Muaz Ayhan IŞIK Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM Kütüphanesi Dijitalleştirme Faaliyetleri ve Açık Erişim Muaz Ayhan IŞIK Türkiye Büyük Millet Meclisi Bilkent'te Kütüphanecilik Seminerleri Dijitalleşme ve Kütüphaneler 3 Kasım 2015

TBMM Kütüphanesi… Kütüphanemizin tarihi Osmanlı dönemi meclislerine kadar uzanmaktadır. II. Meşrutiyet Dönemi meclislerinde (Meclis-i Ayan – Meclis-i Mebusan) bulunan kütüphanelerin koleksiyonları Kütüphanemizin çekirdek koleksiyonunu (5000 adet) ihtiva etmektedir. TBMM Kütüphanesinin kuruluşu 28.09.1920 tarihli 74. birleşiminde kabul edilmiştir. Kütüphanemiz 22/01/1976 yılında kabul edilen 1934 sayılı kanun ile ‘’Derleme Kanunu’ndan yararlanmaktadır. 6279 ÇOĞALTILMIŞ FİKİR VE SANAT ESERLERİNİ DERLEME KANUNU

Geniş bir koleksiyon Kitap 290.000 Dergi Dergi sayısı 3.040 Cilt sayısı 44.647 Gazete Gazete sayısı 2.073 Cilt Sayısı 30.460 Mikrofilm (Rulo) 5.735

Dijitalleştirme çalışmaları Dijitalleştirme, bilgi kaynağının aslının korunması, yıpranmasının engellenmesi ve daha çok kişiye ulaşmasının yanı sıra bilgiye farklı zamanda ve mekanda ulaşılmasını sağlar. Kütüphane’nin -telif haklarıyla ilgili mevzuata bağlı kalmak koşuluyla- yürüttüğü dijitalleştirme çalışmaları çerçevesinde, koleksiyonda bulunan kitapların tam metin veya bir kısım sayfalarının, arşiv belgelerinin tümünün dijitalleştirme çalışmaları yürütülmektedir.

İçindekiler ve Kaynakça Kapalı raf sistemi kullanmaktayız. Kitaba gitmeden kitabın bilgi ihtiyacınızı karşılayıp karşılamayacağını görebilmeniz için ön kapak, arka kapak varsa içindekiler ve/veya bibliyografyası imaj ve pdf olarak internetten görülebilmektedir.

Mikrofilm Mikrofilm, birincil kaynağın korunması, yıpranmasının engellenmesi ve daha çok kişiye ulaşmasını sağlar. Mikrofilm ortamında bulunan yazma ve nadir eser, gazete vb. bilgi kaynakları geniş bir araştırmacı grubunun kullanımına sunulmaktadır. Yaklaşık 5800 rulo microfilm vardır.

1908’den günümüze tutanaklara tam metin erişim 1908-1920 Osmanlı dönemi Meclis tutanakları ile 1920’den günümüze TBMM Genel Kurul Tutanaklarına Kütüphane web sayfasından tam metin pdf olarak erişilebilmektedir. Tutanak Veri Tabanı:1500 cilt, 1.200.000 sayfadan oluşan “basılı tutanaklara”, 79 cilt ve 26.300 sayfada 550.000 madde halinde ifade edilen basılı fihrist bilgilerine, internet ortamında, kelime ve konu bazlı erişim Kanunlar Veritabanı: 1920’den günümüze TBMM’de kabul edilen 4215 adet kanunun metini, komisyon raporu ve görüşme tutanaklarını içermektedir

All the General Assembly minutes, laws and resolutions since the 1908 Meclis-i Ayan and Meclis-i Mebusan periods have been transferred to a digital environment, indexed and opened for the access of local and foreign researchers in the web environment.

All the General Assembly minutes, laws and resolutions since the 1908 Meclis-i Ayan and Meclis-i Mebusan periods have been transferred to a digital environment, indexed and opened for the access of local and foreign researchers in the web environment.

Açık Erişim

Açık Erişim Kamu kaynakları ile üretilen bilimsel literatürün internet aracıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, dizinlenebilir, tam metne bağlantı verilebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir biçimde kamuya ücretsiz açık olmasıdır.

Kurumsal Açık Arşivler Bir kurumun entelektüel birikimini uygun ortamlarda bir araya toplayan, saklayan, koruyan, dizinleyen, yayınlayan ve engelsiz erişimini sağlayan hizmetler bütünüdür. TBMM’de Dspace kurulmasının iki amacı var. Kurumsal yayınların, Kütüphane tarafından dijitalleştirilen, telifsiz yayınların erişime açılması

Dspace Dspace’i tercih ettik. Dünyada Eprints, Dspace, Fedora başta olmak üzere bir çok kurumsal açık erişim sistemi vardır. Dspace’i tercih ettik.

Neden Dspace Açık kaynak kodlu Yaygın kullanım YÖK desteği Türkçe Ülkemizde üniversitelerin çoğunluğu Dspace kullanmaktadır. TBMM, üniversiteler dışında Dspace kullanan tek resmi kurumdur. Açık kaynak kodlu Yaygın kullanım YÖK desteği Türkçe Esnek Kullanıcı dostu

Süreç… Şubat 2014’te açık erişim sistemi kurulmasına karar verildi. Dört kişilik bir ekip kuruldu. Bir programcı, üç kütüphaneci, Kurumsal açık erişim politika ve yönergesi belirlendi.* Yayınlar sisteme otomatik olarak değil manuel olarak aktarıldı. Standart olması amacıyla KOHA otomasyon sistemindeki MARC kayıtları ve konu başlıkları dikkate alındı. *Politika ve Yönerge 09/03/2014 tarihinde Kütüphane Kurulu’nca kabul edildi.

Süreç… Handle üyeliği yapıldı. Roar, OpenDoar gibi uluslararası harmanlama sistemlerine üyelik gerçekleştirldi. 1800’e yakın kayıt sisteme aktarıldı.

İçerik ve Politika Yasama ve denetim konusunda Politika, ekonomi, hukuk, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler alanında Telif problemi olmayan

Sistemde Kurum yayınları Araştırma ve Soruşturma komisyonu yayınları El yazmaları Nadir eserler Siyasi parti yayınları bulunmaktadır. Bundan sonra Araştırma Merkezi raporları Kurum uzmanlık tezlerinin atılması planlanmaktadır.

Sonuç Tüm kurum yayınlarını ve Kütüphane tarafından dijitalleştirilen yaklaşık 4 bin kitap, nadir eser, haritanı atılması planlanmaktadır. Kurumsal hafızanın gelecek nesillere aktarılması önemlidir.

Teşekkürler Email: muazayhan@tbmm.gov.tr Library: https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/ Dspace: http://acikerisim.tbmm.gov.tr