DOĞRULUK İSTİKAMET ÜZERE OLMAK eminyavuzyigit@hotmail.com UZMAN İMAM HATİP FACE GRUP: VAAZ DOSYALARI DOLAPDERE SAN. SİT. CAMİİ BAŞAKŞEHİR/İSTANBUL

قَالَ اللّٰهُ هٰذَا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقٖينَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرٖى مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِدٖينَ فٖيهَا اَبَدًا رَضِىَ اللّٰهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظٖيمُ «Allah, şöyle diyecek: "Bugün, doğrulara, doğruluklarının yarar sağlayacağı gündür." Onlara içinden ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları cennetler vardır. Allah, onlardan razı olmuş, onlar da Allah'tan razı olmuşlardır. İşte bu büyük başarıdır.» (Maide suresi 119)

DOĞRULUK NEDİR ? İnsanın; inancında, özünde, sözünde, niyetinde, sözleşmelerinde, ticaretinde kısaca bütün fiil ve davranışlarında doğru, dürüst, hakkı gözetir, âdil, ihlaslı ve samîmi olma hâlidir. Hile, yalan, bâtıl, iki yüzlülük, riya ve sahtekârlığın zıddıdır. Doğruluk kavramı, Kur'ân ve Sünnette sıdk, ihlas, istikâmet ve hak kavramları ile ifade edilmiştir

KURAN-I KERİMDE DOĞRULUK KURAN-I KERİM DOĞRU BİR KİTAPTIR. وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهٖ وَهُوَ السَّمٖيعُ الْعَلٖيمُ «Rabbinin kelimesi (Kur'an) doğruluk ve adalet bakımından tamdır. Onun kelimelerini değiştirebilecek yoktur. O, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.» (Enam suresi 115)

اَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا اَنْ اَوْحَيْنَا اِلٰى رَجُلٍ مِنْهُمْ اَنْ اَنْذِرِ النَّاسَ وَبَشِّرِ الَّذٖينَ اٰمَنُوا اَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ قَالَ الْكَافِرُونَ اِنَّ هٰذَا لَسَاحِرٌ مُبٖينٌ «İçlerinden bir adama insanları uyar ve iman edenlere, Rableri katında kendileri için bir doğruluk makamı bulunduğunu müjdele diye vahyetmemiz, insanlar için şaşılacak bir şey mi oldu ki o kâfirler, "Bu elbette apaçık bir sihirbazdır" dediler?» (Yunus suresi 2)

HER HALİMİZDE, DOĞRULUK ÜZERİNE DUADA OLMAKTIR وَقُلْ رَبِّ اَدْخِلْنٖى مُدْخَلَ صِدْقٍ وَاَخْرِجْنٖى مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لٖى مِنْ لَدُنْكَ سُلْطَانًا نَصٖيرًا «De ki: "Rabbim! (Gireceğim yere) doğruluk ve esenlik içinde girmemi sağla. (Çıkacağım yerden de) beni doğruluk ve esenlik içinde çıkar. Katından bana yardımcı bir kuvvet ver.» (İsra suresi 80)

وَاجْعَلْ لٖى لِسَانَ صِدْقٍ فِى الْاٰخِرٖينَ «Sonra gelecekler arasında beni doğrulukla anılanlardan kıl.» (Şuara suresi 84)

DOĞRULUK GÜZELLİKLE ANILMAKTIR وَوَهَبْنَا لَهُمْ مِنْ رَحْمَتِنَا وَجَعَلْنَا لَهُمْ لِسَانَ صِدْقٍ عَلِيًّا «Onlara rahmetimizden bağışta bulunduk. Onlar için yüce bir doğruluk dili var ettik (güzel bir söz ile anılmalarını temin ettik).» (Meryem suresi 50)

لِيَسْپَلَ الصَّادِقٖينَ عَنْ صِدْقِهِمْ وَاَعَدَّ لِلْكَافِرٖينَ عَذَابًا اَلٖيمًا «(Allah, bunu) doğru kimseleri doğruluklarından hesaba çekmek için (yapmıştır.) Kâfirlere de elem dolu bir azap hazırlamıştır.» (Ahzab suresi 8)

DOĞRULUK ALLAH KATINDA MÜKAFATLANMAKTIR لِيَجْزِىَ اللّٰهُ الصَّادِقٖينَ بِصِدْقِهِمْ وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقٖينَ اِنْ شَاءَ اَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ غَفُورًا رَحٖيمًا «Bunun böyle olması Allah'ın, doğruları, doğrulukları sebebiyle mükâfatlandırması, dilerse münafıklara azap etmesi yahut onların tövbesini kabul etmesi içindir. Şüphesiz Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.» (Ahzab suresi 24)

HZ MUHAMMED SAV EFENDİMİZE ALLAH DOSDOĞRU OLMASINI EMREDİYOR قال اللَّه تعالى : { فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ } «Emrolunduğun gibi dosdoğru ol.»

