi sayısı Pay: Belirtilen yaş aralığında lise üstü eğitim (ISCED 5 ve 6) görmüş olan kişi sayısı Payda: 25-64 yaş arası nüfus (25-64 yaşlar dahil) 25

26 Genişbant yaygınlık oranı (100 kişi başına düşen genişbant hat sayısı) Pay: Kapasitesi 144 Kbit/s’ye eşit ya da daha yüksek olan genişbant hat sayısı Payda: Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı gibi) 26

27 100 kişi başına düşen 25-64 yaş aralığındaki yaşam boyu öğrenmeye katılım Pay: Yaşam boyu öğrenime katılan kişi sayısı. Yaşam boyu öğrenim anketten 4 hafta önce herhangi bir eğitime katılım olarak tanımlanmaktadır. Eğitim kursiyerin işiyle ilgili ya da dil ve sanat alanında ilgi alanlarıyla ilgili devam ettikleri kursları kapsamaktadır. Bunların içine kurumda verilen kurslar, staj, iş eğitimi, seminerler, uzaktan öğrenme ve akşam okulları da dahildir. Payda: 25-64 (64 yaş dahil) yaş aralığındaki popülasyon. 27

28 Gençlik eğitim erişim seviyesi ( En az lise eğitimini tamamlamış olan 20-24 yaş arası nüfus yüzdesi) Pay: Asgari lise eğitimini tamamlamış (en azından ISCED 3-4 seviyesi) 20- 24 yaş arası kişi sayısı Payda: 20-24 yaş arası nüfus (20-24 yaşlar dahil) 28

29 Kamu Ar-Ge Harcamaları (Gayri Safi Yurt İçi Hasıladaki Oranı -%) Pay: Gayri Safi Yurt İçi Ar-Ge Hasılası (GERD) ile Özel Sektör Tarafından Gerçekleştirilen Ar-Ge Harcamaları (BERD) arasındaki farktır. Payda: Avrupa Muhasebe Sistemi’nde (ESA 1995) tanımlandığı şekliyle GSYİH (ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden) 29

30 Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji Ürünleri Ar-Ge Payı (İmalat Ar-Ge harcamaları içindeki yüzdesi) Pay: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden orta-yüksek ve yüksek teknoloji Ar-Ge harcamaları. Orta-yüksek ve yüksek teknoloji kalemleri: Kimyasallar(NACE 24), Makine (NACE 29), ofis teçhizatı (NACE 30), elektrikli eşyalar (NACE 31), Telekomünikasyon ve ilgili teçhizatlar (NACE 32), hassas aletler (NACE 33), otomobil (NACE 34), havacılık ve diğer taşıma araçları (NACE 35). Payda: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden imalat içindeki Ar-Ge harcamaları 30

31 Yenilik için kamu fonlarından destek alan işletmelerin oranı Pay: Kamu fonlarından destek alan yenilikçi işletme sayısı. Kamu destekleri düşük faizli kredi ve kredi teminatını da içeren kredi ve hibe şeklindeki finansal destekleri içerir. Kamu müşterilerinin siparişleri için olan olağan ödemeleri kapsamaz. (Community Innovation Survey*) Payda: Toplam işletme sayısı (yenilikçi ve yenilikçi olmayan) (Community Innovation Survey*) 31

32 Kendi içerisinde yenilik yapan KOBİ’ler (Tüm KOBİ’ler içindeki oranı) Pay: Kendi içinde yenilik yapan KOBİ’lerin toplamı. Yenilikçi firmalar: 1) kendi içinde ya da 2) diğer firmalarla birlikte yeni ürün veya süreç geliştiren firmalar olarak tanımlanmaktadır. Bu gösterge diğer firmalar tarafından geliştirilen yeni ürün ve süreçleri içermemektedir. (Community Innovation Survey*) Payda: Toplam KOBİ sayısı (Community Innovation Survey*) 32

33 İşbirliği içinde yenilik yapan KOBİ’ler ( Tüm KOBİ’ler içindeki oranı) Pay: Diğer firmalarla işbirliği içinde yenilik yapan KOBİ’lerin toplamı. İşbirliği içinde yenilik yapan firmalar üç yıllık anket dönemi içerisinde yenilik amacıyla diğer işletme veya kurumlarla işbirliği anlaşması imzalamış olan işletmelerdir. (Community Innovation Survey*) Payda: Toplam KOBİ sayısı (Community Innovation Survey*) 33

34 Yenilik Harcamaları (Toplam ciroya oranı) Pay: İşletmelerin toplam yenilik harcamaları (ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden). Yenilik harcamaları yenilik faaliyetlerinin tamamını içermektedir. Bunlar:Kendi içinde Ar-Ge, girişim dışı Ar-GE, ürün ve süreç yeniliğine bağlı makine ve teçhizat, patent ve lisans alımı için harcamalar, endüstri tasarımı, eğitim ve yenilik pazarıdır. (Community Innovation Survey*) Payda: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bütün işletmelerin toplam cirosu (Community Innovation Survey*) 34

