SOSYAL BOYUTLARIYLA SPOR Yrd. Doç. Dr. İhsan Sarı

Yrd. Doç. Dr.İHSAN SARI

Bu dersten beklentileriniz nelerdir?

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı Sosyoloji: Toplumsal yaşamın bir parçası olarak insanları, insanların oluşturduğu toplumsal grupları, toplumsal kurumları ve bunlar arasındaki ilişkileri inceleyen bilim dalıdır.

Bazı Sorular Bazıları büyük bazıları küçük sorular 1. Küreselleşme ile birlikte göçmenlerin profesyonel spora katılımı artmış mıdır? 2. Spor haberlerinin sunumunda kadın-erkek eşitsizliği var mıdır? 3. Toplumumuzda kadınların spora katılımının az olmasının nedenleri nelerdir? 4. Sporu bir endüstri olarak kabul etmek mümkün müdür? 5. Toplumumuzda futbolun egemen spor dalı olmasının nedenleri nelerdir? 6. Toplumsallaşma sürecinde sporun rolü nedir? 7. Spor ve siyaset ilişkisi ne boyutlarda tezahür etmektedir? 8. Toplumsal sınıfın spora katılıma etkisi var mıdır? 9. Neden bazıları golf oynarken bazıları futbol oynar? 10. Neden sporda şiddet çok fazla görülür?

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı Sosyoloji konusu itibarı ile diğer bilim dallarından farklı bir alandır. -insan ilişkileri -toplumları -sosyal davranışları inceler

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı İnsanoğlu yaşadığı süre içinde çeşitli gruplar içinde yaşamını devam ettirir (Aile, şehir, iş,). Çeşitli beklentiler ve sorumluluklar vardır. Tüm bu sosyal kurallar ve güçler sosyolojinin ilgi alanıdır.

Sosyoloji, sosyal grupları, sosyal yapı ve örgütlenmeleri inceleyen ve sosyal örgütlenme ve kurumlardaki değişmelerin sebep ve sonuçlarını açıklayan özel bir bilimdir. Sosyoloji: Toplumsal yaşamın bir parçası olarak insanları, insanların oluşturduğu toplumsal grupları, toplumsal kurumları ve bunlar arasındaki ilişkileri inceleyen bilim dalıdır.

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı Sosyoloji sosyal ilişkilerin zorunlu bağlantılarını keşfetmeye çalışır. İnsanlar, aileler, cemaatler, dernekler, şirketler, sendikalar, üniversiteler, spor kulüpleri vb. topluluk ve kuruluşlar oluşturarak gruplar halinde yaşarlar. İnsanların gruplar halinde beliren varlıklarını incelemek sosyolojinin konusudur.

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı Yani sosyoloji; insan gruplarının yapılarını, fonksiyonlarını, bu yapı ve fonksiyonlarda meydana gelen değişmeleri, bu değişmeler sonucunda ortaya çıkan sosyal problemleri, kısaca her türlü sosyal olayı kendine has methodlarla inceleyerek kanunlara, prensiplere bağlayan ve sosyal problemlere çözüm arayan, bir bilim dalıdır. (Örnek; fotoğraf çalışması ve Rotich’in çalışması)

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı Sosyalojiyi bir bilim olarak kabul eden ilk bilim adamı AUGUSTE COMTE’dir (1798-1857).

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı Sosyoloji sosyal olayları; aile hukuk din devlet spor millet ve benzeri olgu ve kuramlarla inceler. Bu olgular ferdin dışındadır ve ferde kendini zorla kabul ettirir.

Sosyolojinin Tanımı ve Alanı İnsanlar aile köy kent devlet vb sosyal organizasyonlar içinde yaşarlar. Yani insan yalnız biyolojik bir organizma değil aynı zamanda sosyal bir organizmadır. Bu nedenle, sosyoloji bireyin toplum içindeki yerini, sosyal grupları, sınıfları, ekonomik, siyasi, sosyal kurumları, nufusu, yerleşme düzenini, kültürü ve bütün bunların birbirleriyle ilişkisi, değişimlerini toplumun bütününü göz önünde bulundurarak inceler. Örneğin; Coğrafi konum, yöresel müzikler, yöresel yemekler ilişkisi. Kalabalık şehirler, insanların tercihleri, kültürel yapıları.