EFENDİMİZİN İKAZI DOSDOĞRU OLMAKTIR وَعَنْ أبي عمرو ، وقيل أبي عمْرة سُفْيانَ بنِ عبد اللَّه رضي اللَّه عنه قال: قُلْتُ : يا رسول اللَّهِ قُلْ لِي في الإِسلامِ قَولاً لا أَسْأَلُ عنْه أَحداً غيْركَ . قال: « قُلْ : آمَنْت باللَّهِ: ثُمَّ اسْتَقِمْ » رواه مسلم . . Ebû Amr (veya Ebû Amre) Süfyân İbni Abdullah radıyallahu anh şöyle dedi: - Yâ Resûlallah! Bana İslâmı öylesine tanıt ki, onu bir daha senden başkasına sormaya ihtiyaç hissetmeyeyim, dedim. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem: - “Allah’a inandım de, sonra da dosdoğru ol!” buyurdu. (Müslim, İmân 62)

EFENDİMİZİN SIZLANIŞI ÜMMETE ÖRNEKTİR - وعنْ أبي هُريْرة رضي اللَّه عنه : قال قال رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « قَارِبُوا وسدِّدُوا ، واعْلَمُوا أَنَّه لَنْ ينْجُوا أحدٌ منْكُمْ بعملهِ » قَالوا : ولا أنْت يَا رسُولَ اللَّه؟ قال : « ولا أَنَا إلا أنْ يتَغَمَّدني اللَّه برَحْمةٍ منْه وَفضْلٍ » رواه مسلم . و « الْمُقارَبةُ » : الْقَصْدُ الَّذي لا غلُوَّ فيه ولا تقْصيرَ . و « السَّدادُ » : الاسْتقَامةُ وَالإِصابةُ ، و « يتَغَمَّدني » يُلْبسُني ويَسْتُرني . قالَ الْعُلَمَاءُ : معنَى الاستقَامَةِ : لُزومُ طَاعِة اللَّهِ تَعالى ، قالُوا : وَهِي مِنْ جوامِعِ الْكلِم، وهِيَ نظام الأمُورِ ، وباللَّه التَّوفيق Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “(İşlerinizde) orta yolu tutunuz, dosdoğru olunuz. Biliniz ki, hiç biriniz ameli sâyesinde kurtuluşa eremez.” Dediler ki: - Sen de mi kurtulamazsın, ey Allah’ın elçisi? “(Evet) ben de kurtulamam. Şu kadar var ki Allah rahmet ve keremi ile beni bağışlamış olursa, o başka! ( Müslim, Münâfikîn 76)

İNSANIN DOĞRULUĞU DİLİNDEDİR «Kalbi dürüst olmadıkça kulun imanı doğru olmaz. Dili doğru olmadıkça da kalbi doğru olmaz.» (Ahmed b. Hanbel, III, 198)

DOĞRULUK İNSANI ALLAH KATINA GÖTÜRÜR Hz Muhammed SAV efendimiz şöyle buyuruyor: «Doğruluktan ayrılmayınız; çünkü doğruluk iyiliğe, iyilik de cennete götürür. Gerçekten insan doğrulukla hareket etmeye devam ederse Allah katında en doğru kimse olarak yazılır. Yalandan sakınınız; çünkü yalan kötülüğe, kötülük ise cehenneme götürür. Gerçekten insan yalan söylemeye devam ederse Allah katında çok yalancı yazılır.» (Müslim, İman, 62)

DOĞRULUĞUN ZIDDI YALAN BEYİNSİZLİKTİR وَاَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفٖيهُنَا عَلَى اللّٰهِ شَطَطًا «Demek bizim beyinsiz olanımız, Allah hakkında doğruluktan uzak sözler söylüyormuş.» (Cin suresi 4)

اِنَّ الَّذٖينَ يُلْحِدُونَ فٖى اٰيَاتِنَا لَا يَخْفَوْنَ عَلَيْنَا اَفَمَنْ يُلْقٰى فِى النَّارِ خَيْرٌ اَمْ مَنْ يَاْتٖى اٰمِنًا يَوْمَ الْقِيٰمَةِ اِعْمَلُوا مَا شِئْتُمْ اِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصٖيرٌ «Âyetlerimiz konusunda (yalanlama amacıyla) doğruluktan sapanlar bize gizli kalmaz. O hâlde kıyamet gününde ateşe atılan mı, yoksa güven içinde gelen kimse mi daha iyidir? Dilediğinizi yapın. Şüphesiz O, yaptıklarınızı hakkıyla görmektedir.» (Fussilet suresi 40)

