Anne Sütü ve İlaçlar Prof.Dr Sevin Altinkaynak Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Laktasyonda İlaç Kullanımı Kullanılan ilaç Anne sütünü azaltabilir Bebeğe geçerek etki yapabilir. Anne sütünün pH’sının düşük olması, bazı ilaçların plazmadan daha fazla sütte bulunmasına neden olabilir Büyük moleküllü ilaçlar (insulin, heparin vb.) alveoler asinilere geçemezler.
İlaçların YD’a etkilerini belirten kataloglar mevcuttur ve sürekli güncellenir.
Laktasyonda İlaç Kullanımı Gebelikte kullanılan bir ilacın, laktasyonda güvenle kullanılacağı anlamı çıkmaz. İntrauterin hayatta, ilacın geçişini plasenta düzenler, maternal böbrek ve karaciğer ile elemine olur. YD’da bebeğin barsaklarından emilir ve kendi organları ile elemine olur Genel kural olarak YD’da güvenle kullanılan ilaçlar, emzirme dönemide de kullanılabilir.
Anne sütü ile beslenen bebeğe süt yoluyla geçen geçen ilaç miktarı 1- İlacın sütteki miktarı (anne serumundaki ilaç miktarı) 2- Bebeğin tükettiği süt miktarı Büyük oranda proteine bağlanan Molekül ağırlığı yüksek Süte geçişi az Yağda yeterli çözünmeyen ilaçlar
Annenin Aldığı İlaçları En Aza İndirme Önnemleri Mümkünse ilaç kullanmaktan kaçının Mümkünse topikal ilaç kullanın Bebeğe verilebilecek ilaç annede de kullanılır Sütü geçen ilaçlar,güvenli kaynaklara bak
İlaç Seçimi Proteine bağlanma afinitesi yüksek Bebeklerde farmokinetiği iyi çalışılmış Oral yolla absorpsiyonu düşük Yağda çözünürlüğü az İLAÇ SEÇİN
İlacın Dozu Tek dozda alınan ilacı seç Bebeğin en uzun uyuma döneminden önce al Günde birkaç doz alınan ilaçlarda; bir sonraki dozu almadan önce bebeği emzir
Laktasyonda İlaç Kullanımı Emzirmenin devam ettiği durumlarda, ilacın emzirmeden hemen sonra veya Bebek gece uyuduğunda alınması, Diğer emzirmeye kadar 4 saatlik bir sürecin geçmesi önerilebilir.
İlaç Önerirken İlaç mutlaka gerekli mi? En güvenli ilaç seçilmelidir.(parasetamol) Bebeğe zarar verecek ilaçsa mümkünse bebekteki serum konsantrasyonu izlenmeli Bebek ilaç alınmadan önce emzirilmeli Bebeğini uyutmadan önce ilaç alınmalı
Anne Sütüne Geçen İlaçlar (1) Sitotoksik ajanlar (siklofosfamid,metotroksat) Bağımlılık yapan ilaçlar (kokain, eroin ) Yarı ömrü en kısa olan radyoaktif madde Nükleer Tıp Bölümü ile hastayı konsülte et Radyoaktif madde anne verilmeden önce gögüsleri pompa ile boşalt Sütü uygun koşullarda sakla Radyoaktivite kaybolana dek sağılan sütler bebeğe verilmemeli
Anne Sütüne Geçen İlaçlar (2) Radyoaktivite ölçülerek yeniden emzirmeye ne zaman başlanacağına karar verilmeli Antidepresan, antianksiyete,antipsikotik ilaçlar
Laktasyonda İlaç Kullanımı Karbamazepin, valproik asit, Mg sülfat, Fenobarbütal ve difenilhidantoin; serum seviyeleri kontrol Heparin anne sütüne geçmez, warfarinde çok az geçer. Kaptopril, Ca kanal blk, Digital, diüretikler, Beta blk, anne sütüne geçer ancak yüksek olmayan dozlarda kullanıldığında sorun teşkil etmez Levotiroksin, propiltiourasil güvenle kullanılabilir. İbuprofen, naproksen yan etki bildirilmemiş. Sefalosporin, tetrasiklin, trimetoprim kullanılabilir. Eritromisin, sulfonamid anne sütüne geçer