35 Erken aşama risk sermayesi (Gayri Safi Yurt İçi Hasıladaki Oranı -%) Pay: Risk sermayesi yatırımı, şirketlerin yatırım için aldığı özvarlık olarak tanımlanmaktadır. Erken aşama risk sermayesi yatırımı çekirdek (seed) ve başlangıç (start-up) sermayelerini içermektedir. Çekirdek sermaye, firmanın başlangıç seviyesine ulaşmadan önceki araştırma, değerlendirme ve başlangıç kavramı geliştirme finansmanını içermektedir. Başlangıç sermayesi ise ürün geliştirme, ön pazarlama, imalat ve satışlar için gerekli finansmandır. Firmalar kurulma sürecinde ya da kısa süredir faaliyet gösteriyor olup henüz hiçbir ticari ürün satmamış olabilirler. Payda: Avrupa Muhasebe Sistemi’nde (ESA 1995) tanımlandığı şekliyle GSYİH (ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden) 35

36 Bilgi ve iletişim teknolojileri harcamaları (Gayri Safi Yurt İçi Hasıladaki oranı %) (ICT) Pay: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bilgi ve iletişim teknolojilerinde (ICT) yapılan toplam harcama. Bilgi ve iletişim teknolojileri büro makinelerini, veri işlem ve iletişim cihazlarını, ilgili yazılım ve telekomünikasyon hizmetlerini içermektedir. Payda: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden Avrupa Muhasebe Sisteminde (ESA) tanımlanan şekliyle Gayri Safi Yurt İçi Hasıla. 36

37 Organizasyonel yenilik yapan KOBİ’ler ( Tüm KOBİ’ler içindeki oranı) Pay: Yeni veya önemli bir şekilde geliştirilen bilgi işletim sistemleri, işletme içinde iş organizasyonunda ki büyük bir değişim ya da diğer firmalar ve kamu kurumlarıyla yeni ilişkiler veya ilişkilerinde önemli değişiklikler sunan KOBİ’lerin sayısı. Bu sorulardan en az birisine olumlu cevap veren KOBİ organizasyonel yenilik yapmış kabul edilecektir. (Community Innovation Survey*) Payda: Toplam KOBİ sayısı (Community Innovation Survey*) 37

38 Yüksek teknoloji hizmetlerinde istihdam (toplam işgücü içindeki oranı % ) Pay: Yüksek teknoloji hizmetlerinde istihdam edilen kişi sayısı. Yüksek teknoloji hizmetleri içerisine Posta ve telekomünikasyon (NACE64), yazılım geliştirmeyi de içeren bilgi teknolojileri (NACE72) ve Ar-Ge hizmetleri (NACE73) girmektedir. Payda: İmalat ve hizmet sektöründeki toplam işgücü 38

39 Yüksek teknoloji ürünleri ihracatının toplam ihracattaki payı Pay: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden yüksek teknoloji ihracatının değeri. Yüksek teknoloji ihracatını şu kalemleri içermektedir: havacılık, bilgisayar ve büro makineleri, elektronik ve telekomünikasyon, ilaç, bilimsel aygıt ve cihazlar, elektrikli makineler, kimya, elektriksiz makineler ve donanım. Payda: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden toplam ihracat değeri 39

40 Pazar için yeni ürünlerin satışı (Toplam ciroya oranı) Pay: Bütün işletmeler için yeni olan ya da önemli bir değişiklik yapılan ürünlerin cirolarının toplamı. (Community Innovation Survey*) Payda: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bütün işletmelerin toplam cirosu. (Community Innovation Survey*) 40

41 Firma için yeni ürünlerin satışı (Toplam ciroya oranı) Pay: Pazar içinde ki bütün işletmelere yeni olmasa da firma için yeni olan ya da önemli bir değişiklik yapılan ürünlerin cirolarının toplamı. (Community Innovation Survey*) Payda: Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bütün işletmelerin toplam cirosu. (Community Innovation Survey*) 41

42 Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalatında istihdam (toplam işgücü içindeki oranı %) Pay: Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalat sektöründe istihdam edilen kişi sayısı. Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalar sektörü kimya (NACE 24), makine (NACE 29), büro malzemeleri (NACE 30), elektrikli eşyalar (NACE 31), telekomünikasyon ve ilgili teçhizat (NACE 32), hassas cihazlar (NACE 33), otomobil (NACE 34) ve havacılık ve diğer taşıma araçlarını (NACE 35) kapsamaktadır. Payda: İmalat ve hizmet sektöründeki toplam işgücü 42

43 Milyon kişi başına düşen Avrupa Patent Ofisi (EPO) patentleri Pay: Avrupa Patent Ofisi’ne yapılan patent başvurusu sayıları (dosyalama yılına göre). Patent başvurularının ülkelere göre dağılımı buluşu yapan kişinin adresine göre atanmaktadır Payda: Toplan Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı gibi) 43

