DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN ETKİLENDİĞİ ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR SİSTEM YAKLAŞIMI DURUMSALLIK YAKLAŞIMI TOPLAM KALİTE YAKLAŞIMI KÜRESELLEŞME ETKİLEŞİMCİLİK MODELİ Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS SİSTEM YAKLAŞIMI Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
SİSTEM YAKLAŞIMI Bu dönüşüm şekli bireyin tüm kişilik yapısını, kültürünü içermesi nedeniyle etkilidir. Firma, içinde bulunduğu sektörden, rakiplerden ve uluslar arası çevresinden etkilenir. Birey iç-dış çevresinden etkilendiği yaş, eğitim dönemlerinde farklı tepkiler geliştirir. Sistem yaklaşımında her türlü çevre (iç-dış, mikro, makro) insanın iç-dış çevreden etkilenmesi, gördüğü olayların kendisinde oluşturduğu farklılaşma şeklinde gerçekleşir. Yaş ve dönemler etkilidir. Dönem dönem farklılıklar görülmesi, karakteristik anlamına gelmez. Sistem yaklaşımında her şey tek bir nedene bağlanamaz.
2. DURUMSALLIK YAKLAŞIMI Her örgüte uygun genel evrensel modeller yoktur. Her örgüt kendi koşullarında bir örnek olaydır. Yönetici davranışını etkileyen temel bir model yoktur. Esnek olabilmeli, değişiklik yapabilmeli ve inisiyatif kullanabilmelidir. Her zaman için “en iyi” diye bir şey yoktur. “En iyi” durumdan duruma değişir. Yani her durumda farklı iyiler oluşabilir. Yönetim biçimi durumsallık yaklaşımından etkilenen bir olgudur. En iyi neye göre belirlenir? İçinde bulunulan şartlara ve ortama göre en iyi kavramı oluşur. Bireylere göre belirlenemez. En iyi durumlara göre oluşur. Durumlar iyi analiz edilmelidir. Doğrusal ilişkiler kurmak zordur. Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
3. TOPLAM KALİTE YAKLAŞIMI Toplam Kalite anlayışı, en kaliteliyi, en kısa sürede, minimum maliyetle ve sıfır hata ile üretmeyi amaçlar. Müşteri tatmini, örgütsel sistem ve çevresel unsurlar ile ilgili ilişkilerin kalitesini geliştirmeyi hedefler. Buradaki müşteri anlayışı hem iç hem de dış müşteriyi kapsamaktadır. Rol ve Davranışların önemli olduğu konular: Mal- Hizmet kalitesinin artması, teslim süresine uymak, yeni mal veya hizmet sunmak, AR-GE, maliyetlerde azalma, rekabet avantajı için rol, görev ve davranışlar geliştirmek, teknolojileri yenilemek Reengineering: üretim işlem süreci ile ilgili rol ve davranış oluşturmak Delayering: örgütsel kademe azaltma, örgütsel küçülme Benchmarking: Örgütü diğer örgütlerle sürekli kıyaslayıp iyi yönleri almak Çalışanların memnuniyeti ve tedarikçilerle sürekli sıkı ilişkiler kurmak kalite için gereklidir. İç-dış müşteri tatmini nasıl sağlanıyor? Tatmin unsuruyla davranışların olumlu yönde etkilenmesidir. Davranışsal olarak, bize sunulan ya da bizim sunduğumuz hizmetin tamamen bizi tatmin edecek hale getirilmesinin istenmesidir. Doktorun hastaya, hastalığı hakkında açıklayıcı bilgi vermesi gibi. Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS D. KÜRESELLEŞME Farklı kültürlerden insanları bir araya getirir, sınırlar kalkar. Örgüt evlilikleri, birleşmeler sonucunda kültür şokları, kültür çatışmaları ortaya çıkar. Motivasyon ve başarıda azalma görülebilir. Küreselleşmede amaç, tarafları ortak paydada buluşturmaktır. Karşıt veya destek görüşte olma davranışı oluşur. Küreselleşme karşıtı olanlar, bilginin tek elden yayılmasına karşıdır (Emperyalizmin artması vb) Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
E. ETKİLEŞİMCİLİK MODELİ Yeni yeni belirmeye, kullanılmaya başlanmıştır. Bu modele göre bireyin davranışı, bireyin karakteristikleri ile durumu arasındaki sürekli ve değişik etkileşimler sonucu ortaya çıkar. Bireyin nasıl seçilip, nasıl açıklanıp, çeşitli durumlarda nasıl davranacağı ile ilgilenir. Birey ve durum çeşitli biçimlerde etkileşerek, bireyin davranışlarını belirler. Bu modelin Durumsallık Yaklaşımından ortaya çıktığı söylenebilir. Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
ETKİLEŞİMCİLİK MODELİ Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS
Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS TEŞEKKÜRLER… Prof. Dr. Rana ÖZEN KUTANİS