ÇOCUKTA DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI

UYUMSUZ ÇOCUK KİMDİR?

Aile ve çevre kaynaklı bazı problemler çocuklarda bazı uyumsuz davranışlar- ın görülmesine neden olur. Aile içi problemler, hatalı anne baba davranışları bu davranışlara eşlik eden çözülemeyen problemler çocukta davranış bozukluğuna neden olur.

Uyum bozukluğu hakkında karar vermeden önce, davranışın sıklığı ve çocuğun yaşı itibariyle ilgili davranışı göstermesinin doğru olup olmadığı izlenmelidir.

UYUMSUZLUK ÇEŞİTLERİ DUYGUSAL BOZUKLUKLAR DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI ALIŞKANLIK BOZUKLUKLARI

DUYGUSAL BOZUKLUKLAR KORKULAR BAĞIMLILIK KAYGILI ÇOCUK KEKEMELİK TİK

KORKULAR... Korku canlı varlıkların, görünen ve görünmeyen tehlikeler karşısında gösterdikleri en doğal tepkidir.

OKUL KORKUSU Okul korkusu yaşayan çocuk derslere girmek istemez, karnının ağrıdığını, midesinin bulandığını söyler…-

OKUL KORKUSUNUN NEDENLERİ: Başarı kaygısı sonucu görülebilir. Çocuğunu aşırı bağımlı yetiştiren ailelerin çocuklarında görülür

OKUL KORKUSU NASIL YENİLEBİLİR? Çocuk suçlanmamalı, okula gitmesi gerektiği uygun bir dille anlatılmalıdır. Okula bir süreliğine çocukla birlikte ailesi de gelebilir. Birkaç günde bu korku geçmiyorsa bir uzmanla görüşülmelidir.

BAĞIMLILIK Kimi zaman sıkılganlık ve çekingenlik o dereceye gelir ki, çocuk aile üyeleri dışında hiç kimseyle konuşmaz.Yabancıların yanında dilsiz gibi davranır.

KAYGILI ÇOCUK Kaygılı çocuk çabuk üzülen, çabuk heyecanlanan çocuktur KAYGILI ÇOCUK Kaygılı çocuk çabuk üzülen, çabuk heyecanlanan çocuktur. Hep gergin ve hep tedirgindir

KEKEMELİK Kekemelik, yedi yaşından önce ortaya çıkan bir konuşma bozuklugudur. Genellikle 3-4 yaşları arasınsa başlar.

KEKEMELİĞİN NEDENLERİ Çocuğun zekasının yeterli olmayışı Korku,aşırı heyecan Solak olan çocuğun ille de sağ elini kullanması için zorlanması Çocuğun başarılı olması için çevresinden gelen baskılar Anne-babanın gereğinden fazla disiplin uygulaması

KEKEMELİĞİN TEDAVİSİ Önce bireyle görüşülmeli, psikolojik durumu hakkında bilgi edinilmeli Düzgün konuşması için zorlanmamalı, konuşurken sabırla dinlenmeli Yetersizliğini pekiştirecek tutumlardan kaçınılmalı(alay etme) Ailenin katı,kuralcı tutumu gevşetilmeli Belli bir yaştan sonra nefes , konuşma, ritim egzersizleri yapılmalı. Çocuğun durumuna eşlik eden kaygı durumlarını azaltmak için de ilaç tedavisi verilebilir.

TİKLER Tikler(Seyirceler), erkek çocuklarda daha sıklıkla görülen bir gerginlik belirtisidir.

NEDENLERİ Yeterli sevgi ve ilgi göstermeme Yetenekleri üzerinde zorlama Sürekli kardeş ve arkadaşlarıyla kıyaslama Aşağılama. Hor görme Taklit Birden yaşanan aşırı korku, coşku, öfke, acı vb. durumlarda

TİK NASIL ORTADAN KALDIRILABİLİR? Çocuğun doğal gelişim süreci göz önüne alınmalıdır. Çocuğun benlik saygısını zedeleyecek davranışlardan kaçınılmalı Pedagog veya psikiyatristten yardım alınmalı,nedenleri ortaya çıkarılmalı

DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI SALDIRGANLIK YERİNDE DURAMAYAN ÇOCUK YALAN ÇALMA İNATÇI ÇOCUK

YALAN Çocukları yalana iten, çoğunlukla erişkinlerin gerçek karşısında takındıkları çelişkili tutumdur.

