DAVRANIŞ SORUNU OLAN ÇOCUK VE GENÇLERLE SAĞLIKLI İLETİŞİM YELDA ATAN UZM.PSİKOLOJİK DANIŞMAN BORNOVA RAM VELİ ÜSTÜNER PSİKOLOJİK DANIŞMAN BORNOVA RAM ÖDEMİŞ REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 03 HAZİRAN 2015
BU ÇALIŞMA NASIL BAŞLADI BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Eğitim Müdür Yardımcısı tarafından Çıraklık Okulu’nda, eğitim gören ve aynı zamanda usta-çırak ilişkisiyle çalışma hayatına atılan, 14–18 yaşları arasında değişen öğrencilerle ilgili yaşanan davranış ve iletişim sorunlarına yönelik yardım isteği değerlendirilmiştir.
İYİLEŞTİRME EKİBİNİN KURULMASI Kurumumuza gelen talep doğrultusunda öncelikle BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ ne kurum ziyareti yapılmış, edinilen bilgiler ışığında kurum Müdürümüzün başkanlığında Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Bölümü ile bir toplantı düzenlenmiştir. Çalışılacak grubun sayıca fazla olması ve zamanın daha ekonomik kullanılabilmesi için, İlçemizde çalışan farklı okullardaki üç psikolojik danışman arkadaşında çalışmaya davet edilmesine karar verilmiştir. Çalışmaya katılmayı kabul eden ve Kaymakamlık oluruyla görevlendirilen arkadaşlarımızla birlikte iyileştirme ekibimiz oluşturulmuştur. Ekibin adı, misyonu, vizyonu ve oturum planları, yapılan ilk toplantıda belirlenmiştir. Ayrıca, o dönem de kurum müdürümüz olan Eser BABA’ nın , ekip lideri olmasına karar verilmiştir.
ÇALIŞMANIN ADI BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Çıraklık Okulu’nda öğrenim gören çıraklarda gözlenen davranış problemlerinin azaltılması ve davranış değişikliklerinin kalıcı olabilmesi amacıyla, temel iletişim becerilerini geliştirmeye yönelik eğitim verilmesine karar verildi. Ekibimizin adı SAĞLIKLI İLETİŞİM, VERİMLİ İŞ
ÇALIŞMANIN AMACI *Çırakların iş ortamına adaptasyonunu sağlamak. *Çıraklarda gözlenen davranış problemlerini en az seviyeye düşürmek. *Çırakların iş ortamına adaptasyonunu sağlamak. *İşyeri -usta öğretici-çırak iletişimini güçlendirmek. *Kendilerini etkili doğru biçimde ifade etmelerine destek olmak. *Çıraklarda olumlu benlik algısı geliştirmelerini sağlamak.
Yapılan toplantılar sonucunda çıraklarla ve usta öğreticilerle 6 hafta 6 oturum uygulanacak bir program oluşturulmasına karar verilmiştir.
EKİBİMİZİN MİSYONU VE VİZYONU Misyonumuz; “BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Çıraklık Okulu’nda eğitim gören çırakların hem kendileriyle hem de çevresiyle daha barışık, iletişime açık, sorun çözme becerileri artmış, kendi değerlerinin farkında olan bireyler olabilmelerine yardımcı olmak.” Vizyonumuz: “ Kendini gerçekleştirme yolculuğundaki çırakların ileride yeni çıraklara yol gösteren ustalar olmaları.
