Finansal Tablolar Analizi (muhasebe sistemi tekrarı) Yrd. Doç. Dr. Aynur Akpınar

Yeşil bahçe işletmesinin 2011 yılı Kasım ayı mizanı aşağıdaki gibidir.

Hesap kodu Hesaplar Borç Alacak Borç bakiyesi Alacak bakiyesi 100 Kasa 500.000 150.000 350.000 101 Alınan çekler 300.000 200.000 100.000 102 Bankalar 70.000 130.000 103 Verilen çekler 80.000 120 Alıcılar 600.000 470.000 121 Alacak senetleri 400.000 170.000 230.000 131 Ortaklardan ala. 153 Ticari mallar 1.000.000 255 Demirbaşlar 550.000 257 Birikmiş amort. 165.000 300 Banka kredileri 280.000 180.000 320 Satıcılar 175.000 325.000 321 Borç Senetleri 525.000 800.000 275.000 331 Ortaklara Borçl. 500 Sermaye 1.805.000 Toplam 4.420.000 2.900.000

Yeşil bahçe işletmesinin yukarıdaki Kasım ayı mizanından aşağıdaki dönem başı bilançosu oluşturulmuştur.

Dönem başı (Kasım)bilançosu Yeşilbahçe işletmesi dönem başı bilançosu 100 Kasa 350.000 300 Banka Kredileri 180.000 101 Alınan Çekler 100.000 320 Satıcılar 325.000 102 Bankalar 130.000 321 B0rç Senetleri 275.000 -103 Verilen Çekler (80.000) 331 Ortaklara Borçlar 70.000 120 Alıcılar 470.000 500 Sermaye 1.805.000 121 Alacak Senetleri 230.000 131 Ortaklardan Alacaklar 70.000 153 Ticari Mallar 1.000.000 255 Demirbaşlar 550.000 -257 Birikmiş Amortisman (165.000) Aktif Toplamı 2.655.000 Pasif Toplamı 2.655.000

Daha sonra aşağıda sayılan 13 adet günlük işlemler yapılmış ve geçici mizana ulaşılmıştır.

Yeşil bahçe işletmesinin 2011 yılı Aralık ayı işlemleri aşağıdaki gibidir.: 1-)İşletme Ziraat Bankası Meydan Şubesinde 50.000 TL tutarında 3 ay vadeli mevduat hesabı açtırmıştır. 2-)Satıcılara olan 325.000 TL tutarında borcuna karşılık portföyünde bulunan senedi ciro etmiş kalan kısım için yeni bir senet düzenlemiştir. 3-)İşletme 650.000 TL tutarında mal almış 50.000 TL’sı için çek vermiş, 100.000 TL’sı için çek ciro etmiş, kalanı ise veresiye sayılmıştır. Ticari malın işletmeye nakliyesi için 100 TL peşin ödenmiştir. 4-) Ortak A’ya olan borcumuz ödenmiş, Ortak B’den olan alacağımız ise tahsil edilmiştir. 5-)Nominal değeri 10 TL olan Ayyıldız A.Ş. hisse senetlerinin 1.000 adedini 15 TL’den satın almıştır. Bedeli banka hesabımızdan çekilmiştir. 6-) Satın alınan malların 10.000 TL tutarındaki kısmı istenilen vasıflara sahip olmadığı için iade edilmiştir. 7-)İşletme yarısı peşin yarısı vadeli olmak üzere 1.100.000 TL tutarında satış yapmıştır.

8-)Bankaya olan kredi borcunun 80. 000 TL’lık kısmını 5 8-)Bankaya olan kredi borcunun 80.000 TL’lık kısmını 5.000 TL faizi ile birlikte ödemiştir. 9-)Dönemin ücret gideri olarak 50.000 TL, kira gideri olarak da 30.000 TL peşin ödenmiştir. 10-)Alıcılarda olan alacağın 120.000 TL kısmı tahsil edilmiştir. 11-)Ayyıldız A.Ş.’nin hisse senetlerinin yarısı 14 TL/adetten satılmıştır. 12-)1EUR=2,5 TL kuru üzerinden 1.000 EUR alınmıştır. 13-)100.000 TL tutarındaki alacağın vadesi gelmiş olmasına rağmen tahsil edilememiştir. Alacak istendiğinde 120.000 TL tutarında bir senet düzenlenerek işletmeye verilmiştir.

