FITIR SADAKASI UZMAN İMAM HATİP BAŞAKŞEHİR MÜFTÜĞÜ DOLAPDERE SAN. SİT. CAMİİ BAŞAKŞEHİR-İSTANBUL
قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا اَذًى وَاللّٰهُ غَنِىٌّ حَليمٌ يَا اَيُّهَا الَّذينَ اٰمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْاَذٰى كَالَّذى يُنْفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَاَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لَا يَقْدِرُونَ عَلٰى شَیْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَاللّٰهُ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الْكَافِرينَ وَمَثَلُ الَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللّٰهِ وَتَثْبيتًا مِنْ اَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ اَصَابَهَا وَابِلٌ فَاٰتَتْ اُكُلَهَا ضِعْفَيْنِ فَاِنْ لَمْ يُصِبْهَا وَابِلٌ فَطَلٌّ وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصيرٌ «Güzel bir söz ve bağışlama, peşinden gönül kırma gelen bir sadakadan daha hayırlıdır. Allah, her bakımdan sınırsız zengindir, halîmdir (hemen cezalandırmaz, mühlet verir).Ey iman edenler! Allah'a ve ahiret gününe inanmadığı hâlde insanlara gösteriş olsun diye malını harcayan kimse gibi, sadakalarınızı başa kakmak ve gönül kırmak suretiyle boşa çıkarmayın. Böylesinin durumu, üzerinde biraz toprak bulunan ve maruz kaldığı şiddetli yağmurun kendisini çıplak bıraktığı bir kayanın durumu gibidir. Onlar kazandıklarından hiçbir şey elde edemezler. Allah, kâfirler topluluğunu hidayete erdirmez. Allah'ın rızasını kazanmak arzusuyla ve kalben mutmain olarak mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, yüksekçe bir yerdeki güzel bir bahçenin durumu gibidir ki, bol yağmur alınca iki kat ürün verir. Bol yağmur almasa bile ona çiseleme yeter. Allah, yaptıklarınızı hakkıyla görendir.» (Bakara suresi 264/265
SADAKA-İ FITIR NEDİR? Halk arasında fitre de denilen sadaka-i fıtır, sadaka kelimesi ile iftar etme, Ramazan Bayramı, yaratılış anlamına gelen fıtır kelimesinin bileşiminden meydana gelmiştir. Sadaka-i fıtır, dinen zengin olarak Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır.
SADAKA-İ FITIR ZEKATTAN ÖNCE ORUÇLA BİRLİKTE AYNI SENEDE FARZ KILINMIŞTIR
İBN-İ KUTEYBE SADAKA-İ FITIRLA İLGİLİ ŞÖYLE DER: SADAKA-İ FITIR ‘’SADAKA-İ NUFUS’’ NEFİSLERİN SADAKASIDIR DER.
SADAKA-İ FITIR BAŞKA GÖRÜŞLERE GÖRE: 1)Fıtır sadakası; sevap için verilen yaratılış atiyyesidir. 2)Fıtır sadakası Ramazanın sonuna ulaşmış olmanın şükür atiyyesidir Alimler her iki görüşü de kabul eder ve doğru olduğunu söylerler.
SADAKA-İ FITIRLA İLGİLİ ALİMLERDEN BAZILARI ŞÖYLE DEMİŞLER SADAKA-İ FITIR; 1)ORUCUN KABULÜNE, 2)KİŞİNİN SEKERAT ANINDA Kİ SIKINTISININ GİTMESİNE VE 3)KABİRDE Kİ AZAPTAN KURTULUŞUNA VESİLE OLACAĞINI BELİRTMİŞLERDİR
SADAKAYI FITR NE ZAMANA KADAR VERİLİR? “Rasûlullah (SAV) fıtır zekâtını Müslümânlardan köle, hür, erkek, kadın, küçük, büyük üzerine hurmadan bir sâ' yahut arpadan bir sâ' olarak farz kıldı. Ve bu zekâtın insanların bayram namazına çıkmasından önce verilmesini emretti.» (Buhari sadaka-i fıtır 1)
SADAKA-İ FITIRIN MAHİYYETİ “Resulullah SAV oruçlunun boş, çirkin ve ölçüsüz sözlerden temizlenmesi ve fakirlere bir azık olması için fıtır sadakasını emretti. Kim bunu bayram namazından önce öderse, o makbul bir sadaka olur. Kim de bayram namazından sonra verirse, o başka vakitlerde verilen sadakalardan birisi olur.” (İbni Mâce, Zekât: 21)
SADAKA-İ FITIR KİMLER VERİR? Resûlüllah (SAV) Ra mazanda sadaka-i fıtri Müslümanların hür veya köle, erkek veya kadın her birine hurmadan bir sa' veya arpadan bir sa' olmak üzere farz kıldı.» (Müslim zekat 12)
SADAKA-İ FITRI KİMLER VERİR? Sadaka-i fıtır, borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla olarak nisap miktarı mala sahip olan her Müslümana vaciptir. Zekatta olduğu gibi, malın nami olması ve üzerinden bir yıl geçmesi gibi bir şart söz konusu değildir. Dinen zengin olan çocuk ve delinin malından veli veya vasisinin vermesi gerekir.
