SİNDİRİM YOLU İLE BULAŞAN HASTALIKLAR
TOO LATE FOR ME BUT NOT FOR YOU POLİOMYELİTİS TOO LATE FOR ME BUT NOT FOR YOU
ETKEN Poliomyelit virüsü 3 Antijenik tipi vardır
BULAŞMA YOLU VE SÜRESİ Çok bulaşıcı bir virüs Fekal-oral yol Hasta dışkıları Portörler Dışkı ile kontamine olmuş besinler İyi yıkanmamış eller
BULAŞMA YOLU VE SÜRESİ Kuluçka devri 6-20 gündür Virüs ile infekte hastalar,hastalık başlamadan 7-10 önceden virüsü yaymaya başlarlar Daha sonra ise 3-6 hafta süreyle virüsü yaymaya devam ederler
BELİRTİLERİ Solunum yada gastrointestinal sistem bulguları vardır Virüs hastanın nazofarinksinde ve feçesinde bulunur Bundan dolayı solunum yada sindirim yolu ile girdiği anlaşılır Barsaklarda çoğalarak sinir sistemine yayılarak felçlere neden olur
BELİRTİLERİ Vakaların % 60-70'i 3 yaşın altındaki çocuklar % 90'ı 5 yaşın altındaki çocuklardır Enfekte insanların % 90’ı hiçbir belirti göstermez ya da çok hafif belirtiler göstermektedir
Dönemlerini 4 bölümde inceleriz 1-Belirtisiz dönem 2-Abortif poliomiyelit (minör) 3-Nonparalitik poliomiyelit (major) 4-Paralitik poliomiyelit
1-BELİRTİSİZ DÖNEM Hafif ateş,kırgınlık var Virüs dışkı ile atılır İyileşme 24-72 saat içinde olur Bunlar Sağlam portördür, çevre için tehlikelidirler
2-ABORTİF POLİOMİYELİT (MİNÖR) Belirtiler hastalığa özgü değil Ateş,baş,boğaz,eklem ,adele, ve karın ağrısı Bulantı,kusma ve kabızlık var Belirtiler 1-2 günde kaybolur veya ilerler Meningial bulgu yoktur Virüs boğaz,dışkı ve kanda tespit edilebilir
3-NONPARALİTİK POLİOMİYELİT (MAJOR) Abortif şekilde kalmayıp gelişirse 4-10 gün sonra MSS ait belirtiler görülür Ateş tekrar yükselir Bacak kaslarında ağrı ve ağrı ve sertlik vardır Baş ağrısı ense sertliği vardır Hiperestezi veya parestezi vardır MSS tutulur fakat felçler yoktur Menengit,meningoensefalit,ensefalit yapar
4-PARALİTİK POLİOMİYELİT Nonparalitik tip ilerler Belirtilere ek olarak omurilikteki motor nöronların harabiyeti sonucu felçler ortaya çıkar Felçler genellikle sabahları görülür Bu bulgular 1-7 gün görülür Polioda paraliziler asimetrik,gevşek ve ağrılıdır Çoğunlukla büyük adaleleri tutar
Felçlerin yaygınlığı virüsün yaptığı harabiyete göre değişir PARALİTİK DÖNEMDE POLİO’DA PARALİZİLER BİRKAÇ ŞEKİLDE GÖRÜLÜR
POLİO’DA PARALİZİLER BİRKAÇ ŞEKİLDE GÖRÜLÜR 1- SPİNAL POLİOMYELİT 2- LOMBER POLİOMYELİT 3- BULBER POLİOMYELİT
Spinal deformity from polio SPİNAL POLİOMYELİT Spinal deformity due to polio. Image 1 of 2. Female patient with a severe spinal deformity. The spine curves sideways (scoliosis) and is hunched (kyphosis). This was caused by an infection with the polio virus. Infection with the polio virus can happen in unvaccinated children
SPİNAL POLİOMYELİT Kas tonusunda hızla azalma olur Derin tendon refleksleri ve yüzeyel refleksler kaybolur Omuriliğin tutulduğu yere göre paraliziler şöyledir Harabiyet Omuriliğin boyun bölümünde ise; Omuz, Kol ve Diyafragma adalelerinde paralizi gelişir Harabiyet Torax bölümünde ise; İnterkostal adaleler görevini yapamaz solunum güçlüğü görülür
LOMBER POLİOMYELİT A child with a deformity of her right leg due to polio
