AB’NİN DOĞUŞU VE TARİHİ

Avrupa Birliği’nin oluşum süreci; Marshall yardımı adı altında Avrupa’ya akan ABD sermayesinin kendilerini giderek ABD’ye bağımlı kılacağını gören Batı Avrupa ülkelerinin, Avrupa menşeili yeni bir sermaye piyasası oluşturmak istemeleriyle başlamıştır. Kurucu ülkelerin bir araya gelmesiyle Avrupa Ortak Pazarı oluşturulması planlanmıştır. Avrupa Topluluğu’nun kuruluşundaki temel “ekonomik” neden budur. Diğer bir neden Avrupa’da bir daha savaşların ortaya çıkmasını engellemektir.

KURUCU ÜLKELER Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun kuruluşu; 6 kurucu üye: Belçika, Fransa, Hollanda, Lüksemburg , Batı Almanya, İtalya

Avrupa Toplulukları Avrupa Topluluklarının kuruluş süreci 9 Mayıs 1950’de başlamıştır. Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg’dan oluşan altılar, 18 Nisan 1951 tarihli Paris Antlaşması ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nu (AKÇT) kurmuştur.

AKÇT’nin başarısı ve yukarda belirtilen yaklaşımlardan hareketle kömür ve çelik gibi sınırlı endüstrilerden ekonominin tüm sektörlerini kapsayacak bir entegrasyon aşamasına geçilmesine karar verilmiş ve 25 Mart 1957 yılında yine altılar tarafından Roma Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma ile hem Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), hem de Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu(EURATOM) kurulmuştur.

Mal akımlarının yanı sıra faktör akımlarının da serbestleştirilmesi öngörüldüğünden Avrupa Ortak Pazarı deyimi de sık sık kullanılmıştır. Bahsedilen üç topluluk 1 Temmuz 1967 tarihinden itibaren birleşerek Avrupa Topluluğu şeklinde faaliyetlerine devam etmiştir. Başlangıçta Avrupa’da oluşturulmaya çalışılan bu yeni yapılanmanın temelinde gümrük birliği vardır. (ekonomik işbirliği) https://ab.ibb.gov.tr/avrupa-birligi/abnin-tarihcesi/

AB’nin Amaçları a)Barışın korunması:Bilindiği gibi Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu Fransız- Alman uzlaşmasını, Avrupa’da oluşturulacak yeni bir düzenin temel taşı kabul etmiştir. Bunun nedeni, Avrupa’da savaş olasılığını ortadan kaldırmaktı.Avrupa Birliğinin kurulmasıyla bu, bir düşünce olmaktan çıkıp gerçeğe dönüşmüştür.

b)Ekonomik amaçlar:Üç topluluk antlaşması ile gerçekleştirilmeye çalışılan Avrupa Birliği düşüncesinin arkasında yatan ekonomik amaçları, daha yüksek yaşam standartları, tam çalışma, ekonomik büyüme, istikrarın artması,topluluk içinde ekonomik etkinliklerin uyumlu olarak gelişmesi şeklinde sıralamak mümkündür. Ayrıca AB,üye ülkelerin ulusal piyasalarını mal, insan ve sermaye faktörlerinin aynen bir iç piyasadaki gibi serbestçe dolaşabildiği geniş bir ortak pazar durumuna dönüştürmeyi amaçlamıştır.

c)Siyasi amaçlar:Anlaşmalarda yer alan ilkeler ve önlemler,bir ortak pazarın kurulması ve işleyişi ile ilgili olmakla birlikte ekonomik birleşme, başlı başına bir amaç olmayıp siyasal birleşmenin ancak yarı yolu olarak düşünülmüştür. Nitekim siyasal birleşme sürecinin ekonomik birleşmeden geçtiği tarihten bazı örneklerle de destek bulmaktadır.

