- ERGENLİK PSİKOLOJİSİ - Geyve Anadolu İmam Hatip Lisesi Hazırlayan: Feridun ESER Geyve Anadolu İmam Hatip Lisesi Felsefe Öğretmeni

12 - 24 yaş arasını kapsayan dönemdir. ERGENLİK: Ergenlik; çocukla yetişkinlik arasında bir geçiş dönemidir. 12 - 24 yaş arasını kapsayan dönemdir. 12 – 14 yaş sınırına, “ERİNLİK” denir. Erinlik, ergenliğe giriş dönemidir. Bu dönem, insan hayatının, en fırtınalı - en çalkantılı dönemidir.

Erinlik, çocukluğun sonlarında başlar ve ergenliğin ilk yıllarına uzanır; bedensel ve psikolojik açıdan hızlı bir gelişme – değişme dönemidir. 2 – 4 yıl sürebilir. Ergenlik, çocukluktan çıktıktan sonra yetişkin bir insan olma yolunda bir kimlik kazanma dönemidir.

ERİNLİK DÖNEMİNİN BAZI ÖZELLİKLERİ PSİKOLOJİK AÇIDAN: Aşık olma, Karşı cinse ilgi duyma Yalnız kalma isteği, Heyecan ve Öfke, Tedirginlik ve Çekingenlik, Gizlice günlük tutma, şiir ve öykü yazma, Sıkça hayaller kurma, Otoritelere karşı gelme, Uyumsuzluk, Kararsızlık

ERİNLİK DÖNEMİNİN BAZI ÖZELLİKLERİ BEDENSEL AÇIDAN: Boyun uzaması, Kilo alma, Vücudun gelişmesi, Sesin değişmesi, Tüylenme, Sivilcelenme, Hormonların aktifleşmesi, Bedenlerine, süse fazla önem gösterme

ERGENLİK DÖNEMİ; BİR GELİŞİM VE DEĞİŞİM DÖNEMİ OLDUĞUNDAN, BAZI SORUNLARIN ORTAYA ÇIKMASI NORMALDİR. BAZI ERGENLER BU DÖNEMİ DAHA SAKİN ATLATIRKEN, BAZILARI RAHATSIZ OLUR VE ÇEVRELERİNİ DE RAHATSIZ EDERLER.

KENDİNE ÖZGÜ BİR DÜNYA GÖRÜŞÜNE SAHİP OLMA “KENDİSİ” OLMAYA YÖNELİR. ERGENLİK DÖNEMİ… KİMLİK OLUŞTURMA, KENDİNE ÖZGÜ BİR DÜNYA GÖRÜŞÜNE SAHİP OLMA DÖNEMİDİR… BU DÖNEMDE ERGEN, “KENDİSİ” OLMAYA YÖNELİR.

GENÇLİK DÖNEMİNDE… HIZLI BÜYÜMENİN ETKİSİ İLE… HAREKETLERDE VE DENGEDE KOORDİNASYON BOZULUR. BU DURUM, SAKARLIĞA YOL AÇAR! SORUN ETMEYİN: ÇÜNKÜ BU DURUM GEÇİCİDİR!

Dışarıda Sıkılgan, Durgun ve Dalgın Kendi Başına Buyruk ve Sorumsuz Ergenliğin İlk Yıllarında Anne-Babalar Çocukları Hakkında Sıkça Şunları Söylerler: Asi, Hırçın ve Huysuz Alıngan, Karamsar, Ters Dışarıda Sıkılgan, Durgun ve Dalgın Kendi Başına Buyruk ve Sorumsuz Süse düşkün Ders çalışmıyor

Ergenliğin ilk yıllarında ergenler, anne - babaları için sıkça şunları söylerler: Bizi anlamıyorlar, Her şeyimize karışıyorlar, Özgür bırakmıyorlar, Küçük çocuk muamelesi yapıyorlar, Çok sıkıcılar

ERGEN ANNE - BABASI OLMAK DA ZORDUR! ERGENLİK ZORDUR; ERGEN ANNE - BABASI OLMAK DA ZORDUR! ZORLUKLAR, KARŞILIKLI ANLAYIŞ VE SABIRLA AŞILIR. BİRBİRİMİZE KARŞI SABIRLI, HOŞGÖRÜLÜ, ANLAYIŞLI OLALIM. MUTLU OLALIM!