44 Milyon kişi başına düşen ABD Patent ve Marka Ofisi (USPTO) patentleri Pay: ABD Patent ve Marka Ofisi tarafından verilen patent sayısı (patent veriliş yılına göre). Buluşu yapan kişilerin farklı ülkelerden olması durumunda patentler kesirli hesap yöntemiyle buluşu yapan kişilerin adreslerine göre bölünmektedir. Payda: Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı gibi) 44

45 Milyon kişi başına düşen üçlü patent aileleri Pay: Üçlü patent sayıları. Üçlü patentler, Avrupa Patent Ofisi, ABD Patent ve Marka Ofisi ve Japonya Patent Ofislerinin üçünden birden alınmış patentlerdir. Payda: Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı gibi) 45

46 Milyon kişi başına düşen yeni topluluk markası sayısı Pay: Yeni topluluk markası sayısı. Ticari marka, belli hizmet ve ürünlerin belirli kişi ve işletmeler tarafından üretildiğini ve sağlandığını gösteren ayırt edici bir işarettir. Topluluk Markası, Office for Harmonization’a yapılan tek bir tescil başvurusu ile tüm AB ülkelerinde eşit koruma avantajı sağlamaktadır. Payda: Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı gibi) 46

47 Milyon kişi başına düşen yeni topluluk tasarımı sayısı Pay: Yeni topluluk tasarımı sayısı. Tescil edilmiş topluluk tasarımı, bir ürünün veya ürünün bir parçasının dış görünümü, özellikleri, çizgileri, renkleri, dokusu ve/veya malzemesi ile ilgili özel bir haktır. Payda: Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı gibi) 47

48 SII birleşik endeksi 48

49 SII 49

50 50 ÜlkeSII-18.09.2007SII-31.05.2007 1ABD3,42403,3317 2Almanya1,86341,8618 3İngiltere1,20701,2011 4Japonya1,16341,0910 5İtalya0,71690,8323 6Fransa0,66440,6268 7İspanya0,37260,3681 8Türkiye-0,0495-0,0531 9Hollanda-0,1214-0,0723 10Polonya-0,1301-0,2503 11İsveç-0,2081-0,2394 12Slovenya-0,2725-0,4920 13Belçika-0,2834-0,2857 14İsviçre-0,3228-0,3077 15Avusturya-0,3413-0,3446 16Romanya-0,3627-0,3648 17Çek Cumhuriyeti-0,3798-0,3825 18Danimarka-0,3818-0,3842 19Portekiz-0,3824-0,3849 20Macaristan-0,3990-0,4351

51 Problemler: Teorik yapıdaki eksiklikten dolayı göstergelerdeki yetersizlik, Göstergelerin ölçülmek istenen amaca hizmet etmemesi, Göstergelerin ülke karşılaştırması için uygun olmaması ve Büyüklüğe bağlı faktörlerden arındırma aşamasındaki sorundur. 51

52 Küresel Yenilik Endeksi Global Innovation Index (GII) 52

53 GII-Genel Bilgi Küresel Yenilik Endeksi, INSEAD Ticaret Okulu ve Hindistan Sanayi Birliği tarafından hazırlanmaktadır. 2009-2010 dönemi için üçüncüsü yayınlanan Endekste 132 ülke incelenmekte, böylece Endeks dünyadaki toplam GSYİH’nin %96’sı ve nüfusun %91’ini kapsamaktadır. 53

54 GII-Yöntem Küresel Yenilik Endeksi’nde kullanılan yöntem yıllar içinde bazı değişiklikler göstermiştir. 2009-2010 döneminde “Yaratıcı Çıktılar ve Sosyal Fayda” (Creative Outputs and Social Benefits) adında yeni bir grup değişken eklenmiştir. Değişkenlere ilişkin veriler 1 ila 7 arasında normalize edilerek kullanılmıştır. Endeks değerleri hesaplanırken önce alt gruplar altındaki değişkenlerin ortalamaları alınarak alt grup değerleri elde edilmiş, daha sonra alt grupların ortalamaları alınarak grup değerleri belirlenmiş, bunların ortalamalarının alınması ile de girdiler ve çıktıların değerleri elde edilmiştir. Girdi ve çıktıların ortalaması da Küresel Yenilik Endeksi değerini oluşturmuştur. 54

55 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Kolaylaştırıcılar (Enablers) 1.Kurumlar (Institutions ) 1.Siyasi Ortam (Political Environment) 1.Siyasi İstikrar (Political Stability) 2.Hükümetin Etkinliği (Government Effectiveness) 3.Yasal Sistemin Etkinliği (Efficiency of Legal Framework) 2.Düzenleyici Ortam (Regulatory Environment) 1.Düzenlemelerin Kalitesi (Regulatory Quality) 2.Kamu Düzenlemelerinin Getirdiği Yük [Bürokrasi] (Burden of government regulation) 3.Denetleme ve Raporlama Standartlarının Etki Derecesi (Strength of auditing and reporting standards) 3.Kamunun Özel Sektöre Sağladığı İmkanlar (Conditions for Business provided by Public Institutions) 1.Şirket Kurma Süresi (gün) [Starting a business - Time (days)] 2.Basın Özgürlüğü Endeksi (Press Freedom Index) 3.Fikri Mülkiyet Koruması (Intellectual property protection 55