Avrupa Birliği Gelişimi Birinci Genişleme (İngiltere, İrlanda, Danimarka - 1973) İngiltere, İrlanda ve Danimarka 1961 yılında üyelik için AB'ye başvurdular. Fransa dışındaki diğer ülkeler İngiltere’nin üyeliğine sıcak bakarken ABD’nin askeri ve diplomatik açıdan bağımlı olduğunu düşünmesi, Fransa’nın sıcak bakmamasına neden olmuştur. İngiltere, İrlanda, Danimarka 1 Ocak 1973'te AB'ye üye oldu. https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi#Kaynak.C3.A7a

İkinci Genişleme (Yunanistan - 1981) Yunanistan, 1975 yılında tam üyelik için AB'ye başvurdu. 6 yıl süren müzakere sürecinin ardından üye devletler Yunanistan'ı dışarıda bırakmak yerine, onun demokratikleşmesinin Birlik içinde daha etkili sağlanabileceği görüşünü savunmaya başladı ve Yunanistan 1 Ocak 1981'de AB'ye üye oldu. Türkiye ile aynı zamanda başvurmuştur.

Üçüncü Genişleme: (İspanya, Portekiz - 1986) İber Yarımadası genişlemesi olarak da tanımlanan üçüncü genişleme, İspanya ve Portekiz'in 1 Ocak 1986 yılında AB'ye üye olmasıyla gerçekleşti. İspanya ve Portekiz'in AB'ye üye oldukları takdirde tarım alanı ve işçilerin serbest dolaşımı konusunda üye devletlere ekonomik açıdan yük oluşturabilecekleri endişesi, AB'nin gündemini bir süre meşgul etti. Ancak Akdeniz'in AB açısından jeopolitik önemi ve genişleme politikasının başarısı tüm bu tartışmaların aşılmasını sağladı.

Dördüncü Genişleme: (Avusturya,Finlandiya, İsveç - 1995) Soğuk savaş sırasında tarafsızlık politikası izleyen Avusturya, Finlandiya ve İsveç, Soğuk Savaş sona erdiğinde AB'ye katılmaya karar verdi. Birliğin ortak para birimi "Avro"ya geçmeye çalıştığı ve genişlemenin AB'nin gelişiminde önemli bir araç olarak görüldüğü bir dönemde zaten "Avrupalı" olarak addedilen bu ülkelerin başvurusu olumlu karşılandı. Avusturya, Finlandiya ve İsveç 1 Ocak 1995'te sessizce AB üyesi oldu.

Beşinci Genişleme: (Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya, Letonya, Litvanya, Estonya, Malta, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi - 2004) (Romanya, Bulgaristan - 2007)

Avrupa bütünleşmesin dışında kalan Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri ile Malta ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi AB üyesi olmak için hemen başvuruda bulunmaya başladı. Daha önceki genişlemelerden çok farklı olan beşinci genişleme süreci aday ülkeler açısından da AB açısından da oldukça sancılı geçti. Genişlemeyi hazmedebilmesi için AB'nin kurumsal yapısı değiştirildi ve karar alma mekanizmaları yeniden düzenlendi.

Aday ülkeler ise yukarıda da değinildiği üzere Kopenhag üyelik koşulları çerçevesinde toplumsal yaşamın hemen her alanını yeniden düzenlediler. 1998 yılında Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovenya, Estonya ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimiyle, 2000 yılında ise Bulgaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Romanya ve Slovakya ile başlayan müzakereler, Bulgaristan ve Romanya dışındaki diğer ülkelerin 1 Mayıs 2004'te AB'ye katılımlarıyla sonuçlandı.

Bulgaristan ve Romanya ise yolsuzlukla mücadele konusundaki eksikliklerini tamamlayarak 1 Ocak 2007'de Birliğe üye oldu. Böylece, Avrupa Birliği'nin üye sayısı 27'ye ulaştı. Ocak 2014 tarihi itibarıyla genişleme sürecine baktığımızda, AB hâlihazırda Türkiye ve İzlanda ile katılım müzakerelerini yürütüyor, Makedonya ve Karadağ'ı aday ülke ilan etti, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Sırbistan ve Kosova'yı ise potansiyel aday ülkeler olarak görüyor.

