Erken çocuklukta gelişim Araştırma Stratejileri Öğr. Gör. Can ÜNVERDİ

Konular Bilgi toplama yöntemleri Sistemli gözlem Özbildirim Psikofizyolojik yöntemler Örnek olay Etnografya Geçerlik ve güvenirlik Araştırma modelleri Araştırmada etik kurallar

Bilgi toplama yöntemleri Sistemli gözlem İlgilenilen davranışın meydana gelirken kaydedilmesi Doğal gözlem Yapılandırılmış gözlem

Bilgi toplama yöntemleri Doğal gözlem Doğal çevrede ilgilenilen davranışın kaydedilmesi Çocukların, akranlarının acılarına tepkileri Davranışın ortaya çıkma sıklığı Davranış çeşitliliği Yapılandırılmış gözlem Davranışın ortaya çıkma sıklığının manipüle edilmesi Aynı çalışmanın oyuncak bebeklerle tekrarlanması

Bilgi toplama yöntemleri Gözlemde kayıt Anekdot kaydı Tüm davranışların kaydedilmesi Olay örneklemi Davranışın ortaya çıktıkça kaydedilmesi Zaman örneklemi Belirli zaman aralıklarında kayıt alma

Gözlemin sınırlılıkları Gözlemci etkisi Gözlemci yanlılığı Neden – sonuç ilişkileri

Bilgi toplama yöntemleri Özbildirim: Görüşme ve anketler Algı Düşünce Yetenek Duygu Tutum Deneyimler

Bilgi toplama yöntemleri Klinik görüşmeler Konuşmaya dayalı Esnek Kısa sürede çok bilgi Doğru beyanlar Bilimsellik

Bilgi toplama yöntemleri Yapılandırılmış görüşmeler Aynı sorular Aynı yönergeler Hızlı bilgi toplama Cevapların yapılandırılması Derinlik Yanlı yanıtlar

Bilgi toplama yöntemleri Psikofizyolojik yöntemler Biyolojik süreçler – davranış Otonom sinir sistemi tepkileri EEG (Elektroensefalogram PET (Pozitron Emisyon Tomografi) fMRI (Fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme)

Bilgi toplama yöntemleri Küçük yaş grupları Beyin – psikolojik gelişim ilişkisi İşlemlemenin niteliği Farklı uyaranlar Hareket sınırlılığı Korku

Bilgi toplama yöntemleri

Bilgi toplama yöntemleri Örnek olay inceleme Psikanaliz Gözlem, görüşme, test vb. Az sayıdaki durumlar Derinlemesine inceleme Genelleme

Bilgi toplama yöntemleri Etnografya Kültürlerin karşılaştırmalı incelenmesi Kültürün etkisinin araştırılması Kültüre bağlı davranışlar Etnografi Topluluğun içerden gözlenmesi

Geçerlik ve güvenirlik Ölçümlerin tutarlı olması Gözlemciler arası (Değerlendirmeci güvenirliği) Tekrar ölçüm (Test – tekrar – test) Paralel formlar Yarıya bölme

Geçerlik ve güvenirlik Ölçülmek istenen özelliğin diğer davranışlardan ayrılarak, doğru biçimde ölçülmesi İç geçerlik Davranışın başka özelliklerden etkilenmesi Dış geçerlik Genellenebilirlik

Geçerlik ve güvenirlik Hipotez: Test edilebilir önerme. Teori: Olgunun açıklaması. Deney: Değişkenlerin kontrol edildiği işlem. Değişken: Farklı değerler alabilen özellik. Ölçüm: Sayısal değerler İstatistik: Ölçümlerin test edilmesi.

Araştırma modelleri İlişkisel model Özellikle davranış arasındaki ilişki Korelasyon İki değişkenin birlikte değişme oranı -1 +1 İlişki/nedensellik

Araştırma modelleri Bağımsız değişken Kontrol edilen Bağımlı değişken Bağımsız değişkene bağlı Kontrol değişkeni Kontrol altında tutulması gereken

Araştırma modelleri Laboratuvar dışı deneyler Deneysel model Nedensel ilişkilerin tespiti Yansız seçim Eşleştirme Laboratuvar dışı deneyler

Araştırma modelleri Gelişimin incelenmesi Boylamsal model Aralıklı olarak inceleme Gelişimde ortak yönler – farklılıklar Önceki ve sonraki davranışlar arasında ilişki Yanlı örneklem Alışma Kuşak etkileri Katılımcı kaybı

Araştırma modelleri Gelişimin incelenmesi Kesitsel model Farklı yaş grupları Eş zamanlı değerlendirme Kuşak etkileri Önce – sonra bağlantısı kurulamaz

Araştırma modelleri Gelişimin incelenmesi Sıralısal model Kesitsel ve boylamsal modellerin birlikte kullanılması KESİTSEL KARŞILAŞTIRMA Doğum Yılı 2005 8 yaş 9 yaş 10 yaş 2006 11 yaş 2007 12 yaş 2013 2014 2015 Değerlendirme yılı

Araştırma modelleri Gelişimin incelenmesi Mikrogenetik model Sürecin değerlendirilmesi Tekrarlı değerlendirme Öğrenme Problem çözme

Araştırmada etik Zarardan korunma Katılımcıların zarar göreceği uygulamalar yapılamaz. Bilgilendirme/Onay Çalışmanın bütün yönlerinin açıklanması gerekir. Küçük yaş gruplarında aile onayı alınır. Kimse çalışmaya katılmaya zorlanamaz.

Araştırmada etik Mahremiyet Katılımcıların kimlik bilgileri gizli tutulur. Çalışma açısından önem teşkil etmeyen bilgiler toplanamaz. Sonuçların açıklanması Araştırmadan elde edilen sonuçlar katılımcılarla paylaşılır. Araştırmadan faydalanma Uygulamaların etkili olduğu gösterilirse kontrol grubuna da aynı uygulama yapılır.

Teşekkürler… Öğr. Gör. Can ÜNVERDİ