NEDENLERİ Çocuğun aşırı baskı altında tutulması,isteklerini büyüklere sezdirmeden gerçekleştirmek zorunda kalması, Çocuğa fazla karışılması,çocuğun dünyasına ait her şeyin öğrenilmek istenmesi, Büyüklerin söylediği yalanlar Grup içinde statü kaybetme endişesi İlgi çekmek

YALAN SÖYLEME NASIL ÖNLENEBİLİR? Yetişkinler çocuğa iyi örnek olmalı Çocuğa doğruluğun yararları öğretilmeli Aşırı baskı yapılmamalı,sert tepkilerden kaçınılmalı

ÇALMA Okul çağında yinelenen çalmalar üzerinde daha önemle durulmalıdır.Çocuk ve aile yönünden nedenler araştırılmalıdır.

ÇOCUK NEDEN HIRSIZLIK YAPAR? Özgüvenini arttırmak Çocuğa yeterince harçlık verilmemesi İlgi çekmek Mülkiyet kavramının iyi gelişmemiş olması,çevredeki örnekler İntikam almak Özdeşleşmek

HIRSIZLIK NASIL ÖNLENEBİLİR Mülkiyet kavramının iyice öğretilmesi Örnek oluşturma Aile içinde iletişim azsa,güçlendirilmesi İhtiyaçlarını karşılayacak ölçüde harçlık verilmeli Etrafta cezbedici eşyalar bırakılmamalı Çocuğun mutlaka kendisine ait birkaç parça eşyası olmalı Aşırı tepki gösterilmemeli,fiziksel cevap verilmemeli Aldığı eşyayı geri vermesi sağlanmalı,kendisi özür dileyerek vermeli

SALDIRGANLIK Genellikle, erkek çocuklar daha saldırgandırlar SALDIRGANLIK Genellikle, erkek çocuklar daha saldırgandırlar. Anlaşmazlıklarını dövüşerek çözme yoluna giderler

NEDEN SALDIRGAN OLUNUR Çocuğa yöneltilen saldırganlıklar Saldırganlık içeren yayınlar Saldırganlığın aşırı baskı altına alınmaya çalışılması Çok gevşek disiplin Zeka geriliğinin veya psikolojik bir durumun semptomu olabilir.

SALDIRGANLIK NASIL KONTROL EDİLEBİLİR? Spor ve yarışmalara yönlendirilmeli Saldırgan davranışlar ödüllendirilmemeli Fiziksel ceza yerine ben dili kullanılmalı Anne-baba ve öğretmenler saldırgan tutumdan kaçınmalı Çocuk sakinleştiğinde,davranışları ile ilgili konuşulmalı

SALDIRGANLIK NASIL KONTROL EDİLEBİLİR? Çocuğa saldırgan davranışlar ile isteklerini elde edemeyeceği,böylece isteklerini de kaybedebileceğini görüp,yaşamalı Olumlu davranışı görüldüğünde mutlaka ödüllendirilmeli Yumruklanabilen çuval,çivi çakma,resim yapma gibi aktivitelere yönlendirilmeli Kendi kendine konuşma yöntemi öğretilmeli(10 a kadar sayma,10 kez ona vurma) Şiddet içeren programları izlemesine engel olunmalı,olunamıyorsa yayının sonuçları çocukla tartışılmalı

YERİNDE DURAMAYAN ÇOCUK Çok hareketli bir çocuğun öğretmenine onu tanımlamasını istediğimizde yanıtı çok ilginçti: “Nasıl anlatsam bilmem, sınıfta nereye baksam Coşkun’u görüyorum”

NEDENLERİ Kalıtım sonucu çocukta hiperaktiviteye rastlanabilir. Çocukluk çağı hastalıklarından sonra görülebilir. Gelişimsel sorunlar hiperaktivite ile bağlantılı olabilir. Beyin dokusunda doğumsal ya da sonradan zedelenmeler hiperaktiviteye sebep olabilir.

