KİŞİLERARASI İLETİŞİM BECERİLERİ İLETİŞİMDE KENDİNİ AÇMA(Ünite 6) İLET 322 GÜZ 2015-16
ETKİLİ KİŞİLERARASI İLETİŞİM Kaynağın, hedefe(Alıcıya) gönderdiği ileti aracılığıyla amaçladığı sonuçlara ulaşabilmesi ve geribildirimin gerçekleşmesi etkili bir iletişim biçiminin temel yapı taşını oluşturmaktadır. Etkili kişilerarası iletişimde, hedefin tutum ve davranışlarında istenilen yönde bir değişiklik yaratmak, yani kaynağın hedefi ikna edebilme yetisini ortaya koyabilmesi önem kazanmaktadır.
ETKİLİ KİŞİLERARASI İLETİŞİMDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN İLKELER Destekleyici olmak. Yardımsever bir tutum sergilemek. Gerekli yerde karşıdaki kişiyi övmek Karşınızdaki kişiye cesaret vermek. Sorumluluk vermek. Eleştirel Olmamak. Yargılayıcı olmadan, yapıcı eleştirilerde bulunmak.
Doğal Olmak Durgun ve resmi olmak yerine, canlı enerjik, dinamik olmak. Israrcı bir davranış biçimi sergilemekten kaçınmak. Güleryüzle canlı bir ses tonuyla konuşmak. Açık Düşünceli Olmak Yeni düşünceleri kısa sürede kavrayabilmek. Sabit düşünceli olmamak. Kendini Anlatmak Kişinin kendiyle ilgili karşı tarafa bilgi aktarması.
Kendini Açmak: Kişinin kendine ait özelliklerini, iyi yada kötü yönlerini, sevinç, mutluluk ve üzüntülerini, duygu ve düşüncelerini, arzu, istek ve beklentilerini, yetenek ve becerilerini kendince en uygun kişi veya kişilere, sözel veya sözel olmayan yollarla paylaşmasıdır. Kendini Açma Türleri: Kendini açmanın ‘Geçmiş’ türü: ‘Ben eskiden...’ Kendini açmanın ‘Hikaye’ türü: Amaç eskileri anlatmak değil eski deneyimleri günümüze taşımak, duygu ve düşünceleri paylaşmak.
Kendini Açma Kendini Açmanın Niteliği Gelişigüzel Kendini Açma Teşhircilik Uygun Kendini Açma
Kendini Açmanın Anlamsız, Riskli Olduğu Durumlar Kendini açma teşhircilik halini alırsa, Kendini açtığında karşılık bulamadığında, ‘Hikaye’ yerine ‘Geçmiş’ türü kullanıldığında sağlıklık etkileşim olmaz Kendini açma içtenlik, açıklık ve samimiyetten uzaksa, yetersizse, sağlıklı iletişim kurulamaz.
Kendini Açmak: Kendini başkalarına açmak. Hepimizin içinde kendini gizleyen bir tarafı vardır. Johari Penceresi Modeli bu durumu tanımlar. 1. Açık (serbest) Alan 2. Kapalı(kör) Alan 3. Saklı (gizli) Alan 4. Bilinmeyen (karanlık) Alan
KENDİ VE DİĞERLERİNCE BİLİNMEYEN KENDİ HAKKINDA BİLDİĞİN KENDİ HAKKINDA BİLMEDİKLERİN DİĞERLERİNCE BİLİNEN AÇIK BÖLME: KENDİ VE DİĞERLERİNCE BİLİNEN GÖRÜLMEYEN (KAPALI) BÖLME: KENDİNE KAPALI, DİĞERLERİNCE GÖRÜLEBİLEN DİĞERLERİNCE BİLİNMEYEN GİZLİ BÖLME: KENDİNE AÇIK DİĞERLERİNE KAPALI BİLİNMEYEN BÖLME: KENDİ VE DİĞERLERİNCE BİLİNMEYEN
1. Açık (serbest) Alan: Başkalarının da bildiği yaşam alanı Hem kişinin kendisi hakkında bildiklerini hem de diğerlerinin o birey hakkındaki bildiklerini içermektedir. Bu alan, genel olarak kolay gözlemlenebilir, kişinin anlatmaktan çekinmediği bilgileri kapsar. Sizin bütün bilinçli hareketlerinizi ve ifadelerinizi içerir. Örneğin; Kişinin evli ve iki çocuk sahibi olduğunu çevresindekilerin bilmesi
2. Kapalı(kör) Alan Kendinize kapalı başkalarına açık olan alan. Diğerlerinin bildiği ancak kişinin farkına varmadığı bilgileri içerir. Bazen “kuşkulu” olarak adlandırılan bu tür bilgi, kişinin bir başkası hakkında edindiği izlenimler ve o kişinin davranışlarının yorumlanması ile ilgilidir Örneğin; Kişinin kendisinde olduğunu fark etmediği rahatsız edici alışkanlıklar.
