-Demografik- Nüfus Analizi Prof. Dr. D. Ali Ercan Ankara, 13.2.2014 daliercan@gmail.com

TC resmi nüfus sayım sonuçları: 1927 13,65 milyon ... ... 1960     27,75 1965     31,39 1970     35,61 1975     40,35 1980      44,74 1985     50,66 1990     56,47 2000     67,80 [DİE2012 sayfa 8] 

5 milyon Vatandaş kayıttan nasıl düşüldü ? 1990 56,5 67,8 70,6 71,5 72,6 73,7 74,7 75,6 76,5 77,3 Yılda ~1,0 milyon ! DIE ? Yılda ~1,0 milyon !? TUIK

Kadın başına (ömür boyu) ortalama çocuk sayısı d – 2 ,05 c ≈ y Yıllık nüfus artış hızı Ortalama yaşam süresi (yıl)

c = d - 1 - (fe.yk ) / (fk.ye) yk = 0,012 - 2,0755 TUIK 2014 - 2,0755 2,80 - 1 - (0,51 x 62)/(0,49 x 60) 61 d - 1 - (fe.yk ) / (fk.ye) c = = 0,012 yk

Doğurganlık hesabı D O Ğ U R G A N L I K (F) 2014 Doğum istatistiği-TUIK Yaş Aralığı yi Kadın Sayısı Doğum Doğurganlık Oranı(fi) 1. 15 - 19 3 169 840 88 755 0,028 2. 20 – 24 3 071 819 322 540 0,105 3. 25 - 29 3 093 790 396 005 0,128 4. 30 - 34 3 221 905 302 859 0,094 5. 35 - 39 2 922 335 134 427 0,046 6. 40 - 44 2 744 032 30 184 0,011 7. 45 - 49 2 298 768 4 598 0,002 TOPLAM 20 522 489 1 279 368 0,414 Doğurganlık hesabı Standart yöntem F = 35 x 0,414 / 7 = 2,07 Ağırlıklı ortalama F = 35 x 1,279/20,522 = 2,18 *

0,10 0,05 15 49

2014 yılı doğurganlık (f) ve kadın başına çocuk sayısı (d) 15 49 Ortalama ömür Yaş

c (‰) TÜRKİYE’DE NÜFUS ARTIŞ HIZI 20 10 ‰ 16,5 ‰ 11 1950 2000 2014 2014 Nüfusu 1,21 x 2000 Nüfusu 1,21 x 67,8 = 82 milyon 10 2000-2012 arasındaki 12 yıllık nüfus artış hızlarının çarpımından 2013 yılı (yıl sonu) nüfusumuzun 2000 yılına göre % 20 kadar arttığını, dolayısıyla 81 milyon civarında olacağını tahmin edebiliriz. Zaten düz hesapla da yani 13 yılda 13 milyon artışla 68 milyondan 81 milyon üzerine çıkılacağını öngörmek de çok yanlış bir tahmin olmazdı. 1950 2000 2014 2050

TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ (DIE) milyon N = 122,988/(1 + 31,56652297 x exp( -0,03649257317 x (X-1900))) Fit hatası ± % 1,13 100 82 + + + + Türkiyenin Nüfus gelişimine gelince; DİE tarafından yayınlanan 1960-2000 yılları arasındaki lojistik bir eğri (S-Curve) bize 2103 için 81,4 milyon değerini veriyor. + 1950 2000 2014 2050 Y ı l l a r

TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ(TUIK ) milyon 100 + + + + + + Türkiyenin Nüfus gelişimine gelince; DİE tarafından yayınlanan 1960-2000 yılları arasındaki lojistik bir eğri (S-Curve) bize 2103 için 81,4 milyon değerini veriyor. 1950 2000 2050

TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ DIE/TUIK milyon DIE 100 82 TUIK 77 Türkiyenin Nüfus gelişimine gelince; DİE tarafından yayınlanan 1960-2000 yılları arasındaki lojistik bir eğri (S-Curve) bize 2103 için 81,4 milyon değerini veriyor. 1950 2000 2014 2050

% YAŞ DAĞILIMI YAŞ f (y) 1990 Ort. yaş = ∫ y. f(y). dy / ∫ f(y). dy Ort. ömür = ∫ y. (∂f/∂y) . dy / ∫ (∂f/∂y) . dy Ort. ömür 51 2023 18+ SEÇMEN % 72 65 YAŞ

ORTALAMA YAŞ = = ORTALAMA ÖMÜR =

Ortalama Yaş : Ortalama Ömür : EN BASİT YAŞ DAĞILIM MODELİ Ortalama Yaş : X ≈ [(2h+g)a2 +h(b2+3ab)]/3[(g+h)a+h.b] f (x) Ortalama Ömür : Y ≈ [(g+h)a+h.b]/2g 0 >g>h/2 Y ≈ a + b/2 h ≥ g g h a b x Y a ş