HİPERAKTİF ÇOCUK İÇİN NELER YAPILIBİLİR? Çocuk için günlük bir program yapılmalı Çocuk, çok fazla uyaranın bulunduğu ortamlardan uzak tutulmalı, Olumlu davranışları ödüllendirilmeli, Fiziksel cezalardan kaçınılmalı,etkili disiplin cezaları uygulanmalı, Aşırı hareketli olduğu anlarda başka bir aktiviteye yönlendirilmeli,

HİPERAKTİF ÇOCUK İÇİN NELER YAPILIBİLİR? Tekmeleme,ısırma gibi davranışlar gösterdiğinde yalnız başına bırakılmalı, Davranışları sakin olduğu anlarda çocukla konuşulmalı, Sınıfta öğretmenin gözü önünde,pencereden uzak,tahtaya yakın bir yerde oturtulmalı, Ödevlerini yaparken sık aralar verilmeli, Oyun saati kesinlikle azaltılmamalı, Ders çalışırken istenmeyen davranışlarını kontrol edecek bir sistem uygulanmalı(başarı grafiği gibi) Uzun sürebilecek ödevleri parçalara ayrılmalıdır

İNATÇI ÇOCUK İnatçı çocuk saldırganlığını pasif direniş yoluyla ortaya koyan çocuktur.

GECE – GÜNDÜZ İŞEMELERİ Gevşek eğitim ve bedensel nedenler dışında, altını ıslatma daha çok ruhsal nedenlere bağlıdır.

DIŞKI KAÇIRMA İlkokul yaşlarında süregitmesi, önemli bir ruhsal bozukluğun belirtisidir.

NEDENLERİ Kardeş kıskançlığı Böbrek ve bağırsak bozuklukları Ağır uyku Aşırı kaygı Anne-babaya karşı duyulan bir öfkenin bilinçdışı yolla dışarıya çıkışı Aşırı titiz bir annenin baskılı tuvalet eğitimine karşı bir tepki Ailede ölümler,ayrılıklar,geçimsizlikler Okuldaki başarısızlık Aşırı koruyucu ailelerde bebek kalma eğilimi Duygusal yoksunluk

NASIL ÖNLENEBİLİR? Öncelikle uzman bir doktora götürülmeli nedenin fiziksel bir sorun olup olmadığı belirlenmelidir. Sorun fiziksel ise ona yönelik ilaç tedavisi uygulanmalı Sorun psikolojik ise psikoterapiden yararlanılmalıdır. Altını ıslatma gece oluyorsa çocuk gündüz uykusuna alıştırılmalı Bu problemi olan çocuklara kafein içeren içecekler verilmemeli Davranış tedavisi uygulanabilir. Uyuma alışkanlıklarını değiştirmek

TIRNAK YEME NEDENLERİ Yeterli sevgi ve ilgi görememe ya da aşırı koruma Taklit Kıskançlık(özellikle anne-babanın ayrımı) Çocuğu tedirgin eden bir olay Ailenin aşırı baskısı,azarlama Anne-baba geçimsizlikleri

TIRNAK YEME NASIL ENGELLENEBİLİR? Zorlayıcı yöntemlerden kaçınılmalı Korku,kaygı yaratacak durumlardan çocuk uzak tutulmalı Gece yatarken eldiven takılabilir. Tırnaklara acı oje sürmek İlgisini başka yönlere çekmek Tırnağın derin kesilmesi Tırnak bakımının çocuğun kendisine yaptırılması Bu alışkanlığın unutabileceğinin çocuğa anlatılması

PARMAK EMME NEDENLERİ Emme içgüdüsünün yeterince doyurulamaması Yeni dişlerin çıkması Zorluklar karşısında utanma ve sıkılma belirtisi olarak

PARMAK EMME NASIL ENGELLENEBİLİR? Küçük çocuklarda beslenmeye dikkat edilmelidir. Vazgeçirmek için kesinlikle şiddet kullanılmamalıdır. Parmak emmeden aldığı hazdan daha kuvvetli haz verecek elleriyle yapacağı uğraşlar verilebilir.

TEŞEKKÜR EDERİZ