GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ BÖLÜM1 GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ 1. Giriş Bilimsel ve teknolojik ilerlemelerde laboratuvar çalışmalarının önemi büyüktür. Yeni buluşlar, önceki bilgilerin uygulanarak geliştirilmesi, ekonomik olup olmadığının ve günümüz şartlarına uygunluğunun araştırılması laboratuvar çalışmalarıyla gerçekleşir. Üniversitede önlisans eğitimi ve seviyesinde çalışan öğrenci laboratuvarlarının amacı; Öğrenciye laboratuvar ortamında çalışma disiplini kazandırmak Çeşitli alet ve cihazın kullanım yöntemlerini öğretmek Yapılan belirli deneylerle öğrenilen teorik bilgilerin pekiştirilmesini sağlamaktır. Kimya laboratuarında belirli kurallara uyulması bir zorunluluktur. Bu kurallara uyulduğu sürece kimya laboratuarı, çalışma yapacaklar için tehlikeli bir yer olmaktan çıkar.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ 2. Kimyasal Semboller ve Anlamları Patlayıcı: Patlayıcı madde veya atık, kendi başına kimyasal reaksiyon yoluyla belli bir sıcaklık ve basınçta ve hızla gaz oluşmasına ve çevresindekilerin zarar görmesine neden olabilecek katı veya sıvı halde madde veya atık (ya da maddelerin veya atıkların karışımı) demektir.  Sıkıştırılmış Yanmayan Gazlar: Hava ve oksijen ile temasında yanmayan ancak patlayıcı ve/veya toksik etkileri bulunabilen gazlardır. İşaretindeki kaplı tüpe yapıştırılmış bant üzerine zararlı etkisi not edilmiştir. Parlayıcı Sıvılar : Parlayıcı kelimesi "tutuşabilen" kelimesiyle aynı anlamdadır. Parlayıcı sıvılar, kapalı hazne deneyinde 60.5 derece, açık hazne deneyinde ise 65.6 derecenin altındaki sıcaklıklarda parlayıcı bir buhar bırakan sıvılar, sıvı karışımları, çözeltide veya süspansiyonda katı madde ihtiva eden maddelerdir.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Parlayıcı Katılar: Patlayıcılar sınıfının dışında olup da taşınmaları sırasında karşılaşılacak koşullarda kolayca tutuşabilen veya sürtünme nedeniyle alev almaya neden olabilen veya katkıda bulunabilen katılar ya da atık katılardır. Kendiliğinden Yanmaya Müsait Katılar veya Atıklar: Normal taşımacılık koşullarında veya havayla temas yüzünden kendiliğinden ısınmaya ve bu şekilde yanmaya müsait maddeler veya atıklar. Suyla Temas Halinde Parlayıcı Gazlar Bırakan  Maddeler veya Atıklar: Suyla temas durumunda kendiliğinden parlayan veya  tehlikeli sayılacak miktarlarda parlayıcı gazlar bırakan maddeler veya atıklar.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Oksitleyici: Kendilerinin yanıcı olup olmamasına bakılmaksızın, oksijen verme yoluyla diğer maddelerin yanmasına neden olan veya katkıda bulunan madde veya atıklar. Organik Peroksitler: Çift değerlikli 0-0 yapısına sahip organik maddeler veya atıklar kendi kendine hızlanan egzotermik bozunmaya uğrayabilecek olan ısıl açıdan dengesiz maddelerdir. Zehirli (Akut): Yutulması, solunması veya deriyle temas etmesi durumunda ölüme, ciddi şekilde yaralanmaya veya insan sağlığının zarar görmesine neden olabilecek maddeler veya atıklar. Enfeksiyöz Maddeler: İnsanlarda veya hayvanlarda hastalıklara yol açtığı bilinen veya şüphelenilen zararlı mikro organizmaları veya bunların toksinlerini içeren maddeler veya atıklar.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Radyoaktif Maddeler: Bir cismin içinden geçerken doğrudan doğruya veya dolaylı olarak iyonlaştırıcı etkisi olan ışın yayan maddelerdir. Korozif Maddeler: Canlı dokuyla teması halinde kimyasal olarak dokuya ciddi zararlar verebilen veya sızıntı halinde diğer malzemelere ya da ulaştırma araçlarına zarar verebilen, tümüyle tahrip edebilen maddeler veya atıklar. Hava veya Suyla Temas Halinde Toksik Gaz Bırakılması: Hava veya su ile temas halinde tehlikeli sayılacak miktarda toksik gazlar bırakabilecek maddeler veya atıklar. Toksik (gecikmiş veya kronik) : Yutuldukları, solundukları ya da deriden içeri girdikleri taktirde kanserojen etkiler de dahil olmak üzere gecikmiş veya kronik etkilere yol açabilen maddeler veya atıklar.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Ekotoksik (Çevre için tehlikeli): Serbest halde bulunmaları durumunda, biyoakümülasyon yoluyla çevre üzerinde ani veya gecikmeli olarak olumsuz etkiler yaratan veya yaratabilecek olan ve/veya biyotik sistemlerde toksik  etkiler yaratan veya yaratması muhtemel olan maddeler veya atıklar. Zararlı Madde