H.kodu Hesaplar (000) Borç Alacak Borç bakiyesi Alac.bakiyesi 100 Kasa 1.099.500 287.600 811.900 101 Alınan çekler 100.000 - 102 Bankalar 180.000 15.000 165.000 103 Verilen çekler 130.000 110 Hisse Senetleri 7.500 120 Alıcılar 1.020.000 220.000 800.000 121 Alacak senetleri 350.000 230.000 120.000 131 Ortaklardan ala. 70.000 153 Ticari mallar 1.650.100 10.000 1.640.100 255 Demirbaşlar 550.000 257 Birikmiş amort. 300 Banka kredileri 80.000 320 Satıcılar 335.000 825.000 490.000 321 Borç Senetleri 370.000 331 Ortaklara Borçl. 500 Sermaye 1.805.000

H.kodu Hesaplar (000) Borç Alacak Borç bakiyesi Alac.bakiyesi 600 Kasa 1.100.000 642 Faiz geliri 20.000 - 655 Menkul Kıymet Satış Zararı 500 770 Genel Yönetim Giderleri 80.000 780 Finansman Giderleri 5.000 Toplam 5.605.100 4.180.000

Aşağıdaki 5 adet Dönem sonu işlemleri yapılmış ve kesin mizana ulaşılmıştır.

2011 yılı Dönem Dönem Sonu İşlemleri: 1-)Dönem sonu mal mevcudu 1. 000 2011 yılı Dönem Dönem Sonu İşlemleri: 1-)Dönem sonu mal mevcudu 1.000.000 TL’dır.(işletme stoklarında aralıklı envanter yöntemini kullanmaktadır.) 2-)Dönemin amortisman gideri 55.000 TL’dir. 3-)Yabancı paranın dönem sonu kuru 1 EUR= 2,8 TL’dir. 4-)Akbank’tan gelen ekstreden 50.000 TL’lık verilen çekin hesaptan ödendiği, Mevduat hesabımıza 10.000 TL, kredi hesabımıza ise 20.000 TL faiz işlediği anlaşılmıştır. 5-) Ayyıldız A.Ş.’nin hisse senetlerinin dönem sonu borsa değeri 16 TL’dır.

H.kodu Hesaplar (000) Borç Alacak Borç bakiyesi Alac.bakiyesi 100 Kasa 1.099.800 287.600 812.200 101 Alınan çekler 100.000 - 102 Bankalar 190.000 65.000 125.000 103 Verilen çekler 50.000 130.000 80.000 110 Hisse Senetleri 15.000 7.500 120 Alıcılar 1.020.000 220.000 800.000 121 Alacak senetleri 350.000 230.000 120.000 131 Ortaklardan ala. 70.000 153 Ticari mallar 1.650.100 10.000 1.640.100 255 Demirbaşlar 550.000 257 Birikmiş amort. 300 Banka kredileri 200.000 320 Satıcılar 335.000 825.000 490.000 321 Borç Senetleri 370.000 331 Ortaklara Borçl. 500 Sermaye 1.805.000

H.kodu Hesaplar (000) Borç Alacak Borç bakiyesi Alac.bakiyesi 600 Satışlar 1.100.000 621 Satılan Malın Maliyeti 640.100 642 Faiz geliri 30.000 - 646 Kambiyo karı 300 655 Menkul Kıymet Satış Zararı 500 770 Genel Yönetim Giderleri 135.000 780 Finansman Giderleri 25.000 Toplam 6.380.500 4.215.300

Yukarıda düzenlenmiş bulunan kesin mizandan Bilanço ve Gelir Tablosuna ulaşılmıştır.

Dönem sonu bilançosu Yeşilbahçe işletmesi 31.12.2011 tarihli bilançosu 100 Kasa 812.200 300 Banka Kredileri 120.000 102 Bankalar 125.000 320 Satıcılar 490.000 -103 Verilen Çekler (80.000) 321 B0rç Senetleri 370.000 110 Hisse Senetleri 7.500 500 Sermaye 1.805.000 120 Alıcılar 800.000 590 Net Kar 329.700 121 Alacak Senetleri 120.000 153 Ticari Mallar 1.000.000 255 Demirbaşlar 550.000 -257 Birikmiş Amortisman (220.000) Aktif Toplamı 3.114.700 Pasif Toplamı 3.114.700

Yeşilbahçe İşletmesinin. 01. 01. 2011-31. 12 Yeşilbahçe İşletmesinin. 01.01.2011-31.12.2011 Dönemi Gelir Tablosu (TL) Satışlar 1.100.000 Satılan Malın Maliyeti ( 640.100) Brüt satış karı 459.900 Faaliyet Giderleri ( 135.000) Faaliyet karı 324.900 Faiz geliri 30.000 Kambiyo karı 300 Menkul kıymet satış zararı (500) Olağan kar 344.700 Finansman gideri 25.000 Önem karı 329.700

Sarı Yayla işletmesinin 31. 12 Sarı Yayla işletmesinin 31.12.2013 tarihli bilançosu ve Gelir Tablosu aşağıdaki gibidir.