56 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Kolaylaştırıcılar (Enablers) 2.Beşeri Kapasite (Human Capacity) 1.Eğitim Yatırımı (Investment in Education) 1.Eğitim Harcaması (% GSMH) [Education expenditure (% of GNI)] 2.Personel Eğitiminin Yaygınlığı (Extent of staff training) 2.Eğitim Kurumlarının Kalitesi (Quality of Education Institutions) 1.Eğitim Sisteminin Kalitesi (Quality of the educational system) 2.Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi (Quality of scientific research Institutions) 3.Yöneticilik ve İşletme Okullarının Kalitesi (Quality of management schools) 3.Yenilik Potansiyeli (Innovation Potential) 1.Milyon Kişi Başına Araştırmacı Sayısı (Researchers in R&D Per Million of Population) 2.Bilim insanlarının ve Mühendislerin Mevcudiyeti (Availability of scientists and engineers) 3.Yükseköğretime Kayıt (Enrolment in tertiary education ) 56

57 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Kolaylaştırıcılar (Enablers) 3.Bilgi ve İletişim Teknolojileri ve Altyapı (ICT & Uptake of Infrastructure) 1.BİT Altyapısı (ICT Infrastructure) 1.100 Kişi Başına Geniş Bant Kullanıcıları (Broadband subscribers per 100 inhabitants) 2.Cep Telefonu Aboneleri (100 kişi başına) [(Mobile phone subscribers (per 100 people) Pre- paid/post-paid] 3.100 Kişi Başına Ana Telefon Hatları (sabit) [Main telephone lines (fixed lines) per 100 people] 2.Genel Altyapı (General Infrastructure) 1.Genel Altyapı Kalitesi (Overall infrastructure quality) 2.Kişi başına elektrik üretimi (Per capita Electricity production) 3.Altyapı Edinimi ve Kullanımı (Uptake&Use of Infrastructure) 1.İnternet Kullanıcıları (100 kişi başına) [Internet users (per 100 people)] 2.Kişisel Bilgisayarlar (100 kişi başına) [Personal computers (per 100 people)] 3.BİT ve Kamu Verimliliği (ICT and Government productivity) 4.İşletmelerin İnternet Kullanım Yaygınlığı (Extent of business Internet use) 57

58 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Kolaylaştırıcılar (Enablers) 4.Piyasa Kapsamlılığı (Market Sophistication) 1.Yatırımcı ve Kredi Verenlerin Durumları (Investors&Creditors Conditions) 1.Kredi Alma- Yasal Haklar Endeksi (Getting Credit -Legal rights Index) 2.Kredi Alma – Kredi Bilgi Endeksi (Getting Credit -Credit Information Index) 3.Yatırımcıların Korunması – Yatırımcı Koruma Endeksi (Protecting Investors: Investor Protection Index) 4.Finansal Marketlerin Kapsamlılığı (Financial market sophistication) 2.Özel Kredilere Erişim (Access to Private Credit) 1.Risk Sermayesinin Erişilebilirliği (Availability of Venture Capital) 2.Mikrofinans Kurumları – Borçlu Başına Ortalama Kredi Bakiyesinin Kişi Başı Milli Gelire Oranı [Microfinance Institutions (MFIs) -Average loan balance per borrower / GNI per capita] 3.Yerel Sermaye Piyasası aracılığıyla Finansman (Financing through local equity market) 4.Özel Sektöre Yurtiçi Kredi (%GSYİH) [Domestic credit to private sector (% of GDP)] 5.Doğrudan Yabancı Yatırım, net giriş (ödemeler dengesi, ABD Doları, cari) [Foreign direct investment, net inflows (BoP, Current US$)] 58

59 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Kolaylaştırıcılar (Enablers) 5.Özel Sektörün Kapsamlılığı (Business Sophistication 1.Firmalardaki Yenilik Ortamı (Innovation Environment in Firms) 1.Firmaların Ar-Ge Harcamaları (Company spending on R&D) 2.Kamu Ar-Ge Harcamaları (%GSYİH) [Public R&D Expenditure as % of GDP] 3.Doğrudan Yabancı Yatırım ve Teknoloji Transferi (FDI and technology transfer) 2.Yenilik Ekosistemleri (Innovation Ecosystems) 1.Kümelenme Faaliyetlerinde Gelişmişlik Durumu (State of cluster development) 2.Üniversite-Sanayi İşbirliği (University -Industry collaboration) 3.Yenilik Kültürü (Culture to innovate) 3.Yabancı ve Yerli Rekabete Açıklık (Openness to Foreign&Domestic Competition) 1.Ticaretin Önündeki Engellerin Miktarı (Ticaret- Ortalama Gümrük Vergisi Oranı) [Measure of Trade Barriers - “Trade-weighted average tariff rate”] 2.Yerli Piyasadaki Rekabet Yoğunluğu (Intensity of local competition) 59