KENDİNİ BAŞKALARI İLE KARŞILAŞTIRIR. ERGEN, KENDİNİ BAŞKALARI İLE KARŞILAŞTIRIR. VÜCUDUNDAKİ BAZI DEĞİŞİMLER HOŞUNA GİDERKEN, BAZILARI ONU RAHATSIZ EDER VE UTANÇ DUYABİLİR. BU DURUMDA SAĞLIKLI OLAN, İYİ VE EKSİK TARAFLARINI GERÇEKÇİ BİR BİÇİMDE GÖREBİLMEKTİR. UNUTMAYIN: HER BİREY, FARKLIDIR! BİREYLER ARASINDAKİ FARKLILIKLAR, NORMALDİR.

* ÖFKE VE ŞİDDETE EĞİLİMİ VARDIR… ANCAK SORUNLAR, ERGEN BİREYİN; * ÖFKE VE ŞİDDETE EĞİLİMİ VARDIR… ANCAK SORUNLAR, ÖFKE VE ŞİDDETLE ÇÖZÜMLENEMEZ! AKSİNE… ÖFKE VE ŞİDDET, YENİ SORUNLAR DOĞURUR. * KURALLARA UYMAMA İSTEĞİ VARDIR. ANCAK… KURALLAR, İNSANLARIN VE TOPLUM DÜZENİNİN KORUNMASI İÇİN VARDIR; KURALLAR HERKES GİBİ SİZİN İÇİN DE GEREKLİDİR.

GENÇLİK DÖNEMİ, AŞIRI ENERJİ YÜKLÜ BİR DÖNEMDİR. BU DÖNEMDE SPORA YÖNELMEK, OKULDA VEYA ÇEVREDEKİ SOSYAL ETKİNLİKLERE KATILMAK ENERJİYİ ATABİLMEK VE RAHATLAMAK İÇİN FAYDALI OLACAKTIR. BAŞARILI ÖĞRENCİ, ALDIĞI İYİ NOTLARIN YANISIRA SPOR YAPAN VE SOSYAL ETKİNLİKLERE DE KATILAN İNSANDIR. BAŞARILI ÖĞRENCİ, “İYİ İNSAN”DIR.

GENCİN ÖNÜNDE, BELİRSİZ BİR GELECEK - HAYAT VARDIR. BU DURUM, ONU TEDİRGİN EDER… ÇEVRESİ VE YAKINLARI İLE SAĞLIKLI BİR İLETİŞİM KURMASI, ONU RAHATLATACAKTIR. YAKINLARINIZDA SEVDİĞİNİZ, GÜVENEBİLECEĞİNİZ BÜYÜKLERİNİZE AÇILIN, KONUŞUN, ONLARA DANIŞIN. BU SİZİ RAHATLATACAK, SİZE BİR YOL GÖSTEREBİLECEKLERDİR. GENÇ, ÇEVREDEN ANLAYIŞ BEKLERKEN; ÇEVRESİNE KARŞI SABIRLI OLMASINI DA BİLMELİDİR.

ÖMÜR BOYU SÜRECEK MESLEĞİN SEÇİLDİĞİ DÖNEMDİR. GENÇLİK DÖNEMİ, ÖMÜR BOYU SÜRECEK MESLEĞİN SEÇİLDİĞİ DÖNEMDİR. MESLEK SEÇİMİ, AYNI ZAMANDA BİR HAYAT TARZININ SEÇİMİDİR. GENÇ, YETENEĞİNE UYGUN BİR ALANA YÖNELMELİ; YETENEĞİNE UYGUN MESLEKLERİ TANIMALIDIR.

SINAVLAR; AKADEMİK BAŞARILAR, SINAVLARLA VE NOTLARLA ÖLÇÜLÜR. ÜST DÜZEY BİR OKULA DEVAM EDEBİLMENİN YOLU, SINAVLARDA BAŞARILI OLMAYA BAĞLIDIR. PLANLI EV VERİMLİ ÇALIŞMA ALIŞKANLIĞI KAZANMALISINIZ!