Sarı Yayla işletmesi 31.12.2013 dönem sonu bilançosu 100 Kasa 100.000 300 Banka Kredileri 1.000.000 102 Bankalar 330.000 321 Borç Senetleri 900.000 108 Diğer Hazır değerler 50.000 331 Ortaklara Borçlar 400.000 120 Alıcılar 4.250.000 360 Ödenecek vergiler 80.000 121 Alacak Senetleri 1.450.000 370 Dön. K.V.ve Y. Yük.K. 300.000 128 Şüpheli Ticari Alacaklar 200.000 371 Dön.karı peşin .ö.v.y. Y. (100.000) -129 Şüpheli Tic.Alac.karş. (200.000) 500 Sermaye 8.000.000 153 Ticari Mallar 4.000.000 548 Kar yedekleri 500.000 255 Demirbaşlar 3.000.000 570Geçmiş yıl karları 200.000 -257 Birikmiş Amortisman (1.200.000) 590 Dönem net karı 700.000 Aktif Toplamı 11.980.000 Pasif Toplamı 11.980.700

Sarı Yayla İşletmesinin. 01. 01. 2013-31. 12 Sarı Yayla İşletmesinin. 01.01.2013-31.12.2013 Dönemi Gelir Tablosu (TL) Satışlar 8.000.000 Satılan Malın Maliyeti (5.200.000) Brüt satış karı 2.800.000 Faaliyet Giderleri (1.100.000) Faaliyet karı 1.700.000 Faiz geliri 300.000 Diğer olağan gelir kar 200.000 Karşılık giderleri (200.000) Finansman gideri (1.000.000) Vergi karşılığı Dönem karı 700.000

Sarı Yayla işletmesinin 31. 12 Sarı Yayla işletmesinin 31.12.2014 tarihli genel geçici mizanı aşağıdaki gibidir.

H.kodu Hesaplar (000) Borç Alacak Borç bakiyesi Alac.bakiyesi 100 Kasa 566.000 362.000 204.000 102 Bankalar 1.206.000 397.000 809.000 108 Diğer Haz. Değ. 62.000 110 Hisse Senetleri 439.000 120 Alıcılar 3.500.000 500.000 3.000.000 121 Alacak senetleri 2.700.000 700.000 2.000.000 153 Ticari mallar 4.200.000 180 Gelecek.ayl.a.g. 84.000 253 Makineler 5.000.000 255 Demirbaşlar 1.000.000 257 Birikmiş amort. 1.650.000 950.000 300 Banka kredileri 2.280.000 4.180.000 1.900.000 320 Satıcılar 278.000 222.000 321 Borç Senetleri 738.000 800.000 500 Sermaye 8.000.000 542 Yasal Yedekler

H.kodu Hesaplar (000) Borç Alacak Borç bakiyesi Alac.bakiyesi 600 Y.İçi Satışlar 6.516.000 610 Satıştan iadeler 109.000 644 Konusu kal.karş. 200.000 649 Diğ.gel.karl. 837.000 760 Paz.sat.dağ.gid. 800.000 770 Gen yön.gid. 1.080.000 780 Finansman gid. 700.000 Toplam 27.442.000 19.487.000

Sarı Yayla İşletmesinin Dönem sonu envanter bilgileri aşağıdaki gibidir. 1-Bankadan alınan hesap özetinden işletmenin 820.000,-TL tutarında hesap kalanı gözükmektedir. Farkın işletme lehine tahakkuk ettirilen faizden kaynaklandığı anlaşılmıştır. 2-Hisse senetleri hesabında 100 TL/adet bedelli A A.Ş. Hisse senetleri ile 120 TL/ad. 325 ad.B A.Ş. hisse senetleri bulunmaktadır. A A.Ş. Hisselerinin borsa değeri 80 TL /adet olup, B A.Ş. Hisse senetlerinin dönem sonu borsa değeri 120 TL/adettir. İşletme menkul kıymetlerini piyasa değeri ile değerlemektedir. 3-İşletme aralıklı envanter yöntemini uygulamakta olup, dönem sonu mal mevcudu 200.000 TL olarak saptanmıştır. 4-Dönemin amortisman gideri 100.000 TL’dir. 5-Bankadan alınan hesap özetinden alınan krediye ilişkin 57.000 TL Faiz tahakkuk ettirildiği öğrenilmiştir. 6-Gelecek aylara ait giderlerin döneme ilişkin payı 26.000 TL’dir. 7-Döneme ilişkin karın vergi gideri tutarı 112.000 TL’dir.