Ortalama Yaş : Ortalama Ömür : EN BASİT YAŞ DAĞILIM MODELİ Ortalama Yaş : Özel hal; h ≈ g X ≈ (3a2 + b2+3ab) /3 (2a+b) f (x) Ortalama Ömür : Y ≈ a + b/2 a b Y a ş x Ortalama Yaş Ortalama Ömür

Ort. Yaş ~ 31 Ort.Ömür ~ 61 ERKEK % a ≈ 32 b ≈ 58 KADIN TUIK2013

yıl TÜRKİYE’DE ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ Y = 51,4 + 48,6 [1 - exp(-0,00921485 x (T-1990)] 80 ΔY ≈ 0,2 /yıl 70 60 ΔY ≈ 0,4 /yıl 1990 2010 2030 2050 2070

ORTALAMA ÖMÜR ve YAŞAM BEKLENTİSİ ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ Ömür 61 Beklenti 80 450 2014

ω (y) (%) ÖLÜM OLASILIĞI y ω(y) ≈ (y/100)6 /3 20 10 30 50 70 90 ω(y) ≡ 1- f(y+1)/f(y) ω(y) ≈ (y/100)6 /3 20 10 2000 yılı öncesi yapılan sayımlardan yıllık nüfus artış hızını da belirlemek mümkündür. Buna göre1970 e kadar % 25 lere kadar yükselen nüfus artış hızı 1970 sonrası inişe geçmiş ve 2000 de % 1,65 değerine inmiştir. Bu trendin devam ederek nüfus artış hızımızın 2050 lerde binde 5 düzeyinin altına ineceği tahmin ediliyor. Ortalama yaşam süresi 2014 te ~ 67 yıl ve 2015 te ~ 68 yıl olacak. 30 50 70 y 90

YAŞAMDA KALIŞ OLASILIĞI-2014 % 95 90 85 80 2000 yılı öncesi yapılan sayımlardan yıllık nüfus artış hızını da belirlemek mümkündür. Buna göre1970 e kadar % 25 lere kadar yükselen nüfus artış hızı 1970 sonrası inişe geçmiş ve 2000 de % 1,65 değerine inmiştir. Bu trendin devam ederek nüfus artış hızımızın 2050 lerde binde 5 düzeyinin altına ineceği tahmin ediliyor. Ortalama yaşam süresi 2014 te ~ 67 yıl ve 2015 te ~ 68 yıl olacak. YAŞAMDA KALIŞ OLASILIĞI-2014 75 20 40 60 80 YAŞ

18 YAŞ ÜZERİ SEÇMEN SAYISININ NÜFUSA ORANI ~ (1-18/Y) % + 80 + 60 + 40 20 + 30 50 70 90 Ortalama Yaşam Süresi ( yıl )

Yıl Ortalama Yaşam Süresi Seçmen Orantısı % Nüfus (milyon) 2007 58,5 69,1 70,1 48,5 2011 60,0 69,9 74,2 51,9

Yıl Ortalama Yaşam Süresi Seçmen Orantısı % Nüfus (milyon) 2014 61,0 70,5 77,3 54,5 2015 61,4 70,7 78,2 55,3

TÜRKİYE'DE 1990 YAŞ DAĞILIMI * % ORTALAMA YAŞ ORTALAMA ÖMÜR 51,4 26,2 YAŞ (*) DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ 1993 VERİLERİ

a0 = 1,932E-02 a1 = 1,240E-03 < X > = = = 26,2  = = 51,4 ORTALAMA YAŞ < X > = = = 26,2 ORTALAMA ÖMÜR  = = 51,4

TÜRKİYE'DE 2003 YAŞ DAĞILIMI * % ORTALAMA YAŞ 29,0 ORTALAMA ÖMÜR 58,9 YAŞ (*) Nüfus İdaresi Genel Müdürlüğü 2003 Verileri… 90 Yaş ve üzeri düzeltilmiştir

20.10.1927 sayımında Türkiye’nin Nüfusu 13,6 milyon ve “anadili kürtçe/zazaca” olanların sayısı 1,1 milyon idi.. ( ~ % 8 ) 2000 yılında Prof. Şaban Kuzgun başkanlığında Erciyes, İnönü, Fırat Üniversitelerinden bir araştırma grubunun bulgusuna göre 2000 yılı için Kürt nüfus 12,6 milyon du.

Buna göre, Kürt popülasyon 1927-2000 arasında yıllık ortalama ‰ 32,7 artış kaydetmiştir; ortalama yaşam süresi 50 yıl alındığında kadın başına ortalama çocuk sayısı 3,7 demektir.. Bundan sonra,‘kadın başına ortalama 3 çocuk’ ve yıllık ‰ 15 artışla bile, Kürt nüfus, 2010’da 15 milyon ( % 20 ) 2020’de 17 milyon ( % 21 ) 2030’da 20 milyon ( % 22 ) olacaktır..