YETERİ KADAR ÇALIŞMAMA, SINAV KAYGISINA YOL AÇAR. NEDEN OLUŞUR? ZAMANI İYİ KULLANMAMA, YETERİ KADAR ÇALIŞMAMA, OLUMSUZ DÜŞÜNME, KENDİNE GÜVENMEME SINAV KAYGISINA YOL AÇAR.

SINAV KAYGISINI YENEBİLMEK… KAYGI VE STRES TAMAMI İLE KÖTÜ BİR ŞEY DEĞİLDİR… HATTA, AZI YARARLIDIR; KİŞİYİ ÇALIŞMAK İÇİN HAREKET GEÇİRİR. ZAMANINI VERİMLİ KULLANAN, İYİ HAZIRLANAN, MORALİ YERİNDE OLAN KAZANACAKTIR. HAYATIMIZ, TEK BİR SINAVA BAĞLI DEĞİLDİR. BAŞKA SEÇENEKLERİMİZİN DE OLDUĞUNU UNUTMAYIN!

GENÇLER… İLGİ, SEVGİ, SAYGI BEKLERLER… AİLESİNDEN İLGİ VE SEVGİ GÖRMEYEN, İLGİ VE SEVGİYİ DIŞARDA ARAYABİLİR. İLGİ VE SEVGİYİ DIŞARDA ARAMAK, TEHLİKELİ OLABİLİR; İSTİSMARA VE BAŞKA SORUNLARA YOL AÇABİLİR.

SAYGI NEDİR?

YANLIŞ DUYGUSAL İLİŞKİLER; * MORAL BOZAR, * VAKİT KAYBINA YOL AÇAR, * STRES VE DEPRESYONA, * ALKOLE, * İNTİHAR VE CİNAYETE YÖNELTEBİLİR. HİSLERİNİZE HAKİM OLUN. KENDİNİZE VAKİT AYIRIN. BİRAZ AKILCI – GERÇEKÇİ DÜŞÜNÜN.

AİLENİZDEN VE ÇEVRENİZDEN BEKLENTİLERİNİZ OLDUĞU GİBİ SİZİN, AİLENİZDEN VE ÇEVRENİZDEN BEKLENTİLERİNİZ OLDUĞU GİBİ ONLARINDA SİZDEN BEKLENTİLERİ OLDUĞUNU UNUTMAYIN! EN DEĞERLİ VARLIĞINIZ AİLENİZDİR; VARLIĞINIZI, ONLARA BORÇLUSUNUZ. VAKİT, KIYMETLİDİR… DÜNÜ TEKRAR YAŞAMAK MÜMKÜN DEĞİLDİR. VAKTİNİZİ İYİ DEĞERLENDİRİN… KENDİNİZE YARARLI OLACAK ARKADAŞLAR EDİNİN VE KENDİNİZE YARARLI OLACAK İŞLERLE MEŞGUL OLUN. AKILLI VE GERÇEKÇİ İNSAN BÖYLE DAVRANIR!

BAĞIMSIZ OLMAK İSTİYORSUNUZ?! HAKLISINIZ! AMA… ŞU BİR GERÇEK Kİ: HENÜZ BİR MESLEK SAHİBİ DEĞİLSİNİZ; EKONOMİK BAĞIMLILIĞINIZ DEVAM EDİYOR! UYGUN BİR İŞ BULUP, KENDİ AYAKLARIN ÜZERİNDE DURANA KADAR, BİRAZ SABIR! AİLENE YAKIN OLMANDA, SENİN İÇİN FAYDA VAR!

ÖĞRETMENLERİNİZ… SİZİ - GELECEĞE, - MESLEĞE, - HAYATA HAZIRLAYAN YARDIMCILARINIZ, REHBERLERİNİZDİR… ONLARA YAKIN OLMANIZ, SİZE SAĞLAYACAKLARI KATKIYI ARTIRIR!

DUYGULARINIZLA DEĞİL, AKLINIZLA HAREKET EDİN! GERÇEKÇİ VE DENGELİ OLMAYA GAYRET EDİN. GELECEĞE YÖNELİK GERÇEKLEŞTİRİLEBİLİR PLANLAR YAPIN VE PLANLARINIZIN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN ÇALIŞIN.

