İ L E T İ Ş İ M ve E M P A T İ Dr. Mustafa Aydın BAŞAR
İnsanlar birbirlerinden nefret ediyorlar, Çünkü birbirlerinden korkuyorlar. İnsanlar birbirlerinden korkuyorlar, Çünkü birbirlerini tanımıyorlar. İnsanlar birbirlerini tanımıyorlar, Çünkü iletişim kuramıyorlar. Martin Luther King
İLETİŞİM Anlamların ortak kılınması sürecidir. Bilgi, düşünce, tutum ve duyguların bir kişi veya grup tarafından, diğer kişi ya da gruplara, uygun semboller kullanarak paylaşılması sürecidir. Anlamların ortak kılınması sürecidir.
İ L E T İ Ş İ M M E S A J K A Y N A K K A N A L A L I C I Fikir, bilgi Duygu, tutum Beceriler * İletişim bece. * Kültür * Sosyal sistem M E S A J *İçerik *Öğeler *Kullanılan kod Hareket, jest, mimik, ses, söz, ışık, ısı,çizim, resim, heykel, yazı, formül vb.. K A N A L Beş Duyuya yönelik * Araç gereçler *Yöntem ve teknikler A L I C I Fikir, bilgi Duygu, tutum Beceriler G ü r ü l t ü D Ö N Ü T
Kaynağın iletişim başarısı; * Kendisi, alıcısı ve ileteceği konu hakkındaki bilgi ve becerilerine * Kendisi, alıcısı ve ileteceği konu hakkındaki tutumuna * Yetişmiş olduğu ve halen içinde bulunduğu toplumsal ve kültürel çevreye * İletişim becerisine Konuşma – Yazma (Kodlama) Dinleme – Okuma (Kod çözme) DÜŞÜNME bağlıdır.
Kaynağın güvenirliği Daha çok alıcının kaynağa yüklediği bir özelliktir. Kaynağın uzmanlığı Bir değer olarak bilgi, ona ulaşana da değer katar. Kaynağın inanırlığı Kendi çıkarını savunmayanlar daha güvenilir görülür. Kaynağın çekiciliği Benzerlik, görünüş, hoşa gitme ikna etkisini arttırır.
Ortak Yaşantı Alanı OYA
BİREYLERARASI İLETİŞİM SÖZLÜ SÖZSÜZ PLANL I YÜZ ve BEDEN BEDENSEL TEMAS MEKAN KULLANIMI Dil Dil ötesi B E D E N D İ L İ Konuşma PLANSIZ ZAMAN Yazma ARAÇLAR
Yıkıcı Tartışma Empati İLETİŞİM KURMA İlk İzlenim - Kıyafet Aynalama Buzları Kırma Yıkıcı Tartışma Empati * Hoşnutsuzluk * Duyarsızlık * Duygudaşlık Hoşgörü
YIKICI TARTIŞMA * KAÇINMAK * HASIRALTI ETMEK * SUÇLU HİSSETTİRMEK * KONUYU DEĞİŞTİRMEK * OLUMSUZ ELEŞTİRMEK *AKIL OKUMAK * TUZAK KURMAK * İMA ETMEK * BARDAĞI TAŞIRMAK * TEDİRGİN ETMEK * ŞAKAYA BOĞMAK * YARAYA DOKUNMAK * DEĞİŞMEYE İZİN VERMEMEK * YOKSUN BIRAKMAK * YARDIMI ESİRGEMEK
TOPLUMSAL OLGUNLUK Toplumsal olgunluğa ulaşan kişi, İnsanın başkalarıyla iyi ilişkiler kurmada ve etkili çalışmada toplumun istek ve beklentilerini karşılayacak toplumsal gelişim düzeyine ulaşmasıdır. Toplumsal olgunluğa ulaşan kişi, Yardımlaşma, Dayanışma, Toplumun etkinliklerine katılma, Başkalarının özgürlüğüne saygılı olma, Başkalarının haklarına saygılı olma, Toplumsal sorunların çözümüne katılma, Sevinçleri üzüntüleri paylaşma, gibi davranışları kişilik özelliklerine dönüştürür.
1. BEN HAKLI DEĞİLİM – SEN HAKLI DEĞİLSİN İLETİŞİMDE BEN – SEN 1. BEN HAKLI DEĞİLİM – SEN HAKLI DEĞİLSİN * Kendi davranışının yanlışlığını ima eder. Fakat gerçekte karşısındakinin de hata yaptığını söyler. 2. BEN HAKLI DEĞİLİM – SEN HAKLISIN * Kendi davranışının yanlışlığını ima eder. Fakat gerçekte karşısındakinin de hata yaptığını söyler. 3. BEN HAKLIYIM – SEN HAKLI DEĞİLSİN * Kişinin sık sık baba rolü üstlenmesidir. Böyle bir tavır, kişileri isyana sürükler. 4. BEN HAKLIYIM – SEN HAKLISIN * Anlaşmazlıkları çözmek için yetişkin davranışı sergiler. Karşısındakine saygı duyar ve görüş açısını anlamaya çalışır. Amaç, her zaman uzlaşma-anlaşma sağlamaktır.
Aşamalı Empati Sınıflaması Senin sorunların karşısında sen ne düşünüyor ve ne hissediyorsun? 10. Derin duyguları anlama 9. Tekrarlama 8. Soruna eğilme 7. Destekleme BEN BASAMAĞI Senin sorunların karşısında ben ne düşünüyor ve ne hissediyorum? 6. Benim duygularım 5. Bende de var 4. Teşhis 3.Akıl verme 2. Eleştiri SEN BASAMAĞI Senin sorunların karşısında onlar (TOPLUM) ne düşünüyor ve ne hissediyor? 1. Senin sorunların karşısında başkaları ne düşünüyor ve ne hissediyor? ONLAR BASAMAĞI
SUNUŞ Yola çıkınca her sabah, Bulutlara selam ver, Taşlara, kuşlara, Atlara, otlara, İnsanlara selam ver. Ne görürsen selam ver. Sonra çıkarıp cebinden aynanı Bir selam da kendine ver. Hatırın kalmasın el gün yanında Bu dünyada sen de varsın! Üleştir dostluğunu varlığa, Bir kısmı seni de sarsın. Üstün Dökmen 1976