Çırak 1 İletişim Becerilerindeki Yetersizlik 2 Öfke Kontrolü Problemi 3 Kurum Kültürünü Özümseyememe 4 Yoğun İş Temposu 5 Sorumluluk Duygusunun Gelişmemiş Olması Usta Öğretici 6 Bireysel Tutum farklılıkları 7 İletişim becerilerindeki yetersizlik 8 Ergenlik Dönemi Özelliklerinin Bilinmemesi 9 Yoğun çalışma temposu Akran 10 Riskli davranışlara eğilim 11 İletişim Becerilerini Yeterli Düzeyde Kullanamama 12 Öfke kontrolü problemi yaşamaları
Aile 13 Model olamama 14 İlgisizlik 15 Sağlıklı iletişim kurmada problem yaşama 16 Maddi yetersizlikler 17 Sosyo-kültürel yapı BMC Ç.E.M 18 Firmanın beklentileri 19 Disiplin anlayışındaki farklılıklar
Sağlıklı İletişim Verimli İş Ekibi Çalışma Planı Stratejik Amaç Hedefler Faaliyet Başlama Bitiş Tarihi Faaliyetin Sorumluları Tahmini Maliyet Gözden Geçirme Faaliyetle İlgili Rapor Çıraklarda istendik davranışlar geliştirerek davranış problemlerini en aza indirmek Uygulanan ilk ve son test puan ortalamaları arasında en az 5 puanlık olumlu yönde gelişim sağlamak BMC’ ye ziyaret, ortamın gözlemlenmesi 07.12.2010 Tüm Ekip Üyeleri Yapılan çalışmalar kurumumuza herhangi bir maliyet oluşturmamıştır/ Çalışma sırasında ihtiyaç duyulan materyaller BMC tarafından karşılanmıştır. Haftalık Faaliyet sonunda Uygulanacak test ve formların belirlenmesi 28.02.2011 01.03.2011 Belirlenen test ve formların uygulanması ve ekibe ulaştırılması 02.03.2011 10.03.2011 Ali ASLAN (BMC) Belirlenen test ve formların değerlendirilmesi 11.03.2011 25.03.2011 Çıraklara uygulanacak gerekli çalışma konularına karar verilmesi Karar verilen çalışma konularının ekip üyelerince paylaşılması Hazırlanan grup çalışmalarının kontrolü 01.04.2011 06.05.2011 Grup çalışmalarının uygulanması 04.04.2011 13.05.2011 Çalışma bitiminde testlerin tekrar uygulanması, değerlendirilmesi ve t testlerinin yapılması 20.05.2011 27.05.2011 Ali ASLAN (BMC)
Süreç-Zaman Çizelgesi TARİH ÇALIŞMAYI YAPACAK PSİKOLOJİK DANIŞMAN KURUMU ÇIRAKLARLA YAPILAN ÇALIŞMA KONU BAŞLIKLARI 09.00-12.00 USTALARLA YAPILAN ÇALIŞMA 13.30-15.30 04.04.2011 06.04.2011 08.04.2011 11.04.2011 13.04.2011 15.04.2011 18.04.2011 20.04.2011 22.04.2011 25.04.2011 27.04.2011 29.04.2011 02.05.2011 04.05.2011 06.05.2011 09.05.2011 11.05.2011 13.05.2011 Duygular İletişim Kurmak Öfke Yönetimi İletişim Engelleri Düşüncelerimiz ve Olumlu Düşünmenin Gücü Duyguları Tanıma ve Fark Etme Olumlu Benlik Algısı Empati ve Etkin Dinleme Kişisel Sınırlarımız – Hayır Diyebilmek –Görgü Kuralları Ben Dili Geleceği Planlama Çatışmaları Çözmek İçin Kaybeden Yok Yöntemi Eser BABA Yelda ATAN Hadiye BOSTANCI Veli ÜSTÜNER Yasemin TARIKAHYA Enise Ç.ÇOBAN Serap K.KURTGÖZ A.Şeniz ÖZDAL KURT
ÖĞRENCİLERE ÖLÇEK VE ENVANTERLER UYGULANDI İletişim Becerileri Envanteri Kişisel Karar Ölçeği Kendine Saygı Ölçeği
Program 132 Çırak 95 Usta Öğretici KATILMIŞTIR
Uygulanan Kişisel Karar Ölçeği ve Kendine Saygı Ölçeği t testi sonuçlarında anlamlı bir fark elde edilemezken, İletişim Becerileri Envanteri t testi sonuçlarında , anlamlı bir fark elde edilmiştir.
Sonuçlar Bu çalışma sonucunda çalışmanın istenen anlamlı düzeyde bir başarı sağlayıp sağlamadığının anlaşılması için öncelikle usta öğreticilere 3 sorudan oluşan bir memnuniyet anketi uygulanmıştır.