Son olarak, 3 Ekim 2005'te katılım müzakerelerine başlayan ve 9 Aralık 2011'de Katılım Antlaşmasını imzalayan Hırvatistan’ın 2013 yılında üye olmasıyla, AB 28 üyeli bir Birlik haline gelmiştir. https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi#Kaynak.C3.A7a

AB’nin Özellikleri Avrupa Birliği Organları Avrupa Zirvesi    Avrupa Zirvesi  Avrupa Parlamentosu (Birliğin tek demokratik organı)  Avrupa Komisyonu Bakanlar Konseyi  Adalet Divanı

Avrupa Birliğinin Finansman Kuruluşları   Avrupa Yatırım Bankası   AB Bütçesi   Avrupa Parasal İşbirliği Fonu   Avrupa Garanti ve Yönlendirme Fonu   Avrupa Sosyal fonu   Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu   Avrupa Kalkınma Fonu  

AB 1 Ocak 1993 de Tek Pazara geçmiştir. AB ortak parası EURO’dur .1 Ocak 2002 de dolaşıma girdi. AB üyesi olup EURO kullanmayan ülkeler: İngiltere, Danimarka, İsveç

AVRUPA BİRLİĞİ KURUMSAL YAPISININ ÖZELLİKLERİ ÜÇ SÜTUN ÜZERİNE OTURAN KURUMSAL YAPI ORTAK KURUMSAL YAPI DİNAMİK KURUMSAL YAPI ULUSLARÜSTÜ NİTELİK SINIRLI YETKİ İLKESİ DEVLET YETKİSİ BENZERİ YETKİLER KURUMLARARASI DENGE VE GÜÇLER AYRILIĞI ASLİ YAPISAL VE İŞLEVSEL KURUMLAR AYRIMI

AVRUPA BİRLİĞİ HUKUK DÜZENİ AB HUKUKUNUN KAYNAKLARI: BİRİNCİL KAYNAKLAR: KURUCU ANTLAŞMALAR, TADİL ANTLAŞMALARI, KATILIM ANTLAŞMALARI İLE BUNLARIN EKLERİ (PROTOKOLLER VE BİLDİRİLER) İKİNCİL KAYNAKLAR: MEVZUAT (TÜZÜKLER, DİREKTİFLER, KARARLAR) VE TOPLULUĞUN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI ANLAŞMALAR İÇTİHAT VE HUKUKUN GENEL İLKELERİ http://www.turkhukuksitesi.com/makale_893.htm

SİYASİ BÜTÜNLEŞME SÜTUNLARINDA KARARA BAĞLANAN TASARRUFLAR İKİNCİ SÜTUNDA: ORTAK STRATEJİLER, ORTAK EYLEMLER, ORTAK KARARLAR, ULUSLARARASI ÖRGÜTLERDEKİ ORTAK TUTUMLAR, ULUSLARARASI ANLAŞMALAR ÜÇÜNCÜ SÜTUNDA: KARARLAR, ÇERÇEVE KARARLAR, SÖZLEŞMELER

Avrupa Birliği Üye Ülkeler Gümrük Tarifeleri Avrupa Birliği Anlaşması’nın 3. Maddesiyle AB üyesi ülkeler arasında ithalat ve ihracatta gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları (kotalar) ve eş etkili her türlü uygulama kaldırmıştır. Buna göre bir üye devlette yasal olarak üretken ve piyasaya sürülen bir mal tüm üye devletlerin pazarlarına serbestçe girebilecektir.