60 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Çıktılar (Outputs) 6.Bilimsel Çıktılar (Science Outputs 1.Bilgi Üretimi (Knowledge Creation) 1.Patent Sayısı (Number of Patents) 2.Yayınlar (Publications) 3.Araştırma ve Eğitim Hizmetlerinin Yerel Düzeyde Erişilebilirliği (Local availability of specialized research and training services) 4.Yenilik Kapasitesi (Capacity for innovation) 2.Bilginin Kullanımı (Knowledge Application) 1.İşgücü Üretkenliğinin Artış Hızı (Growth rate of Labor Productivity) 2.Sanayi Katma Değeri (Industry value added) 3.Üretim Süreci Kapsamlılığı (Production process sophistication) 4.Bilgi Yoğun Hizmet Sektöründe İstihdam (%Toplam İşgücü) [Employment in knowledge-intensive services (% of workforce)] 3.İhracat ve İstihdam (Exports&Employment) 1.Yüksek Teknoloji ihracatları (ABD Doları, cari - % imalat ihracatları) [High-technology exports (current US$) as % of manufacturing exports)] 2.Girişimcilik: Toplam İşletme Yoğunluğu (Entrepreneurship: Total Business Density) 3.Yeni İşletme Sahipliği Oranı (New business ownership rate) 60

61 GII-Endekste Yer Alan Göstergeler Çıktılar (Outputs) 7.Yaratıcı Çıktılar ve Refah (Creative Outputs & Well- Being) 1.Yaratıcı Çıktılar (Creative Outputs) 1.Yaratıcı Ürünler ve Hizmetler (Creative products and services) 2.Telif Hakları (Royalties) 3.Ticaret Markaları (Trademarks) 4.Yaratıcı Sanayilerin İhracat Gelirleri (Exports earnings of creative industries) 2.Sosyal Refaha Yarar (Benefits to Social Welfare) 1.Gini Endeksi (Gini Index) 2.Kişi başı GSYİH (GDP per capita) 61

62 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları GöstergeKaynak Kurumlar Siyasi Ortam Siyasi İstikrar Dünya Bankası, Yönetişim Göstergeleri, 2008 (Governance Indicators) Hükümetin EtkinliğiDünya Bankası, Yönetişim Göstergeleri, 2008 Yasal Sistemin Etkinliği Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 (Executive Opinion Survey, World Economic Forum) Düzenleyici Ortam Düzenlemelerin KalitesiDünya Bankası, Yönetişim Göstergeleri, 2008 Kamu Düzenlemelerinin Getirdiği Yük [Bürokrasi] Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Denetleme ve Raporlama Standartlarının Etki Derecesi Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Kamunun Özel Sektöre Sağladığı İmkanlar Şirket Kurma Süresi (gün) İş Yapabilme Kolaylığı Raporu, 2009 (Ease of Doing Business Report) Basın Özgürlüğü EndeksiWikipedia, 2009 Fikri Mülkiyet KorumasıYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 62 Kaynak: (GII 2010-2011: 66-72).

63 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları Beşeri Kapasite Gösterge Kaynak Eğitim Yatırımı Eğitim Harcaması (% GSMH) Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2007 veya ulaşılabilen son yıl (World Development Indicators) Personel Eğitiminin Yaygınlığı Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Eğitim Kurumlarının Kalitesi Eğitim Sisteminin Kalitesi Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yöneticilik ve İşletme Okullarının Kalitesi Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yenilik Potansiyeli Milyon Kişi Başına Araştırmacı Sayısı Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2007 veya ulaşılabilen son yıl Bilim insanlarının ve Mühendislerin Mevcudiyeti Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yükseköğretime KayıtBirleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu, 2006 veya ulaşılabilen son yıl (UNESCO) 63

64 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları Bilgi ve İletişim Teknolojileri ve Altyapı Gösterge Kaynak BİT Altyapısı 100 Kişi Başına Geniş Bant Kullanıcıları Dünya Telekomünikasyon/BİT Göstergeleri Veritabanı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, 2008 (ITU World Telecommunication/ICT Indicators Database) Cep Telefonu Aboneleri (100 kişi başına) Dünya Telekomünikasyon/BİT Göstergeleri Veritabanı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, 2008 100 Kişi Başına Ana Telefon Hatları (sabit) Dünya Telekomünikasyon/BİT Göstergeleri Veritabanı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, 2008 Genel Altyapı Genel Altyapı KalitesiYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Kişi başına elektrik üretimi Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2006 veya ulaşılabilen son yıl Altyapı Edinimi ve Kullanımı İnternet Kullanıcıları (100 kişi başına) Dünya Telekomünikasyon/BİT Göstergeleri Veritabanı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, 2008 Kişisel Bilgisayarlar (100 kişi başına) Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2006 veya ulaşılabilen son yıl BİT ve Kamu Verimliliği Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 İşletmelerin İnternet Kullanım Yaygınlığı Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 64

