NAKİT AKIŞ TABLOLARI TMS-7 (IAS-7) Prof.Dr.Yakup Selvi İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi 18.04.2017

TARİHİ GELİŞİM TMS-7 İlk olarak 31/12/2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için uygulanmak üzere 18/01/2005 tarih ve 25704 sayılı RG’de yayımlanmıştır. 15/07/2007 tarih ve 26583 sayılı RG yayımlanan 45 sıra no’lu, 15/07/2007 tarih ve 26583 sayılı RG yayımlanan 50 sıra no’lu, 15/07/2007 tarih ve 26583 sayılı RG yayımlanan 64 sıra no’lu, 13/08/2008 tarih ve 26966 sayılı RG yayımlanan 66 sıra no’lu, 13/08/2008 tarih ve 26966 sayılı RG yayımlanan 68 sıra no’lu, 13/08/2008 tarih ve 26966 sayılı RG yayımlanan 79 sıra no’lu, 28/11/2008 tarih ve 27068 sayılı RG yayımlanan 111 sıra no’lu 08/01/2009 tarih ve 27104 sayılı RG yayımlanan 131 sıra no’lu, 29/07/2009 tarih ve 27303 sayılı RG yayımlanan 155 sıra no’lu, Tebliğler aracılığıyla güncellenmiştir. 18.04.2017

AMAÇ Bir işletmenin - nakit ve - nakit benzerlerindeki tarihi değişikliklere ilişkin bilgi sağlaması hususunu düzenlemektedir. 18.04.2017

KAVRAMLAR-1 Nakit: İşletmedeki nakit ile vadesiz mevduattır. Nakit benzeri: Tutarı belirli bir nakde kolayca çevrilebilen (3 ay içinde) kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan yatırımlardır. 18.04.2017

“Nakit Benzeri”ne yatırım KAVRAMLAR-2 Nakit yönetimi: Nakit fazlasının ve Nakit Benzerlerine yatırımını içerir. “Nakit” Fazlası “Nakit Benzeri”ne yatırım 18.04.2017

KAVRAMLAR-3 Nakit akışları: Nakit ve nakit benzerlerinin giriş (kaynaklarını) ve çıkışlarını (kullanımlarını) ifade eder. 18.04.2017

FİNANSAL TABLOLAR BİLANÇO (Finansal durum tablosu) GELİR TABLOSU (Finansal performans tablosu) NAKİT AKIŞ TABLOSU 18.04.2017

..... İşletmesi 1.1.2011 Tarihli BİLANÇOSU VARLIKLAR KAYNAKLAR Dönen Varlıklar Duran Varlıklar FONLARIN NASIL KULLANILDIĞINI GÖSTERİR Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Öz Kaynaklar İŞLETME FONLARININ KAYNAKLARINI GÖSTERİR 18.04.2017

AKIŞ TABLOLARI GELİR TABLOSU (Dönem Kârının oluşumunu sağlayan “Gelir” ve “Gider”leri gösterir) NAKİT AKIŞ TABLOSU (Nakit ve Nakit Benzeri varlıklardki değişimin nedenlerini gösterir) 18.04.2017

GELİR TABLOSU 1.1.2011 31.12.2011 B İ L A N Ç O B İ L A N Ç O 2011 YILI

NAKİT AKIŞ TABLOSU Bir işletmenin belirli bir faaliyet döneminde “nakit ve nakit benzerleri (N&NB)” varlıklarında meydana gelen akışlara ilişkin bilgilerin sınıflandırmalı olarak sunulduğu bir finansal tablodur. 18.04.2017

NAKİT AKIŞ TABLOSU GELİR TABLOSU 2011 YILI 1.1.2011 31.12.2011 B İ L A Ç O B İ L A N Ç O NAKİT AKIŞ TABLOSU

Nakit Akış Tablosunun Amacı Bilanço ve Gelir Tablosu üzerindeki tahakkuk ilkesinden kaynaklanan verileri ortadan kaldırarak işletmede meydana gelen faaliyetleri sadece N&NB açısından değerlendirir. “Tahakkuk Esasından” “Nakit Esasına” 18.04.2017

Nakit Akış Tablosunun Faydaları İşletmenin “N&NB” yaratma yeteneği ve gücünü gösterir. FT kullanıcıları NAT ile işletmenin N&NB varlıkları nasıl oluşturduklarını ve nasıl kullandıklarını analiz ederler. Gelecek dönem(ler) için N&NB akışlarının tutarı, zamanlaması ve kesinliliğinin göstergesidir. 18.04.2017