Malların serbest dolaşımını gerçekleştirebilmek için 3 hedefe ulaşması gerekmektedir bunlar: Gümrük Birliği Kotaların Kaldırılması Ayrımcı vergilerin kaldırılması

Gümrük Birliği AB üyesi ülkeler arasında 1968 yılından beri tam gümrük birliğine geçilmiştir. Gümrük birliğine ulaşmak amacıyla aşağıdaki şartlar yerine getirilmiştir. Ortak gümrük tarifesi İç ticarette yeni bir gümrük vergisi konulmaması İç ticarette yeni vergiler konulmaması

Ortak Gümrük Tarifesi Ortak gümrük tarifesi, (AB dışındaki) üçüncü devletlerle yapılacak ticari işlemlerde uygulanır. OGT parasal değeri olabilecek ve ticari işlemlere konu olabilecek her şey ( mal veya ürün) için geçerlidir.

AB dışından ithal edilen bir malın üye devletler arasında dolaşımında OGT hükümleri uygulanmaz. OGT’nin işleyişi ve düzenlenmesi konusunda AB Komisyonu Konsey’in onayını almak koşuluyla tam yetkilidir. Bu çerçevede Komisyon muafiyet askıya alma veya indirim uygulama yetkisine de sahiptir.

Gümrük Vergilerinin Kaldırılması AB antlaşmaları üye devletler arasında yapılan ithalat ve ihracat işlemlerinde mallara uygulanacak gümrük vergileri ile eş etkili önlemlerin kaldırılması öngörülmektedir. Üye devletler arasında gümrük vergileri 1968 yılından itibaren kaldırılmakla birlikte bazı üye devletler eş etkili önlemler uygulamak suretiyle malların serbest dolaşımına kısıtlama getirme yoluna gitmişlerdir.

Adalet Divanı kararlarında üye devletlerin aldığı gümrük vergisiyle eş etkili önlemlerin de AB hukukuna aykırı olduğu vurgulanmıştır.

Kotaların Kaldırılması Avrupa Birliği Anlaşması uyarınca ihracat ve ithalatta yapılan miktar kısıtlamaları ve aynı etkiye sahip diğer tüm kısıtlamalar üye devletler arasında yasaklanmıştır. Bu çerçevede sayı ağırlık diğer veya diğer sayısal değerler ile ithalat ve ihracatın yasaklanması veya sınırlanması yasaktır.

Kotalarla birlikte haklı bir neden olmaksızın üye devletler arası ticareti engelleyen eş etkili kısıtlamalar da yasaktır. İthalatın fiilen yasaklanması veya zorlaştırılması İthalatın fiilen yasaklanması veya zorlanması Menşe belgesi istenmesi Fiyat sınırlaması getirilmesi İşyerlerinin Pazar günleri çalışmasının yasaklanması İthalat işlemlerinde depozit uygulanması ‘’Yerli malı satın al’’ kampanyası yapılması

Ayrımcı Vergilerin Kaldırılması Üye devletler kendi ülkesine ithal edilen diğer devlet ürünlerine doğrudan ya da dolaylı olarak ülkede mevcut bulunan benzer ürünlere uygulanan dahili vergilerden daha fazla vergi koyamaz. Aynı şekilde üye devletler dolaylı olarak bir başka ürünü desteklemek amacına yönelik olarak da vergi koyamaz.

Benzer ürün kavramının kapsamına ‘’tüketici açısından bir ihtiyacın karşılanmasında birbiri yerine ikame edilebilen aynı zamanda birbirleri ile rekabet eden ürünler’’ girer. AB kararlarına göre benzer ürünler: Meyve şarabı-üzüm şarabı Şarap-bira Kola-gazoz

Serbest Dolaşımın Engellenmesi Adalet Divanı haklı nedenlerin bulunması halinde üye devletlerce malların serbest dolaşımını engelleyecek düzenlemeler yapabileceğini hükme bağlamıştır.