65 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları Piyasa Kapsamlılığı Gösterge Kaynak Yatırımcı ve Kredi Verenlerin Durumları Kredi Alma- Yasal Haklar Endeksiİş Yapabilme Kolaylığı Raporu, 2009 Kredi Alma – Kredi Bilgi Endeksiİş Yapabilme Kolaylığı Raporu, 2009 Yatırımcıların Korunması – Yatırımcı Koruma Endeksi İş Yapabilme Kolaylığı Raporu, 2009 Finansal Marketlerin KapsamlılığıYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Özel Kredilere Erişim Risk Sermayesinin ErişilebilirliğiYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Mikrofinans Kurumları – Borçlu Başına Ortalama Kredi Bakiyesinin Kişi Başı Milli Gelire Oranı Mix Market, 2007 veya ulaşılabilen son yıl Yerel Sermaye Piyasası aracılığıyla FinansmanYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Özel Sektöre Yurtiçi Kredi (%GSYİH) Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2007 veya ulaşılabilen son yıl Doğrudan Yabancı Yatırım, net giriş (ödemeler dengesi, ABD Doları, cari) Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2007 veya ulaşılabilen son yıl 65

66 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları Özel Sektörün Kapsamlılığı Gösterge Kaynak Firmalardaki Yenilik Ortamı Firmaların Ar-Ge Harcamaları Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Kamu Ar-Ge Harcamaları (%GSYİH) Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2005 veya ulaşılabilen son yıl Doğrudan Yabancı Yatırım ve Teknoloji Transferi Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yenilik Ekosistemleri Kümelenme Faaliyetlerinde Gelişmişlik Durumu Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Üniversite-Sanayi İşbirliği Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yenilik Kültürü Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yabancı ve Yerli Rekabete Açıklık Ticaretin Önündeki Engellerin Miktarı (Ticaret- Ortalama Gümrük Vergisi Oranı) Uluslararası Ticaret Merkezi, 2008 (International Trade Center) Yerli Piyasadaki Rekabet YoğunluğuYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 66

67 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları Bilimsel Çıktılar Gösterge Kaynak Bilgi Üretimi Patent SayısıDünya Fikri Mülkiyet Örgtü, 2008 (WIPO) Yayınlar Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2003 veya ulaşılabilen son yıl Araştırma ve Eğitim Hizmetlerinin Yerel Düzeyde Erişilebilirliği Yönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Yenilik KapasitesiYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Bilginin Kullanımı İşgücü Üretkenliğinin Artış Hızı İşgücü Üretkenliği, Uluslararası Çalışma Örgütü, 2008 [Labour productivity (Key Indicator of Labor Market 18), ILO] Sanayi Katma Değeri Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2007 veya ulaşılabilen son yıl Üretim Süreci KapsamlılığıYönetici Görüşleri Anketi, Dünya Ekonomi Forumu, 2009 Bilgi Yoğun Hizmet Sektöründe İstihdamLaborsta, Dünya Çalışma Örgütü, 2006 İhracat ve İstihdam Yüksek Teknoloji İhracatları (ABD Doları, cari - % imalat ihracatları) Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2007 veya ulaşılabilen son yıl Girişimcilik: Toplam İşletme Yoğunluğu Dünya Bankası Girişimcilik Verisi, 2005-2007 (World Bank Entrepreneurship Data) Yeni İşletme Sahipliği OranıDünya Bankası Girişimcilik Verisi, 2005-2007 67

68 GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları Yaratıcı Çıktılar ve Refah Gösterge Kaynak Yaratıcı Çıktılar Yaratıcı Ürünler ve Hizmetler Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü Yaratıcı Ekonomi Raporu, 2005-2006 (UNCTAD, Creative Economy Report) Telif Hakları Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü Yaratıcı Ekonomi Raporu, 2003-2005 Ticaret Markaları Dünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2004- 2006 Yaratıcı Sanayilerin İhracat Gelirleri Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü Yaratıcı Ekonomi Raporu, 2003-2005 Sosyal Refaha Yarar Gini Endeksi İnsani Gelişme Endeksi, 1992-2007 (Human Development Index Report) Kişi başı GSYİHDünya Kalkınma Göstergeleri, Dünya Bankası, 2008 veya ulaşılabilen son yıl 68

69 Değerlendirme: Kullanılan 60 göstergenin 24’ü firma yöneticilerinin kişisel görüş ve izlenimlerine dayanan Yönetici Görüşleri Anketi’nden elde edilmektedir. Küresel Yenilik Endeksi’nin beşeri kapasite alt endeksi sıralamasında kullanılan göstergeler için kullanılan veriler güncellik ve nesnellik açısından sorunludur. Ülke sıralamaları, söz konusu çalışmada gösterge değerlerinin aritmetik ortalamaları alınarak yapılmaktadır. Küresel Yenilik Endeksi’nin yedi ana başlığından biri olan “ Yenilikçi Çıktılar ve Refah” başlığında kullanılan altı göstergeden üçü Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü Yaratıcı Ekonomi Raporu, (2003-2005)’ndan yararlanılarak kullanılmıştır. 69