Nakit Akış Tablosu Zorunlu mu? NAT finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır ve işletmeler her faaliyet döneminde NAT hazırlamalıdır (TMS 7/2-3). 18.04.2017

Nakit Akışı Nakit Kaynakları: Nakit ve nakit benzerinin artıran faaliyetler Nakit Kullanımları: Nakit ve nakit benzerinin azaltan faaliyetler 18.04.2017

Nakit Akış Kaynakları? Satışlar ve benzeri gibi işletme esas faaliyetleri Yeni borç alımları Mevcut arsa, bina, demirbaş veya makinelerin satışları Maddi olmayan duran varlıkların satışı Sermaye artışı 18.04.2017

Nakit Akış Kullanımları? Mal ve hizmet alımları için yapılan ödemeler Kredi ve borçların geri ödenmesi Yeni arsa, bina, demirbaş veya makine satın alımı Yeni maddi olmayan duran varlık alımı Kâr payı ödemeleri, sermaye azalışları. 18.04.2017

NAKİT AKIŞLARININ (Kaynak ve Kullanımlarının) SINIFLANDIRILMASI İŞLETME (ESAS) FAALİYETLERDEN SAĞLANAN NAKİT AKIŞI YATIRIM FAALİYETLERİNDEN SAĞLANAN NAKİT AKIŞI FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN SAĞLANAN NAKİT AKIŞI 18.04.2017

İşletme Faaliyetleri Nakit Kaynakları Nakit Kullanımları -Satışlardan tahsilat -Komisyon ve benzeri diğer gelirlerden tahsilat -vb. -Tedarikçilere yapılan ödemeler -Çalışanlara ödenen ücretler -Faaliyet giderleri için ödemeler -Vergi ödemeleri -Faiz ödemeleri vb. 18.04.2017

Yatırım Faaliyetleri Nakit Kaynakları Nakit Kullanımları -Maddi duran varlık satışları -Maddi olmayan duran varlık satışları -Nakit benzeri kapsamına girmeyen menkul kıymet satışları -Üçüncü kişilere verilen avans ve kredilerin tahsili -Türev ürünlerden tahsilat -vb. -Maddi duran varlık alışları -Maddi olmayan duran varlık alışları -Nakit benzeri kapsamına girmeyen menkul kıymet alışları -Üçüncü kişilere verilen avans ve krediler -Türev ürünler (alım-satım ve finansman faaliyetleri olanlar hariç) için ödenenler 18.04.2017

Finansman Faaliyetleri Nakit Kaynakları Nakit Kullanımları -Hisse senedi ihraçları -Borçlanma araçlarının (tahvil) satışı -Kısa ve uzun vadeli kredi alımı -vb. -Sermayeni azaltılması veya işletmenin kendi hisse senetlerini satın alması -Borçlanma araçlarını (tahvil) ödenmesi -Kısa ve uzun vadeli kredilerin geri ödenmesi -Finansal kiralama sözleşmeleri borçlarının ödenmesi -Kâr payı ödemesi - vb. 18.04.2017

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar VARLIKLAR KAYNAKLAR Dönen Varlıklar (İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışı) Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar (Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışı) Duran Varlıklar (Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışı) Öz Kaynaklar 18.04.2017

Nakit Akış Tablosunun Sunumu 1-İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışı 2-Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışı 3-Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışı 4-Net Nakit Akışı (Nakitteki Net Değişim) 5-Dönem Başı Nakit Mevcudu 6-Dönem Sonu Nakit Mevcudu (4+5) 18.04.2017

NAT Raporlama Yaklaşımları 1- Brüt (Dolaysız / Direkt) Yöntem Önerilen. 2- Net (Dolaylı / Endirekt) Yöntem Kullanımda tercih edilen. 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Brüt-Direkt Y.) = (+) Müşterilerden yapılan tahsilat (-) Tedarikçilere yapılan ödemeler (-) Giderler için yapılan ödemeler (-) Vergi için yapılan ödemeler (-) Faiz için yapılan ödemeler (+) Diğer gelir ve kârlardan yapılan tahsilat 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Net-Endirekt Y.) = NET KÂR (ZARAR) (+) Nakit çıkışı yaratmayan giderler (-) Nakit girişi oluşturmayan gelirler (-) İşletmecilik varlıklarındaki artışlar (+) İşletmecilik varlıklarındaki azalışlar (+) İşletmecilik borçlarındaki artışlar (-) İşletmecilik borçlarındaki azalışlar 18.04.2017

