BİR TEMEL YAŞAM BECERİSİ ERGENLE YAŞAMAYI ÖĞRENMEK Hazırlayanlar SEVGİ ÇELİK AYLA YILDIRIM KARS HALİL ATİLA İLKÖĞRETİM OKULU REHBER ÖĞRETMENLERİ
ERGENLERİN RUH HALLERİ Ergenlik Döneminin Davranışlar Üzerindeki Etkileri Tedirginlik, güvensizlik Çabuk ve keskin tepkiler Kuruntu Yalnız kalma isteği Ders ilgisizliği ve başarısızlık Ev kurallarına karşı gelme Evden uzaklaşma Otoriteye karşı gelme Bencillik Sakarlık Dağınıklık Süs ve giyime düşkünlük Sivilce takıntısı Garip müzik anlayışı Posterlere ilgi Oda mahremiyeti Düş kurma, şiir, hikaye, roman, günlük yazma Aileyi beğenmeme Aileye ters davranışlar Fikir tartışmaları Model alma ve özdeşim
ERGEN KİMLİK Değişen bedeni anlama Toplumun sunduğu çeşitli – çatışan roller Arkadaş kültürüne uyum Yeni duygular ERGEN KİMLİK Deneme Ben kimim? Ne olacağım? Ailenin önerdiği seçenekler Yaşanan kaygılar
OLUMSUZ KİMLİK ERGEN Hazırlanmamış Aile Arkadaşlar Panik Popüler değerler Baskı Özerklik İsteği ÖFKE İstek ve gelişimi görememe Ergen Kültürü AŞIRI TEPKİ OLUMSUZ KİMLİK
ERGENLER İLE İLETİŞİM Ergen anne ve babası olmak için kendilerini hazırlamalıdırlar. Ergenlere daha fazla karar yetkisi ve sorumluluk verilmelidir. İletişim kanalları açık tutulmalı, karar ve kuralların nedenleri ergene açıklanarak demokratik yöntemlerle ikna edilmelidir. Çocukların bireysel farklılıklarına saygı duyulmalı, onun farklı bir kişiliğe sahip olabileceğine hazırlanmalı ve kabul etmelidir Anne ve babanın sorunlar ve yapılmak istenenleri tartışmalı, sonra suçlamadan ve olumlu bir tavırla çocuğa anlatmalıdır.
ERGENLER İLE İLETİŞİM Çocuğun sevilen davranış ve tutumları anne ve baba tarafından listelenmelidir. Dayak, yüksek sesle bağırma, kötü söz söyleme ve alay etme ergenin anne-babaya karşı korku ve öfke duymasına sebep olabileceği gibi kendine güvenini ve benlik saygısını zedeleyebileceği unutulmamalıdır. Tatillerde çalışmalarına imkan tanıyın.
ERGENLERLE İLETİŞİM ONLARI SEVİN(NİTELİKLİ BERABERLİK, ARMAĞAN ALMA ,FİZİKSEL TEMAS,YAPMAYI SEVDİĞİ ŞEYLERİ YAPMA) BU ÇAĞIN FIRTINALI VE ZOR OLDUĞUNU UNUTMAYIN TUTARLI OLUN ,DAHA ÖNCE YERDİĞİNİZ BİR DAVRANIŞI DAHA SONRA ÖVMEYİN
ONU CİDDİYE ALIN VERDİĞİNİZ SÖZLERİ TUTUN HER KONUDA ONUN DÜŞÜNCELERİNE ÖNERİLERİNE SAYGILI OLUN HATASINDAN DOLAYI HEMEN TEPKİ GÖSTERMEYİN
TARTIŞMALARDA DOĞRU DÜŞÜNDÜĞÜ,GERÇEĞİ BULUP SÖYLEDİĞİNDE ONA HAK VERİN TARTIŞMALARI KONUŞMALARI KORKUTARAK YILDIRARAK KESMEYİN. ÖĞÜTLERDEN KAÇININ ONUN YERİNE ÖRNEK OLUN
PROBLEMLERDE ONUN SEVDİĞİ KİŞİLERDEN İSTİFADE EDİN KENDİNİ İFADE ETMESİNE İZİN VERİN ÇABASINI ÖVÜN YÜREKLENDİRİN BAŞARISIZLIĞINI KİŞİLİĞİ İLE BAĞDAŞTIRMAYIN
ELEŞTİRİCİ YARGILAYICI OLMAYIN BAŞKALARININ YANINDA ONU KÜÇÜK DÜŞÜRMEYİN BAŞARISIZLIKLARINI BÜYÜTMEYİN KIYASLAMAYIN TOPLULUK İÇERİSİNDE SÖZ ALMASINI TEŞVİK EDİN
ONA SIK SIK SEVDİĞİNİZİ SÖYLEYİN ÖNEMLİ GÜNLERİNİ HATIRLAYIN O KONUŞURKEN YÜZÜNE BAKIN VE CİDDİYE ALINDIĞINI HİSSETTİRİN OLUMLU DAVRANIŞLARINI TAKDİR EDİN FARKLI VE DEĞİŞMEKTE OLAN KİŞİLİK YAPISI OLDUĞUNU UNUTMAYIN
ONLARI DİNLEYİN DİNLEME Etkili dinleme göz teması ve dinlediğimizi belirten beden dilini de içerir. Dır dır etmek, eleştirmek, tehdit etmekten vazgeçin. Çocuklarınıza en iyi arkadaşınıza davrandığınız gibi davranın. Karşılıklı saygı, öğrencinin duygularını kabul etmek demektir Çözümlerinizi zorla kabul ettirmeye çalışmayın. Onun öğrenmesine ve kendisinin keşfetmesine olanak tanıyın.
