SOMA İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ DR. MUSTAFA BABACAN
Bağımlılık: Yaşamımızdaki tüm alanları etkiler. Hareket edebilmemizi, Sağlıklı yaşayabilmemizi, Sorumluklarımızı yerine getirebilmemizi, İnsanlarla iletişim kurabilmemizi engeller.
1-Tolerans gelişmesi 2-Yoksunluk belirtileri 3-Tasarlandığından daha uzun süre ve yüksek miktarlarda alınması 4-Sık ve başarısız bırakma girişimleri 5-Maddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için çok fazla zaman harcama 6-Madde kullanımı nedeni ile sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılması 7-Zarar görmesine rağmen madde kullanımını sürdürme
KİMLER BAĞIMLI OLUR?
Herkes bağımlı olabilir. Bağımlılık biyolojik bir süreçtir. Sigara, alkol ve tüm uyuşturucular beyni etkileyerek bağımlılığa yol açarlar ve beynin yapısını değiştirerek beyni ele geçirirler. Bu yüzden irade ile ilgisi yoktur.
Beynimizin içerisinde sayılamayacak kadar çok sinir ağı vardır.
Bu sinir ağları, elektrik telleri yada internet ağı gibi çalışır.
Beynimizin içerisinde bizim duygularımızı ve davranışlarımızı düzenleyen ayrı ayrı bölümler vardır.
Örneğin konuşma, görme, duyma, yürüme, öfkelenme, mutlu olma, zevk alma, üzülme gibi.. Hepsi beynimizdeki sinir ağları tarafından, ayrı bölümlerde kontrol edilir.
ödül bellek ağrı yargılama hareket duyular görme koordinasyon
Beynimizde yer alan bu bölümlerden bir tanesi, yaptığımız şeylerden zevk almamızı ve mutlu olmamızı sağlayan maddeler salgılar. Bu bölüme " Haz Merkezi " denir.
Bağımlılık yapan maddeler kullanıldığı zaman bu Haz Merkezi'nden, mutluluk ve zevk verici madde normalden çok fazla miktarda kana karışır.
Sonuçta mutluluk ve haz verici hormon kana çok fazla miktarda salgılandığı için, madde kullanan kişi kısa bir süre için kendisini çok iyi hisseder, sıkıntılarını unutur, öfkesi yatışır, mutlu olur.
Ancak bu kendini çok iyi hissetme durumu oldukça kısa sürer…
Kullanılan maddenin etkisi geçtiği zaman, madde kullanan kişi kendisini eskisinden de kötü hisseder..
Kişi kendini iyi hissetmek için tekrar madde kullanmak zorunda kalır..
Çünkü beyindeki haz bölgesi nde yer alan sinir hücreleri madde olmadan çalışamaz hale gelmiştir. KOŞULLANMA
Kişi daha önce zevk alarak yaptığı şeyleri bile yapmak istemez. Yalnızca madde kullanarak iyi hissedebilir. Artık madde kullanımı zorunlu hale gelmiştir.
Yani artık kişi kullandığı maddeye BAĞIMLI hale gelmiştir…
Maddeyi bir kez bile denemek, beyin içerisindeki sinir ağlarını etkiler, bağımlılık oluşumu için zemin hazırlar.
Sürekli madde kullanımı ise beyinde kalıcı, tamir edilemez zedelenmeler oluşturur.
Bağımlılığın tedavisi var mı? Bağımlılık tekrarlayan bir hastalıktır. Madde kullanılmadığı sürece bu hastalığın etkisinden sakınılır. Ancak bağımlı maddeyi bir kez olsun kullandığında hastalık yeniden tetiklenmiş olur.
Alkol ya da madde kullanan kişilerin,kullanımı bırakmalarını sağlamak, öncelikle bırakmalarını istemelerini gerektirmektedir. Kişi istemeden kullandığı maddeyi uzun süre bırakması mümkün değildir.
Kendimizi madde kullanmadan da iyi hissedebilir ve sağlıklı bir yaşam sürebiliriz..