SADAKA-İ FİTRE KİMLERE VERİLMEZ? Dinen zengin sayılanlara, Usul (anne, baba, dedeler ve nineler), Furua (oğul, kız ve torunlar) Bakmakla yükümlü olduğu kimselere sadaka-i fıtır verilmez.
SADAKA-İ FİTRENİN MİKTARININ NASIL HESAPLANIR? Günümüzde sadaka-i fıtrın belirlenmesinde, bir kişinin bir günlük normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarını ölçü alır. Diyanet bu sene(2014) Fıtır Sadakasını 10TL olarak belirlemiştir.
SADAKA-İ FITIR NASIL DAĞITILIR? Bir kimse, fitresini bir fakire verebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtabilir.
SADAKA-İ FITIRDA NİYET SADAKA-İ FITIRNA KALBEN NİYET ŞARTTIR. FİTRE VERİRKEN MUHATABINA BU BENİM FİTREMDİR DEMESİ UYGUN OLMAZ
ZEKAT KİMLERE VERİLİR TEVBE SURESİ 60. AYET اِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكينِ وَالْعَامِلينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِى الرِّقَابِ وَالْغَارِمينَ وَفى سَبيلِ اللّٰهِ وَابْنِ السَّبيلِ فَريضَةً مِنَ اللّٰهِ وَاللّٰهُ عَليمٌ حَكيمٌ «Sadakalar (zekâtlar), Allah'tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslâm'a ısındırılacak olanlarla (özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.» (Tevbe suresi 60)
SADAKA-İ FİTRE KİMLERE VERİLİR -ZEKAT KİMLERE VERİLİRSE SADAKA-İ FITIRDA ONLARA VERİLİR ZEKAT, TEVBE SURESİ 60. AYETTE ZİKREDİLENLERE VERİLİR: 1) FAKİRLERE 2) DÜŞKÜNLERE 3) ZEKAT TOPLAYAN MEMURLARA 4) KALPLERİ İSLAMA ISINDIRILACAK OLANLARA 5) KÖLELERE 6) BORÇLULARA 7) ALLAH YOLUNDA CİHAT EDENLERE 8) YOLDA KALMIŞ OLANLARA
SADAKA-İ FITIR’IN FAYDALARI 1) İHTİYAÇ SAHİPLERİNİN NAŞELENMESİNE VESİLE OLUR VE ÇOCUKLARIN BAYRAMA NEŞELİ GİRMESİNE VESİLE OLUR 2) TOPLUMSAL DAYANIŞMAYA KATKIDA BULUNUR 3) İHTİYAÇ SAHİPLERİNİN BİR NEBZE OLSUN DERTLERİNE DERMEN OLUNUR 4) SAĞLIKLI YAŞAMDA KALMA VE SAĞLIKLI RAMAZANA ULAŞMAYA VESİLE OLUR 5) İHTİYAÇ SAHİPLERİ BAYRAMA NEŞELİ VE SEVİNÇLİ GİRMESİNE VESİLE OLUR VE İHTİYAÇ SAHİPLERİ GARİP OLMADIKLARININ FARKINA VARIR 6) İHTİYAÇ SAHİPLERİNİN DERDİNİ GİDERİRKEN ONLARIN DUASINA MAZHAR OLMAK ALLAH’IN HOŞNUTLUĞUNU KAZANMAYA VESİLE OLUR
DUAMIZ YA RAB SADAKALARIMIZI BOŞA ÇIKARMA YA RAB SEN CÖMERTSİN, CÖMERTLERİ SEVERSİN VE BİZLERE CÖMERT OLMAYI İHSAN EYLE YA RAB AÇ GÖZLÜ OLMAKTAN VE NANKÖR OLMAKTAN BİZLERİ KORU VE MUHAFAZA EYLE YA RAB HELAL KAZANMAYI VE HELAL HARCAMAYI VE İHTİYAÇ SAHİPLERİ İLE PAYLAŞA BİLMEYİ İHSAN EYLE YA RAB HAYIRLI BOL VE BEREKETLİ RIZIKLAR BİZLERE İHSAN EYLE AMİN (Not: Bu vaaz Diyanet KM ve DKS faydalınarak hazırlanmıştır.)