ÜCRETLER

Ücretin Tanımı Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali Sorumluluk Tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmemektedir.

Ücretin Unsurları İşverene tabi olma: İşveren; hizmet erbabını işe alan, emir ve talimatları dahilinde çalıştıran gerçek ve tüzel kişilerdir. Ücretin bu niteliği onu serbest meslek kazancından ayıran en önemli unsurdur. Belli bir işyerine bağlı olarak çalışma: Bağlılık maddi olmaktan ziyade hukuki bağlılıktır. İşyeri; ticari, zirai, mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir. Ödemenin hizmet karşılığı yapılması Ödemenin para, ayın (mal) veya para ile temsil edilebilen menfaatler şeklinde olması Konut ve araç tahsisi Mal, yiyecek, giyecek, yakacak vb. yardımlar

Ücret Sayılan Diğer Ödemeler Emeklilik, maluliyet, dul ve yetim aylıkları, Önceden yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler, TBMM, İl Genel Meclisi, Belediye Meclisi üyeleri ile Özel Kanunlarına veya idari kararlara göre kurulan daimi veya geçici bütün komisyonların üyelerine ve yukarıda sayılanlara benzeyen diğer kimselere bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın veya menfaatler, Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın veya menfaatler, Bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödene veya sağlanan para, ayın veya menfaatler, Sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeler veya sağlanan menfaatler.

Vergiyi Doğuran Olay Ücretlerde vergiyi doğuran olay elde etme kavramı ile açıklanır. Tahsil ilkesi geçerlidir.

Diplomat Muaflığı Yabancı devletlerin, Türkiye’de bulunan; Elçi, Maslahatgüzar, Konsolosları (fahri konsoloslar hariç) ile, Elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiye’de resmi bir göreve memur edilenler, bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyla gelir vergisinden muaftırlar. Bu muaflığın menkul sermaye iratları üzerinden tevkif suretiyle alınan vergiye etkisi yoktur.

Elçilik ve Konsolosluk Çalışanlarının Ücret İstisnası Yabancı Elçilik ve Konsoloslukların, o memleketin uyrukluğunda bulunmayan memurları ve hizmetlilerinin yalnız bu işleri dolayısıyla aldıkları ücretler ise karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisinden istisna edilir.

Ücretlerde Diğer İstisnalar Emekli, dul ve yetim aylıkları, (aynı mahiyette yabancı sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenen aylıklar) Bazı kurumlarca kurulan emekli sandıklarınca ödenen emekli aylıkları, muadil kamu emeklilerine ödenen miktardan fazla ise fark GV’ ne tabi olur. Mesleki Eğitim Kanununa göre çalışan çırakların asgari ücreti aşmayan ücretleri, Fabrikada, madende çalışan… işçilere konut tedariki şeklinde sağlanan menfaatler, Hizmet erbabının işyerine ulaşımını toplu bir şekilde yapmak amacıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri, Çalışanların yemek ihtiyaçları için yapılan giderler,

Ücretlerde Diğer İstisnalar Özel hizmetlerde çalıştırılan hizmetçilere (sütnineliği, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık) ödenen ücretler, Köy muhtarlarına ve köylerin korucu, imam, bekçi gibi hizmetlilerine köy bütçesinden ödenen ücretler Dar mükellef işverenin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin yurt dışından elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretler, İşyerinde çalıştırılan amatör sporculara ödenen ücret istisnası

Ücret Gelirinin Vergilendirilme Şekli Ücret gelirleri iki şekilde vergilendirilmektedir; Gerçek ücretler Diğer Ücretler

Gerçek Ücretler Gerçek ücret elde edenlerin vergilendirilmesinde esas olarak (artan oranlı) stopaj yöntemi kullanılır. (Dar mükellefler dahil) Yıllık Beyanname ile bildirilme zorunluluğu getirilen ücretler, (Tek işverenden alınan ücretler tutarı ne olursa olsun sadece stopaja tabidir. ) Ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenlerden doğrudan doğruya alan hizmet erbabı, Ücret istisnasından faydalanamayan yabancı elçilik konsolosluk memur ve hizmetlileri, Maliye Bakanlığınca yıllık beyanname ile bildirilmesinde zaruret görülen ödemeler, de gerçek ücret sayılır. Bu sayılanlar vergi dairesine verecekleri (yıllık) beyanname üzerinden vergilendirilirler.

(Gerçek) Ücretin Safi Tutarının Tespiti Safi Ücret = Gayrisafi Ücret-İndirimler Gayrisafi ücretten indirilecek indirimler; OYAK ve benzeri kamu kurumları için yapılan kanuni kesintiler, Emekli aidatları ile sosyal sigorta primleri, Şahıs sigorta primleri, BES katkı payları Sigorta şirketi Türkiye’de bulunacak, Ücretli, eşi ve küçük çocuklarına ait ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil sigortaları olacak, İndirim konusu yapılacak, prim, aidat ve katkıların toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %5‘ini (BES’te %10’unu) ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşmayacak Sendikalara ödenen aidatlar Sakatlık indirimi (1. derece 880 TL, 2. derece 440 TL, 3. derece 200 TL) Ücretlinin bakmakla yükümlü olduğu bir sakat varsa, bu kişiler için de indirim uygulanır.

Diğer Ücretler Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar, Özel hizmetlerde çalışan şoförler, Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçiler, Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar, Gerçek ücretlerinin tespitine imkan olmaması nedeniyle, Danıştay’ın olumlu görüşü ve Maliye Bakanlığınca bu kapsama alınanların, ücretleridir. Diğer ücretlerde matrah, 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin bir yıllık brüt tutarının % 25’ dir.

Diğer Ücretler Vergi Karnesi alınması mecburidir. Ücretli, hizmetin ifa edildiği yılın şubat ayında, yeni işe başlaması halinde işe başladıktan itibaren 1. ay içinde vergi karnesini bağlı bulunduğu yer vergi dairesine ibraz ederek, vergisini tarh ettirir. Tarh edilen verginin yarısı 2. ayda, diğer yarısı 8. ayda ödenir. Asgari Geçim İndirimi ve Sakatlık İndiriminden faydalanamazlar.

En Az Geçim İndirimi En az geçim indirimi, bireyin veya ailesinin asgari geçim düzeyini sağlayacak bölümünün, elde ettiği toplam gelirden düşülmesi yoluyla vergi dışı bırakılmasıdır. İndirimden sadece gerçek usulde vergilendirilen gerçek kişiler faydalanabilirler.

Asgari Geçim İndirimi Nasıl Hesaplanır? Asgari geçim indirimi, ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; Mükellefin kendisi için % 50’si, Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; İlk iki çocuk için % 7,5, Diğer çocuklar için % 5’idir. (Asgari Geçim İndirimi Oranları) AGİ Yıllık Tutarı: (Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı x AGİ Oranı) x %15