KOKLEANIN İŞLEVSEL ANATOMİSİ Gazi Üniversitesi Odyoloji ve Konuşma Ses Bozuklukları Melike DURGUN

Kokleanın İşlevsel Anatomisi Koklea yanyana gelmiş 3 tüpten oluşur: *Scala vestibuli *Scala media *Scala timpani Perilenf sodyumdan endolenf potasyumdan zengindir.

Reissner ve baziler membranla birbirlerinden ayrılmıştır. Perilenf sodyumdan,endolenf potasyumdan zengindir

Baziler zar yüzeyinde Corti organı yerleşmiştir. Korti organi,bazal turdan apikal tura doğru değişikliklere uğrayarak yerleşmiştir. Örnek:iç ve dış tüylü hücrelerin büyükleri ile sterosiliaların uzunlukları,apikale doğru artar.

Tüy hücreleri alıcı son organlardır. OHC’lerin boyları apekse doğru artar.(14 mikrometreden 45 mikrometreye ulaşır.) OHC’ler amplifikatör gibi çalışır.Özellikle düşük şiddetteki sesleri amplifiye ederler. OHC’ler bazal membran hareketlerine yardımcıdır.

IHC’ler yapı,sayı,inervasyon ve fonksiyon bakımından OHC’lerden oldukça farklıdır. IHC’ler farklı frekanstaki seslerin ayrımını yapar. Bazal membran ve IHC’ler “best frequency”açısından uyum gösterirler.

Bazal Membran ve Kokleada Rezonans Bağ dokusundan yapılmıştır. 31,5 mm uzunluğundadır. Genişliği bazalden apikale doğru artar.

Uzunluğu boyunca farklılık gösterir ve bunun sayesinde ‘frekans analizi’ yapılabilir. Farklılıklar: 20-30.000 arası farklı lif içerir. Alt uçları sabit,distal uçları hareketlidir.

Liflerin sert,bir uçlarının ise hareketli olması titreşim yapmasını sağlar. Bazalde sert ve kısa lifler yüksek frekansta en iyi titreşirken;apekse yakın uzun ve esnek lifler düşük frekanslarda en iyi titreşirler.

Koklear Mekanik Transdüksiyon A)Ses Dalgalarının Perilenfe İletimi:’İlerleyen Dalga’ B)Baziler Zarın Farklı Ses Frekansları İçin Titreşim Kalıbı

BM amplitüdleri her yerde aynı değildir. Amplitüd sesin frekansına göre değişir. Dalga,BM’ın eşit rezonans frekansına sahip noktalarında güçlenir.Bu noktada bazal membran,dalga sönünceye kadar titreşir. Dalga bazal membranın geri kalan kısmında yol almaz,söner.

C)Bazal Membranda Titreşimin Amplitüd Kalıbı a)Stapes içe yönelik iken b)Stapes nötral bir noktaya geri döndüğünde c)Stapes tümüyle dışarı yönelikken d)Stapes nötral noktaya geri dönmüş içeriye hareket ederken Taralı alan belirli bir ses frekansı için tam bir titreşim döngüsü sırasında BM’ın sınırlarını gösterir.’Titreşim Genlik Kalıbı’ denir.

Farklı Frekanslar İçin Titreşimin Genlik Kalıpları

D)Korti Organının İşlevi Titreşimlere karşılık sinir uyarılarını üreten reseptör organdır.

İç Titrek Tüylü Hücreler(3500) Dış Titrek Tüylü Hücreler(12.000)

Tip 1 ve Tip 2 nöronlar Toplam 40-50 bin lif,Tip1 nöronlar %95’ini,tip2 nöronlar %5-10’unu oluşturur. 1800 kadar OHC’lerle sinaps yapan SOC’ten gelen efferent sinirler de vardır.

E)Tüy Hücrelerinin Uyarılması: Sterosilyaların tektorial zar üzerindeki hareketleri BM yönüne göre açılır ve kapanır.

F)İşitme sinyalleri temel olarak iç tüy hücreleri tarafından iletilir. Amplitüd değişimi OHC’lerin aktivitelerini etkiler. Titrek tüylü hücreleri ve bazal membran karakteristik frekanslara sahiptirler. F)İşitme sinyalleri temel olarak iç tüy hücreleri tarafından iletilir. OHC’lerin retrograd sinirsel bir mekanizma ile IHC’lerin farklı ses tonlarına olan duyarlılığını denetlediği düşünülmektedir.

G)Tüy Hücre Reseptör Potansiyeli ve İşitme Sinir Liflerinin Uyarılması: Kokleadaki ekstraselüler elektrik potansiyelleri: 1-Endolenfatik Potansiyel 2-Koklear Mikrotonik 3-Sümasyon Potansiyeli 4-Tüm Sinir Aksiyon Potansiyeli(BAP))

Transdüksiyon-Titrek tüy ve sterosilia kompleksi *Aktinden yapılmış borudur. *Kutikular plate içindedir. *Tepelerinde spesifik olmayan iyon kanalları vardır. *BM hareketlerine göre açılır veya kapanır.

H)İşitme Sinirinin Spontan Aktivitesi Sinir lifleri resting potansiyele sahiptir: =Yüksek Deşarj:18-20 pik/sn =Orta Deşarj:0,5-18 pik/sn =Alçak Deşarj:0-0,5 pik/sn

Yüksek Deşarjlı Sinirler En hassas liflerdir. En düşük şiddetteki ses uyaranlarına cevap verirler. Kalın dendritlere sahiptirler. SSS’de değişik sonlanırlar.

Ses Frekanslarının Saptanması ve Yer İlkesi Beyinde sinir lifleri özgün ses frekanslarına göre aktivasyon gösterirler. Farklı ses frekanslarının belirlenmesinde başlangıç noktası bazal membran üzerindeki karakteristik sahalar olarak düzenlenmiştir.

Frekans İlkesi Baziler membranın helikotremaya yakın ucu 200 döngü/sns altındaki ses frekanslarının tümü tarafından uyarılır.Bu durum yer ilkesiyle ifade edilemez. 20-2000 döngü/sn’lik frekanslar aynı impuls dizeleriyle koklear çekirdeklere iletilir.Koklear çekirdeklerden daha sonra farklı frekansların ayırt edilerek iletildiği düşünülür.

TEŞEKKÜR EDERİM...