Sosyolojinin Doğuşu ve Gelişimi Sosyolojinin doğuşu oldukça yenidir. Fakat eski pek çok fikir adamı toplumu ilgilendiren görüşler ortaya koymuşlardır. Çağdaş anlamda sosyolojiye katkısı oldukça sınırlıdır. PLATON (Eflatun) ARİSTO FARABİ İBN-İ RÜŞD GAZALİ İBN-İ HALDUN

MODERN SOSYOLOJİNİN DOĞUŞU 19. yüzyılın ilk yarısını kapsayan dönem Bugünkü sosyoloji 19. yy hayat şartlarının ortaya koyduğu sorunlara ilişkin sosyal ve siyasi kararlarına ışık tutabilecek bir bilim dalı oluşturmak istek ve ihtiyaçlarının bir sonucu olarak doğmuştur. Sosyolojinin gelişmesi toplumun değişmesi (sanayi devrimi ve fransız ihtilali). Değişimlere çare olacak bir disipline ihtiyaç duyulmuştur. BÖYLECE MODERN SOSYOLOJİ GELİŞMİŞTİR.

MODERN SOSYOLOJİNİN GELİŞMESİNDE ÖNCÜ ROL OYNAYANLAR Saint Simon (1760-1825) Fransız düşünürü, ekonomist. Bazı yazarlar çağdaş anlamda sosyolojinin kurucusu olarak Auguste Comte’yi değil onu görürler. Toplumdaki yapılar sürekli bir döngü içindedir der. Bu hareketliliği inceleyecek bilim dalı ise onun tabirine göre toplumsal fizyoloji, beşeri bilim yada özgürlük adını verdiği sosyolojidir. Hayatın en temel görevinin üretim olduğunu söyler ve üreten kesimdeki herkesin önemini vurgular.

Auguste Comte 1798-1853) Sosyolojinin kurucularındandır Sosyoloji disiplininin ismini o koymuştur Sosyolojiyi çok önemli görmüştür Sosyoloji konu ve yönteminin özgüllüğünü belirtmeye çalışmıştır İnsanı duygusal bir varlık olarak belirtmiştir Toplumsal gerçeğin doğal olaylardan çok daha karmaşık bir süreç olduğunu belirtmiştir ve sayısal açıklamaların tek başına yeterli olmadığını belirtmiştir.

Emile Durkheim Toplumu dönüştüren değişimlerle uğraşmaktaydı Toplumu bir arada tutan şeyin paylaşılan değerler olduğu belirtmiştir Toplumun iç yapışkanlığının nedeni olarak iş bölümü yavaş yavaş dinin yerini almaktadır Toplumsal düzen sorunu ile ilgilenmiştir. Toplumu bir arada tutan güçler toplumun üyelerince paylaşılan değerler ve inançlardır. Ona göre insan davranışlarını bireysel olarak anlamanın bir imkanı yoktur. Toplumsal iş bölümü, intihar vb konuları incelemiştir. Sosyolojide İlk defa istatistiksel veri toplama teknikleri kullanmıştır.

Herbert Spencer (1820-1903) İngiliz düşünür aynı zamanda biyolog Bir süre öğretmenlik yaptı ve sonra mühendis oldu. Ortama en uygun biçimde uyum sağlayanların hayatlarını sürdürebileceğini söyler. 1858'de evrim teorisini biyoloji bilimi ile sınırlamayıp, bu teoriyi bütün bilimlere uygulamak fikrini uygulamaya koyar. 1862'de dokuz ciltlik Sentetik Felsefe'yi yazmaya başladı. Sentetik Felsefe, kısaca birçok farklı bilim dalına evrim teorisini uygulamayı konu alır. Bu kitabın en çok dikkat çeken ve Spencer'ın da üzerinde en çok çalıştığı bölüm, sosyolojiye evrim teorisinin uygulanmasını, toplum evrimini inceleyen, "Sosyoloji İlkeleri" adlı 3 cilttir. Evrim kuramının gelişiminde ve kabulunde en az Charles Darwin kadar büyük bir rol oynamış, bugün evrim kuramını açıklarken kullanılan birçok terimi de ilk kez kullanan kişi, o olmuştur.

Max Weber (1864-1920) Almanya doğumlu, siyaset biliminin en önemli temsilcilerinden. 1882'de Heidelberg Üniversitesi'ne Hukuk öğrencisi olarak girdi. Hukuk dersleriyle birlikte, ekonomi, Ortaçağ Tarihi ve teoloji derslerine de katıldı. Aralıklarla, Strasbourg’da Alman ordusuna hizmet verdi. 1884 Sonbaharında Berlin Üniversitesi’ne çalışmak için girdi. Max Weber (21 Nisan 1864-14 Haziran 1920), Alman düşünür, sosyolog ve ekonomi politik uzmanı. Modern antipozitivistik sosyoloji incelemesinin babası olduğu düşünülür. Sosyolojiyi metodolojik olgunluğa ulaştırmıştır. Weber, siyaset sosyolojisi ve eğitim sosyolojisi alanında yaptığı araştırmalarıyla da tanınır. Marx'ın sınıf temelli çözümlemelerinin yerine statü kavramını getirmiştir. Bürokrasi üzerine çalışmalarıyla tanınır.

Türkiye’de Sosyolojinin Gelişimi ZİYA GÖKALP (1876-1924) PRENS SABAHATTİN (1877-1948)