70 Küresel Rekabetçilik Endeksi (Global Competitiveness Index-GCI) 70

71 GCI Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum-WEF) tarafından yayımlanan Küresel Rekabetçilik Raporu (Global Competitiveness Report) ekonomik büyümeyi belirleyen temel faktörleri ve ülkelerarası gelişmişlik farklılıklarının arkasındaki sebepleri anlamanın yanı sıra politikacılara ve iş adamlarına daha etkin ekonomi politikaları ve kurumsal reformlar tasarlama imkanı sağlamayı hedeflemektedir. 71

72 GCI 72

73 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 1. Kurumlar Mülkiyet Hakları (Property rights) Fikri Mülkiyet Koruması (Intellectual property protection) Kamu Fonlarının Aktarılması (Diversion of public funds) Politikacılara Yönelik Kamuoyu Güveni (Public trust of politicians) Düzenli Olmayan Ödemeler ve Rüşvet (Irregular payments and bribes) Yargı Bağımsızlığı (Judicial independence) Kamu Görevlilerinin Karar Alma Süreçlerinde Bazı Kesimlere İltimas Geçmeleri (Favoritism in decisions of government officials) Kamu Harcamalarının İsrafı (Wastefulness of government spending) Kamu Düzenlemelerinin Getirdiği Yük [Bürokrasi] (Burden of government regulation) Anlaşmazlıkları Çözmede Yasal Sistemin Etkinliği (Efficiency of legal framework in settling disputes) Karmaşık Düzenlemeleri Hayata Geçirmede Yasal Sistemin Etkinliği (Efficiency of legal framework in challenging regulations) Kamu Politikaları Oluşturma Süreçlerinde Şeffaflık (Transparency of government policymaking) Terörizmin İşletme Maliyeti (Business costs of terrorism) Suç ve Şiddetin İşletme Maliyeti (Business costs of crime and violence) Organize Suçlar (Organized crime) Polis Tarafından Sağlanan Güvenlik Hizmetlerinin Güvenilirliği (Reliability of police services) Firmaların Etik Davranışları (Ethical behavior of firms) Denetleme ve Raporlama Standartlarının Etki Derecesi (Strength of auditing and reporting standards) Kurumsal Yönetişimin Etkinliği (Efficacy of corporate boards) Azınlık Durumundaki Paydaşların Çıkarlarının Korunması (Protection of minority shareholders’ interests) Yatırımcıların Korunma Derecesi (Strength of investor protection) 73

74 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 74 2. Altyapı Genel Altyapı Kalitesi (Quality of overall infrastructure) Yolların Kalitesi (Quality of roads) Demiryolu Altyapısının Kalitesi (Quality of railroad infrastructure) Liman Altyapılarının Kalitesi (Quality of port infrastructure) Havayolu Taşımacılığı Altyapısının Kalitesi (Quality of air transport infrastructure) Uçaklarda mevcut yer sayısı (Available airline seat kilometers) Elektrik Arzı Kalitesi (Quality of electricity supply) Sabit Telefon Hatları (Fixed telephone lines) Cep Telefonu Abonelikleri (Mobile telephone subscriptions)

75 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 75 3. Makroekonomik Ortam Kamu Bütçe Dengesi (Government budget balance) Ulusal Tasarruf Oranı (National savings rate) Enflasyon (Inflation*) Faiz Oranı Farklılıkları (Interest rate spread) Kamu Borcu (Government debt) Ülke Kredi Notu (Country credit rating)

76 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 76 4. Sağlık ve İlköğretim Sıtmanın İşletme Etkisi (Business impact of malaria) Sıtma Vakası Görülme Oranı (Malaria incidence) Veremin İşletme Etkisi (Business impact of tuberculosis) Verem Vakası Görülme Oranı (Tuberculosis incidence) HIV/AIDS’in İşletme Etkisi (Business impact of HIV/AIDS) HIV’in Yaygınlığı (HIV prevalence) Bebek Ölüm Oranı (Infant mortality) Yaşam Beklentisi (Life expectancy) İlköğretimin Kalitesi (Quality of primary education) İlköğretime Kaydolma Oranı (Primary education enrollment rate)

77 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 77 5. Yükseköğretim ve Eğitim Ortaöğretime Kaydolma Oranı (Secondary education enrollment rate) Yükseköğretime Kaydolma Oranı (Tertiary education enrollment rate) Eğitim Siteminin Kalitesi (Quality of the educational system) Matematik ve Fen Bilimleri Eğitiminin Kalitesi (Quality of math and science education) Yöneticilik ve İşletme Okullarının Kalitesi (Quality of management schools) Okullardaki İnternet Erişimi (Internet access in schools) Araştırma ve Eğitim Hizmetlerinin Yerel Düzeyde Erişilebilirliği (Local availability of research and training services) Personel Eğitiminin Yaygınlığı (Extent of staff training)