Sonuçlar Usta öğreticilerin % 93’ü çalışma sonunda çıraklarla olan ilişkilerinde olumlu yönde değiştiğini, % 80’i çırakların davranışlarında olumlu değişimler olduğunu ve % 90’ ı ise yapılan çalışmanın amacına ulaştığını ifade etmiştir.
Sonuçlar
Sonuçlar Çalışma öncesini kapsayan ilk üç aylık periyotta 12 çırağın disipline sevk edildiği 4 çırağın uyarı, 2 çırağın kınama, 6 çırağın ilişik kesme cezası aldığı görülmüştür. Çalışma sonrasında ise Nisan-Kasım ayları aralığında sadece 4 çırağın disipline sevk edildiği, 4’nünde uyarı cezası aldığı belirtilmiştir.
Sonuçlar Usta öğreticiler ve BMC Çıraklık Okulu öğretmenleri bu çalışma sayesinde çıraklarda gözlenen problem davranışlarda gözle görünür biçimde azalma olduğunu ekibimiz üyeleriyle paylaşmıştır. Çalışmamızın temeli olan çırakların kendini ifade etme becerilerindeki yetersizlik konusunda çırakların güçlendirilmiş olması, çırakların kendi aralarında ve usta öğreticileriyle yaşadıkları çatışmaları çözmede kendilerini yeterli düzeyde algılamalarını ve iş ortamında kendilerini daha mutlu hissetmelerini sağlamıştır. Usta öğreticilere uygulanan memnuniyet anketi sonuçları da bizlere bunu göstermiştir. Bunun yanında etkili şekilde iletişime girmeyi öğrenen, karşısındaki kişinin duygularının farkında olmaya başlayan çırakların kendilerine yönelik farkındalıkları da artmıştır.
Sonuçlar Çıraklık Okulunda eğitim alan tüm çırakların bu çalışmaya dahil edilmiş olması ve çırakların birlikte çalıştıkları usta öğreticilerin de sürece dahil edilmesi öğrenilen davranışların pekiştirilmesinde etkili olmuştur. Kişilik gelişimlerinin bu kritik döneminde doğru davranışı model alma konusunda çevresel faktörler sebebiyle dezavantajlı olan çıraklar bu çalışmayla model alabilecekleri sağlıklı davranış biçimlerini fark ettikleri düşünülmektedir. Bunun en güzel örneği firma tarafında bizlere ulaştırılan disipline sevk ve ceza alan çırak sayılarının belirtildiği grafiklerdir.
Sonuçlar Çalışma sonrası çırakların edindikleri kazanımlar da; onların iş hayatlarında karşılaştıkları problemlerini çözebilecek duruma gelmelerini ve yaptıkları işten daha fazla doyum almalarını, dolayısıyla da yaptıkları işin daha fazla verimli olmasını sağlamıştır. Bunun aynı zamanda firma içinde önemli bir kazanım olduğu düşünülmektedir. Bunun yanında ekip üyeleri olarak bizler de bu çalışma vesilesiyle öncelikle okul sistemi dışında kalmış, okullarda yürütülen rehberlik çalışmalarından yararlanamayan gençlerimize ulaşmış olmanın, hizmet alanımızda olan ama ulaşmakta zorlandığımız bir kesime hizmet götürmenin, fabrika ortamı gibi farklı bir ortamda, mesleki yönden kendimizi geliştirme fırsatını yakalamanın mutluluğunu yaşadık.
Daha sonra yaptığımız çalışma projelendirilerek Toplam Kalite Yönetimi ödül sürecine dahil ettik. 2011-2012 Kaliteli Ekip kategorisinde Bornova İlçe İkinciliği İzmir İl Üçüncülüğü dereceleri aldık.
BORNOVA – MİMAR SİNAN TEKNIK VE ENDÜSTRI MESLEK LISESI Yaygınlaştırmak amacı ile farklı okullarda bu çalışmaya devam edildi. BORNOVA – MİMAR SİNAN TEKNIK VE ENDÜSTRI MESLEK LISESI BORNOVA MESLEKI VE TEKNIK ANADOLU LISESI BORNOVA - ÇIMENTAŞ ORTAOKULU
TEŞEKKÜRLER Veli Üstüner Bornova Rehberlik ve Araştırma Merkezi veliustuner@mynet.com