Sarı Yayla işletmesinin 2014 yılı dönem sonu bilançosu 100 Kasa 204.000 300 Banka Kredileri 1.957.000 102 Bankalar 820.000 320 Satıcılar 222.000 108 Diğer Hazır değerler 62.000 321 Borç senetleri 62.000 110 Hisse senetleri 439.000 370 Dön.ka.Ver.Yas.yük.ka. 112.000 -119 Menk.kıym.değ.düş.k. (80.000) 500 Sermaye 8.000.000 120 Alıcılar 3.000.000 542 Yasal yedekler 800.000 121 Alacak Senetleri 2.000.000 590 Dönem net karı 500.000 153 Ticari Mallar 200.000 180 Gel.ayl.ait.gid. 58.000 253 Tesis mak ve cih. 5.000.000 255 Demirbaşlar 1.000.000 -257 Birikmiş Amortisman (1.050.000) Aktif Toplamı 11.653.000 Pasif Toplamı 11.653.000

Sarı Yayla işletmesinin 2013 -2014 aktif karşılaştırması 100 Kasa 100.000 100 Kasa 204.000 102 Bankalar 330.000 102 Bankalar 820.000 108 Diğer Hazır değerler 50.000 108 Diğer Hazır değerler 62.000 120 Alıcılar 4.250.000 110 Hisse senetleri 439.000 121 Alacak Senetleri 1.450.000 -119 Menk.kıym.değ.düş.k. (80.000) 128 Şüpheli Ticari Alacaklar 200.000 120 Alıcılar 3.000.000 -129 Şüpheli Tic.Alac.karş. (200.000) 121 Alacak Senetleri 2.000.000 153 Ticari Mallar 4.000.000 153 Ticari Mallar 200.000 255 Demirbaşlar 3.000.000 180 Gel.ayl.ait.gid. 58.000 -257 Birikmiş Amortisman (1.200.000) 253 Tesis mak ve cih. 5.000.000 Aktif Toplamı 11.980.000 255 Demirbaşlar 1.000.000 -257 Birikmiş Amortisman (1.050.000) Aktif Toplamı 11.653.000

Sarı Yayla işletmesinin 2013-2014 yılı pasif karşılaştırması 300 Banka Kredileri 1.000.000 300 Banka Kredileri 1.957.000 321 Borç Senetleri 900.000 320 Satıcılar 222.000 331 Ortaklara Borçlar 400.000 321 Borç senetleri 62.000 360 Ödenecek vergiler 80.000 370 Dön.ka.Ver.Yas.yük.ka. 112.000 370 Dön. K.V.ve Y. Yük.K. 300.000 500 Sermaye 8.000.000 371 Dön.karı peşin .ö.v.y. Y. (100.000) 542 Yasal yedekler 800.000 500 Sermaye 8.000.000 590 Dönem net karı 500.000 548 Kar yedekleri 500.000 570Geçmiş yıl karları 200.000 590 Dönem net karı 700.000 Pasif Toplamı 11.980.700 Pasif Toplamı 11.653.000

Sarı Yayla İşletmesinin. 2013 ve 2014 Dönemi Gelir Tablosu (TL) Satışlar 8.000.000 6.516.000 Satış iadeleri (109.000) Net satışlar 6.407.000 Satılan Malın Maliyeti (5.200.000) (4.000.000) Brüt satış karı 2.800.000 2.407.000 Faaliyet Giderleri (1.100.000) (2.006.000) Faaliyet karı 1.700.000 401.000 Faiz geliri 300.000 11.000 Diğer olağan gelir kar 200.000 837.000 Konu. Kalm. karşılıklar Karşılık giderleri (200.000) (80.000) Finansman gideri (1.000.000) (757.000) Vergi karşılığı Dönem karı 700.000 612.000

Kaynak : Finansal Analiz «Uluslararası Finansal Raporlama Standartları İle Uyumlu» Kitabı Prof.Dr.Aydın KARAPINAR Prof.Dr.Figen AYIKOĞLU ZAİF