3. Saklı (gizli) alan Başkalarına kapalı, kendinize açık alandır. (Sırlar alanıdır) Kişinin diğerleri ile paylaşmak istemediği, bilinçli olarak gizlemek istediği bilgileri kapsamaktadır. Kaygılar, korkular, kıskançlık duygularıyla ilgili bilgiler bu alanda yer alır.
4. Bilinmeyen (karanlık) alan Başkalarına da kendinize de kapalı olan alan. Bu alan tanım olarak bilinmez olduğu için, sadece var olduğunu varsayabilir ve ona bilinçaltı ya da bilinçdışı gibi isimler verebiliriz. Rüyalar, uyuşturucu benzeri etkiler ve mistik deneyimleriniz Bilinmeyen Alanının en güçlü kanıtlarıdır.
Açık Alan Saklı Alan
Bilinmeyen Alan Saklı Alan
Kapalı Alan
Johari penceresi: Johari penceresi kendini açma açısından yararlı bir yoldur. Johari penceresi senin kendi hakkında ne kadar bilgiye sahip olduğunu ve diğer insanların seninle ilgili ne kadar bildiğini göstermenin iyi bir yoludur. Açık iletişimden ne kastedildiğini ve iletişimin gerçekleştirilmesinde karşılaşılan sorunların giderilmesi yanında, güven sağlama ve danışmanlık sürecinde de kullanılmaktadır. Bir başka deyişle Johari Penceresi, 2 veya daha fazla insan arasındaki, kişi tarafından bilinen yani paylaşılan ya da kişinin kendi tarafından bilinmeyen , paylaşılmayan iletişimi inceleyen bir yöntemdir.
Kendini Açma Yolları Sözlü (Konuşarak) kendini açma Sözsüz ( beden dili kullanarak) kendini açma Yazarak ( Günlük, Şiir, Şarkı, Blog v.b.) kendini açma
Kendini Açma ve Önemi Kendini açma diğer insanlarla bilgi paylaşmak için yararlı bir strateji olarak görülür. Bilgi paylaşımıyla insanlarla daha yakın oluruz ve bu bizim kişiler arası ilişkilerimizi güçlendirir.
Kendini Açma ve Önemi Kendini açma basit bir biçimde diğer insanlarla bilgi paylaşımı değildir. Onun yerine, bilim adamları kişisel açıklamayı, kendini açmayı diğer insanlarla yani normalde bilmedikleri ya da tanımadıkları insanlarla bilgi paylaşımı biçiminde tanımlamaktadır. Kişinin bilgiyi paylaştığı kişiyle ilgili risk ve tehdit içerir.
KENDİNİ AÇMANIN İŞLEVLERİ: Kendini açma diğer insanlarla ilgili bilgi edinmenin yararlı bir yoludur. Çünkü bireyler tanıdıkları insanların düşündüklerini ve hareketlerini önceden tahmin edebilmeyi ister. Kendini açma, diğer insanların nasıl düşündüğünü ve hissettiğini öğrenmenin bir yoludur. Bir kişi kendini açmaya görsün diğer insanda kişisel bilgilerini dışa vurur.
Kendini anlatmanın birkaç avantajı olsa da riskleri de vardır: Risk açıldığımız kişinin bilgiye uygun yanıt vermemesidir. Kişisel açıklama, kişinin kendini açması otomatik olarak uygun etkiye rehberlik etmez. Bir diğer risk, diğer kimsenin edindiği bilgiyle ilişkide güç elde edecek olmasıdır. Sonuç olarak, fazla kendini ortaya koyma ya da ilişkide çok erken kendini açma zarar verir. Böylece kendini açma aynı zamanda kullanışlıysa da ilişkiyi etkisi altına alabilir.
Bir kişinin diğerine kendini açması karşılıklı güveni derinleştirir ve her iki insanın bir birini anlamasına yardımcı olur. Söylediklerinin diğer insanın kabul edilmesi kendi hakkında, ilişkileri hakkında bireyi daha iyi hissettirir.