Sunan:Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen Kamile AYDEMİR ERGENLİK DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ VE ERGENLE İLETİŞİM Sunan:Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen Kamile AYDEMİR

ERGENLİK NEDİR?

ERGENLİK NEDİR? Ergenlik, çocuklukla yetişkinlik arasında kalan bir ‘ara dönem’dir.(Kulaksızoğlu,1999)

  Ergenlik dönemini simgeleyen bir yontu yapılsa, ergen bir eliyle iten ve reddeden, diğer eliyle isteyen ve bekleyen şekilde gösterilebilirdi. Bir yandan yoğun bağımsızlık isteği, diğer yandan ait olma ve sahip çıkılma beklentisi bu dönemde yaşanan tipik çatışmalardandır.

ERGENLİK DÖNEMLERİ A.Buluğ (Erinlik) veya Ergenliğin başlangıcı: 11-14 yaş kızlar 13-15 yaş erkekler B.Ergenliğin  ortaları :                                         14-16 yaş kızlar   15-17 yaş erkekler   C.Ergenliğin sonları :16/17-21 yaş olmak üzere 3 ana dönemde incelenebilir.

Anne-baba ve yakın çevrenin, ergenlik dönemi özellikleri hakkında bilgi sahibi olması, bu dönemin ergen için ne kadar önemli ve hassas bir geçiş devresi olduğunu bilmesi, ergenlere karşı daha olumlu yaklaşmalarını sağlayacaktır.

Sonrasında da tabi ki doğru iletişim. Öncelikle dönemin özelliklerini çok iyi bilip ne tür değişimlerin ergende hangi davranışlara sebep olduğunu irdelemek gerekir. Sonrasında da tabi ki doğru iletişim.

DÖNEM ÖZELLİKLERİ Ergenliğin ilk yıllarında büyüme hormonu fazla çalıştığından boy ve kilo artışı hızlı olur. Yüzdeki sivilcelerle kendini belli eden dönemde fizyolojik değişiklikler yoğunlaşır.

*Terleme artar, *Vücut direncinde azalma olur, *İştahta artış gözlenir, *Abur cubur yeme merakı artar, *Bu dönemde çocuklar çabuk yorulur, dikkatlerini yoğunlaştırmakta zorlanırlar.

Bu durum ders başarısına da yansır. Ancak çoğu zaman yaşanan, istekli bir tembellik değildir. Dikkat sorunu, büyüme hormonunun vücuttaki enerjinin büyük kısmını harcanmasından kaynaklanır.

Bedensel ve duygusal gelişim sürecindeki anlamlandıramama ya da kabullenememe sorunları da dikkat dağınıklığına neden olmaktadır. Beden oranlarındaki değişiklikler istenmeyen sakarlıklara neden olabilir.

Bu çelişki ebeveyn ve ergen arasında gergin iletişimlere yol açar. Bedensel gelişimin, sosyal ve duygusal gelişimden daha önce ve hızlı gerçekleşmesi karşımıza iri vücutlu çocuk ruhlu bireyler çıkarmaktadır. Bu çelişki ebeveyn ve ergen arasında gergin iletişimlere yol açar.

Ebeveynin bedensel gelişimini gözlemleyerek gelişme hızını tüm alanlara genellemesi sorunların asıl kaynağıdır. Yani veli, yetişkin görünümlü vücutlardan yetişkin olgunluğu bekler; oysa duygusal gelişim henüz bu olgunlukta değildir. Ergenlerin ancak dönem sona erdiği zaman yetişkin gibi davranması ve düşünmesi beklenebilir.

EYVAH ÇOCUĞUM HER GEÇEN GÜN BENDEN UZAKLAŞIYOR...

Duygu ve düşüncelerini aileden gizler ve çok fazla paylaşmak istemez. Dönemin en büyük özelliklerinden birisi bağımsızlık isteği ve kimlik arayışıdır. Duygu ve düşüncelerini aileden gizler ve çok fazla paylaşmak istemez.

İLGİLERİ ÇOK DEĞİŞKEN

Başlangıçta tüm kurallara tepki duymasına rağmen dönem sonunda ahlak toplum kurallarını kabul daha kolaylaşır.

Fiziksel görünüme verilen önem artar. Uzun uzun hayal kurmalar, odalara kapanmalar, şiir yazmalar bitmek bilmeyen telefon konuşmaları sıkça görülür.

HERŞEYE İTİRAZ EDER!

Ergen nedeni konusunda ikna olmadığı hiçbir şeyi kabul etmek istemez. “senin düşüncene karşı benim düşüncem”

Kimlik arayışı içerisindedir. Ailevi konularda fikirlerinin alınması iletişimi kolaylaştırır.

Hızlı bedensel gelişime bağlı olarak çocuğun koordinasyonlarında ahenksizlik görülebilir. Can sıkıntısı çalışmaya karşı isteksizlik huzursuzluk, yalnız kalma isteği bu dönemin en önemli özellikleridir.

