KUZEYDOĞU ASYA’DA GÜVENLİK Yrd. Doç. Dr. Emine Akçadağ Alagöz
Soğuk Savaş sonrası değişimler: Çin’in ekonomik ve askeri yükselişi Güney Kore’nin ekonomik ve askeri anlamda güçlenmesi Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetleri Japonya’nın askeri normalizasyon adımları Tayvan’ın caydırıcılık çabaları ABD’nin bölgede artan askeri varlığı
Bölgesel güvenlik kompleksi Ortak tehdit algısı Karşılıklı bağımlılık İşbirliği
Çin’in Yükselişi Ekonomik güç Ekonomik güç ile paralel askeri güç “Barış içinde bir arada yaşama” ilkesine dayanan barışçıl bir dış politika iddiası Deniz gücüne özel önem: Doğu ve Çin Denizi’ndeki ada ve sınır anlaşmazlıkları, Tayvan sorunu, ABD’nin bölgede konuşlu 7. filosu, Çin ekonomisi için denizyoluyla gerçekleştirilen ticaret ve enerji nakliyatı
Doğu Çin Denizi’nde Japonya ile Senkaku/Diaoyu adası, Güney Kore ile Sokotra kayalıkları sorunu, Güney Çin Denizi’nde Filipinler, Malezya ve Vietnam ile yaşanan kıta sahanlığı sınırlandırma anlaşmazlıkları ve Tayvan meselesi
Çin’in İnci Dizisi (String of pearls) Stratejisi
Çin’in Doğu Çin Denizi üzerindeki Hava Savunma ve Tanımlama Bölgesi
Güney Çin Denizi’nde Anlaşmazlıklar
Çin’in Yeni İpek Yolu projesi: Bir Kuşak Bir Yol
ABD’nin Asya’ya Dönüşü Bölge ülkeleriyle güvenlik/savunma anlaşmaları
Asya’ya dönüş (pivot to Asia) stratejisi: Çin ile iyi ilişkiler geliştirirken (bölge güvenliği ve ekonomik açıdan kaçınılmaz) bölgedeki lider konumun korunması ve Çin’in yükselişine karşı bölge ülkelerinin desteğinin sağlanması
«Müşterek Operasyonel Erişim» adlı savunma doktrini ve «Hava-Deniz savaşı» askeri strateji
ABD öncülüğündeki Trans-Pasifik Ortaklığı (Trans-Pacific Partnership/TPP) ve Çin öncülüğündeki Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (Regional Comprehensive Economic Partnership/RCEP)
Çin-ABD rekabetinde Tayvan 1954 ABD-Tayvan Savunma Antlaşması 2001 sonrası «Tek Çin» prensibi ABD’nin silah satışının devamı Tayvan için temel tehdit Çin’e bağlanma Üç alanda askeri güç geliştirme: deniz, hava ve füze savunma Karşılıklı ekonomik bağımlılık
Askeri Normalizasyon Yolundaki Japonya Pasifist anayasa ABD güvenlik şemsiyesi Kore Savaşı sonrası Öz Savunma Kuvvetleri’nin kurulması 1990’lı yıllarda BM önderliğindeki askeri operasyonlara katılım 11 Eylül sonrası “Anti-Terörizm Özel Önlemler Yasası ile uluslararası koalisyonlara katılım
Abe Etkisi: 2013’te savunma bütçesinin artırılması 2013 Ulusal Güvenlik Konseyi 2013’te 1997 yılından beri yenilenmeyen ABD-Japonya Savunma İşbirliği İlkeleri belgesinin yenilenmesi 2014 silah ihracatı kısıtlamalarının hafifletilmesi Nihai amaç anayasal değişim mi?
Japonya için temel tehditler: Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetlerini, Çin'in savunma politikası ve askeri kuvvetleri gelişme çalışmalarının şeffaf olmamasını, Tayvan ve Güney Çin Denizi sorunlarını, Rusya’nın ordusunu modernize ederek bölgedeki etkinliğini artırması Güney Kore ile yaşanan Dokdo/Takeşima adaları, Çin ile yaşanan Senkaku/Diaoyu adaları, Rusya ile yaşanan Kuril adaları sorunu, Doğu Çin Denizi’ndeki egemenlik meselesi, tek Çin prensibini savunmakla birlikte Tayvan’a verilen dolaylı destek
Kuzey Kore Tehdidi Kore Savaşı sonrası yarımadada kalıcı bölünme 1980’lerden beri devam eden nükleer program 2006-2009-2013-2016 nükleer denemeler 2006-2009-2012-2015-2016 füze denemeleri
Kuzey Sınır Hattı sorunu Güney Kore’nin Güvenlik Algısı Temel tehdit Kuzey Kore: 2010’da Güney Kore'ye ait Cheonan savaş gemisinin batırması / 2010’da Kuzey Sınır Hattı’nda bulunan Yeonpyeong adasını bombalaması Kuzey Sınır Hattı sorunu
Kuzey tehdidine karşı füze savunma sistemi: Amerikan THAAD (Yüksek İrtifa Terminal Alan Savunması) ?
Japonya ile yaşanan Dokdo/Takeşima adaları anlaşmazlığı, Çin ile yaşanan Sokotra kayalıkları anlaşmazlığı, Doğu Çin Denizi’nde artan Çin nüfuzu ve Japonya’nın askeri normalizasyon çalışmaları diğer tehditler Silahlı kuvvetlerin modernizasyonu, yeni askeri üsler (Jeju ve Ulleung adaları), açık deniz donanması çabası
I believe that the existing power structures in Europe and Northeast Asia are not sustainable through 2020. (John Mearsheimer)