Kişilerarası iletişim çatışmaları

Dökmen’e göre, Kişiler arasındaki iletişim çatışmalarının niteliğini belirleyen iki temel faktör vardır. Başlangıç faktörleri ve Sonuç faktörleri Başlangıç faktörleri,sonuç faktörlerinin temelinde yer alan ve iletişim çatışmalarının asıl nedenini oluşturan faktörlerdir, yani kişilerarası iletişim çatışmalarının nedenleridir.

İletişim çatışmalarını ele almada kullanılan kavramsal modeller Bilişsel davranışçı yaklaşıma göre, insanların düşünceleri, onların duygu ve davranışlarını yönlendirir. Psikanalitik yaklaşıma göre, insanların bilinç dışlarında bulunan ruhal öğeler (çatışmalar, duygular), görünürdeki duygu, düşünce ve davranışlarını yönlendirir.

Sonuç faktörleri, doğrudan gözlediğimiz çatışmaların yüzeysel sebepleridir. Bunların sınıflandırılması, iletişim çatışmalarını betimlenmesidir. Varolan çatışmaların yüzeysel nedenlerini ortaya koyarak sınıflandırma yapan teorik modeller, Graf yaklaşımı, Transaksiyonel analiz vb.dir

Sonuç faktörleri kendi içinde 4 gruba ayrılmaktadır: Kişinin kendisine bakış açısı, Kişinin karşısındakine bakış açısı, Kişinin kendine gönderilen mesaja bakış açısı, Kişinin iletişim becerisi / stili

Günlük yaşamda sonuç faktörlerinin gözlemlenmesi

Bir örnek Ahmet bey sigarayla ilgili sıkıntılar nedeniyle doktora gider… Dökmen, s:81-82

Asıl nedenler, başlangıç faktörleri Biliş (cognition) Algı (perception) Duygu Bilinçdışı İhtiyaçlar İletişim Becerisi Kişisel Faktörler Kültürel Faktörler Roller Sosyal ve fiziksel çevre Mesajın niteliği

Biliş Biliş, algılama, anlamlandırma, depolama, hatırlama ve kullanma sürecimizi oluşturan zihinsel faaliyetlerdir.

Duygu Duygu; vücutta gözlenen değişikliklerle tanımlanır. Niyet edilmeksizin yapılan davranışlar duygusaldır. Yüz ifadeleri ile tanımlanan 7 temel duygu bulunduğuna yönelik genel bir kabul vardır, bunlar: mutluluk, hayret, korku, üzüntü, öfke,küçük görme, tiksinme, nötr, utanma

Bir soru, güldüğümüz zaman mı mutlu oluruz, mutlu olduğumuz zaman mı güleriz?

Bilinçdışı

ihtiyaçlar Fizyolojik ihtiyaçlar Güvenlik ihtiyacı Sosyal ihtiyaçlar Yemek yemek, barınmak, dinlenmek, korunmak... Güvenlik ihtiyacı Duygusal ve fiziksel olarak güvende hissetme ihtiyacı Sosyal ihtiyaçlar Bir grubun üyesi olma ihtiyacı Saygınlık ihtiyacı Saygı görme, statü sahibi olma ve başarı ihtiyacı Kişisel bütünlük ihtiyacı Kendini gerçekleştirme ihtiyacı.

İletişim becerileri İletişimin teknik içeriğinden kaynaklanan çatışmalar için kişisel iletişim becerilerinin geliştirilmesi yardımcı olabilir; Sözel beceriler, Empati becerileri, Kendini tanıma vb.

Kişisel faktörler Cinsiyet, Fiziksel faktörler Sosyo ekonomik özellikler Yaş tutumlar

Sosyal psikoloji bakış açısı Davranışların öncesinde onları başlatan bir tepki ön eğilimi olduğu ve bunun tutum olarak adlandırıldığı söylenebilir. Tutumlar konusu kısaca aşağıdaki gibi ele alınabilir.

TUTUMLARIMIZ Tutum, bir “duruş”tur, “vaziyet alış”tır. Tutumlarımız herhangi bir olay, düşünce ya da durum karşısındaki olumlu ya da olumsuz değerlendirmelerimizdir. Tutumlarımızı düşünce, duygu ve davranışlarımızla ifade ederiz. 18

BİR ÖRNEKLE AÇIKLAYALIM Ben sigara içmenin kansere yol açtığını düşünüyorum ve buna inanıyorum (düşüncem) Yanımda sigara içilmesine öfkeleniyorum (duygularım) Bu nedenle evde sigara içilmesine izin vermem, ben de içmem (davranışım)

Kültürel faktörler Kurallar Dil Roller

Sosyal ve fiziksel çevre

ÇATIŞMA ÇÖZÜMÜ Güven veren bir ortamda bulunmak çatışma yaşanmasını azaltsa da, özellikle uzun süreli görevlerde ekip içi/dışı çatışma yaşanması çok olağandır. Yaşanan çatışmanın hemen akabinde paylaşıma yönelik diyalog kurulması, Paylaşım ve boşalımın sağlanması için düzenli olarak deneyimlerin paylaşıldığı bir ortam sağlanması, Ekip olarak açık, tutarlı ve gerçekçi hedefler ve amaçlar öngörerek rol ve sorumlulukların açık ve net şekilde tanımlanması, Değişime her zaman esnek olunmalı ve koşulların her an değişebileceği unutulmamalıdır.