ARKADAŞLARININ TELKİNİNE GENÇLER BAĞIMSIZLIKLARINI SAĞLAMAK İÇİN AİLELERİNDEN ZİYADE ARKADAŞLARINA DAHA YAKIN DURURLAR. ÇÜNKÜ ARKADAŞ ORTAMINDA DAHA ÖZGÜRDÜRLER. ARKADAŞLARININ TELKİNİNE DAHA AÇIKTIRLAR. BU DÖNEMDE, ARKADAŞ ÇEVRESİNE DİKKAT ETMEK GEREKİR!

SİGARA VE ALKOL KULLANARAK, KENDİLERİNİN BÜYÜDÜĞÜNÜ DÜŞÜNÜRLER!? GENÇLER, KENDİLERİNİ İSPATLAMA ADINA SİGARA VE ALKOL KULLANIMI GİBİ ZARARLI DAVRANIŞLARA YÖNELEBİLİRLER. SİGARA VE ALKOL KULLANARAK, KENDİLERİNİN BÜYÜDÜĞÜNÜ DÜŞÜNÜRLER!? SİGARA VE ALKOL KULLANMAK GERÇEKTEN DE İNSANI BÜYÜTÜR MÜ?

KALP VE DAMAR TIKANIKLIĞINA, KEMİKLERİN ZAYIFLAMASINA, KANSERE, SİGARA, KALP VE DAMAR TIKANIKLIĞINA, KEMİKLERİN ZAYIFLAMASINA, KANSERE, CİLTTE KIRIŞIKLIĞA, AĞIZ VE ÜST KOKUSUNA YOL AÇAR… SİGARA İÇEN NE KAZANIR? İÇMEYEN NE KAYBEDER? PARASINI EL ALIR, DUMANINI YEL ALIR, SANA DA ZARARI KALIR!

BEYİN HÜCRELERİNİ ÖLDÜRÜR, ZİHİNSEL İŞLEVLERİ ZAYIFLATIR, ALKOL, BEYİN HÜCRELERİNİ ÖLDÜRÜR, ZİHİNSEL İŞLEVLERİ ZAYIFLATIR, SİNİR SİSTEMİNİ TAHRİP EDER, AKIL HASTALIKLARINA YOL AÇAR, ERKEN BUNAMAYA NEDEN OLUR, İŞİTME VE GÖRMEYİ ZAYIFLATIR. KİŞİ, SİGARA VE ALKOL KULLANMAKLA BÜYÜMEZ; ERKEN YAŞLANIR!

ERGENLİKTE BESLENME Ergenlikte büyümenin hızlanmasıyla vücudun temel besin maddelerine olan ihtiyacı artar. Bu dönemde, dengeli ve sağlıklı beslenmek gerekir. Asitli içeceklerden, tost- sandviç gibi hazır yiyeceklerden, fazla yağlı ve hamurlu yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Doğal gıdalar alınmalı, bol meyve- sebze tüketilmelidir!

YAŞADIĞIN BU DÖNEM DE GEÇİCİDİR! BU TEMEL YA SAĞLAM OLACAK YADA ÇÜRÜK! UNUTMA Kİ HERŞEY GİBİ… YAŞADIĞIN BU DÖNEM DE GEÇİCİDİR! SEN ŞİMDİ BU DÖNEMDE YETİŞKİNLİK VE YAŞLILIK BİNASININ TEMELİNİ ATIYORSUN. BU TEMEL YA SAĞLAM OLACAK YADA ÇÜRÜK! ATTIĞIN TEMEL, GELECEĞİNE İLİŞKİN YAPTIKLARIN SENİN VE AİLENİN YARINLARI İLE İLGİLİDİR.

BAŞARILAR VE MUTLULUKLAR DİLERİM! HAYAT, SİZİN! TERCİH, SİZİN! BAŞARILAR VE MUTLULUKLAR DİLERİM!

KOMŞU İL VE İLÇELERDE ÖĞRENCİLERE YÖNELİK SEMİNER VERİLİR! feridun.eser@gmail.com