PARALARIMIZ
PARA NEDİR ? Karşılığında mal ya da hizmet aldığımız bunların ekonomik değerlerini takas etmeye yarayan üzerinde rakamsal değerler taşıyan kağıt ve madeni ödeme aracıdır.
PARANIN 3 TEMEL ÖZELLİĞİ 1 - DEĞİŞİM ARACIDIR. 2 - HESAP BİRİMİDİR. 3 - BİRİKTİRME ARACIDIR.
ÜLKEMİZİM PARA BİRİMİ TÜRK LİRASI ‘ DIR TÜRK LİRASI , KISACA TL HARFLERİ İLE GÖSTERİLİR SİMGESİ İSE ASAĞIDAKİ GİBİDİR.
KAĞIT PARALARA BANKNOT DENİR. TÜRK LİRASI BANKNOTLAR TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINA BAĞLI BANKNOT MATBAASINDA BASILIR.
PARANIN GÜVENLİK ÖZELLİKLERİ 1 -Kabartma Baskı: Banknotun ön yüzünde farklı yerlerde bulunur ve dokunulduğunda hissedilir. 2-Gizli Görüntü: Banknota yatay konumda ve göz hizasında bakıldığında, Atatürk portresinin sağ alt köşesindeki yedigen şeklin içinde kupür değeri görülür.
3 -Holografik Şerit Folyo: Banknot tasarımıyla uyumlu çeşitli motiflerden oluşur. Banknota farklı açılardan bakıldığında bu motifler renkli ve parlak yansımalar verir. Dikdörtgen şekil içindeki “TL” harfleri kupür değerine dönüşür. 4 -Renk Değiştiren Şerit: Banknota farklı açılardan bakıldığında altın sarısına dönüşür. Üzerinde kupür değeri ve “TL” harfleri bulunur
5 -Emniyet Şeridi: Kağıda gömülü olarak yer alır 5 -Emniyet Şeridi: Kağıda gömülü olarak yer alır. Üzerinde kupür değeri ile "TL" harfleri bulunur. Banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzden de kesintisiz bir hat şeklinde görülür. 6- Filigran: Banknotların ön yüzünde bulunan Atatürk portresinin küçüğü ile kupür değerini gösteren sayıdan oluşur. Banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzden de görülür.
7 -Bütünleşik Görüntü: Banknot ışığa tutulduğunda sol üst kenarda yer alan şekiller arka yüzdeki şekillerle birleşerek kupür değerini oluşturur. 8 -Mikro Yazı: Banknotların ön yüzünde ay-yıldız motifinin içindeki kupür değeri ve "TL" harfleri ile holografik şerit folyo üzerindeki dikdörtgen şeklin alt ve üst kenarındaki “TCMB” ibaresi mikro yazılıdır.
9- UV Işık Altında Görülebilen Özellikler: • Banknot kağıdında bulunan ve normalde görülmeyen kılcal lifler UV ışık altında mavi ve kırmızı renkte parlama verir. • Atatürk portresi üzerinde kupür değeri ve “TL” harfleri belirerek kırmızı renkte parlama verir. • Emniyet şeridinde 5 - 10 TL için mavi, 20 - 50 TL için kırmızı, 100 – 200 TL için sarı renkte parlama görülür. • “Kırmızı” seri ve sıra numarasında “canlı ve parlak kırmızı”, “siyah” seri ve sıra numarasında “sarımsı yeşil” parlama görülür. • Banknot kağıdı UV ışık altında parlama yapmaz.
10- Mini Yazı: Banknotların ön ve arka yüzünde mini yazılar bulunmaktadır. 11 -Görme Engellilere Yönelik Özellik: Banknotların ön yüzünde, filigranın sol üst kenarında, her kupürde o kupürün değerini gösterecek şekilde farklı olmak koşuluyla, dokunulduğunda hissedilen kabartma baskı “nokta”lar bulunmaktadır. Bu noktalar görme engellilere yönelik Braille alfabesinden yararlanılarak oluşturulmuştur.
11- Banknotlar Arasında Boyut Farkı: Farklı değerdeki 6 banknot, 6 farklı boyuttadır. Uzun kenarlarında 6 mm, kısa kenarlarında ise ikili grup olarak 4 mm fark bulunmaktadır. 12 -Renklendirilmiş Banknot Kağıdı: Banknotlarda beyaz kağıt değil, kupürün hakim renginin çok açık tonu bir renkte kağıt kullanılmıştır. Bu güvenlik önlemleri bizim parayı sahte paralardan ayırt etmemizi sağlar . Kağıt paranın kağıtttan değil,özel bir pamuk ve keten , özel kimyasalların karışımıyla elde edildiğini biliyormusunuz? Her paranın kendisine has bir dokusu vardır..