DOĞRULUĞUN ZIDDI YALANDIR VE EFENDİMİZ SAV ŞİDDETLE YALANDAN KAÇINMAYI İKAZ EDİYOR Hz. Ayşe Peygamberimizin yalan konusundaki hassasiyetini şöyle anlatır: "Allah Resulü’nün (SAV) hiç hoşlanmadığı ve çok kızdığı huy, yalan söylemektir. Bir kimse Allah Resulünün (SAV) yanında yalan söylerse o kişinin hemen tövbe edip o günahından temizlenmesini isterdi.» (Nesai, Sehiv, 61) Sahabilerden Berke (ra) “Allah Resulü (s.a.) ile oturuyorduk. ‘Büyük günahların en büyüğünü size haber vereyim mi?’ buyurdu. Biz de ‘Evet, haber ver ey Allah’ın Peygamberi!’ dedik. Bunun üzerine Allah ‘a ortak koşmak, anaya-babaya isyan ve eziyet etmektir.’ buyurdu. Sonra, dayandığı yerden doğrulup oturdu ve ‘İyi dinleyin! Bir de yalan söz ve yalancı şahitliktir. Dikkat edin, bir de yalan söz ve yalancı şahitliktir!’ buyurdu. Bu sözü durmadan tekrar ediyordu. Öyle ki ben, kendi kendime, “Allah’ın Peygamberi herhâlde susmayacak.’ dedim.» (Buhari, Edeb, 6)

EFENDİMİZ SAV DOĞRULUĞUN ZIDDI ALDATMAKLA İLGİLİ : «BİZİ ALDATAN BİZDEN DEĞİLDİR» Hz. Peygamber bir gün, yiyecek maddesi satan birinin yanına uğradı.. Elini tahıl çuvallarından birine daldırdı. Çuvalın üst kısmı kuru, alt kısmı ise yaş olduğundan Hz. Peygamberin SAV parmakları ıslandı. Hz. Peygamber SAV satıcıya, “Bu nedir?” diye sordu. Satıcı, tahılın yağmurdan ıslandığını söyledi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (SAV) satıcıyı, “Islak kısmı, insanların görebilmesi için yiyeceğin üzerine neden koymadın? Bizi aldatan bizden değildir!” buyurarak uyardı.» (Müslim, İman, 164)

DOĞRULUĞUN İNSANA KAZANDIRDIKLARI: 1)DOĞRULUK İNSANA İSTİKAMET KAZANDIRIR. 2)DOĞRULUK İNSANI ALLAH’A YAKLAŞTIRIR. 3)DOĞRULUK ALLAH KATINDA BAĞIŞLANMAYA SEBEP OLUR. 4)DOĞRULUK İNSANA DÜNYA VE AHİRET MUTLULUĞU KAZANDIRIR. 5)DOĞRULUK İNSANA HİDAYETE ERMESİNE VE HAK YOLU BULMASINA VESİLE OLUR. 6)DOĞRULUK İNSANI ALLAH’IN VE RESULÜNÜN SEVGİSİNE MAZHAR KILAR. 7)DOĞRULUK İNSANA CENNET KAPILARINI AÇAR VE ÇEHENNEM KAPILARINI KAPATIR.

8)DOĞRULUK İNASANA KENDİSİ OLMA BİLİNCİ KAZANDIRIR 8)DOĞRULUK İNASANA KENDİSİ OLMA BİLİNCİ KAZANDIRIR. 9)DOĞRULUK İNSANA İNSANLAR ARASINDA DEĞER KAZANDIRIR. 10)DOĞRULUK İNSANA VİCDANI RAHATLIK VE AHİRET HESABINDA İSE MUTLULUK KAZANDIRIR. 11)DOĞRULUK İNSANA ALLAH KATINDA DAİMA MÜKAFAT KAZANDIRIR 12)DOĞRULUK İNSANI ALLAH’IN CEMALİNE ULAŞTIRIR.

DUAMIZ "Allah’ım! Her türlü hayırlı işlerimde senden kararlılık ve dayanma gücü vermeni istiyorum. Ve senden verdiğin nimetlerine şükretme ve sana güzel ibadet etme gücü vermeni isterim. Ve senden dürüst bir kalp ve doğruları söyleyen bir dil isterim. Senden hayır bildiğin şeyleri isterim, bildiğin şerlerden sana sığınırım, bildiğin hatalarımdan dolayı senden af dilerim.» (Buhari, Edebü’l-Müfred, 140) (Not:Bu vaaz Diyanet Kuran Meali,diyanet D.K.Sözlüğü ve Riyazussalihinden faydalınarak hazırlanmıştır.)