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ 3. Laboratuvarda Kullanılan Başlıca Malzemeler Ve Cihazlar Erlen Nuçe erleni Beher Balon joje Mezur Huni Ayırma hunisi Büret

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Soğutucu Balon Balon Desikatör Vakumlu desikatör Piknometre Piset Deney tüpü

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Pipet Baget Saat camı Tahta tüp maşası Petri kutusu Havan Kroze

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Gooch krozesi Kroze maşası Buchner hunisi Tüp sporu Bunsen beki Saç ayak

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ pH metre Manyetik karıştırıcı Hassas terazi Etüv Kül fırını Saf su cihazı

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Su banyosu

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ 4. Laboratuvarda Uyulması Gereken Kurallar Laboratuarın ciddi bir çalışma yapılan bir yer olduğu akıldan çıkarılmamalı, laboratuara geç gelinmemelidir. Laboratuarda beyaz laboratuar önlüğü ile çalışılmalıdır. Laboratuarda çalışma yapan kişi, yanında pens, spatül, küçük makas, cetvel, veri defteri, rapor defteri, milimetrik grafik kağıdı, temizlik bezi, koruyucu gözlük bulundurmalıdır. Laboratuara gelmeden önce, yapılacak deneyle ilgili ön bilgi alınmalı, yapılacak deney ve deneyin amacı öğrenilmelidir. Laboratuarda deneye başlamadan önce laboratuar sorumlusunca deneyle ilgili yapılabilecek açıklamalar dikkatle dinlenilmelidir. Laboratuar sorumlusunun önerileri doğrultusunda deney uygulamaya başlanmalı, deneyde oluşabilecek sapma ve olağanüstülükler sorumluya iletilerek birlikte çözümler düşünülmelidir. Deneyin uygulaması süresince tüm dikkat ve ilgi çalışmaya yoğunlaştırılmalı, laboratuardaki diğer çalışanların dikkatini dağıtıcı davranışlardan kaçınılmalıdır.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Çalışma süresince gözlem ve veriler, veri defterine düzenli ve anlaşılır bir şekilde kaydedilmelidir. Deneyde kullanılacak alet ve cam malzemenin temiz olmasına dikkat edilmeli, kırık ve çatlak araç gereçle çalışılmamalıdır. Deney bitiminde çalışma yeri ve malzemenin temizliği sağlanmalıdır. Kimyasal madde ve çözeltilere elle dokunulmamalı ve asla tadına bakılmamalıdır. Bir maddenin koku tanımlaması kabın üzerinden elle yelpazelenerek buruna gönderilen bir miktar buharın kokusunun hissedildiği uzaklığa kadar yaklaşılarak yapılmalıdır. Bir kaptan madde almadan önce kabın üzerindeki etiket dikkatle okunmalı, doğru maddenin alındığından emin olunmalıdır. Bir kimyasal madde ya da çözeltiyi bulunduğu kaptan almak için kullanılan araç kesinlikle temiz ve kuru olmalıdır. Özellikle sıvılardan birini almak için kullanılan cam malzeme başka bir sıvı için kullanılmamalıdır. Kimyasal maddelerden kullanılacak miktardan fazlası alınmamalı, artan maddeler alındığı kaba geri konulmamalıdır.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ Herhangi bir yere asit ya da başka bir aşındırıcı kimyasal döküldüğünde anında bol su ile yıkanmalıdır. Atılması gereken kağıt, cam kırıkları vb. maddeler çöp sepetine atılmalı, katı kimyasal maddeler ve çözeltiler çöp sepetine dökülmemelidir. Dökülmesi gereken çözeltiler lavaboya dökülerek bol su akıtılmalı, katı kimyasal maddeler ise toplama kabına toplanmalıdır. Beklerin kullanımında ve ısıtma işlemlerinde ilgili kurallara uymaya özen gösterilmelidir. Olası bir laboratuvar kazasında soğukkanlı davranılarak laboratuvar sorumlusuna durum hemen bildirilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ 5. Laboratuvarda Genel Olarak Karşılaşılan Hatalı Durumlar

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ

GENEL LABORATUVAR BİLGİSİ