ETKİLİ İLETİŞİM İÇİN SEN DİLİ – BEN DİLİ *Kişiliğe yöneliktir. * Davranışa yöneliktir *Çocuğa kendi ile ilgili * Çocuğa karşısındaki bir şeyler söyler. yetişkinle ilgili bir şeyler söyler *Benlik saygısını zedeler. *Benlik saygısını olumlu *Öfke ve nefret duyguları etkiler. Oluşturur. *Yardım isteği doğurur. *Çekingen ya da saldırgan *Atılgan insanlar yaratır. İnsanlar yaratır.
BEN MESAJI DAVRANIŞ HİSLER SONUÇ Sözüm kesildiği zaman derdimi anlatamıyorum buda beni sinirlendiriyor Cem ödevine başlamadığın zaman, sürekli seni kontrol etmek zorunda kalıyorum yoruluyorum ve bu da beni sinirlendiriyor. Cebimden izinsiz para aldığını farkettim ve endişelendim,ya bu davranış alışkanlık haline gelirse diye düşündüm. Kardeşine vurdun ben bu durumda çok endişeleniyorum çünkü kardeşinin canının yanacağından korkuyorum. Kirli çamaşırlarını kirli sepetine atmadığın zaman kızıyorum çünkü yoruluyorum Pazardan dönerken torbalarımı taşıyarak bana yardım etmen çok hoşuma gitti bugün daha az yoruldum
OLUMLU ALTERNATİF (Olumsuza karşı olumlu düşünce) “ Olumsuz düşünce sinsice ilerleyen mantara benzer. Yaşantımızın her alanına girecek kadar sinsi ve kıpır kıpır olabilir.” “ Ufak tefek sıkıntılar , durumun önemiyle tamamen orantısız abartılabilir.” “ Olumlu düşünmeyi seçin. Daha mutlu bir hayat sürün.”
Özetle Koşulsuz sevgi Dinleme Takdir teşvik Örnek olmak Tutarlı olmak Kuralları ve sınırları belirlemek
GELECEĞİN SUÇLUSUNU YETİŞTİRMENİN EN BASİT KURALI 1. Daha küçükken çocuğa istediği her şeyi vermeye başla! Bu şekilde herkesin onun geçimini sağlamak zorunda olduğuna inanacaktır. 2. Kötü sözler söylediği zaman, gül. Böylece o kendisinin akıllı olduğuna inanacaktır. 3. Ona düşünmeyi ve beynini kullanmayı hiç öğretme 21 yaşına gelince kendisi karar versin, diye bekle. 4.Yerde bıraktığı her şeyi kaldır, kitaplarını, ayakkabılarını, elbiselerini, onun için her şeyi sen yap ki o bütün sorumluluklarını başkalarına yüklemeye alışsın. 5.Onun önünde sık, sık kavga et ki bu sayede aile bir gün parçalanırsa o da o kadar şaşırmasın.
GELECEĞİN SUÇLUSUNU YETİŞTİRMENİN EN BASİT KURALI 6.Ona istediği kadar harçlık verin ki hiçbir zaman kendi parasını kazanmanın ne olduğunu öğrenmesin. 7.Yiyecek, içecek ve konforla ilgili bütün arzularını yerine getir ki istediklerini her zaman arzu etmeye alışsın. 8.Komşulara, öğretmenlere, polislere karşı, daima onun tarafını tut ki onların hepsine karşı peşin hükümleri olsun. Bütün bunları ve buna benzer davranışları yaparak yetiştirdiğin kişinin, günün birinde başına gerçek bir bela gelirse, kendinden özür dile ama onu felaket dolu bir hayale hazırladığın için kendine teşekkür etmeyi de ihmal etme. Bu ilginç,aynı zamanda gerçek yazıyı Amerika Birleşik Devletleri Houston Kenti Polis Müdürlüğü Hazırlamış ve kentteki bütün evlere ve okullara dağıtmıştır.