AMAÇ, İÇERİK VE AKADEMİK YAKLAŞIM UYGULAMA SÜRECİ BEKLENEN SONUÇLAR
PROJENİN AMACI Projenin amacı; okullardan başlayarak başta öğrencilerin daha sonra toplumsal olarak çatışma ve anlaşmazlıkları önlemek, çözmek ve daha önemlisi problem çözme yeteneğini geliştirmektir. Böylece toplumsal sosyalleşme, barış ve uzlaşma kültürünün benimsenmesi ve birlikte yaşamı sürdürme becerisi nin geliştirilmesi amacı oluşturur.
Projenin içeriğinde öğrencilere ve toplumsal hayata katkılarını anlatan bazı değerler şunlardır; Anlaşmazlık-Problem çözme Müzakereci Yaklaşım Farklılıklara Saygı Okul Yönetimi ile İşbirliği Birlikte Yaşama Kültürü Özdenetim ve Özyönetim Becerisi İletişim ve Eleştirel Düşünme Çözüme Adanmışlık Empati Geliştirme Olumlu Okul İklimi
Projenin uygulanmasına akademik yaklaşımlar şu cümlelerle ifade edilebilir; Okul bir sistem olarak ele alınmalıdır. Yöneticilerin desteği alınmalıdır. Okuldaki diğer tüm üyeler ( veliler-personel) projeye dahil edilmelidir. Uygulama zamana yayılmalı ve uzun vadeli planlanmalıdır. Gelişimin bir süreç olduğu kabul edilmelidir. Öğrencilerin sürecin en aktif ve değerli parçaları olduğu unutulmamalıdır. Arabuluculuk ve problem çözme eğitimleri aşamaları aksatılmamalıdır. Öğrencilerin arabuluculara gitmesi yönünde destek ve teşvik edilmesi sağlanmalıdır. Projenin faydaları vurgulanmalıdır.
Akran arabulucuğu projesi okullarda uygulanırken özetle aşamalar şu şekildedir; 1. Projeyi yürütecek “ eğitim komisyonu” kurulur. ( Rehberlik ve Psikolojik Danışman, Müdür yardımcısı ve Üç Branş Öğretmeninden oluşur.) 2. Okuldaki öğrencilerin tamamına proje hakkında genel bilgiler verilir. Süreç, hedef ve faydalar öğrencilere anlatılır. 3. Rozetler, broşürler, kitapçıklar, afişler bastırılmalı ve Arabuluculuk Odası oluşturulmalıdır.
4. Her sınıftan sınıfın 1 / 4 ü veya 1/ 3 ü kadar Arabulucular öğrencilerin seçimi ile Sosyometri kullanılarak seçilir.Sosyometri 5. Seçilen öğrenciler 24 kişilik gruplar halinde “Anlaşmazlık Çözümü ve Akran Arabuluculuğu Eğitim Programı”na alınır. 6. Eğitimleri başarı ile tamamlayan öğrencilere önceden hazırlanan rozetler veliler, sivil toplum örgütleri gibi paydaşların katılımı ile takılır ve arabuluculara yemin ettirilir.
7. Seçilen öğrencilere ve öğretmenlere Uygulama El Kitapçığı dağıtılır. 8. Görüşmelere okuldaki öğrenciler teşvik edilmelidir. 9. Görüşmeler gerek arabulucunun teklifi ile gerekse çatışma yaşayan tarafların isteği ile olabilir. Bu kapsamda çalışmalar yürütülür. 10. Görüşmeler yapılır ve görüşmeler Arabuluculuk Anlaşma Formlarına kaydedilir. Arabulucu öğrenciler tarafından dosyalanır. Rehberlik ve Psikolojik Danışman tarafından arşivlenir.
11. Sürecin sonunda en çok barış sağlayan ya da belirli sayıda başarı sağlayan Arabulucu Öğrencilere tüm öğrencilerin katılımı ile çeşitli ödüller verilmelidir. 12. Süreç değerlendirilir, aksaklıklar giderilir ve tekrarlanır.
Projenin uygulanması sırasında ve sonrasında okul kültürüne, toplumsal hayata dair beklenen-istenen faydaları şu şekilde sıralanabilir; o Arabulucu öğrencilerin Liderlik becerileri gelişir. o Arabulucu öğrencilerin sorumluluk duygusu, empati kurma, özyönetim ve özdenetim gibi kişilik gelişimleri olumlu etkilenir. o İletişim, konuşma ve eleştirel düşünme becerileri gelişir. o Arabulucuların arkadaşları arasında önemi ve etkisi artar. o Öğretmenler ve okul yönetimi çatışmaları çözmek için daha az zaman ve enerji harcar. Eğitime odaklanma artar, Tükenmişlikler azalır. o Güce dayalı otoriter, cezalandırıcı yaklaşımlar azalır, onarıcı yaklaşımlar önem kazanır. o Okuldaki tansiyon düşer, olumlu okul iklimi oluşur. o Okulda işbirliği ve birlikte hareket etme duygusu gelişir. o Öğretmenlerin öğretime, öğrencilerin öğrenmeye ayırdıkları zaman artar.