KAĞIT PARALARIMIZ BANKNOTLAR 5 TÜRK LİRASI ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK RESMİ VAR.RENGİ AÇIK MORDUR. ARKA YÜZÜNDE BİLİM ADAMI AYDIN SAYLI’NIN RESMİ VARDIR. AYRICA GÜNEŞ SİSTEMİ, ATOMUN YAPISI, DNA VE MAĞARA RESİMLERİ VARDIR.
10 TÜRK LİRASI ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK RESMİ VARDIR. ANA RENGİ KIRMIZIDIR. ARKA YÜZÜNDE ÜNLÜ MATEMATİKÇİ CAHİT ARF’IN RESMİ VARDIR. ABAKÜS , SAYILAR ARİTMATİK DİZİLER RAKAMLAR MATEMATİKLE İLGİLİ MOTİFLER VARDIR.
20 TÜRK LİRASI ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK RESMİ OLUP RENGİ YEŞİLDİR. ARKA YÜZÜNDE MİMAR KEMALEDDİN’İN BİR RESMİ VARDIR .GAZİ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜK BİNASININ ÇİZGİSEL ÇALIŞMASI İLE KEMER,KÜP,KÜRE, SİLİNDİR,DAİRESEL MOTİFLER VARDIR.
50 TÜRK LİRASI ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK RESMİ OLUP RENGİ TURUNCU’DUR. ARKA YÜZÜNDE DE TÜRK EDEBİYATININ İLK KADIN ROMANCILARDAN OLAN FATMA ALİYE TOPUZ’UN RESMİ VARDIR.HOKKA,TÜY,KALEM,KAĞIT,KİTAP VE ÇİÇEK MOTİFLERİ VARDIR.
100 TÜRK LİRASI ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK RESMİ VARDIR. ARKA YÜZÜNDE KLASİK TÜRK MÜZİĞİNİN KURUCUSU ITRI ADIYLA BUHARİZADE MUSTAFA EFENDİ’NİN BİR POTRESİ VARDIR.MEVLEVİ KİŞİLİĞE UYAN NEY ÜFLEYEN DERVİŞ FİGURİ NOTALAR,KUDUM,UD RESİMLERİ VARDIR.
200 TÜRK LİRASI ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK RESMİ OLUP RENGİ MORDUR. ARKA YÜZÜNDE ANADOLU ŞAİRİ YUNUS EMRE’NİN RESMİ VARDIR. ŞİİRLERİNDE YER ALAN GÜL MOTİFİ BARIŞI VE KARDEŞLİĞİ SİMGELEYEN GÜVERCİN MOTİFİ VARDIR.
MADENİ PARALARIMIZ MADENİ PARALARIMIZ T.C BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜŞTEŞARLIĞINA BAĞLI OLARAK FAALİYET GÖSTEREN DARPHANE VE DAMGA MATBAASINDA BASILIYOR. KAĞIT PARALARA GÖRE DEĞERİ KÜÇÜK OLAN VE METALDEN YAPILAN PARALARA MADENİ PARA DENİR. KURUŞ LİRADAN KÜÇÜKTÜR VE Kr HARFLERİ İLE GÖSTERİLİR.
MADENİ PARALARIMIZI TANIYALIM 1 KURUŞ ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK POTRESİ ARKA YÜZÜNDE KARDELEN ÇİÇEĞİ
5 KURUŞ ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK POTRESİ ARKA YÜZÜNDE HAYAT AĞACI
10 KURUŞ ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK POTRESİ ARKA YÜZÜNDE RUMİ MOTİF
25 KURUŞ ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK POTRESİ ARKA YÜZÜNDE KUFİ YAZI İLE GEÇME DESEN
50 KURUŞ ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK POTRESİ ARKA YÜZÜNDE BOĞAZİÇİ KÖPRÜSÜ MOTİFİ
1 TL ÖN YÜZÜNDE ATATÜRK POTRESİ ARKA YÜZÜNDE HALKA İÇİNE YERLEŞTİRİLMİŞ BİTKİ FORMLU BORDUR İLE ORTA DAİRE İÇİNDE RUMİ MOTİF VARDIR.
PARA İLE İLGİLİ ATA SÖZLERİMİZ Para parayı çeker. Parayı veren düdüğü çalar. Ak akçe kara gün içindir. Damlaya damlaya göl olur. Sakla samanı gelir zamanı. Ayağını yorganına göre uzat. PARA İLE İLGİLİ GÜZEL SÖZ Para ve insan arasındaki karşılıklı ilişki şöyledir: İnsan paranın sahtesini yapar,para da insanın BENJAMİN FRANKLIN