ULUDAĞ İLKÖĞRETİM OKULU HAYIR DİYEBİLİRİM NEBAHAT BİŞKİN ULUDAĞ İLKÖĞRETİM OKULU PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK SERVİSİ

HAYIR DEME FOBİSİ Bir çok insan başkalarına Hayır diyememekten yakınır. Görünüşte basit bir kelime gibi dursa da söylemesi o kadar zordur ki! İşte bu söyleme zorluğundan hareketle bazı insanlar sizleri kullanmak isteyebilirler, onlara hayır demediğiniz sürece istekleri hiç bir zaman bitmeyecektir. Ayrıca sizin kendinize olan güveninizi de kırmaktadır bu hayır deme fobisi.

NEDEN HAYIR DİYMEYİZ? Anne babamızdan öğrendiklerimiz Yetiştirilme tarzımız Kendi ihtiyaçlarımızdan çok başkaları tarafından sevilmek ve önemsenmek ihtiyacı ile onları memnun etmeye yönelik davranışlarımız.

NEDEN HAYIR DİYEMEYİZ? Çevremizdeki ilişkide olduğumuz kişilerle çatışırsak; onların fikirlerine karşı çıkarsak bize kızacaklarına, bizden uzaklaşacaklarına inanırız ki bu durum bazen gerçekleşir. Kimi zaman risk altına girmek yerine duygularımız, seçimlerimiz, haklarımız konusunda diğerleriyle uyum içinde olmak daha kolay bir yol olarak görülür.

NEDEN HAYIR DİYEMEYİZ? Eğer insanlarla iyi geçinirsek, uyumlu olursak, değer verileceğimizi, sevileceğimizi düşünürüz.

ANCAK; Kendimizi, insanları devamlı memnun etmeye çalışan, davranışlarıyla onları doğru-yanlış sürekli onaylayan konumda bulduğumuzda da, taşıdığımız yüklerden şikayet etmeye başlarız.

Kendimiz için talepte bulunmamak bu yaşamda değersiz olduğumuzu hissetmemize ve haklarımızı, duygularımızı, düşüncelerimizi savunamaz hale gelmemize yol açar.

İŞTE GERÇEK Girişken, atılgan (assertive) bir birey olarak kendimizi öne çıkarıp; kim olduğumuzu, ne istediğimizi, yaşantıladığımız ilişki kalıplarında neye ihtiyacımız olduğunu karşı tarafa bildirdiğimiz zaman kendimizle barışma, kendimizi değerli hissetme yoluna girmişiz demektir. Bu tutum agresiflik, iticilik ve karşı tarafı reddetme anlamına gelmez.

NE YAPMALIYIZ? Bu kadar iyi olmayı bırakın. *Gerçekte ne hissediyorsanız ve ne düşünüyorsanız söyleyin. *Gerçek, açık ve dürüst olmak diğer insanların sizden beklediklerini düşünüp ona uygun davranmaktan çok daha basit ve kolaydır.

NE YAPMALIYIZ? Eğer kendinizi seviyorsanız ve saygı duyuyorsanız, bir diğer anlamda “ben” diyebiliyorsanız; bu ilişkilerinizin sağlıklı devam etmesinde de yeterli olacaktır. Sizi seven insanlar, sizi gerçekten tanıyan ve kabul eden insanlardır. Bu ilişkilerde çok büyük çatışmalar yaşanmaz, yaşansa da çözümlenebilir. Çünkü ancak gerçek kişilikler gerçek çözümlere yol alabilir.

NE YAPMALIYIZ? Atılgan ve girişimci olun; kendiniz için bir şeyler yapın. Şimdi buradasınız ve gerçeksiniz. Dünyanın bunu bilmesine izin verin. Hayır diyemeyen insanların ihtiyaçları ve yapmalarının gerekli olduğunu düşündükleri şeylerle ilgili kafaları çok karışıktır. Bu tür insanlar için “Hayır” kötü, çirkin bir kelimedir. Eğer hayır derlerse diğer insanların onları sevmeyeceklerine, reddedeceklerine inanırlar. Oysa ki hayır diyebilmek kendimize duyduğumuz saygının net bir ifadesidir. Bunu yapabilmek kendi ihtiyaçlarımızı göz önüne alabildiğimizi gösterir.

NE YAPMALIYIZ? *Diğer insanların da aynı sizin gibi karşı fikirlere sahip olmaya ve bunları açıkça ifade etmeye hakları vardır *Kendinize, katılmadığınız bir fikire ve bunu açıklıkla söylemeye, kendiniz için gerektiğinde karşı çıkmaya izin verin. Ve aynı hakkı karşınızdakine de tanıyın. Bu varolmanın, gerçek ve sağlıklı bir ilişkinin altın kurallarındandır.

UNUTMAYIN!!! Hayır diyemeyen kişiler diğerlerinin komutuyla dans etmektedirler; müziği kendi içlerinde duymaz, hissetmezler. Figürleri başkalarının istediği figürlerdir. Başkalarının çizdiği sınırlı alanda dans etmeye çalışırlar. Hayır diyemeyen kişiler de diğerlerinin kendi kafalarından geçen müzikle dans etmelerini beklerler. Ancak bu mümkün değildir. Kendi ihtiyaçlarımızı ancak biz belirleyebilir, biz talep edebilir ve biz karşılayabiliriz.

TEŞEKKÜRLER… 