Lomber bölge etkilenirse bacaklarda paralizi meydana gelir Paraliziler kalça ve perine adalelerinde olursa hastalar ördek gibi iki tarafa yalpalanarak yürürler
BULBER POLİOMYELİT Virüs Cranial sinir nöronlarını tutmuştur 7.kafa çifti tutulmuşsa facial paralizi 9.kafa çifti tutulmuşsa yutma güçlüğü 6. kafa çifti tutulmuşsa diplopi ve strabismus 10. kafa çifti tutulmuşsa larenks paralizisi ve kalp ve solunum bozuklukları görülür
EPİDEMİYOLOJİ Sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda görülme sıklığı fazladır Hindistan’da çok görülür Enfeksiyonun görülmesinde cins ve ırk ayrımı yoktur Her mevsimde görülebilir
KOMPLİKASYONLARI Kas atrofileri Şekil bozuklukları Hareketsizliğe bağlı böbrek taşları İdrar retansiyonu (birikme) gelişir Solunum kaslarında felç ve buna bağlı komp. Bacaklarda tromboflebit Motor reterdasyon yanında Mental reterdasyon
KORUNMA Aşısı var Bacak veya kol ve ağızdan uygulanır İnaktive ölü virüs aşısı (1955 Jonas Salk) Canlı (zayıflatılmış) virüs aşısı OPV (1961 Dr.Albert Sabin)
ÜLKEMİZDE ÇOCUK FELCİ AŞISI UYGULAMASI 5li karma adı altında 2.,4.,6.aylarda 3 kez primer aşılama IPV olarak (DaBT-IPV Hib) 5 li karma aşısı 18.ayda Rapel olmak üzere 4.kez IPV olarak 6.ay ve 18. ayda ek olarak OPA İlköğretim 1.sınıfta OPV Rapel yapılır (OPV için toplam 3 doz)
ÜLKEMİZDE ÇOCUK FELCİ AŞISI UYGULAMASI İmmun yetmezliği olan veya immun sistemi baskılanmış olan çocuklara OPV yapılmaz Bu durumda bütün çocuk felci aşıları IPV olarak uygulanır
BAKIM Enterik izolasyon (enf.kaynağı insan) Hasta odası sakin ,havalanmış,güneş gören Yatak istirahati Hastada oluşabilecek şekil değişiklikleri önlemek için sert yatak kullanılır Adele ağrısı olduğu için hastaya az dokunulur Yatak yaralarını önlemek için çaba sarfedilir Hastada ayak düşmesi (foot-drop)gelişebilir Mani olmak için hastanın ayağına destek konur
BAKIM Adalede ağrı ve spazm olduğu zaman banyo yaptırılmamalıdır 21 gün süreyle her gün 2-3 saatte bir 15-20 dk olmak üzere SİSTER-KENNY uygulaması (sıcak nemli keçe uygulaması) yapılır Hastada deformitelere engel olmak için pasif egzersizler yapılır İdrar retansiyonu için kateter uygulanır Perine bakımı verilir
BAKIM Solunum kasları tutulumu varsa ve gerekirse trakeostomi seti hazır tutulur Yutma güçlüğü olan ve öksüremeyen hastanın ağız hijyeni için aspirasyon yapılır Akut dönemde sıvı beslenir Yutma güçlüğü varsa nazogastrik sonda ile beslenir Ağız bakımı verilir
BAKIM Polioda felçler geçici yada kalıcı olabilir Felçli adalede düzelme ortalama 1-2 hafta sonra başlar Bu nedenle adalede atrofi oluşmadan (ort. İki ay sürer)nekahat dönemi sonunda (1 ay sonra) Fizik tedaviye başlanır
It is an acute viral infectious disease spread from the infected one to another. There are spinal polio (mostly infect legs), bulbar polio (weakened of muscles innervated by cranial nerve) and bulbospinal polio (combination of spinal and bulbar polio). It is caused by polio virus (PV) and there is no symptom at all from this disease. Passive immunization and vaccine can be applied to prevent it. To treat this disease, treatments such as antibiotics, physical therapy and, in some cases, orthopedic surgery.