78 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 78 6. Mal Piyasası Etkinliği Yerli Piyasadaki Rekabet Yoğunluğu (Intensity of local competition) [Firmaların] Piyasa Hakimiyet Düzeyi (Extent of market dominance) Tekelleşme Karşıtı Politikaların Etkinliği (Effectiveness of anti-monopoly policy) Vergilendirme Yaygınlığı ve Etkisi (Extent and effect of taxation) Toplam Vergi Oranı (Total tax rate*) Şirket Kurmak için Gerekli Prosedür Sayısı (Number of procedures required to start a business*) Şirket Kurmak için Gereken Süre (Time required to start a business) Tarım Politikası Maliyetleri (Agricultural policy costs) Ticaretin Önündeki Engellerin Yaygınlığı (Prevalence of trade barriers) Ticari Tarife Oranları (Trade tariffs) Yabancı Mülkiyetin Yaygınlığı (Prevalence of foreign ownership) Doğrudan Yabancı Yatırımları Düzenleyen Kuralların [İşletme] Etkisi (Business impact of rules on FDI) Gümrük Prosedürlerinin Getirdiği Yük (Burden of customs procedures) Tüketici Odaklılılık Düzeyi (Degree of customer orientation) Tüketicinin Bilgi ve Farkındalık Düzeyi [Buyer sophistication]

79 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 79 7. Emek Piyasası Etkinliği İşçi-İşveren İlişkilerinde İşbirliği (Cooperation in labor-employer relations) Ücret Belirlenmesinde Esneklik (Flexibility of wage determination) İstihdamın Katılığı (Rigidity of employment) İşe Alma ve İşten Çıkarma Uygulamaları (Hiring and firing practices) İşten Çıkarma Maliyetleri (Redundancy costs) Ücret ve Verimlilik (Pay and productivity) Profesyonel Yönetime Duyulan Güven (Reliance on professional management) Beyin Göçü (Brain drain) Kadınların İşgücüne Katılımı (Female participation in labor force)

80 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 80 8. Finansal Piyasanın Gelişmişliği Finansal Hizmetlerin Erişilebilirliği (Availability of financial services) Finansal Hizmetlerin Karşılanabilirliği (Affordability of financial services) Yerel Sermaye Piyasası aracılığıyla Finansman (Financing through local equity market) Banka Kredilerine Ulaşımın Kolaylığı (Ease of access to loans) Risk Sermayesinin Erişilebilirliği (Venture capital availability) Sermaye Akışındaki Kısıtlamalar (Restriction on capital flows) Bankaların Saygınlığı (Soundness of banks) Menkul Kıymetler Borsasının Düzenlenmesi (Regulation of securities exchanges) Yasal Haklar Endeksi (Legal rights index)

81 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 81 9. Teknolojik Hazırlık En Son Teknolojilerin Mevcudiyeti (Availability of latest Technologies) Firma Düzeyinde Teknoloji Özümseme Kapasitesi (Firm-level technology absorption) Doğrudan Yabancı Sermaye ve Teknoloji Transferi (FDI and technology transfer) İnternet Kullanıcıları (Internet users) Geniş Bant İnternet Kullanıcıları (Broadband Internet subscriptions) Internet Bant Genişliği (Internet bandwidth)

82 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 82 10. Piyasa Büyüklüğü İç Piyasa Büyüklüğü Endeksi (Domestic market size index) Dış Piyasa Büyüklüğü Endeksi (Foreign market size index)

83 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 83 11. İşletme Kapsamlılığı Yerel Tedarikçi Sayısı (Local supplier quantity) Yerel Tedarikçi Kalitesi (Local supplier quality) Kümelenme Faaliyetlerinde Gelişmişlik Durumu (State of cluster development) Rekabet Üstünlüğünün Niteliği (Nature of competitive advantage) Değer Zinciri Arzı (Value chain breadth) Uluslar arası Dağılımın Kontrolü (Control of international distribution) Üretim Süreci Kapsamlılığı (Production process sophistication) Piyasalaşmaya yönelik Faaliyetlerin Yaygınlığı (Extent of marketing) Yetki Verme ve Aktarma Konusunda İsteklilik (Willingness to delegate authority)

84 GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 84 12. Yenilik Yenilik Kapasitesi (Capacity for innovation) Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi (Quality of scientific research institutions) Firmaların Ar-Ge Harcamaları (Company spending on R&D) Ar-Ge Faaliyetlerinde Üniversite-Sanayi İşbirliği (University- industry collaboration in R&D) İleri Teknoloji Ürünlerine yönelik Kamu Tedariki (Gov’t procurement of advanced tech products) Bilim insanlarının ve Mühendislerin Mevcudiyeti (Availability of scientists and engineers) Milyon Kişi Başına Kullanım Patentleri (Utility patents per million population)