Haklı neden teşkil eden haller 1)Mali denetim 2)Kamu sağlığı ve ahlakının korunması 3)Ticari işlemlerde adaleti sağlamak (örn: video ve cdlerin filmlerin sinemada gösterimden sonra 1 yıl sonra satılabilmesi) 4)Tüketicinin korunması (örn: ürün ambalajında açıklama yapılmasının şart koşulması) 5)Çevrenin korunması (örn: hafif içeceklerin dönüşümlü şişelenmesi)

Avrupa Birliği Türkiye İlişkileri Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik süreci 31 Temmuz 1959’da Türkiye’nin o zamanlar adı Avrupa Ekonomik Topluluğu olan örgüte ortaklık anlaşması imzalanmasıyla başlayan ve 1987 yılında tam üyeliğe başvurmasıyla ivme kazanan süreçtir. 1999 yılında Avrupa Birliği üyeleri tarafından aday olarak kabul edilen Türkiye 2005 yılında tam üyelik müzakerelerine başladı.

AET Bakanlar Konseyi’nin başvuruyu kabul etmesi sonrasında 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara anlaşması imzalanmıştır. Ankara anlaşması ortaklık yaratan anlaşmadır. Bunu 1970 yılında imzalanan Karma protokol izlemiştir. 17 Aralık 2004 tarihli Avrupa Konseyi Sonuç Bildirgesi sonrasında halen devam etmekte olan süreçte AB ilişkilerinin hukuki dayanaklarındandır.

Ankara anlaşması yürürlüğe girdikten sonra 1980 Darbesi oldu ve bunun neticesinde AET ile Türkiye arasındaki ilişkilerin dondurulmasına yol açtı. 1963 yılında çok partili seçimden sonra bu görüşmeler tekrar canlandı. 14 Nisan 1987 yılında Türkiye resmen tam üyelik başvurusunda bulundu. Avrupa Birliği’yle bütünleşmenin ilk aşaması olarak Türkiye 1 Ocak 1996 tarihinde Avrupa Birliği Gümrük Birliği’ne girdi.

2000’li yıllarda Türkiye’nin AB’ye katılma süreci hızlandı 2000’li yıllarda Türkiye’nin AB’ye katılma süreci hızlandı. 2007 yılında Türkiye 2013’ e kadar AB hukukuna uymayı hedeflediklerini belirtti. Ancak Brüksel üyelik için son tarih olarak bunu reddetti. 2006 yılında Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso üyelik sürecinin en az 2021 yılına kadar süreceğini belirtti.

Ekonomik Sorunlar Türkiye 2000’li yıllarda Avrupa’nın geneline göre daha yüksek bir şekilde büyüme hızı yakalamasına rağmen bütçe açığı, dış borç, işsizlik gibi nedenlerden dolayı Türkiye AB ortalamasının çok altında kalmaktadır. Bu gibi nedenlerden Türkiye’yi AB’ye alma düşüncesinde değillerdir. Türkiye’deki yüksek nüfus artış hızı da bazı AB ülkeleri tarafından sorun niteliği taşımaktadır.

Bu nüfus artış hızıyla AB’ye katıldığımızı düşünürsek Almanya’yı geçip parlamentoda en fazla üyeye sahip olacağımız için bunu hoş görmemektedirler. Bazı Avrupa Birliği üyeleriyse Türkiye’nin coğrafi konumunun ve kültürel tarihsel kimliğinin Avrupa Birliğine uygun olmadığını öne sürmüşlerdir.

Üye ülkeleri çoğu ise Türkiye nüfusunun çoğunluğu Müslüman kesim olduğu için ve kendi üye devletlerin hepsi Hıristiyan kesim olduklarından Türkiye’yi Avrupa Birliğine alma sürecini ellerinden geldikçe zora sokma çabasındalar. http://www.ab.gov.tr/index.php?p=105

Kaynakça http://www.turkhukuksitesi.com/makale_8 93.htm https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_Birli%C 4%9Fi#Kaynak.C3.A7a http://www.ab.gov.tr/index.php?p=105 https://ab.ibb.gov.tr/avrupa-birligi/abnin- tarihcesi/

Hazırlayanlar Sercan Turan 2120703358 Aykut Sidal 2120703377 Nurgül Uçman 2120703322 Ahmetcan Köylüoğlu 2120703330 Sinem Sır 2120703354 Simge Ergül 2120703309 Yasemin Türk 2120703307