Kendi kendilerine yönelik düşünceleri yoğundur. Ben kimim ? Özelliklerim nedir?

Birçok kural ve değerleri saçma ve anlamsız görürler. Duygusal ve toplumsal değer çatışmaları yaşarlar. Birçok kural ve değerleri saçma ve anlamsız görürler.

Aile içi ilişkileri istikrarsızdır. Sinirli hırçın asi özellikler gösterirler. Çatışmalara rağmen toplumsal değerler ve kurallara uyum gittikçe gelişmektedir.

Benlik gelişimi için uygun özdeşim kurma ihtiyacı içindedirler. MODEL ARAYIŞI Benlik gelişimi için uygun özdeşim kurma ihtiyacı içindedirler. İlgi yetenek ve mesleki eğilimleri ortaya çıkmaya ve belirginleşmeye başlamıştır.

Okulu sevmelerine rağmen, okulla ilgili problemleri yoğundur Okulu sevmelerine rağmen, okulla ilgili problemleri yoğundur. Dersleri, arkadaşları ve öğretmenleri ile problem yaşayabilirler.

Kendini tanıma ve kendini gösterme özellikleri nedeniyle olumsuz tutum ve alışkanlıklar kazanma eğilimindedirler. (Sigara, alkol vb.)

Yoğun bir gelecek kaygısı yaşarlar ve sıklıkla hayale dalarlar. Okulumu bitirebilecek miyim, meslek sahibi olacak mıyım, sevdiğim kızla-erkekle evlenebilecek miyim, ailemi kaybettiğimde ne yapacağım.

İlgi ve değer gördüğü insanlara aşırı bağlanma eğilimindedirler. Asi özellikler göstermelerine rağmen, dost çevresine, paylaşmaya, yönlendirmeye ihtiyaç duyarlar. İlgi ve değer gördüğü insanlara aşırı bağlanma eğilimindedirler.

PEKİ NE YAPMALIYIZ?

Kuşak çatışması, ergenlerle yetişkinler arasında ki iletişim kopukluklarından oluşur. Bu kopukluğu önleyerek iletişimi sağlıklı şekilde kurup sürdürebilmek önce yetişkin kuşağın görevidir.

*** Öncelikle*** Ergeni bir birey olarak kabul edin ve sevgi, saygı gösterdiğinizi ifade edin. ERGENLİK DÖNEMİNİ TÜM YÖNLERİYLE BİLİN VE YENİ DAVRANIŞLARA HAZIRLIKLI OLUN.

Kararlı Ve Tutarlı olun.

Unutmayın

Kişilerin kendi seçeneklerine katlanması çok daha kolaydır. Birey olarak kabul gördüğünü, fikrinin önemsendiğini hisseden ergenle iletişim kurmak son derece kolaydır.

Hak ve sorumluluklarını dengeli kurmasına yardımcı olun. Ailevi konularda; ergeni karara katıp en azından fikrinin alınmasını sağlayın. ONA EMPATİK YAKLAŞIN. Hak ve sorumluluklarını dengeli kurmasına yardımcı olun.

Sizlerle ilişkileri zayıflayacağı endişesiyle arkadaş ilişkilerini engellemeyin. Arkadaşın vereceği olumsuz etkileri en aza indirgemek için çocuğunuzun arkadaşını tanımaya çalışın ve kontrolü tamamen onlara bırakmayın.

Sonsuz özgürlük sunmayın. Arkadaşlarıyla dışarı çıkmak istiyorlarsa gideceği yer konusunda mutlaka bilgi alın ve kaç saat dışarıda kalabileceğini önceden birlikte belirleyin. Sonsuz özgürlük sunmayın.

“Benim gençliğimde.......” diye başlayan konuşmalardan kaçının. Öğüt vermek yerine örnek olmaya çalışın.

ANNE –BABALAR NE YAPMALILAR?

Ergenin davranışlarında her zaman mantık aramanız sizi hayal kırıklığına uğratabilir.

Ergen yaşamı, giyinişi, süslenmesine ilişkin karar alırken durumu ERGENLE tartışırken onun düşünce ve önerilerine anlayış ve saygı gösterin. Ergenlere yapılan konuşma ve tartışmaları, onları korkutarak ve yıldırarak kesmeyin. Ergen tutum ve davranışlarına biçim ve yön verirken öğüt vermekten kaçının.

Bütün amaç, beklenti ve isteklerimizin hemen o anda gerçekleşemeyeceğini bilin ve sabırlı olun. Her zaman yetişkinlerden öğrenecek bilgiler, deneyimler, olduğunu bilin ve ona göre yaklaşın.

Dünyada ergen olmaktan daha zor bir şey varsa o da ergenlik çağındaki bir gencin anne babası olmaktır.

GELECEĞİMİZ OLAN BUGÜNÜN HER ŞEY GELECEĞİMİZ OLAN BUGÜNÜN ÇOCUKLARI İÇİN!... İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİZ İlginize Teşekkürler