Yatırım Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri = (+) Mali Duran Varlık Satışlarından Sağlanan Nakit Girişleri (+) Maddi Duran Varlık Satışlarından Sağlanan Nakit Girişleri (+) Diğer Duran Varlık Satışlarından Sağlanan Nakit Girişleri (+) Mali Duran Varlıklarla İlgili Alınan Temettülerden Sağlanan Nakit Girişleri (+) Yatırım Faaliyetleriyle İlgili Faizlerden Sağlanan Nakit Girişleri (+) Üçüncü Kişilere Verilen Avans ve Kredilere İlişkin Tahsilatlardan Sağlanan Nakit Girişleri (+) Diğer Yatırım Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri 18.04.2017

Yatırım Faaliyetlerine İlişkin Nakit Çıkışları = (-) Mali Duran Varlık Alışları (-) Maddi Duran Varlık Alışları (-) Maddi Olmayan Duran Varlık Artışları (-) Özel Tükenmeye Tabi Varlıklardaki Artışlar (-) Diğer Duran Varlık Artışları (-) Üçüncü Kişilere Verilen Avans ve Kredilerle İlgili Nakit Çıkışları (-) Diğer Yatırım Faaliyetiyle İlgili Nakit Çıkışları 18.04.2017

Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri = (+) Kısa Vadeli Mali Borçlardan Sağlanan Nakit (+) Uzun Vadeli Mali Borçlardan Sağlanan Nakit (+) Sermaye Artırımından Sağlanan Nakit (+) Hisse Senedi İhraç Primlerinden Sağlanan Nakit (+) Diğer Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri 18.04.2017

Finansman Faaliyetlerine İlişkin Nakit Çıkışları = (-) Kısa Vadeli Mali Borç Ödemeleri (-) Uzun Vadeli Mali Borç Ödemeleri (-) Ödenen Temettüler (-) Sermayenin Azaltılması (-) Diğer Finansman Faaliyetlerine ilişkin Nakit Çıkışları 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Brüt-Direkt Y.) Müşterilerden yapılan tahsilat (+) = Net Satışlar (–) Ticari alacaklardaki artış 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Brüt-Direkt Y.) Tedarikçilere Yapılan Ödemeler (-) = Alışlar (+) DB Ticari Borçlar (-) DS Ticari Borçlar Alışlar = SMM (+) DB Stok (–) DS Stok 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Brüt-Direkt Y.) Giderler için yapılan ödemeler (-) = (Faaliyet) Giderleri (–) Ödenecek Giderlerdeki Artış (+) Önceden Ödenmiş Giderlerdeki Artış 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Brüt-Direkt Y.) Vergi için yapılan ödemeler (-) = Dönemin Vergisi (-) Ödenecek Vergideki Artış (+) Önceden Ödenmiş (Peşin Ödenmiş) Vergideki Artış 18.04.2017

İşletme (Esas) Faaliyetlerinden Nakit Akışı (Brüt-Direkt Y.) Faiz için yapılan ödemeler (-) = Dönemin Faiz Gideri (-) Ödenecek Faizdeki Artış Örnekler 18.04.2017

Nakit Akışlarının Sınıflandırılmasında Temel Kriter ÖZÜN ÖNCELİĞİ KAVRAMI İŞLETMENİN FAALİYET ALANI (Banka, Ticaret İşletmesi) TEK İŞLEM - FARKLI SINIFLAMA (Kredi taksi ve faizinin birlikte ödenmesi) 18.04.2017

Faiz ? Finansal kuruluşlar “İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akış” bölümünde raporlar (TMS 7/33). Diğer işletmeler için temel bir kural yok (TMS 7/33). Tutarlılık ilkesi gereği seçilen sınıflama dönemler itibariyle kullanılmalıdır (TMS 7/31). Aktifleştirilen faiz, ödenmiş faize eklenir. 18.04.2017

Vergi ? Açık olarak finansman ve yatırım faaliyetleriyle ilişkili olmayan vergi “işletme faaliyetleri”nden nakit akışıdır (TMS 7/35). Vergi hesaplamalarında “Ertelenmiş Vergi” dikkate alınmalıdır. “Ertelenmiş Vergi” bir nakit kaynak veya kullanımı değildir (TMS 7/20-b). 18.04.2017

Finansal Kiralama ? Finansal kiralama yoluyla edinilen varlıklarda sadece dönemin finansal kiralama ödemesi dikkate alınır. 18.04.2017

Kur Farkları? Kur farklarından kaynaklanan realize olmamış kazanç ve kayıplar “Nakit Akışı” olarak kabul edilmemektedir (TMS 7/28). Nakit ve nakit benzeri varlıklara ilişkin kur farkları Nakit Akış Tablosunda ayrıca raporlanır (TMS 7/28). 18.04.2017

Nakit Akış Tablosunun Sunumu (Kur Farkı Varsa) 1-İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışı 2-Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışı 3-Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışı 4-Kur Farklarının Nakit ve Nakit Benzerlerine Etkisi (+), (-) 5-Net Nakit Akışı (Nakitteki Net Değişim) 6-Dönem Başı Nakit Mevcudu 7-Dönem Sonu Nakit Mevcudu (5+6) 18.04.2017

Bağlı Ortaklıklardaki Hisse Değişimi İşletmenin bağlı ortaklık ve diğer birimlerinin satın alınması ve elden çıkarılması sonucunda ortaya çıkan toplam nakit akışları nakit akış tablosunda ayrıca gösterilir ve “yatırım faaliyeti” olarak sınıflandırılır (TMS 7/39). Kontrolün kaybedilmesi şeklinde sonuçlanmayan bir bağlı ortaklıktaki ortaklık paylarındaki değişmelerden kaynaklanan nakit akışları, “finansal faaliyetlerden” kaynaklanan nakit akışları olarak sınıflandırılır (TMS 7/42A). 18.04.2017

Nakit Akışı Yaratmayan İşlemler Yatırım ve finansman faaliyetlerinden N&NB kullanımı gerektirmeyen işlemler NAT’nda yer almaz. Örnek; Aktiflerin borçlanma veya finansal kiralama yoluyla elde edilmesi, Bir işletmenin hisse senedi ihracı yolu ile elde edilmesi, Borçların özkaynağa dönüştürülmesi. 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları İşletmeler, finansal tablo kullanıcılarının işletmenin durumu ve likiditesini daha iyi değerlendirmelerini sağlamak amacıyla; 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları-1 NAT’unda yer alan N&NB unsurları NAT’undaki tutarlarla Bilançoda bunlara karşılık gelen tutarlar arasındaki mutabakatı N&NB’nin kompozisyonuna ilişkin politikaları N&NB belirlenmesine ilişkin muhasebe politikalarındaki değişiklikleri. 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları-2 Grup tarafından kullanımı mümkün olmayan önemli tutardaki N&NB tutarlarına ilişkin bilgiler, nedenleri ile (işletme yönetiminin yorumuyla) birlikte NAT’da açıklanır. 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları-3 Kullanım imkanları üzerindeki kısıtlar da belirtilmek üzere, işletmenin gelecekteki esas faaliyetleri ve sermaye taahhütlerinin ifası için kullanımı mümkün olan kredi imkanları, 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları-4 Oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilen iş ortaklıklarının (ortak yönetime tabi teşebbüslerin) tümü ile ilgili olarak bunların işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerinden doğan nakit akışlarının toplam tutarı, 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları-5 İşletme kapasitesinin korunması için gerekli olan nakit akışlarından ayrı olarak, işletme kapasitesinde artış yaratan nakit akışlarının toplam tutarı, Her bir raporlanabilir bölüme ilişkin işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarının tutarı. 18.04.2017

NAT’ndaki Dipnot Açıklamaları-6 İşletmeler, bağlı ortaklık ve işletme birimlerinin dönem içindeki alım ve satımlarıyla ilgili olarak, toplam bazda aşağıdaki hususları açıklar (TMS 7/40): Ödenen ve alınan toplam tutar, N&NB’nden oluşan tutarın miktarı, Bağlı ortaklıklardaki veya üzerinde kontrol elde edilen ya da üzerindeki kontrol kaybedilen diğer işletmelerdeki N&NB’nin tutarları ile N&NB dışındaki her bir ana kategori özetlenmiş olarak, varlık ve borçların tutarı. 18.04.2017

Sabrınız ve ilginiz için çok teşekkür ederim... Prof.Dr. Yakup SELVİ İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dalı selviyak@istanbul.edu.tr 0212-473 7070 (18317) 18.04.2017