ANADOLU MEDENİYETLERİ 6.SINIF 2.Ünite: YERYÜZÜNDE YAŞAM Konu:UYGARLIK BEŞİĞİ ANADOLU
ANADOLU UYGARLIKLARI Frigler Hititler İyonlar Lidyalılar Urartular
HİTİTLER İç Anadolu Bölgesi’nde Kızılırmak çevresinde kurulmuştur. Başkenti bugün Çorum ilimizde bulunan Hattuşaş ’tır.
HİTİTLERDE DEVLET YÖNETİMİ Ülke krallıkla yönetilirdi. Kraldan sonra en yetkili kişi kraliçeydi. Kraliçelere Tavananna denirdi. Soylulardan oluşan meclise Pankuş denirdi.
Çok Tanrılı inanca sahiptiler. Mısırlılarla yaptıkları savaş sonucunda imzaladıkları Kadeş Antlaşması tarihin ilk barış Antlaşmasıdır.
Hiyeroglif ve çivi yazıları kullanırlardı. Anal adı verilen yıllıklar yazmışlardır. Anallar tarihin ilk tarafsız metinleridir.
URARTULAR Doğu Anadolu Bölgesinde kurulmuştur. Başkentleri Van Gölü kıyısındaki Tuşpa ’dır.
Urartular Krallıkla yönetiliyordu. Halk soylular ve köleler olmak üzere ikiye ayrılıyordu.
Taş işçiliğinde ve taştan kale yapımında çok ustalaşmışlardı. Tarlalarını sulamak için sulama kanalları yaptılar. Şamran Kanalı günümüzde bile kulanılmaktadır.
FRİGLER Sakarya Irmağı çevresinde kurulmuştur. Başkentleri bugün Ankara il sınırları içinde kalan Gordion ’dur.
Krallar tarımı korumak için kanunlar koymuşlardı. Frigler, Hititlerin etkisi ile çok tanrılı inanca sahiptiler. Ana tanrıçaları Kibele’dir.
Fibula adı verilen çengelli iğneyi icat ettiler Maden işçiliğinde çok ilerlediler. Tapates adı verilen halı ve kilim dokurlardı.
Frigya Vadisi
Frigler, krallarını ve soylu kişileri Tümülüs adı verilen ,ağaçtan yapılmış ve üzeri toprakla örtülen yığma mezarlara gömerlerdi. Fabl türü hikayeyi kullanan ilk medeniyettir.
LİDYALILAR Batı Anadolu’da Menderes ve Gediz ırmakları arasında verimli arazide yaşadılar. Başkentleri; bugünkü Manisa ilimiz sınırları içinde kalan Sard ’dır.
Lidyalılar feodal bir yapıya sahiptiler. İlk kralları Giges , Millet’ten başlayıp başkentleri Sard’dan geçen ve Mezopotamya’da bulunan Pers İmparatorluğuna kadar uzanan “Kral Yolu’nu” kurdu.
Parayı ilk kullanan medeniyettir. Ordusunu paralı askerlerden kuran Lidyalıların bu yüzden devletleri uzun ömürlü olmadı.
İYONLAR Millet ve Foça arasındaki Batı Anadolu kıyılarında kent devletleri olarak kuruldu. İyonlar devlet yönetimini,dış tehditlere karşı Tiran adı verilen güçlü devlet adamlarına bırakmışlardı.
Denizcilikte çok geliştiler Bilime önem verdiler Matematikte; Tales ve Pisagor Tarihde; Heredot Tıpta; Hipokrat en önemli bilim adamlarıdır.
İyon Edebiyatının en önemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdır.