TOPRAKLAMA DİRENCİNİ ÖLÇME Öğr. Gör. Çağlar YAZICI
Toprak ve yalıtkanlık direnci ölçen aletler Yalıtkanlık dirençlerinin ölçülmesinde üreteç olarak el manyetosu kullanılır. (Günümüzde bu tip megerler yerine manyetosuz dijital megerler de kullanılmaktadır.) Bunlar genel olarak 100, 250, 500, 625, 1000, 1250, 2500 ve 5000 Volt üreten doğru akım üreteçleridir. Yalıtkanlık deneyi, ne kadar yüksek gerilimle yapılırsa, alınacak güvenlik tertibatları da o kadar iyi olur. Yalıtkanlık direncini doğrudan doğruya ölçen ölçü aletlerine MEGER denir.
Topraklama direncini ölçme Ölçü aletinin çubukları topraklama elektroduna 10’ar metre aralık olacak şekilde toprağa çakılır.
Topraklama direncini ölçme Topraklama Direnç Ölçme İşlem Sırası Aşağıda gösterildiği gibi bağlantıyı yapınız. 2/3 elektrot metot düğmesini 3 elektrotlu ölçüm konumuna getiriniz. Yardımcı topraklama direnci değerlerini yardımcı topraklama direnci aralığı içinde C ve P için kontrol ediniz. Uygun direnç aralığını kullanarak ölçümü gerçekleştiriniz.
Topraklama direncini ölçme
Topraklama direnci ölçülürken dikkat edilecek hususlar Topraklayıcı ile ölçü aleti uçları arasındaki mesafe 10 metre aralıklarla olmalıdır. Ölçüm işlemi gerçekleştirilirken buna dikkat etmek gerekmektedir. Çubukları çakacağımız yerler ölçme işlemi yapmadan ıslatılmalıdır. Kablolar bağlantı maşalarından iyi bir şekilde tutturulmalıdır. Ölçüm yapılırken elektrotlara değmemek gerekir.
Topraklama direnci sınırları İşletme topraklaması: 2 Ohm( En fazla) Koruma topraklaması: 4 Ohm Paratoner: 10 Ohm OG koruma: 5 Ohm olmalıdır. 380 kv şalt tesisleri için max. direnç: 0,5 Ω 154 kv şalt tesisleri için max. direnç :1 Ω Parafudr topraklama için max. direnç :1 Ω Zayıf akım trf. 2 Ω< 380-154 kV. E.İ.H 20 Ω.
Topraklama direnci ölçüm periyotları Enerji İletim ve dağıtım Hatları için: 5 yıl Tesisler için (Elektrik üretim iletim ve dağıtım): 2 yıl Sabit işletme elemanları için: 1 yıl Seyyar işletme elemanları için: 6 ay Sanayi tesisleri ve ticaret merkezleri için: 1 yıl Parlayıcı, Patlayıcı Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerleri 1 yılı aşamaz.
Yeni yönetmeliğin getirdikleri 1.Uluslar arası topraklama standartları yönetmeliğe alınmıştır. 2.Temel topraklama yeni tesislerde kesinlikle uygulanacaktır. 3.Kaçak akım koruma cihazları tüm sistemlerde uygulanmalıdır. 4.Potansiyel dengeleme tesis edilecektir. 5.Dokunma gerilimi A.G. de 50 V.; Y.G. de 750 V. alınacaktır. 7.Levha topraklayıcı kullanılması önerilmemektedir.
Direnç düşürücü kimyasal toz Her türlü toprak yapısında (Kayalık, Kumlu toprak gibi) topraklama direncini düşüren ve iletkenliği zayıf olan topraklar için ideal bir malzemedir. Zamanla çözülmez ve bozulmaz. Uygulandığında, sistemin ömrü boyunca elde edilen direnci korur. Donma dayanıklılığını yaklaşık %10 artırır. Toprağa zararlı bir etkisi yoktur ve yer altı sularını kirletmez.
Termokaynak sistemi Harici ısı kaynağı gerektirmez. Malzeme bulunduğu yerde, birkaç saniyede kaynaklanır. Kaynak bağlantısı moleküler olarak gerçekleşmesi sebebiyle ; Mekanik bağlantının aksine kaynak noktasında gerilim düşümü olmaz. Aşırı akım taşıma kapasitesi en az kaynaklanan iletken kadardır. Mekanik bağlantılarda görülen, zamanda gevşeme ve korozyon görülmez.
Bileşenler ateşlendiğinde bir tepkime oluşur. Ergimiş bakır daha önce kalıptan geçişini engelleyen ince bir çelik diski ergiterek birbirine eklenecek iletkenlere ulaşır. Bu iletkenlerde ergiyerek aralarında termokaynak oluşturur
C tipi Kablo Çubuğa A tipi Kablo Kabloya E tipi Lama Lamaya